Inventariserend veldonderzoek door middel van ... - Gemeente Oss

werkput WP11, gemiddeld om de 8 m, aanvullende profielkolommen gedocumenteerd, waarbij handmatig
tot ca. 30 cm onder het vlak is verdiept. De beschrijving van de onderscheiden lithologische
en/of archeologische laag heeft plaatsgevonden op textuur, kleur, het gehalte organische stof en andere
lithologische en bodemkundige verschijnselen volgens de Archeologische Standaard Boorbeschrijvingsmethode
(ASB), dat gebaseerd is op NEN5104. 10
5.4 resultaten
Het beeld dat is geschetst van de paleogeografische stuatie van het plangebied in de inleiding van dit
hoofdstuk, is te herkennen in het reliëf van het huidige landschap (bijlage 7). In de bijlage is door middel
van arcering de locatie en begrenzing weergegeven van de Harense stroomgordel en de opduikende
rivierduinen, zoals deze zijn gekarteerd in de paleogeografische reconstructie van het Nederlandse rivierengebied
door Berendsen en Stouthamer. 11 Duidelijk te zien is dat het dorp Haren is ontstaan op de
hoger gelegen kop van een rivierduin. Het plangebied bevindt zich aan de uiterste oostelijke flank
daarvan, waar het is aangesneden door de stroomgordel Haren. In bijlage 7 is echter niet de restgeul te
herkennen, die tijdens het booronderzoek is aangeboord en nu is aangesneden in de proefsleuven. Wel
is iets verder oostelijk van het plangebied een langgerekte depressie te herkennen, die geïnterpreteerd
kan worden als restgeul. Het lijkt er sterk op dat deze restgeul het restant is van de meest recente watervoerende
geul in de Harense stroomgordel. De vraag is echter of deze watervoerende geul dateert uit
de gedateerde actieve periode van de stroomgordel, of uit een jongere periode waarin de stroomgordel
is geheractiveerd. Het is namelijk bekend dat even ten zuiden van het plangebied, langs de Brebitstraat
en op dezelfde stroomgordel, zich twee gescheiden vondstlagen bevinden uit de Bronstijd en IJzertijd/Romeinse
tijd. 12 Mogelijk is de Harense stroomgordel geheractiveerd vanuit de stroomopwaarts
gelegen stroomgordel Huisseling-Demen (bijlage 6).
Profiel P1, werkput WP9
Het profiel, dat is aangelegd in werkput WP9 (bijlage 9), lijkt boven geschetst beeld te ondersteunen.
De erosieve grens tussen het rivierduin en het holocene landschap laat vijf lithogenetische fasen zien in
de opbouw ervan. Van fase 1 is in het uiterst noordwestelijke deel van het profiel een pakket zand te
herkennen, dat in bijlage 9 is geïnterpreteerd als beddingzand (Be.1). Het is slecht gesorteerd zand, dat
in korrelgrootte uiteen loopt van matig fijn tot zeer grof en vertoont geen sedimentaire structuren. Het
pakket zal waarschijnlijk fluviatiel omgezet duinzand zijn van zeer locale oorsprong, vermengd met
beddingzand van de stroomgordel. Over dit pakket is een laag matig siltig zeer fijn zand afgezet (Oe.1).
In de top van deze oeverafzetting heeft zich een vegetatieniveau kunnen ontwikkelen (VEG.1).
Een tweede fase breekt aan als zich opnieuw een geul insnijdt in de oostelijke zone van het
plangebied (Oe.2, Re.2). De zandige oeverafzettingen eroderen voor een deel VEG.1 en de oever uit
fase 1. De restgeul verland en raakt gevuld met sterk siltige klei (Re.2). Het eerder uitgevoerde booronderzoek
heeft laten zien dat onderin deze restgeul ook matig siltige klei voorkomt en dat de restgeulafzettingen
beneden de 3.7 m +NAP zeer humeus zijn en plantenresten bevatten. 13 Ergens in het Neolithicum
heeft de actieve geul zich verder oostelijk verlegd. Over de geheel verlande restgeul worden
namelijk oeverafzettingen (Oe.3) afgezet, waarin zich in en rond werkput WP11 een cultuurlaag heeft
gevormd (Cul.1). Deze cultuurlaag, die met vindplaats 1 wordt geassocieerd, bevat vondsten uit de
periode Laat Neolithicum – Bronstijd (zie hoofdstuk 6 Sporen en structuren). Deze datering valt bin-
10 Bosch 2007 en Nederlands Normalisatie Instituut 1989.
11 Berendsen/Stouthamer 2001, kaartbijlage 1.
12 Archis Monumentnummer 4.697.
13 Norde 2009, bijlage 6 en 7.
6