Waarom u de beste aandelen (nog steeds) in Amerika vindt - Iex
Waarom u de beste aandelen (nog steeds) in Amerika vindt - Iex
Waarom u de beste aandelen (nog steeds) in Amerika vindt - Iex
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
i e x m a g a z i n e • j a a r g a n g 3 • n u m m e r 2 • m a a r t 2 0 0 6 A E X 4 6 6 , 6 7 – 2 0 m a a r t 2 0 0 6<br />
A l l E p r i j s w i n n A A r s v A n d E i E X g o u d E n t A k 2 0 0 6<br />
m a g a z i n e<br />
van beleggers voor beleggers<br />
Het roze gevaar<br />
De levensgevaarlijke<br />
han<strong>de</strong>l <strong>in</strong> p<strong>in</strong>k sheets<br />
Holland Inc.<br />
Zó <strong>Amerika</strong>ans is <strong>de</strong><br />
AEX-<strong>in</strong><strong>de</strong>x<br />
Fast food, snel geld?<br />
Jacques Potuijt zoekt<br />
fantasie <strong>in</strong> hamburgers<br />
Exclusief <strong>in</strong>terview<br />
Dit zijn <strong>de</strong> <strong>beste</strong> –<br />
en geheimz<strong>in</strong>nigste –<br />
beleggers van Ne<strong>de</strong>rland<br />
www.iex.nl<br />
jaargang 3 • nummer 2<br />
maart 2006<br />
m 4,95<br />
U-S-A!<br />
<strong>Waarom</strong> u<br />
<strong>de</strong> <strong>beste</strong> aan<strong>de</strong>len<br />
(<strong>nog</strong> <strong>steeds</strong>)<br />
<strong>in</strong> <strong>Amerika</strong><br />
v<strong>in</strong>dt
I N H O U D<br />
f e a t u r e s<br />
12 Aan<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> maand<br />
Philips, Océ en Tele2<br />
16 Bedrijfsbezoek<br />
ceo Abel Slippens leidt u rond bij <strong>de</strong> Sligro Food Group<br />
40 “Onze stijl? Geld verdienen”<br />
Met gemid<strong>de</strong>ld 50% ren<strong>de</strong>ment per jaar s<strong>in</strong>ds 2000 mogen<br />
<strong>de</strong> vier fondsbeheer<strong>de</strong>rs van Global Opportunities (go) zich<br />
<strong>de</strong> <strong>beste</strong> beleggers van Ne<strong>de</strong>rland noemen. iex mocht, bij<br />
hoge uitzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g, op <strong>in</strong>terview bij oprichter Frans van<br />
Schaik. “Je koopt een aan<strong>de</strong>el niet als een verzamelaar.”<br />
44 IEX Gou<strong>de</strong>n Tak 2006<br />
Wat is het <strong>beste</strong> belegg<strong>in</strong>gsproduct van het jaar. Marcel<br />
Tak reikte onlangs weer <strong>de</strong> jaarlijkse iex Gou<strong>de</strong>n Tak<br />
uit aan <strong>de</strong> <strong>beste</strong> en orig<strong>in</strong>eelste f<strong>in</strong>anciële producten<br />
en <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen. Een uitgebreid overzicht van alle<br />
prijsw<strong>in</strong>naars.<br />
66 Fre<strong>de</strong>rik van Beun<strong>in</strong>gen – De Activist<br />
Hij is een van <strong>de</strong> grootste smallcap-beleggers van<br />
Ne<strong>de</strong>rland. En ook <strong>nog</strong> één die zich stevig bemoeit met<br />
<strong>de</strong> bedrijven waar hij <strong>in</strong> belegt. Fre<strong>de</strong>rik van Beun<strong>in</strong>gen<br />
(Darl<strong>in</strong>) over boerenverstand en prachtbedrijven.<br />
D o s s i e r<br />
18 Go USA<br />
Nee, economisch ligt het er even niet fraai bij. Maar toch<br />
kunt u als belegger – als u niet slechts <strong>de</strong> <strong>in</strong><strong>de</strong>x volgt – niet<br />
om <strong>Amerika</strong> heen.<br />
20 Het roze gevaar<br />
De <strong>Amerika</strong>anse p<strong>in</strong>k sheets wor<strong>de</strong>n <strong>nog</strong> <strong>steeds</strong> gezien als<br />
het Wil<strong>de</strong> Westen van Wallstreet. En dat zjn ze ook.<br />
24 Fast rich met fastfood – Jacques Potuijt<br />
Beleggen <strong>in</strong> <strong>Amerika</strong>anse fastfoodaan<strong>de</strong>len is – ondanks <strong>de</strong><br />
gezondheidstrends – <strong>nog</strong> <strong>steeds</strong> aantrekkelijk.<br />
28 De lekkerste (en heetste) van 2006<br />
De markt voor beurs<strong>in</strong>troducties is weer ou<strong>de</strong>rwets heet<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> vs, met uitslagen van boven <strong>de</strong> 100% op <strong>de</strong> eerste<br />
han<strong>de</strong>lsdag. iex analyseer<strong>de</strong> <strong>de</strong> populairste ipo’s.<br />
32 De <strong>Amerika</strong>anse AEX – Corné van Zeijl<br />
Beleggen <strong>in</strong> aex-aan<strong>de</strong>len is eigenlijk ook een belegg<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />
<strong>Amerika</strong>. Gemid<strong>de</strong>ld halen <strong>de</strong>ze bedrijven een kwart van<br />
hun omzet uit <strong>de</strong> vs.<br />
18<br />
Beleggen<br />
<strong>in</strong><br />
<strong>Amerika</strong><br />
34 Holland Inc.<br />
Hoe <strong>Amerika</strong>ans zijn onze hoofdfondsen precies? De feiten<br />
en cijfers op een rij.<br />
36 American beauties – Marcel Wijma<br />
Voor biotechspecialist Marcel Wijma is <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse<br />
markt met meer dan vijftig biotechfondsen het walhalla.<br />
Hij bespreekt twee favoriete aan<strong>de</strong>len.<br />
38 Frank’s farma truc – Frank van Dongen<br />
Frank van Dongen v<strong>in</strong>dt het leuk om op <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse<br />
markt met opties te speculeren op goed- of afkeur<strong>in</strong>g van<br />
nieuwe medicijnen. Hij legt uit hoe dat werkt.<br />
C o l u m n s<br />
70 Belegg<strong>in</strong>gsfondsen – The Magnificent 7<br />
Vijf fondsmanagers uit <strong>de</strong> roemruchte iex Magnificent 7<br />
bespreken hun recente aan- en verkopen en overweg<strong>in</strong>gen.<br />
52 Kant noch wal – Warrum Buffet<br />
Waar<strong>in</strong> iex-literator Buffet met zijn <strong>Amerika</strong>anse gast <strong>de</strong><br />
Walstraat <strong>in</strong> Vlodrop bezoekt.<br />
P l u s :<br />
5 editorial / 6 snapshots
E D I T O R I A L<br />
Der<strong>de</strong> jaargang<br />
Nummer 3 – april 2006<br />
Hoofdredactie:<br />
Pieter Kort (hoofdredactie@iex.nl)<br />
E<strong>in</strong>dredactie:<br />
Laura Iseger, Arend Jan Kamp<br />
Art direction en vormgev<strong>in</strong>g:<br />
Studio Jaap van <strong>de</strong>r Zwan, Amsterdam<br />
m.m.v. Ala<strong>in</strong> Cohen<br />
Redactie en me<strong>de</strong>werkers:<br />
Jorik van <strong>de</strong>n Bos, Joop Bresser, Warrum Buffet,<br />
Mark Glazener, Peter van Kleef, Jaap Muns, Michiel<br />
Pekelhar<strong>in</strong>g, Jacques Potuijt, Ad Schellen, Cees Smit<br />
alias Frank van Dongen, Marcel Tak, Marcel Wijma,<br />
Arnoud Wolff, Corné van Zeijl (redactie@iex.nl)<br />
Beeld:<br />
Ruud B<strong>in</strong>nekamp, Nico <strong>de</strong>n Dulk. Ton Hendriks,<br />
Herman van Heus<strong>de</strong>n, Getty Images, Hollandse<br />
Hoogte, Pics United<br />
Koersen:<br />
Marketxs; nieuws: Dow Jones;<br />
fundamentele data: ShareCompany<br />
Directie:<br />
Eric Visser, Hans-Poul Veldhuyzen van Zanten<br />
Uitgever:<br />
Peter van Sommeren<br />
Abonnementsprijzen:<br />
Jaarabonnement <strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland en Belgïe € 39,60<br />
(8 nummers). Voor an<strong>de</strong>re lan<strong>de</strong>n geldt een<br />
verzendtoeslag van € 30.<br />
losse nummers: € 4,95<br />
nazend<strong>in</strong>g: € 6,95<br />
Abonnementen en bezorg<strong>in</strong>g:<br />
Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip<br />
<strong>in</strong>gaan en lopen automatisch door, tenzij 4 weken<br />
voor <strong>de</strong> vervaldag schriftelijk wordt opgezegd.<br />
Nieuwe aanmeld<strong>in</strong>g schriftelijk of per e-mail:<br />
Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest<br />
tel: (0251) 31 39 39, fax: (0251) 31 04 05<br />
www.aboland.nl<br />
Adreswijzig<strong>in</strong>g:<br />
Le<strong>de</strong>n van iex.nl kunnen zelf hun gegevens wijzigen<br />
via www.iex.nl/le<strong>de</strong>n. Overige abonnees via<br />
Abonnementenland.<br />
Advertenties:<br />
iex-sales: Jan Willem Goed, Martijn Arnold,<br />
Niek <strong>de</strong>n Tex, Dirk Kamsteeg<br />
iex Investor Relations: Frans Gunn<strong>in</strong>k<br />
email: sales@iex.nl<br />
traffic: Ferd<strong>in</strong>and Gipon<br />
Operations en techniek:<br />
Re<strong>in</strong>ier Willems, Sebastian Drost<br />
TriLab: René van <strong>de</strong>r Mey<strong>de</strong>n<br />
Drukkerij: Senefel<strong>de</strong>r Misset<br />
Niets uit <strong>de</strong>ze uitgave mag op enigerlei wijze wor<strong>de</strong>n overgenomen<br />
zon<strong>de</strong>r schriftelijke toestemm<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> uitgever. Op alle<br />
aanbied<strong>in</strong>gen, offertes en overeenkomsten van iex InfoExchanges<br />
bv zijn van toepass<strong>in</strong>g <strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n welke zijn ge<strong>de</strong>poneerd bij <strong>de</strong><br />
Kamer van Koophan<strong>de</strong>l te Amsterdam. iex magaz<strong>in</strong>e bevat <strong>in</strong>formatie<br />
en wenken, die met <strong>de</strong> meeste zorgvuldigheid zijn samengesteld.<br />
iex InfoExchanges bv en <strong>de</strong> bij <strong>de</strong>ze uitgave betrokken redactie en<br />
me<strong>de</strong>werkers aanvaar<strong>de</strong>n geen aansprakelijkheid voor mogelijke<br />
gevolgen, die zou<strong>de</strong>n kunnen voortvloeien uit het gebruik van <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong>ze uitgave opgenomen <strong>in</strong>formatie en wenken. De gegevens<br />
zoals wij die van u hebben ontvangen, kunnen wor<strong>de</strong>n gebruikt<br />
voor het toezen<strong>de</strong>n van <strong>in</strong>formatie en/of aanbied<strong>in</strong>gen door iex<br />
InfoExchanges BV en speciaal geselecteer<strong>de</strong> bedrijven. Indien u dit<br />
niet wenst, gelieve een briefje te sturen naar: iex InfoExchanges BV,<br />
t.a.v. <strong>de</strong> klantenservice, Postbus 75662, 1070 AR Amsterdam.<br />
iex magaz<strong>in</strong>e wordt uitgegeven door iex InfoExchanges bv<br />
en verschijnt acht keer per jaar. © iex 2006<br />
Verenig<strong>de</strong> stockpicks<br />
Beleggen <strong>in</strong> <strong>Amerika</strong>? Hoe haalt iex dat nu <strong>in</strong> zijn hoofd? Op dit<br />
moment moet je toch overal zijn, behálve <strong>in</strong> <strong>Amerika</strong>?<br />
Sja, hoe lang moet je teruggaan om een tijd te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n waar<strong>in</strong> het<br />
contrair was om <strong>in</strong> <strong>Amerika</strong> te beleggen? Natuurlijk heeft ook Wall<br />
Street zijn m<strong>in</strong><strong>de</strong>re perio<strong>de</strong>s gehad – en van een tekort aan luidruchtige<br />
doem<strong>de</strong>nkers over het <strong>Amerika</strong>anse f<strong>in</strong>anciële systeem<br />
hebben we ook nooit last gehad - maar zeker <strong>in</strong> <strong>de</strong> laatste 20 jaar<br />
is <strong>de</strong> communis op<strong>in</strong>io altijd geweest dat je <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse beurs<br />
niet l<strong>in</strong>ks kon laten liggen. Zélfs na <strong>de</strong> <strong>in</strong>ternetcrash hield die overtuig<strong>in</strong>g<br />
lang stand. Terecht ook, trouwens.<br />
Maar anno 2006 heeft Wall Street zijn glans verloren. <strong>Amerika</strong><br />
leeft economisch op te grote voet en is afhankelijk van <strong>de</strong> grillige<br />
<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gsdrift van Europeanen, Arabieren en vooral Aziaten.<br />
De dollar is zwak, <strong>de</strong> rente loopt op en <strong>de</strong> reger<strong>in</strong>g Bush is <strong>in</strong> eigen<br />
land al bijna net zo impopulair als het <strong>in</strong> <strong>de</strong> rest van <strong>de</strong> wereld al<br />
lange tijd was. Steeds meer serieuze beleggers scharen zich <strong>in</strong> het<br />
kamp van <strong>de</strong> anti-<strong>Amerika</strong>nen – althans, op belegg<strong>in</strong>gsgebied dan.<br />
En toch... Toch brengen we <strong>in</strong> dit nummer een hommage aan <strong>de</strong><br />
<strong>Amerika</strong>anse aan<strong>de</strong>lenmarkt. De markt die <strong>nog</strong> altijd maatgevend<br />
is voor alles wat er aan <strong>de</strong>ze kant van <strong>de</strong> plas gebeurt. De markt<br />
die grootmachten als Cisco en Microsoft voortbracht, recent <strong>nog</strong><br />
Google en waar je op alle gebied <strong>de</strong> toonaangevendste bedrijven,<br />
<strong>de</strong> nieuwste trends en <strong>de</strong> sappigste schandalen kunt v<strong>in</strong><strong>de</strong>n. De<br />
plek ook, waar het gros van <strong>de</strong> aex-fondsen zijn geld verdient (zie<br />
p. 34-37)<br />
En dan vergeet ik <strong>nog</strong> <strong>de</strong> belangrijkste re<strong>de</strong>n: er is geen land waar<br />
het op elk moment – crisis of geen crisis – zo wemelt van <strong>de</strong> dappere<br />
startups, slimme on<strong>de</strong>rnemers en krankz<strong>in</strong>nige i<strong>de</strong>eën die<br />
zomaar tot een bus<strong>in</strong>ess mo<strong>de</strong>l kunnen uitgroeien. Kortom,<br />
waar altijd een <strong>in</strong>drukwekken<strong>de</strong> hoeveelheid stockpicks<br />
te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n is, welke kant <strong>de</strong> <strong>in</strong><strong>de</strong>x ook op gaat. Misschien<br />
wordt Ch<strong>in</strong>a ooit dat land, of India, maar tot <strong>de</strong> tijd dat<br />
ik met een gerust hart een or<strong>de</strong>r durf op te geven voor<br />
een smallcap <strong>in</strong> Shanghai zet ik mijn geld <strong>nog</strong> maar<br />
even op die rare, zelfvoldane, maar altijd creatieve<br />
en vernieuwen<strong>de</strong> yanks.<br />
Pieter Kort<br />
Hoofdredacteur iex
H O T S . S N A P S H O T S . S N A P S H O T S .<br />
Wild West<br />
<strong>in</strong> Mid<strong>de</strong>n-Oosten<br />
Wildwesttaferelen <strong>in</strong> het Mid<strong>de</strong>n-Oosten.<br />
Dat zou je niet snel<br />
verwachten, maar <strong>de</strong> afgelopen<br />
weken was het toch echt zo. Boze beleggers<br />
hieven hun vuisten te hemel <strong>in</strong> Dubai<br />
en Egypte. Een beetje verwend waren ze<br />
het afgelopen jaar natuurlijk wel met stijg<strong>in</strong>gen<br />
van <strong>de</strong> lokale beurzen tot 100% en<br />
zelfs 140%. En eigenlijk is <strong>de</strong> rally al veel<br />
langer gaan<strong>de</strong>. Langzaam beg<strong>in</strong>t het nu<br />
echter te dagen dat <strong>de</strong> koersen misschien<br />
wel een beetje te ver zijn opgelopen.<br />
Daarmee lijken <strong>de</strong> dal<strong>in</strong>gen s<strong>in</strong>ds beg<strong>in</strong><br />
2006 vooral op een gezon<strong>de</strong> afkoel<strong>in</strong>gsperio<strong>de</strong><br />
en <strong>de</strong> heisa van boze beleggers op een<br />
storm <strong>in</strong> een glas water, of toepasselijker:<br />
een zandstorm <strong>in</strong> een zandbak. In Koeweit<br />
g<strong>in</strong>gen gefrustreer<strong>de</strong> beleggers dit jaar al<br />
<strong>de</strong> straat op, vanwege een dal<strong>in</strong>g van ruim<br />
2% van <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>len<strong>in</strong><strong>de</strong>x. En met succes,<br />
want <strong>de</strong> rijke sjeiks verlieten hun waterpompjes<br />
en staken wat extra oliedollars <strong>in</strong><br />
belegg<strong>in</strong>gsfondsen om <strong>de</strong> beurs op <strong>de</strong> been<br />
te hou<strong>de</strong>n. Ook <strong>de</strong> beurs van Saoedi-Arabië<br />
kent groeiproblemen, ondui<strong>de</strong>lijk is of daar<br />
ook geïntervenieerd zal wor<strong>de</strong>n.<br />
De forse koersdal<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Dubai, Egypte,<br />
Jordanië, Koeweit en Saoedi-Arabië v<strong>in</strong><strong>de</strong>n<br />
plaats temid<strong>de</strong>n van een stortvloed aan<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
kiele kiele koeweit<br />
De beurs<strong>in</strong><strong>de</strong>x van Koeweit 2001-2006<br />
ipo’s. Tot voor kort was het niet ongebruikelijk<br />
dat nieuwkomers b<strong>in</strong>nen een dag<br />
500% stegen, nu dreigt er bloed door <strong>de</strong><br />
straten te vloeien. Hebzucht is omgeslagen<br />
<strong>in</strong> angst. Dubai verloor tussen 1 januari en<br />
15 maart al 32%, Abu Dhabi 22% en Koeweit<br />
zakte 16% weg s<strong>in</strong>ds <strong>de</strong> top op 7 februari.<br />
Voor Saoedi-Arabië hou<strong>de</strong>n analisten<br />
reken<strong>in</strong>g met een correctie die oploopt<br />
tot 40%. S<strong>in</strong>ds <strong>de</strong> top op 25 februari werd<br />
alvast 28% <strong>in</strong>geleverd. In Egypte stuiteren<br />
beleggers stapsgewijs van <strong>de</strong> pirami<strong>de</strong> naar<br />
bene<strong>de</strong>n. Een mooi <strong>in</strong>stapmoment von<strong>de</strong>n<br />
<strong>in</strong>g en Credit Suisse, e<strong>in</strong>d februari. Voorlopig<br />
zijn verliezen van 4, 5 of 6% per han<strong>de</strong>lsdag<br />
<strong>nog</strong> scher<strong>in</strong>g en <strong>in</strong>slag. Benieuwd<br />
hoeveel van zulke dagen het predikaat<br />
‘mooi <strong>in</strong>stapmoment’ <strong>nog</strong> hebben kan.<br />
De koersdal<strong>in</strong>gen komen voor veel Westerse<br />
beleggers op een vervelend moment.<br />
De berichten over <strong>de</strong> enorme ren<strong>de</strong>menten<br />
begonnen <strong>steeds</strong> meer premiejagers te<br />
trekken. Niet alleen via belegg<strong>in</strong>gsfondsen<br />
als het jp Morgan Middle East Equity<br />
Fund – één van <strong>de</strong> best presteren<strong>de</strong> belegg<strong>in</strong>gsfondsen<br />
van 2005 – maar ook via<br />
bijvoorbeeld het Egypte Certificaat van<br />
abn Amro dat precies voor het <strong>in</strong>zetten<br />
van <strong>de</strong> dal<strong>in</strong>g met <strong>de</strong> nodige bombarie (“In<br />
<br />
Egyptische beleggers krijgen buikpijn<br />
2005 steeg <strong>de</strong> Egyptische beurs met 140%.<br />
Ook beleggen <strong>in</strong> <strong>de</strong> Egyptische beurs?”)<br />
op <strong>de</strong> markt kwam. Tim<strong>in</strong>g is all. Of is het<br />
<strong>de</strong> vloek van Toetanchamon, die <strong>de</strong> special<br />
product makers van <strong>de</strong> bank er nu toe<br />
verleid<strong>de</strong> dit product op te zetten na een<br />
stijg<strong>in</strong>g van 1100% s<strong>in</strong>ds beg<strong>in</strong> 2002? Vlak<br />
voor het ter perse gaan van dit nummer,<br />
brak <strong>de</strong> pleuris uit <strong>in</strong> Caïro, waar ontevre<strong>de</strong>n<br />
aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs <strong>de</strong> straat op g<strong>in</strong>gen.<br />
De beurs van Egypte, die <strong>in</strong> 2005 <strong>nog</strong> 140%<br />
steeg, zakte <strong>in</strong> maart behoorlijk hard weg.<br />
De hamvraag is – en helaas krijgen we daar<br />
voor het verstrijken van <strong>de</strong> <strong>de</strong>adl<strong>in</strong>e geen<br />
aan <strong>de</strong> praktijk getoetst antwoord meer op<br />
– of er alleen maar sprake is van een correctie<br />
b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> opgaan<strong>de</strong> trend of dat <strong>de</strong><br />
top van <strong>de</strong> pirami<strong>de</strong> bereikt is en nu aan <strong>de</strong><br />
an<strong>de</strong>re kant het dal van Gizeh wordt opgezocht.<br />
Hoewel het <strong>nog</strong> te pril is om van een<br />
zandkrach te spreken, is het goed om alvast<br />
te be<strong>de</strong>nken welke aan<strong>de</strong>len er on<strong>de</strong>r lij<strong>de</strong>n<br />
wanneer het Arabische groeiwon<strong>de</strong>r zand<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> mach<strong>in</strong>e ziet komen. Goe<strong>de</strong> beleggers<br />
kennen immers alle vluchtwegen naar<br />
<strong>de</strong> nooduitgang. Spyker, Boskalis, Ballast<br />
Nedam, Vopak zijn daarbij <strong>in</strong>koppertjes.
S N A P S H O T S . S N A P S H O T S . S N A P<br />
Scorebordbeleggen<br />
Na twee maan<strong>de</strong>n <strong>in</strong> 2006 ligt Crucell iets<br />
voor op Galapagos <strong>in</strong> <strong>de</strong> persberichtenwedstrijd.<br />
Persberichttitanen Crucell en Galapagos<br />
presteer<strong>de</strong>n het om <strong>in</strong> 2005<br />
respectievelijk 55 en 27 persberichten<br />
<strong>de</strong> wereld <strong>in</strong> te helpen. De bei<strong>de</strong> biobabes<br />
liggen dit jaar een stuk dichter bij elkaar,<br />
al was het maar omdat <strong>de</strong> persberichten-<br />
Small Cap Saloon<br />
Klap<strong>de</strong>urtjes open<br />
De Tien Euro Portefeuille van barman<br />
George Tóth en zijn stamgasten<br />
ligt dit jaar behoorlijk op koers. Er<br />
von<strong>de</strong>n <strong>de</strong> nodige schermutsel<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
Saloon plaats, maar na het optrekken van <strong>de</strong><br />
stofwolken blijft behalve een wanor<strong>de</strong> aan<br />
omvergeschopte tafeltjes, gebroken glas en<br />
bier op <strong>de</strong> vloer, het prille positieve ren<strong>de</strong>ment<br />
<strong>nog</strong> altijd <strong>in</strong>tact. Na <strong>de</strong> split knal<strong>de</strong><br />
RTC uit het budget van <strong>de</strong> portefeuille.<br />
Het aan<strong>de</strong>el was toch al een fl<strong>in</strong>ke blee<strong>de</strong>r<br />
(-37,5%), dus daarmee is <strong>de</strong> grote voorjaarsschoonmaak<br />
<strong>in</strong>gezet. De komen<strong>de</strong> maan<strong>de</strong>n<br />
gooien we <strong>de</strong> klap<strong>de</strong>urtjes en gebroken<br />
vensters eens lekker open om <strong>de</strong> frisse lentelucht<br />
ruimte te geven. Het peloton aan<strong>de</strong>len<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> Small Cap Saloon Portefeuille<br />
is s<strong>in</strong>ds <strong>de</strong> lancer<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>de</strong> zomer van 2005<br />
f<strong>in</strong>aal uitelkaar geslagen – precies zoals je<br />
mach<strong>in</strong>e van Galapagos dit keer een heel<br />
beursjaar draait. Toch is het beg<strong>in</strong> beschei<strong>de</strong>n.<br />
Na stipt twee maan<strong>de</strong>n is <strong>de</strong> tussenstand<br />
8-6 voor Crucell. Ondanks <strong>de</strong> veertien<br />
persberichten is <strong>de</strong> wereld <strong>nog</strong> niet vergaan<br />
en <strong>de</strong> koers van bei<strong>de</strong> aan<strong>de</strong>len ook verre<br />
van geëxplo<strong>de</strong>erd. Wat had<strong>de</strong>n ze dán te<br />
mel<strong>de</strong>n? Voor Crucell waren dat vooral <strong>de</strong><br />
jaarcijfers (geen waarneembare koersreactie).<br />
Hoogtepunt voor Galapagos was, naast<br />
dat kunt verwachten van pennystocks en<br />
brandhoutfondsen. Toch houdt <strong>de</strong> portefeuille<br />
na een moeizame start nu <strong>de</strong> vaart er<br />
small cap saloon portefeuille<br />
* peildatum 1 maart 2006<br />
Vrouwen staan hun mannetje<br />
Dat vrouwen fractioneel beter beleggen<br />
dan mannen is al langer bekend.<br />
De veelgehoor<strong>de</strong> re<strong>de</strong>n daarvoor<br />
is dat zij m<strong>in</strong><strong>de</strong>r transacties verrichten en<br />
daardoor m<strong>in</strong><strong>de</strong>r kosten maken. Maar ook<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> daghan<strong>de</strong>l bl<strong>in</strong>ken vrouwen uit. Het<br />
abn Amro Turbo Toernooi – me<strong>de</strong> mogelijk<br />
gemaakt door iex – werd dit jaar gewon-<br />
<strong>de</strong> lancer<strong>in</strong>g van een nieuw warrantplan, <strong>de</strong><br />
samenwerk<strong>in</strong>g met Cancer Research Technology<br />
en <strong>de</strong> uitbreid<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> samenwerk<strong>in</strong>g<br />
met BASF. Die bei<strong>de</strong> berichten krikten<br />
<strong>de</strong> koers een eurootje op, van 8,60 naar 9,60<br />
euro. Kijk, zo ben je zo uit <strong>de</strong> papierkosten.<br />
per saldo lekker <strong>in</strong>. Postkoetson<strong>de</strong>r<strong>de</strong>lenfabrikant<br />
Antonov is s<strong>in</strong>ds <strong>de</strong> vorige update<br />
hard on<strong>de</strong>ruitgegaan, maar Ceteco boog<br />
een negatief ren<strong>de</strong>ment van 16% om <strong>in</strong> een<br />
plus van 33%. Ook Magnus en Rood Testhouse<br />
knal<strong>de</strong>n omhoog en bardame Sophie<br />
wiste haar tranen.<br />
Aan<strong>de</strong>el Aankoop Huidige koers* Ren<strong>de</strong>ment<br />
Antonov 1,89 1,69 -10,58<br />
Ceteco 0,06 0,08 33,33%<br />
DVRG 0,88 0,72 -18,18%<br />
kendrion 1,88 1,78 -5,32%<br />
Magnus 0,54 0,72 33,33%<br />
Pharm<strong>in</strong>g 3,41 3,94 15,54%<br />
Rood testhouse 0,54 0,65 20,37%<br />
Sopheon 0,33 0,33 0,00%<br />
tie 0,34 0,38 11,76%<br />
ViA Net.works 0,05 0,04 -20,00%<br />
kas 0,05 0,05 0<br />
totaal 9,97 10,38 4,11%<br />
nen door Marjan <strong>de</strong> Jager. Zij slaag<strong>de</strong> er<br />
<strong>in</strong> om driftig han<strong>de</strong>lend <strong>in</strong> turbo’s op <strong>de</strong><br />
aex, dax en Nikkei 100,19% ren<strong>de</strong>ment te<br />
halen <strong>in</strong> vijf weken tijd. Daarmee bleef ze<br />
4839 an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>elnemers (afgaan<strong>de</strong> op <strong>de</strong><br />
cijfers van vorig jaar zijn dat 4548 mannen)<br />
voor. De nummer twee – een man – bleef<br />
steken op 100,05%. De eerlijkheid gebiedt<br />
te zeggen dat Marjan naarmate het toernooi<br />
vor<strong>de</strong>r<strong>de</strong> <strong>steeds</strong> nadrukkelijker leun<strong>de</strong> op<br />
<strong>de</strong> adviezen van haar broer, maar dat is<br />
hooguit een schrale troost voor <strong>de</strong> mannen<br />
on<strong>de</strong>r ons. Dus saaie belegg<strong>in</strong>gsfondsen of<br />
sprankelen<strong>de</strong> <strong>de</strong>rivaten… Mannen, geef het<br />
heft uit han<strong>de</strong>n en laat het eens een jaartje<br />
aan vrouw of vriend<strong>in</strong> over. En als ze het<br />
goed doen geven ze u, als hun trouwe steun<br />
en toeverlaat, ook <strong>nog</strong> eens <strong>de</strong> eer. Wat wilt<br />
u <strong>nog</strong> meer?
H O T S . S N A P S H O T S . S N A P S H O T S .<br />
klare taal / Indi-ja!<br />
bric-fondsen zijn <strong>de</strong> nieuwste trend <strong>in</strong> beleg-<br />
g<strong>in</strong>gsfondsenland. Fondsen samengesteld uit<br />
belegg<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>de</strong> koekiemonster-economie-<br />
en van dit moment: Brazilië, Rusland, <strong>in</strong>dia en<br />
Ch<strong>in</strong>a. toch neemt ’s werelds grootste fond-<br />
senhuis Fi<strong>de</strong>lity <strong>in</strong>vestments <strong>de</strong> fondsbeheer-<br />
<strong>de</strong>r van een puur <strong>in</strong>dia-fonds op sleeptouw<br />
door europa. iex ontmoette Arun Mehra <strong>in</strong><br />
Amsterdam en vroeg hem waarom <strong>in</strong>dia vol-<br />
gens hem dé plek is om te zijn – een conclusie<br />
die iex-lezers <strong>in</strong> een poll eer<strong>de</strong>r al trokken, zij<br />
het m<strong>in</strong><strong>de</strong>r overtuigend dan <strong>de</strong> <strong>in</strong>diër.<br />
Wat heeft India dat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re drie lan<strong>de</strong>n niet<br />
hebben?<br />
“De potentie van India is schier one<strong>in</strong>dig.<br />
India heeft een veel beter opgelei<strong>de</strong> bevolk<strong>in</strong>g<br />
dan Rusland, Ch<strong>in</strong>a of Brazilië.<br />
Vandaar dat outsourc<strong>in</strong>g sterk blijft toenemen.<br />
Een paar jaar gele<strong>de</strong>n waren het<br />
callcenters en ict, maar nu is het al veel<br />
specialistischer, maar ook <strong>in</strong> veel meer<br />
sectoren als bijvoorbeeld levensverzeker<strong>in</strong>gen.<br />
Daarnaast hebben Indiërs <strong>de</strong><br />
koopmansgeest <strong>in</strong> het bloed zitten, <strong>in</strong> tegenstell<strong>in</strong>g<br />
tot Russen en Ch<strong>in</strong>ezen.”<br />
Is India het nieuwe Ch<strong>in</strong>a, maar dan met vijftien<br />
jaar achterstand?<br />
“Nee! India en Ch<strong>in</strong>a zijn op bijna<br />
geen enkel punt te vergelijken. Ja, qua<br />
<strong>in</strong>frastructuur – het grote probleem<br />
van India – loopt het land vijftien jaar<br />
achter op Ch<strong>in</strong>a. Daar gooien ze overal<br />
zesbaanssnelwegen neer. In India gaat<br />
dat veel langzamer. Maar onze beroepsbevolk<strong>in</strong>g<br />
is veel beter opgeleid, spreekt<br />
beter Engels en begrijpt <strong>de</strong> kapitalistische<br />
beg<strong>in</strong>selen. Daarnaast is India<br />
veel m<strong>in</strong><strong>de</strong>r afhankelijk van <strong>in</strong>dustriële<br />
productie. Export bepaalt het bruto<br />
nationaal product (bnp) voor hooguit<br />
10%, dat kun je niet met Ch<strong>in</strong>a vergelijken.<br />
Daarnaast is het bedrijfsleven veel<br />
transparanter aan het wor<strong>de</strong>n en is <strong>de</strong><br />
beurs heel erg mo<strong>de</strong>rn. Ons bankwezen<br />
behoort tot <strong>de</strong> wereldtop, <strong>in</strong> Ch<strong>in</strong>a is <strong>de</strong><br />
bankwereld één groot zwart gat. Corpo-<br />
Arun Mehra<br />
rate governance <strong>in</strong> India wordt <strong>steeds</strong><br />
beter, <strong>de</strong> regelgev<strong>in</strong>g ook.”<br />
Goed, en nu <strong>de</strong> gevaren, meneer Mehri.<br />
“De beurs is volatiel, maar dat is niet<br />
zo heel bijzon<strong>de</strong>r. De <strong>in</strong>frastructuur is<br />
allerbelabberdst en dat belemmert economische<br />
groei op het platteland. Aan <strong>de</strong><br />
an<strong>de</strong>re kant, het bnp groeit nu met 6 tot<br />
8%. Dat zou Ch<strong>in</strong>a ook wel willen. Corruptie<br />
is overal, maar echt problematisch<br />
is dat niet, want dat is volkomen <strong>in</strong>geburgerd.<br />
In tegenstell<strong>in</strong>g tot Brazilië is India<br />
m<strong>in</strong><strong>de</strong>r afhankelijk van haar grondstoffen.<br />
Die zijn er wel, maar <strong>nog</strong> nauwelijks geexploiteerd.<br />
Na<strong>de</strong>el is ver<strong>de</strong>r dat 70% van<br />
<strong>de</strong> olieconsumptie wordt geïmporteerd.<br />
Als olie naar 100 dollar gaat, wordt India<br />
geraakt, maar ja, wie niet?”<br />
Nou, Rusland?<br />
“Da’s waar. Maar als olie daalt, wat heb<br />
je dan <strong>nog</strong> <strong>in</strong> Rusland te zoeken? India is<br />
een land dat op veel meer pijlers rust. De<br />
Indiase markt is pas veertien jaar open<br />
en nu zie je voor het eerst groei over een<br />
breed palet van sectoren. Er is hier zoveel<br />
research & <strong>de</strong>velopment, <strong>de</strong> b<strong>in</strong>nenlandse<br />
consumptie is hoog. De beurs is met vijfduizend<br />
beursgenoteer<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen,<br />
schermenhan<strong>de</strong>l en een professionele<br />
<strong>de</strong>rivatenhan<strong>de</strong>l één van <strong>de</strong> best ontwikkel<strong>de</strong>.<br />
En als <strong>de</strong> reger<strong>in</strong>g er <strong>in</strong> slaagt <strong>de</strong><br />
<strong>in</strong>frastructuur te verbeteren, dan bereikt<br />
zij een nieuw, ongekend groeipotentieel:<br />
<strong>de</strong> plattelelandsbevolk<strong>in</strong>g. Nu zie je <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
ste<strong>de</strong>n al een succesvol beleid op het gebied<br />
van banen scheppen. Daardoor stijgt<br />
het <strong>in</strong>komen per hoofd van <strong>de</strong> bevolk<strong>in</strong>g<br />
en als gevolg daarvan <strong>de</strong> consumptie. Het<br />
“Corruptie is overal, maar echt<br />
problematisch is dat niet, want het<br />
is volkomen <strong>in</strong>geburgerd”<br />
e<strong>in</strong><strong>de</strong> van <strong>de</strong> groeivooruitzichten is <strong>nog</strong><br />
lang niet <strong>in</strong> zicht als <strong>de</strong> economische groei<br />
<strong>de</strong> b<strong>in</strong>nenlan<strong>de</strong>n bereikt.”<br />
iex stemlokaal<br />
wat is uw favoriete briccomponent?<br />
( 306 stemmen)
S N A P S H O T S . S N A P S H O T S . S N A P<br />
Tickertoppers<br />
Wall Street herbergt een enorm<br />
aantal aan<strong>de</strong>len en voor beleggers<br />
is dat tegelijk een zegen en een<br />
vloek. Er is volop keuze, maar het gevaar<br />
dat er een verkeer<strong>de</strong> or<strong>de</strong>r wordt doorge-<br />
✃<br />
voerd is altijd aanwezig. Bij het telefonisch<br />
doorgeven van een or<strong>de</strong>r is het niet altijd<br />
dui<strong>de</strong>lijk of er hon<strong>de</strong>rd aan<strong>de</strong>len Cisco of<br />
Sysco gekocht moeten wor<strong>de</strong>n. Dit is één<br />
van <strong>de</strong> re<strong>de</strong>nen waarom elk <strong>Amerika</strong>ans<br />
aan<strong>de</strong>el een zogenoem<strong>de</strong> ticker co<strong>de</strong> van<br />
één tot vijf letters heeft. Voor Microsoft is<br />
dat bijvoorbeeld msft en voor Google is<br />
dat goog. Helemaal leuk wordt het als <strong>de</strong><br />
ticker co<strong>de</strong> mooi aansluit bij <strong>de</strong> activiteiten<br />
van het bedrijf. Pretparkexploitant Cedar<br />
Fair wordt bijvoorbeeld verhan<strong>de</strong>ld on<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong> co<strong>de</strong> fun, voor pizzaketen Papa John’s<br />
International is dat pzza en brilfabrikant<br />
Oakley heeft een mooie bril als co<strong>de</strong>: oo.<br />
Dan zijn er <strong>de</strong> co<strong>de</strong>s die <strong>in</strong> het Ne<strong>de</strong>rlands<br />
opeens een heel an<strong>de</strong>re betekenis krijgen.<br />
Dom<strong>in</strong>ion Resources Black Warrior Trust<br />
Beleg met een duurzaam ren<strong>de</strong>ment van 10%<br />
en steun het behoud van het regenwoud!<br />
Wilt u een groen en gegaran<strong>de</strong>erd<br />
ren<strong>de</strong>ment op uw vermogen<br />
dat hoger is als bij uw bank?<br />
Green Support Ne<strong>de</strong>rland is een onafhankelijk advieskanaal<br />
dat <strong>de</strong>ze mogelijkhe<strong>de</strong>n biedt. Na een ge<strong>de</strong>gen<br />
on<strong>de</strong>rzoek en uitvoerige studies op <strong>de</strong> locaties van <strong>de</strong><br />
betreffen<strong>de</strong> projecten hebben wij voor u <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n<br />
uiteengezet om <strong>de</strong>el te nemen <strong>in</strong> ecologische en<br />
sociaal verantwoor<strong>de</strong> belegg<strong>in</strong>gsvormen, waarbij niet<br />
alleen uw geld groeit! Het betreft projecten waarbij u<br />
participeert <strong>in</strong> FSC-gecertifi ceer<strong>de</strong> houtplantages. Het<br />
FSC (Forest Stewardship Council) is een <strong>in</strong>itiatief van<br />
o.a. Greenpeace, Wereld Natuur Fonds en Novib.<br />
Naam:<br />
Adres:<br />
Postco<strong>de</strong>:<br />
Woonplaats:<br />
Telefoon:<br />
Email:<br />
wordt verhan<strong>de</strong>ld als dom, Lafarge is laf<br />
en het Municipal Advantage Fund is maf.<br />
De mooiste fondsco<strong>de</strong>s <strong>in</strong> alfabetische<br />
volgor<strong>de</strong>:<br />
A Agilent technologies (it)<br />
BooM Dynamic Materials (metalen)<br />
Boot laCrosse Footwear (laarzen)<br />
CAke Cheesecake Factory (restaurants)<br />
CASH Meta F<strong>in</strong>ancial Group (bank)<br />
Cool Majestic enterta<strong>in</strong>ment<br />
(<strong>in</strong>ternetspelen)<br />
DNA Genentech (biotechnologie)<br />
eAt Br<strong>in</strong>ker <strong>in</strong>ternational (restaurants)<br />
FuN Cedar Fair (pretparken)<br />
Hot Starwood Hotels & Resorts (hotels)<br />
NiCe Nice Systems (multimedia-analyse)<br />
x united States Steel (staal)<br />
Looptijd vanaf 5 jaar<br />
Gegaran<strong>de</strong>erd ren<strong>de</strong>ment van 7 % per jaar<br />
Deelname mogelijk vanaf € 39,– per maand<br />
Eenmalige <strong>de</strong>elname vanaf € 4000,–<br />
Projecten dragen het FSC keurmerk<br />
Stuur <strong>de</strong> antwoordcoupon <strong>in</strong> en maak kans op één van <strong>de</strong> unieke (vakantie)reizen naar <strong>de</strong> plantages!<br />
Stuur <strong>de</strong>ze antwoord-<br />
coupon naar ons op <strong>in</strong><br />
een ongefrankeer<strong>de</strong><br />
envelop en ontvang het<br />
gratis <strong>in</strong>fopakket!<br />
✓ Ja, stuurt u mij het gratis <strong>in</strong>formatie pakket toe!<br />
www.green-support.nl<br />
OF BEL NU!<br />
Tel:<br />
05923-<br />
94120<br />
Green Support Ne<strong>de</strong>rland, Antwoordnummer 579, 9700 WB Gron<strong>in</strong>gen, Tel: 05923-94120, Fax: 05923-52045, Email: green-support@lycos.nl
H O T S . S N A P S H O T S . S N A P S H O T S .<br />
goeroe@iex.nl<br />
Broodje aap Jacko<br />
door Frank van Dongen<br />
er blijken gou<strong>de</strong>ntipgevers te bestaan die alleen profiteren als <strong>de</strong> tip w<strong>in</strong>stgevend is.<br />
De grote vraag is: verliest <strong>de</strong> tipgever ook als u geld verliest?<br />
In een van mijn eer<strong>de</strong>re columns heb ik<br />
dit al eens uitgelegd. Deze tipgevers verdienen<br />
alleen als u verdient, en hebben<br />
dus een zogeheten gratis call. De gou<strong>de</strong>n<br />
tip is dan eigenlijk: geef advies op zo’n<br />
manier dat je altijd een w<strong>in</strong>st<strong>de</strong>el krijgt.<br />
Dus spreek bijvoorbeeld met uw buurman<br />
af dat als hij geld verdient met uw tips<br />
hij een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> w<strong>in</strong>st moet afstaan<br />
aan u. Dit is <strong>nog</strong> leuker dan echt<br />
beleggen met uw eigen geld, want<br />
<strong>de</strong> verliezen zijn voor hem en <strong>de</strong><br />
w<strong>in</strong>st is voor u en dat zon<strong>de</strong>r<br />
<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g!<br />
Ik vraag me vaak af wat <strong>de</strong> rol<br />
van toeval is bij het behalen<br />
van enorme ren<strong>de</strong>menten.<br />
Tij<strong>de</strong>ns presentaties vertel ik<br />
Het divi<strong>de</strong>ndseizoen is weer geopend. Tussen<br />
nu en e<strong>in</strong>d mei keren tientallen on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen<br />
het slotdivi<strong>de</strong>nd over 2005 uit.<br />
Bij vastgoedfondsen zoals VastNed Retail<br />
en Wereldhave is dat mooi meegenomen,<br />
want het divi<strong>de</strong>ndren<strong>de</strong>ment (het divi<strong>de</strong>nd<br />
als percentage van <strong>de</strong> beurskoers) van <strong>de</strong>ze<br />
fondsen komt ruim boven <strong>de</strong> 5% uit.<br />
Voor langetermijnbeleggers is <strong>de</strong> groei van<br />
<strong>de</strong> jaarlijkse uitker<strong>in</strong>g veel belangrijker. Tien<br />
jaar gele<strong>de</strong>n kwam het divi<strong>de</strong>ndren<strong>de</strong>ment<br />
van Aalberts bijvoorbeeld op 2%, tegenover<br />
2,6% voor Océ. Op basis van <strong>de</strong>ze percentages<br />
zou het laatstgenoem<strong>de</strong> bedrijf <strong>de</strong> voorkeur<br />
verdienen. Aalberts heeft <strong>de</strong> jaarlijkse<br />
uitker<strong>in</strong>g echter gestaag opgeschroefd en<br />
10<br />
soms over <strong>de</strong> momenten dat ik mijn boxershort<br />
met <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse vlag erop aan had<br />
(geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> jaren negentig) <strong>de</strong> beurs maar<br />
bleef stijgen. Mijn boxershort hielp dus eigenlijk<br />
mijn slechte long posities naar w<strong>in</strong>st.<br />
Achteraf zou het best wel eens allemaal gewoon<br />
toeval zijn geweest...<br />
Naast het soms toevallig maken van<br />
w<strong>in</strong>st is er <strong>de</strong> gewone boekhoudfrau<strong>de</strong>:<br />
het iets (of heel veel) mooier voorstellen<br />
van <strong>de</strong> resultaten. Dit kan door<br />
bijvoorbeeld met een te kle<strong>in</strong> startbedrag<br />
te werken waardoor procentueel <strong>de</strong><br />
w<strong>in</strong>sten enorm zijn. Dit is goed te zien<br />
bij future-systemen waarbij soms<br />
<strong>de</strong> marg<strong>in</strong> als <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gsbedrag<br />
wordt gebruikt. Dit houdt praktisch<br />
<strong>in</strong> dat als <strong>de</strong> eerste affaire<br />
een m<strong>in</strong>iem verlies geeft, het<br />
Superdivi<strong>de</strong>nd<br />
Beursfondsen met een hoog divi<strong>de</strong>ndren<strong>de</strong>ment hebben een grote schare aanhangers. op<br />
lange termijn zijn <strong>de</strong> w<strong>in</strong>naars juist on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen die <strong>de</strong> uitker<strong>in</strong>g elk jaar verhogen.<br />
op 2 mei krijgen <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs waarschijnlijk<br />
0,85 euro per aan<strong>de</strong>el uitbetaald.<br />
Dat is ruim 20% meer dan vorig jaar en vijf<br />
keer zoveel als tien<br />
DiVi DeN DGRoei eRS<br />
jaar gele<strong>de</strong>n. Wie<br />
<strong>in</strong><strong>de</strong>rtijd <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>len<br />
had gekocht,<br />
ontvangt nu dus<br />
een divi<strong>de</strong>ndren<strong>de</strong>ment<br />
van 10%<br />
over <strong>de</strong> oorspronkelijke<br />
<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g.<br />
Het divi<strong>de</strong>nd<br />
van Océ is <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> perio<strong>de</strong><br />
ruimschoots ver-<br />
spel direct uit is. Want bij een marg<strong>in</strong>tekort<br />
wordt <strong>de</strong> positie automatisch door <strong>de</strong> broker<br />
gesloten.<br />
Mijn column krijgt zelfs navolg<strong>in</strong>g <strong>in</strong> een<br />
rapport van researchbureau Iris (of is het<br />
toch toeval?). Zij kwamen met een rapport<br />
over <strong>de</strong> portefeuille van aap Jacko. Iris heeft<br />
<strong>de</strong> portefeuille van <strong>de</strong> aap doorgenomen aan<br />
<strong>de</strong> hand van enkele voorbeel<strong>de</strong>n en stuitten<br />
op onjuisthe<strong>de</strong>n. De selectiekracht van Jacko<br />
wordt door Iris geschat op nul. An<strong>de</strong>re<br />
lezers <strong>de</strong>ed dit <strong>de</strong>nken aan <strong>de</strong> Beardstown<br />
Ladies Club. Deze club van ou<strong>de</strong> dames<br />
claim<strong>de</strong> met een common sence-metho<strong>de</strong><br />
bovengemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> ren<strong>de</strong>menten. Maar achteraf<br />
bleek hier ook we<strong>in</strong>ig van waar. Ook<br />
daar bleken <strong>de</strong> dames frauduleus om te gaan<br />
met <strong>de</strong> ren<strong>de</strong>menten.<br />
klik hier...<br />
Blijf schrijven naar goeroe@iex.nl over beleg-<br />
gers <strong>in</strong> en aanbie<strong>de</strong>rs van gou<strong>de</strong>n tips.<br />
dubbeld naar 0,58 per aan<strong>de</strong>el, wat 5,3% is<br />
van <strong>de</strong> koers <strong>in</strong> 1996. Dat is niet verkeerd,<br />
maar net als het divi<strong>de</strong>ndren<strong>de</strong>ment van<br />
5,8% voor VastNed Retail en <strong>de</strong> 5,2% voor<br />
Wereldhave komt het niet <strong>in</strong> <strong>de</strong> buurt van<br />
<strong>de</strong> 10% van beleggers die tien jaar gele<strong>de</strong>n<br />
<strong>in</strong> Aalberts zijn gestapt. Voor <strong>de</strong> echte divi<strong>de</strong>ndfans<br />
volgt hier een overzicht van <strong>de</strong><br />
aex- en amx-fondsen die het divi<strong>de</strong>nd over<br />
2005 het meest verhogen.<br />
Bedrijf Divi<strong>de</strong>ndverhog<strong>in</strong>g <strong>in</strong> 2005 Divi<strong>de</strong>ndren<strong>de</strong>ment<br />
Nutreco 187% 3,3%<br />
ord<strong>in</strong>a 100% 1,2%<br />
univar 80% 1,6%<br />
logicaCMG 52% 3,2%<br />
Boskalis 47% 2,1%<br />
Hunter Douglas 37% 3,4%<br />
kPN 29% 4,9%<br />
Randstad 27% 1,7%<br />
Fugro 26% 2,0%<br />
Vedior 25% 1,6%
A A N D E E L V A N D E M A A N D<br />
Philips<br />
Sense, Simplicity en<br />
Semiconductors<br />
door Michiel Pekelhar<strong>in</strong>g / illustratie Nico <strong>de</strong>n Dulk<br />
Philips is al jarenlang één van <strong>de</strong><br />
dankbaarste discussieon<strong>de</strong>rwerpen<br />
van beleggers. Successen zoals <strong>de</strong><br />
ontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> dvd en cd<br />
wor<strong>de</strong>n afgewisseld met fl<strong>in</strong>ke miskleunen<br />
zoals <strong>de</strong> pog<strong>in</strong>g om zelf mobiele telefoons<br />
te gaan produceren. En aan veelbesproken<br />
topmannen heeft het <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g nooit<br />
ontbroken. Zo zou Jan Timmer ooit hebben<br />
opgemerkt dat er niet te we<strong>in</strong>ig stoelen<br />
maar te veel managers <strong>in</strong> <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>rzaal<br />
waren. Ondanks zijn reorganisaties vergeleek<br />
zijn opvolger Cor Boonstra bij zijn aantre<strong>de</strong>n<br />
<strong>in</strong> 1996 het besluitvorm<strong>in</strong>gsproces<br />
b<strong>in</strong>nen Philips met een bord spaghetti. De<br />
nieuwe slogan ‘Sense & Simplicity’ heeft<br />
dan ook niet alleen betrekk<strong>in</strong>g op <strong>de</strong> producten<br />
van het bedrijf, maar <strong>in</strong> toenemen<strong>de</strong><br />
mate ook op <strong>de</strong> bedrijfsstructuur. Om <strong>de</strong><br />
verga<strong>de</strong>rcultuur b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g<br />
te lijf te gaan, mogen bij presentaties <strong>nog</strong><br />
maximaal tien sheets gebruikt wor<strong>de</strong>n. En<br />
dit is <strong>nog</strong> maar één van <strong>de</strong> driehon<strong>de</strong>rd <strong>in</strong>itiatieven<br />
die van Philips een meer gestroomlijn<strong>de</strong><br />
organisatie moeten maken. Voor<br />
beleggers is <strong>de</strong> meest <strong>in</strong> het oog spr<strong>in</strong>gen<strong>de</strong><br />
veran<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g dat er van <strong>de</strong> zeven divisies die<br />
<strong>in</strong> 2000 Philips vorm<strong>de</strong>n er <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls <strong>nog</strong><br />
maar vijf over zijn. En <strong>de</strong> huidige topman<br />
Gerard Kleisterlee lijkt hard op weg om dit<br />
aantal terug te brengen naar vier.<br />
Constante veran<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g<br />
In <strong>de</strong>cember 2005 werd bekend dat Philips<br />
Semiconductors <strong>in</strong> een aparte juridische<br />
structuur geplaatst wordt. Dit maakt het<br />
mogelijk om <strong>de</strong> divisie op termijn af te<br />
splitsen en te verkopen. Deze stap past goed<br />
<strong>in</strong> het proces om van Philips een m<strong>in</strong><strong>de</strong>r<br />
cyclisch bedrijf te maken, wat al <strong>in</strong> <strong>de</strong> jaren<br />
negentig <strong>in</strong> gang werd gezet. Medical<br />
Systems, dap (Domestic Appliances &<br />
Personal Care) en Lightn<strong>in</strong>g laten <strong>de</strong> meest<br />
constante resultaten zien, terwijl <strong>de</strong> cijfers<br />
van Semiconductors en Consumer Electro-<br />
12<br />
nics sterk fluctueren. Tij<strong>de</strong>ns een presentatie<br />
<strong>in</strong> februari 2005 werd al trots getoond<br />
dat <strong>de</strong> concernw<strong>in</strong>st <strong>in</strong> het voorgaan<strong>de</strong> jaar<br />
een veel stabieler karakter had dan <strong>in</strong> vijf<br />
jaar eer<strong>de</strong>r. De eerstgenoem<strong>de</strong> drie divisies<br />
waren <strong>in</strong> 2004 namelijk goed voor 67% van<br />
het bedrijfsresultaat tegenover 52%. S<strong>in</strong>ds<br />
vorig jaar werd het operationeel resultaat<br />
(<strong>de</strong> zogenoem<strong>de</strong> ebit) als maatstaf voor <strong>de</strong><br />
w<strong>in</strong>stgevendheid genomen <strong>in</strong> plaats van het<br />
bedrijfsresultaat. De bijdrage van Medical<br />
Systems, dap en Lightn<strong>in</strong>g aan het operationeel<br />
resultaat is <strong>in</strong> 2005 toegenomen van<br />
51 naar 62%, dus <strong>de</strong> lijn van <strong>de</strong> afgelopen<br />
jaren is mooi doorgetrokken. Zon<strong>de</strong>r Semiconductors<br />
zou dat zelfs naar 75% gestegen<br />
zijn. In on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> grafiek is te zien dat<br />
<strong>de</strong> w<strong>in</strong>st uit normale bedrijfsuitoefen<strong>in</strong>g<br />
aanzienlijk m<strong>in</strong><strong>de</strong>r volatiel zou zijn geweest<br />
zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bijdrage van <strong>de</strong> halfgelei<strong>de</strong>ractiviteiten.<br />
Tegelijkertijd zou Philips geen groot<br />
<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> omzet zijn kwijtgeraakt. Goed<br />
nieuws dus voor beleggers, want bedrijven<br />
met een constante w<strong>in</strong>stontwikkel<strong>in</strong>g wor-<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> beurs vaak beloond met een relatief<br />
hoge koers-w<strong>in</strong>stverhoud<strong>in</strong>g.<br />
Taboe doorbroken<br />
Discussiëren over het afsplitsen of het<br />
verkopen van <strong>de</strong> halfgelei<strong>de</strong>ractiviteiten is<br />
jarenlang taboe geweest bij Philips, totdat<br />
Kleisterlee <strong>in</strong> november 2005 <strong>in</strong> een <strong>in</strong>terview<br />
met F<strong>in</strong>ancial Times aangaf dat hij een<br />
verkoop zou overwegen als <strong>de</strong> divisie niet <strong>de</strong><br />
marge van 5% haalt, die een jaar gele<strong>de</strong>n als<br />
doelstell<strong>in</strong>g werd neergezet. In een aantrekken<strong>de</strong><br />
halfgelei<strong>de</strong>rmarkt moet dat percentage<br />
op ten m<strong>in</strong>ste 15 liggen. In hetzelf<strong>de</strong><br />
gesprek zei <strong>de</strong> topman dat e<strong>in</strong>d 2006 <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
strategisch tegen het licht zal wor<strong>de</strong>n<br />
gehou<strong>de</strong>n, maar <strong>nog</strong> geen maand later werd<br />
On<strong>de</strong>rstroom<br />
Halfgelei<strong>de</strong>rs vormen een beperkt <strong>de</strong>el van Philips’ omzet<br />
<br />
Omzet<br />
<br />
Semiomzet
<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>in</strong> een aparte juridische structuur<br />
geplaatst. Op een analistenbijeenkomst werd<br />
dui<strong>de</strong>lijk dat het <strong>in</strong> <strong>de</strong> eerste plaats gaat om<br />
het w<strong>in</strong>nen van schaalgrootte. “Consolidatie<br />
b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> sector is onvermij<strong>de</strong>lijk en daarbij<br />
nemen wij liever <strong>de</strong> eerste stap dan dat we<br />
het risico lopen om een muurbloempje te<br />
wor<strong>de</strong>n”, aldus Frans van Houten, <strong>de</strong> manager<br />
van Philips Semiconductors <strong>in</strong> een<br />
gesprek met het <strong>Amerika</strong>anse magaz<strong>in</strong>e EE<br />
Times. Dat laatste is niet helemaal <strong>de</strong>nkbeeldig,<br />
want volgens on<strong>de</strong>rzoeksbureau Gartner<br />
is <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g <strong>in</strong> 2005 uit <strong>de</strong> top-10 van<br />
grootste halfgelei<strong>de</strong>rproducenten ter wereld<br />
gevallen. Het was pas <strong>de</strong> vijf<strong>de</strong> keer <strong>in</strong> 25 jaar<br />
dat Philips niet op <strong>de</strong>ze lijst voorkwam.<br />
Speculatietsunami<br />
Het <strong>in</strong>terview van Van Houten was het<br />
startschot voor een speculatiegolf, die waarschijnlijk<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> aanloop naar meer nieuws<br />
tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van dit jaar zijn<br />
hoogtepunt gaat bereiken. Voor <strong>de</strong> koers<br />
kan dat natuurlijk geen kwaad. Zeker niet<br />
aangezien er een prijskaartje van 5 tot 12,5<br />
miljard euro aan <strong>de</strong> divisie zou moeten<br />
hangen, afhankelijk van welke analist <strong>de</strong> rekenmach<strong>in</strong>e<br />
ter hand neemt. Aan potentiële<br />
partners is <strong>in</strong> ie<strong>de</strong>r geval geen gebrek. Het<br />
Frans-Italiaanse STMicroelectronics is <strong>de</strong><br />
meest voor <strong>de</strong> hand liggen<strong>de</strong> partner. Bei<strong>de</strong><br />
bedrijven <strong>de</strong>len <strong>in</strong> Crolles een on<strong>de</strong>rzoekscentrum<br />
en maken gebruik van <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
productietechnologie. De on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen<br />
richten zich veelal op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> markten,<br />
zodat een samengaan eer<strong>de</strong>r overlap dan<br />
aanvull<strong>in</strong>g zal opleveren. Topman Carlo Bozotti<br />
heeft dui<strong>de</strong>lijk gemaakt dat zijn bedrijf<br />
<strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vijf jaren organisch wil groeien,<br />
waarbij hij overigens wel aanteken<strong>de</strong> altijd<br />
open te staan voor eventuele kansen <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
markt. Freescale Semiconductor is <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />
partner <strong>in</strong> het on<strong>de</strong>rzoekscentrum Crolles.<br />
Dit <strong>Amerika</strong>anse concern is <strong>in</strong> <strong>de</strong> zomer van<br />
2004 van Motorola afgesplitst en volgens effectenbureau<br />
Merrill Lynch zou dit <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ale<br />
partner zijn voor <strong>de</strong> halfgelei<strong>de</strong>ractiviteiten<br />
van Philips. De nieuwe comb<strong>in</strong>atie zou een<br />
goe<strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>ans-Europese spreid<strong>in</strong>g krijgen<br />
en <strong>de</strong> technologie sluit prima aan, net<br />
zoals <strong>de</strong> productgroepen en klantenbestan<strong>de</strong>n.<br />
Enkele weken eer<strong>de</strong>r had EE Times al het<br />
grote Intel naar voren geschoven als potentiele<br />
koper terwijl ook het Duitse halfgelei<strong>de</strong>r-<br />
Zes jaar te laat<br />
De discussie over <strong>de</strong> voor<strong>de</strong>len van het afsplitsen van Philips Semiconductors is<br />
meer iets van <strong>de</strong> laatste jaren dan van <strong>de</strong> laatste maan<strong>de</strong>n. De eerste grote speculatieron<strong>de</strong><br />
vond <strong>in</strong> het voorjaar van 1999 plaats toen het Duitse <strong>in</strong>dustrieconglomeraat<br />
Siemens <strong>de</strong> activiteiten on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> naam Inf<strong>in</strong>eon apart naar <strong>de</strong> beurs bracht. Dat<br />
was aanleid<strong>in</strong>g voor effectenhuizen om uit te rekenen wat zo een transactie kon<br />
opleveren voor Philips. abn Amro h<strong>in</strong>g <strong>in</strong> een analistenrapport op 5 januari 2000<br />
een prijskaartje van 28,38 miljard euro aan <strong>de</strong> halfgelei<strong>de</strong>ractiviteiten. Dat bedrag<br />
was gebaseerd op een omzet en een bedrijfsresultaat die <strong>in</strong> 2001 op respectievelijk<br />
6,8 en 1,4 miljard euro uit kon<strong>de</strong>n komen. De halfgelei<strong>de</strong>rsector kreeg echter zware<br />
klappen en uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk boekte Philips Semiconductors een negatief bedrijfsresultaat<br />
van 600 miljoen euro op een omzet van 4,4 miljard euro. Deze verkeer<strong>de</strong><br />
<strong>in</strong>schatt<strong>in</strong>g <strong>de</strong>ed overigens nauwelijks iets af aan <strong>de</strong> bruikbaarheid van het rapport.<br />
Philips, dat noteer<strong>de</strong> <strong>in</strong><strong>de</strong>rtijd 132,55 euro en kreeg meteen maar een koersdoel<br />
mee van 185 euro. Deze voorspel<strong>de</strong> stijg<strong>in</strong>g van 40% was al <strong>in</strong> <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> week van<br />
februari een feit en <strong>in</strong> juli van 2000 werd zelfs een koers gehaald van omgerekend<br />
240 euro (gecorrigeerd voor een 4 voor 1 aan<strong>de</strong>lensplits<strong>in</strong>g <strong>in</strong> april van dat jaar).<br />
Philips-ebita met en zon<strong>de</strong>r semi’s<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
bedrijf Inf<strong>in</strong>eon <strong>in</strong>teresse zou hebben. De <strong>in</strong>komsten<br />
van een verkoop kunnen uitgekeerd<br />
wor<strong>de</strong>n als een superdivi<strong>de</strong>nd of om Medical<br />
Systems via overnames te versterken, zodat<br />
er <strong>nog</strong> meer oneffenhe<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> resultaatontwikkel<strong>in</strong>g<br />
van Philips verdwijnen. Waarschijnlijk<br />
is dit net even te hoopvol gedacht,<br />
aangezien het concern er <strong>in</strong> het verle<strong>de</strong>n vaak<br />
<strong>de</strong> voorkeur aan gaf om grote belangen <strong>in</strong><br />
voormalige dochteron<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen lang aan<br />
te hou<strong>de</strong>n. Een extra argument voor Philips<br />
Semiconductors is dat <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g zo<br />
<strong>in</strong>vloed kan hou<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g van<br />
nieuwe halfgelei<strong>de</strong>rs, die <strong>nog</strong> altijd één van<br />
<strong>de</strong> voornaamste <strong>in</strong>grediënten vormen voor<br />
<strong>de</strong> consumentenelektronica. Ook dat hoeft<br />
geen ramp te zijn, want het concern heeft een<br />
prachtig trackrecord als het aankomt op het<br />
<br />
<br />
verzilveren van <strong>de</strong>ze belangen. De afgelopen<br />
jaren wer<strong>de</strong>n hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n miljoenen euro’s<br />
aan boekw<strong>in</strong>sten bijgeschreven doordat Philips<br />
posities afbouw<strong>de</strong> <strong>in</strong> on<strong>de</strong>r meer asml,<br />
Vivendi, Atos Orig<strong>in</strong> en tsmc. Maar dat speelt<br />
vooral op <strong>de</strong> lange termijn. Voorlopig lijken<br />
<strong>de</strong> aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs zich te kunnen verheugen<br />
<strong>in</strong> een groeien<strong>de</strong> overnamespeculatie.<br />
De cijfers<br />
Omzet: 30,4 miljard euro<br />
Verwachte wpa: 1,83 euro<br />
Verwachte k/w: 14,34<br />
Beurswaar<strong>de</strong>: 34,5 miljard euro<br />
Analisten: 28x kopen, 5x hou<strong>de</strong>n,<br />
1x verkopen<br />
13
A A N D E E L V A N D E M A A N D<br />
Océ<br />
De repeteerknop<br />
door Michiel Pekelhar<strong>in</strong>g / illustratie Nico <strong>de</strong>n Dulk<br />
Océ is straks het eerste bedrijf dat met<br />
resultaten komt. Er is één cijfer dat het<br />
kwartaal kan maken of breken.<br />
Het nieuwe cijferseizoen wordt<br />
traditiegetrouw afgetrapt door<br />
Océ, dat al op 4 april <strong>de</strong> cijfers<br />
over het eerste kwartaal bekend<br />
maakt. Dat <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g <strong>de</strong> cijfers al na<br />
één werkdag publiceert is niet te danken aan<br />
een enorm peloton accountants dat heel snel<br />
alle cijfers naloopt, maar aan een gebroken<br />
boekjaar. Het eerste kwartaal werd e<strong>in</strong>d<br />
februari al afgesloten. De presentatie kan <strong>de</strong><br />
koers van Océ fl<strong>in</strong>k <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g zetten. Er is<br />
namelijk één getal waar beleggers heel goed<br />
op moeten letten.<br />
De productie van pr<strong>in</strong>t- en kopieerapparatuur<br />
vormt een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> Océ-omzet, maar<br />
<strong>de</strong> w<strong>in</strong>stmarge hierop is we<strong>in</strong>ig <strong>in</strong>drukwekkend.<br />
Servicecontracten en <strong>de</strong> verkoop van<br />
producten zoals <strong>in</strong>kttoners is vanuit w<strong>in</strong>stperspectief<br />
veel <strong>in</strong>teressanter. Dit wordt wel<br />
<strong>de</strong> recurr<strong>in</strong>g-omzet genoemd. Bij Océ krompen<br />
<strong>de</strong>ze <strong>in</strong>komsten al s<strong>in</strong>ds 2002 (zie grafiek).<br />
In het laatste kwartaal van vorig jaar<br />
groei<strong>de</strong> <strong>de</strong> recurr<strong>in</strong>g-omzet e<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk weer.<br />
Helemaal onverwacht was dat niet. Traditioneel<br />
loopt een toename enkele kwartalen<br />
achter bij stijgen<strong>de</strong> mach<strong>in</strong>everkopen. Het<br />
14<br />
duurt even voordat <strong>de</strong> toners van nieuwe<br />
klanten opraken en vaak wordt er bij <strong>de</strong> aanschaf<br />
meteen een servicecontract afgesloten.<br />
Als <strong>de</strong> verkopen groten<strong>de</strong>els gedreven wor<strong>de</strong>n<br />
door bestaan<strong>de</strong> klanten die een mach<strong>in</strong>e<br />
<strong>in</strong>ruilen voor een nieuwe, kan Océ naar <strong>de</strong>ze<br />
extra <strong>in</strong>komsten fluiten. Het vier<strong>de</strong> kwartaal<br />
was een eerste signaal dat <strong>de</strong> markt weer aan<br />
het aantrekken is en <strong>de</strong> groei of afname van<br />
<strong>de</strong> recurr<strong>in</strong>g-omzet moet dat op 4 april gaan<br />
bevestigen of ontkrachten.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Océ krijgt kleur<br />
E<strong>in</strong>d 2005 begon <strong>de</strong> recurr<strong>in</strong>g-omzet te stijgen<br />
<br />
<br />
De cijfers<br />
Omzet: 2,7 miljard euro<br />
Verwachte wpa: 0,80 euro<br />
Verwachte k/w: 14,38<br />
Beurswaar<strong>de</strong>: 1,26 miljard<br />
Analisten: 3x kopen, 4x hou<strong>de</strong>n, 1x<br />
verkopen<br />
Aanknop<strong>in</strong>gspunt<br />
Topman Rokus van Iperen heeft aangegeven<br />
dat hij voor <strong>de</strong> lange termijn streeft<br />
naar een omzet- en w<strong>in</strong>stgroei van ten m<strong>in</strong>ste<br />
10% en <strong>in</strong> 2007 moet <strong>de</strong> operationele<br />
marge op 6% uitkomen. In 2005 was dat<br />
<strong>nog</strong> 1,9%. Dat geeft een aanknop<strong>in</strong>gspunt<br />
waar <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g over twee jaar kan<br />
staan. Een w<strong>in</strong>st per aan<strong>de</strong>el van 1,50 euro<br />
is <strong>in</strong> 2007 niet on<strong>de</strong>nkbaar.<br />
Voordat het zover is moeten een paar ijsschotsen<br />
ontweken wor<strong>de</strong>n. Océ moet zich<br />
bijvoorbeeld niet verslikken bij het vormen<br />
van een nieuwe divisie met als speerpunt<br />
<strong>de</strong> recente <strong>Amerika</strong>anse aankoop Imagistics.<br />
Océ heeft al tweemaal een voorzien<strong>in</strong>g<br />
moeten nemen voor <strong>de</strong>ze overname. Een<br />
nieuwe dal<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> recurr<strong>in</strong>g-omzet is<br />
met afstand het grootste gevaar. Als <strong>de</strong><br />
stijg<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het vier<strong>de</strong> kwartaal van vorig<br />
jaar een eenmalige oplev<strong>in</strong>g blijkt te zijn,<br />
kan <strong>de</strong> koersw<strong>in</strong>st van bijna 20% e<strong>in</strong>d 2005<br />
waarschijnlijk weer groten<strong>de</strong>els wor<strong>de</strong>n <strong>in</strong>geleverd.<br />
Maar als <strong>de</strong> stijg<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> recurr<strong>in</strong>g-omzet<br />
doorzet, is <strong>de</strong> recente koersoplev<strong>in</strong>g<br />
het beg<strong>in</strong> van veel moois.
Tele2<br />
Groeien of gegeten wor<strong>de</strong>n<br />
door Michiel Pekelhar<strong>in</strong>g<br />
Tele2 is hard op weg om Europa te veroveren.<br />
Deze vlucht naar voren is nodig om<br />
uit <strong>de</strong> klauwen van <strong>de</strong> <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gsmaatschappijen<br />
te blijven.<br />
Tele2 is bij Ne<strong>de</strong>rlandse consumenten<br />
vooral bekend gewor<strong>de</strong>n als<br />
‘dat an<strong>de</strong>re telefoonbedrijf ’. Beleggers<br />
leer<strong>de</strong>n Tele2 vooral kennen<br />
door het bod op Versatel. Die laatste zet is<br />
voor het Zweedse bedrijf overigens niet<br />
meer dan een kle<strong>in</strong> stapje op weg naar het<br />
<strong>in</strong>vullen van <strong>de</strong> Europese landkaart. Tele2<br />
is al actief <strong>in</strong> 22 lan<strong>de</strong>n en heeft bijna 30<br />
miljoen klanten verspreid over het hele<br />
cont<strong>in</strong>ent. Het bedrijf positioneert zich<br />
nadrukkelijk als prijsvechter. De gebruikelijke<br />
tactiek is om eerst een voet tussen <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>ur te krijgen op <strong>de</strong> markt voor vaste- en<br />
mobiele telefonie, waarbij vaak gebruikgemaakt<br />
wordt van het netwerk van een<br />
lokale partij. De volgen<strong>de</strong> stap is om ook<br />
breedband<strong>in</strong>ternet en televisie aan te bie<strong>de</strong>n,<br />
om uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk een eigen netwerk<br />
<strong>in</strong> han<strong>de</strong>n te krijgen. In Ne<strong>de</strong>rland lukt<br />
dat laatste door <strong>de</strong> aankoop van Versatel.<br />
Bepalend voor het succes van Tele2 is dat<br />
klanten een zo breed mogelijk dienstenpakket<br />
nemen, aangezien <strong>de</strong> concurrentie met<br />
name op <strong>de</strong> markt voor vaste- en mobiele<br />
telefonie enorm is. In Ne<strong>de</strong>rland hebben <strong>de</strong><br />
klanten al s<strong>in</strong>ds november <strong>de</strong> mogelijkheid<br />
om onbeperkt te bellen voor een vaste prijs<br />
van 5,75 euro per maand. Met <strong>de</strong>rgelijke<br />
tarieven is het natuurlijk onmogelijk om<br />
een grote w<strong>in</strong>st te boeken. Dat wordt ook<br />
dui<strong>de</strong>lijk uit <strong>de</strong> jaarcijfers die half februari<br />
gepubliceerd wer<strong>de</strong>n. De omzet groei<strong>de</strong> <strong>in</strong><br />
2005 weliswaar met 16% naar 50 miljard<br />
Zweedse Kronen (5,33 miljard euro), maar<br />
<strong>de</strong> w<strong>in</strong>st daal<strong>de</strong> met 32% naar 2,34 miljard<br />
Zweedse Kronen (250 miljoen euro).<br />
Schaalgrootte<br />
De fase van een snelle w<strong>in</strong>stgroei komt dan<br />
ook pas als <strong>in</strong> <strong>de</strong> meeste Europese markten<br />
voldoen<strong>de</strong> schaalgrootte is opgebouwd.<br />
Zelf voorspelt het bedrijf dat <strong>de</strong> organische<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
goedkoper dan kpn?<br />
Tele2 is makkelijk op te splitsten door geografische spreid<strong>in</strong>g<br />
<br />
groei dit jaar hoger ligt dan <strong>in</strong> 2005, en een<br />
sterke verbeter<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> w<strong>in</strong>stgevendheid<br />
<strong>in</strong> 2007. De weg daarheen is bepaald niet<br />
zon<strong>de</strong>r risico’s. In Frankrijk liep <strong>de</strong> <strong>in</strong>troductie<br />
van breedband<strong>in</strong>ternet al vertrag<strong>in</strong>g<br />
op door technische problemen. Daarnaast<br />
kan Tele2 ook te maken krijgen met nieuwe<br />
concurrenten en veran<strong>de</strong>ren<strong>de</strong> regelgev<strong>in</strong>g.<br />
Tele2 als prooi<br />
Beleggers hoeven zich daar we<strong>in</strong>ig zorgen<br />
over te maken. Als Tele2 er niet <strong>in</strong> slaagt <strong>de</strong><br />
eigen strategie goed <strong>in</strong> te vullen, is <strong>de</strong> kans<br />
groot dat het vanzelf op <strong>de</strong> radar van grote<br />
<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gsmaatschappijen verschijnt. De<br />
grote geografische spreid<strong>in</strong>g maakt het eenvoudig<br />
om het bedrijf op te splitsen en door<br />
te verkopen aan lokale spelers of durfkapitalisten.<br />
De gedachte aan een Tele2-<strong>in</strong>-<strong>de</strong>len<br />
komt niet uit <strong>de</strong> lucht vallen, want het<br />
management heeft al aangegeven dat het er<br />
geen probleem <strong>in</strong> ziet om m<strong>in</strong><strong>de</strong>r kansrijke<br />
activiteiten direct af te stoten. De on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g<br />
heeft zich bijvoorbeeld al teruggetrokken<br />
uit <strong>de</strong> relatief sterk gereguleer<strong>de</strong><br />
F<strong>in</strong>se markt, terwijl <strong>de</strong> Britse en Ierse activiteiten<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong>cember 2005 wer<strong>de</strong>n verkocht<br />
aan Carephone Warehouse. Het bedrijf was<br />
hier pas <strong>in</strong> 2003 van start gegaan als aanbie<strong>de</strong>r<br />
van vaste telefonie, maar volgens top-<br />
man Lars-Johan Jarnheimer zijn <strong>de</strong> toekomstige<br />
marges op breedband te mager. Tele2<br />
is niet bang om <strong>de</strong> strategie om te gooien.<br />
Dit pragmatisme was voor analisten aanleid<strong>in</strong>g<br />
om te berekenen hoeveel <strong>de</strong> <strong>de</strong>len<br />
waard kunnen zijn. Effectenhuis Lehman<br />
Brothers kwam daarbij op 150 Zweedse<br />
Kronen per aan<strong>de</strong>el. Dat is liefst 67% meer<br />
dan <strong>de</strong> huidige koers en 76% meer dan <strong>de</strong><br />
85 Zweedse Kronen die het bedrijf volgens<br />
Lehman Brothers op basis van <strong>de</strong> jaarcijfers<br />
over 2005 waard is. Net als bij Versatel zou<br />
een geïnteresseer<strong>de</strong> partij snel zaken kunnen<br />
doen met een grootaan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>r,<br />
want het eveneens Zweedse K<strong>in</strong>nevik heeft<br />
28,3% van <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>len die 49,9% van het<br />
stemrecht vertegenwoordigen. De komen<strong>de</strong><br />
jaren wordt het dus groeien of gegeten<br />
wor<strong>de</strong>n voor Tele2.<br />
De cijfers<br />
Omzet: 49,9 miljard SEK<br />
Verwachte wpa: 6,50 SEK<br />
Verwachte k/w: 13,8<br />
Beurswaar<strong>de</strong>: 39,6 miljard SEK<br />
Analisten: 8x kopen, 8x hou<strong>de</strong>n, 4x<br />
verkopen<br />
1 Zweedse Kroon (SEK) is 0,10664 euro<br />
15
B E D R I J F S B E Z O E K<br />
Abel Slippens<br />
ceo van Sligro Food Group n.v.<br />
Sligro is <strong>in</strong> 1935 opgericht door Abel Slippens, <strong>de</strong> grootva<strong>de</strong>r van<br />
<strong>de</strong> huidige topman. In 1989 volg<strong>de</strong> <strong>de</strong> beursgang voor 52 gul<strong>de</strong>ns;<br />
omgerekend voor splits<strong>in</strong>gen is dat 2,37 euro per aan<strong>de</strong>el. De Foodretailtak<br />
bestaat uit Prisma dat 300 zelfstandige on<strong>de</strong>rnemers bevoorraadt<br />
en em-té Supermarkten met 18 vestig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het zui<strong>de</strong>n<br />
van Ne<strong>de</strong>rland. De divisie Foodservice levert via zelfbedien<strong>in</strong>gs- en<br />
bezorgcentra voed<strong>in</strong>gsproducten aan grootverbruikers zoals horeca,<br />
bedrijfsrestaurants en ziekenhuizen.<br />
Opvallend? Het duur<strong>de</strong> maar liefst 25 jaar voordat Sligro zijn eerste<br />
aankoop <strong>de</strong>ed, maar s<strong>in</strong>dsdien spelen overnames een grote rol <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
historie van het concern. Met <strong>de</strong> aankoop van Prisma Food <strong>in</strong> 2001<br />
en van ven <strong>in</strong> 2004 werd <strong>de</strong> omzet met ruim een half miljard euro<br />
omhoog getild.<br />
Nog meer opvallend? Sligro Food Group doet zijn naam niet<br />
helemaal eer aan. Tussen <strong>de</strong> aanbied<strong>in</strong>gen op <strong>de</strong> <strong>in</strong>ternetpag<strong>in</strong>a’s van<br />
het concern staat tussen bijvoorbeeld frituurvet en witte wijn ook een<br />
Philips dvd-recor<strong>de</strong>r.<br />
Nettow<strong>in</strong>st 2005: 50,9 miljoen euro<br />
Omzet 2005: 1.545,5 miljoen euro<br />
Marktkapitalisatie: 823,7 miljoen euro<br />
Aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs: Sticht<strong>in</strong>g Adm<strong>in</strong>istratiekantoor Slippens (34,54%),<br />
Boron Investments n.v. (5,19%), Darl<strong>in</strong> n.v.(5%), Internationale<br />
Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>n Groep n.v. (5%), V<strong>in</strong>ke Amsterdam i b.v. (5,02%)<br />
door Michiel Pekelhar<strong>in</strong>g / fotografie Ruud B<strong>in</strong>nekamp<br />
16
“Intuïtie is verstand wat haast heeft.<br />
Het draait <strong>in</strong> <strong>de</strong>ze wereld <strong>steeds</strong> meer<br />
om <strong>de</strong> comb<strong>in</strong>atie van buikgevoel en<br />
analytisch vermogen. Je moet feiten en<br />
ontwikkel<strong>in</strong>gen goed kunnen<br />
analyseren, maar tegelijk moet je op je<br />
<strong>in</strong>tuïtie durven afgaan. Het balanceren<br />
tussen verstand en gevoel is een<br />
belangrijke succesvoorwaar<strong>de</strong>.”<br />
17
e l e G G e n i n A m e r i k A<br />
beleggers kiest.<br />
Go USA<br />
18<br />
In <strong>Amerika</strong> moet u zijn. Niet voor <strong>de</strong><br />
prestaties van <strong>de</strong> <strong>in</strong><strong>de</strong>x, maar omdat<br />
het reservoir kansrijke stockpicks<br />
op Wall Street <strong>nog</strong> altijd het grootst<br />
is, dankzij een prima klimaat voor<br />
starten<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen en een<br />
overheid die vaak <strong>de</strong> kant van<br />
Dit nummer van iex magaz<strong>in</strong>e staat voor een <strong>de</strong>el <strong>in</strong><br />
het teken van <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten. Dat is een tikje<br />
dwars, want <strong>de</strong> heersen<strong>de</strong> op<strong>in</strong>ie lijkt te zijn dat Wall<br />
Street op het moment een f<strong>in</strong>ancieel mijnenveld is.<br />
Zo vroeg Mercer Investment Consult<strong>in</strong>g onlangs 157 partijen,<br />
met een gezamenlijk beheerd vermogen van circa 20 biljoen<br />
euro, naar hun verwacht<strong>in</strong>gen voor 2006. Daar kwam uit dat<br />
<strong>de</strong> msci usa In<strong>de</strong>x volgens <strong>de</strong> experts met 7,5% gaat stijgen,<br />
<strong>de</strong> laagste groeischatt<strong>in</strong>g van alle regio’s die <strong>in</strong> het on<strong>de</strong>rzoek<br />
zijn opgenomen. En dit zegt Bill Gross, <strong>de</strong> hooggeachte rentegoeroe<br />
van Pimco: “Belegg<strong>in</strong>gsmarkten <strong>in</strong> <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten<br />
zullen uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk niet floreren <strong>in</strong> zo’n onwelrieken<strong>de</strong> omgev<strong>in</strong>g.<br />
Het is dus alleen maar verstandig om wereldwijd te diversificeren.”<br />
We laten even <strong>in</strong> het mid<strong>de</strong>n waarom die omgev<strong>in</strong>g<br />
volgens Gross zo’n nare geur verspreidt, dat kunt u lezen op<br />
www.pimco.com, maar het beeld is dui<strong>de</strong>lijk.<br />
En toch kunt u, als u geen gedachtenloze <strong>in</strong><strong>de</strong>xvolger bent,<br />
niet om <strong>Amerika</strong> heen. Er komt simpelweg geen enkele aan<strong>de</strong>lenmarkt<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> buurt van het enorme aantal sectoren of <strong>de</strong><br />
grote serie unieke succesaan<strong>de</strong>len van Wall Street. Er is daar <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> laatste eeuw, meer dan waar ook, een mooie mix ontstaan
tussen traditionele bedrijven die met hun tijd zijn meegegaan<br />
en nieuwe on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen die het imago van beursfavoriet<br />
hebben overgenomen van ou<strong>de</strong> concerns. Aan het beg<strong>in</strong> van<br />
<strong>de</strong> vorige eeuw waren <strong>de</strong> autofabrikanten bijvoorbeeld <strong>nog</strong> <strong>de</strong><br />
sterren van <strong>de</strong> beurs. Tegenwoordig lopen bedrijven als Ford<br />
en General Motors op hun laatste beursbenen. De gezamenlijke<br />
beurswaar<strong>de</strong> van dit duo is m<strong>in</strong><strong>de</strong>r dan 25 miljard dollar, <strong>nog</strong><br />
net een kwart van <strong>de</strong> marktwaar<strong>de</strong> van Hewlett-Packard.<br />
Golf van vernieuw<strong>in</strong>g<br />
Nergens ligt het tempo van vernieuw<strong>in</strong>g zo hoog als <strong>in</strong> <strong>de</strong> geboortestreek<br />
van on<strong>de</strong>r meer Hewlett-Packard. De regio ten<br />
zui<strong>de</strong>n van San Francisco is een broe<strong>in</strong>est van <strong>in</strong>novatie en het<br />
is niet voor niets dat superconcerns zoals Cisco, Intel en Apple<br />
juist hier zijn ontstaan. Het zijn namen die al zo zijn <strong>in</strong>geburgerd<br />
dat een terugblik op hun beurshistorie al bijna nostalgisch<br />
is. Maar <strong>de</strong> dynamiek is gebleven. Nergens is het voor een<br />
kansrijke start-up zo eenvoudig om aan f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g te komen.<br />
De venture capital firma Kle<strong>in</strong>er, Perk<strong>in</strong>s, Caufield & Byers,<br />
die on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re startkapitaal verschafte aan Amazon.com,<br />
Google, Genentech en Netscape, haal<strong>de</strong> bijvoorbeeld alleen al<br />
<strong>in</strong> maart bijna 1 miljard dollar op bij beleggers. Geen enkele<br />
regio kan zich meten met <strong>de</strong> geldstromen die <strong>in</strong> Silicon Valley<br />
rondgaan en dat geeft <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse aan<strong>de</strong>lenmarkt een voorsprong<br />
op an<strong>de</strong>re beurzen.<br />
In 2005 vertaal<strong>de</strong> <strong>de</strong>ze voorsprong zich eens niet <strong>in</strong> een onnavolgbaar<br />
aantal beurs<strong>in</strong>troducties. Een van <strong>de</strong> belangrijkste<br />
oorzaken daarvoor is nieuwe regelgev<strong>in</strong>g, die erop gericht<br />
is om beleggers te beschermen tegen beursschandalen zoals<br />
Enron en WorldCom. De Sarbanes-Oxley wet die vier jaar gele<strong>de</strong>n<br />
werd aangenomen en een hele rits voorwaar<strong>de</strong>n stelt aan<br />
beursgenoteer<strong>de</strong> bedrijven is daar het <strong>beste</strong> voorbeeld van. Een<br />
on<strong>de</strong>rzoek dat PriceWaterhouseCoopers beg<strong>in</strong> 2006 heeft uitgevoerd,<br />
wijst uit dat veel bedrijven daarom voor een Europese<br />
beursgang kozen <strong>in</strong> plaats van een <strong>Amerika</strong>anse. 126 bedrijven<br />
van buiten Europa kozen voor een beursgang op dit cont<strong>in</strong>ent<br />
tegen 23 buitenlandse ipo’s <strong>in</strong> <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten. Er waren<br />
zelfs <strong>de</strong>rtien <strong>Amerika</strong>anse on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen die aan <strong>de</strong> verkeer<strong>de</strong><br />
kant van <strong>de</strong> Atlantische Oceaan <strong>de</strong> beurs opzochten.<br />
Wall Street aan <strong>de</strong> Thames<br />
Wall Street hoeft zich geen zorgen te maken, want <strong>in</strong> januari<br />
verzorg<strong>de</strong> het met Chipotle Mexican Grill (zie pag<strong>in</strong>a 30) één<br />
van <strong>de</strong> succesvolle beurs<strong>in</strong>troducties van het nieuwe jaar. Ook<br />
op een an<strong>de</strong>r vlak slaan <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten handig terug, want<br />
het lijkt een kwestie van tijd voordat Wall Street voet aan <strong>de</strong><br />
Haasje over aan <strong>de</strong> top<br />
Het ligt voor <strong>de</strong> hand dat <strong>de</strong> grootste beurs ter wereld<br />
ook het grootste bedrijf herbergt. Die positie is<br />
momenteel weggelegd voor ExxonMobil, dat op vrijdag<br />
18 februari 2005 General Electric (GE) afloste.<br />
De laatste tien jaar is het fl<strong>in</strong>k stuivertje wisselen<br />
geweest aan <strong>de</strong> top. Halverwege <strong>de</strong> jaren negentig<br />
was GE ook al nummer één. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> <strong>in</strong>ternethype<br />
verloor het die plaats aan Microsoft, dat e<strong>in</strong>d 1999<br />
een marktkapitalisatie had van meer dan 600 miljard<br />
dollar. Desondanks haal<strong>de</strong> Cisco <strong>de</strong> beurswaar<strong>de</strong> van<br />
<strong>de</strong> softwarereus <strong>in</strong> 2000 heel even <strong>in</strong>, maar <strong>in</strong> <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
jaren wissel<strong>de</strong>n Microsoft en General Electric<br />
elkaar weer af aan <strong>de</strong> top. De beurswaar<strong>de</strong> van Google<br />
passeer<strong>de</strong> <strong>in</strong> 2005 <strong>de</strong> grens van 100 miljard, maar een<br />
top-10 positie lijkt er voorlopig niet <strong>in</strong> te zitten. Het<br />
<strong>in</strong>ternetbedrijf ligt bijna 70 miljard dollar achter op<br />
<strong>de</strong> Johnson & Johnson, <strong>de</strong> huidige nummer tien.<br />
De vijf grootste <strong>Amerika</strong>anse beursfondsen<br />
Bedrijf Beurswaar<strong>de</strong><br />
ExxonMobil 371,3 miljard dollar<br />
General Electric 352,1 miljard dollar<br />
Microsoft 282,8 miljard dollar<br />
Citigroup 235,5 miljard dollar<br />
Procter & Gamble 197,4 miljard dollar<br />
Wie op zoek is naar een nieuw superaan<strong>de</strong>el doet er verstandig<br />
aan om te beg<strong>in</strong>nen op <strong>de</strong> vruchtbare voed<strong>in</strong>gsbo<strong>de</strong>m <strong>in</strong> <strong>de</strong> VS<br />
grond krijgt <strong>in</strong> Europa. De London Stock Exchange lijkt namelijk<br />
<strong>in</strong> han<strong>de</strong>n te vallen van <strong>de</strong> New York Stock Exchange of <strong>de</strong><br />
Nasdaq. De Verenig<strong>de</strong> Staten hebben daarnaast ook <strong>nog</strong> een<br />
naam hoog te hou<strong>de</strong>n als het gaat om bescherm<strong>in</strong>g van beleggers<br />
en zeggenschap van aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs. De Sarbanes-Oxley<br />
wet is daar een voorbeeld van. Ook is er <strong>de</strong> anekdote uit het<br />
beg<strong>in</strong> van <strong>de</strong> vorige eeuw, toen Henry Ford eerst het salaris van<br />
zijn werknemers fors verhoog<strong>de</strong> tegen <strong>de</strong> z<strong>in</strong> van aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs<br />
en daarna ondanks een recordw<strong>in</strong>st een opmerkelijk laag<br />
divi<strong>de</strong>nd uitkeer<strong>de</strong>. De aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs klaag<strong>de</strong>n het bedrijf<br />
aan. Met succes. De rechtbank oor<strong>de</strong>el<strong>de</strong> dat het onre<strong>de</strong>lijk was<br />
om geen fl<strong>in</strong>k divi<strong>de</strong>nd uit te keren. Ford werd gedwongen om<br />
19 miljoen dollar van <strong>de</strong> w<strong>in</strong>st met <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs te <strong>de</strong>len.<br />
Misschien bie<strong>de</strong>n <strong>de</strong> beurzen van an<strong>de</strong>re lan<strong>de</strong>n op <strong>in</strong><strong>de</strong>xniveau<br />
dit jaar meer dan <strong>de</strong> Dow Jones of <strong>de</strong> Nasdaq. Maar wie op zoek<br />
is naar een nieuw superaan<strong>de</strong>el doet er verstandig aan om te beg<strong>in</strong>nen<br />
op <strong>de</strong> vruchtbare <strong>Amerika</strong>anse voed<strong>in</strong>gsbo<strong>de</strong>m. Jarenlang<br />
zochten beleggers overal naar <strong>de</strong> “nieuwe Microsoft”. Ze von<strong>de</strong>n<br />
hem uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk, niet toevallig, <strong>in</strong> <strong>Amerika</strong>. Grote kans dat <strong>de</strong><br />
zoektocht naar <strong>de</strong> nieuwe Google daar ook e<strong>in</strong>digt.<br />
19
e l e g g e n i n a m e r i k a<br />
beleggen <strong>in</strong> het<br />
20<br />
P<strong>in</strong>k sheet<br />
para<strong>de</strong><br />
Het v<strong>in</strong><strong>de</strong>n van een onont<strong>de</strong>kt aan<strong>de</strong>el<br />
voordat <strong>de</strong> grote meute <strong>in</strong>stapt is één<br />
van <strong>de</strong> grote charmes van beleggen.<br />
De zoektocht naar kansrijke fondsen kan<br />
beleggers op vreem<strong>de</strong> en exotische plaatsen<br />
brengen. Maar geen enkele plaats is zo<br />
vreemd, exotisch en vooral zo gevaarlijk als<br />
<strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse p<strong>in</strong>k sheets.<br />
door Michiel Pekelhar<strong>in</strong>g<br />
schrijf <strong>de</strong>ze brief om u op <strong>de</strong><br />
hoogte te stellen van een zeer belangrijke<br />
veran<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>de</strong> regel- “Ik<br />
gev<strong>in</strong>g die noodzakelijk is om <strong>de</strong><br />
beurshan<strong>de</strong>l <strong>in</strong> uw on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g te verbeteren.<br />
Ik heb uw hulp nodig om toezichthou<strong>de</strong>rs te bewegen<br />
om beleggers beter te beschermen tegen<br />
<strong>de</strong> bedreig<strong>in</strong>g van onzichtbare short sellers op <strong>de</strong><br />
over the counter-markt (otc).” Dit is geen smeekbe<strong>de</strong><br />
van een wanhopige belegger die door <strong>de</strong><br />
praktijken van short sellers is gedupeerd, maar<br />
een open brief van voorzitter Cromwell Coulson<br />
van <strong>de</strong> zogenoem<strong>de</strong> p<strong>in</strong>k sheets. Het is een veeg<br />
teken als nota bene <strong>de</strong> voorzitter zich al genoodzaakt<br />
ziet om een <strong>de</strong>rgelijke brief te versturen,<br />
maar <strong>de</strong> toestan<strong>de</strong>n op <strong>de</strong>ze markt vertonen<br />
vaak meer overeenkomsten met <strong>de</strong> anarchie op<br />
bijvoorbeeld <strong>de</strong> beurs van Zimbabwe dan met<br />
goed gereguleer<strong>de</strong> beursen zoals <strong>de</strong> New York<br />
Stock Exchange (nyse) of <strong>de</strong> Nasdaq.<br />
De p<strong>in</strong>k sheets bestaan al s<strong>in</strong>ds 1904 en <strong>de</strong><br />
naam is afgeleid van <strong>de</strong> roze vellen papier waar-<br />
op oorspronkelijk <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>lenkoersen wer<strong>de</strong>n<br />
gepr<strong>in</strong>t. Inmid<strong>de</strong>ls heeft dit papier plaatsgemaakt<br />
voor een website (www.p<strong>in</strong>ksheets.<br />
com) en een emailservice met <strong>de</strong> gevleugel<strong>de</strong><br />
naam ‘P<strong>in</strong>k L<strong>in</strong>k’. De functie en <strong>de</strong> activiteiten<br />
zijn door <strong>de</strong> jaren heen echter niet veran<strong>de</strong>rd.<br />
Het bedrijf publiceert <strong>nog</strong> <strong>steeds</strong> <strong>de</strong> bied- en<br />
laatprijzen die brokers afgeven voor <strong>de</strong> grote<br />
groep aan<strong>de</strong>len die niet op een officiële beurs<br />
wor<strong>de</strong>n verhan<strong>de</strong>ld, zodat het meer een uitgeverij<br />
is dan een beurs. En p<strong>in</strong>k sheets vormen<br />
<strong>nog</strong> altijd een vergaarbak voor concerns die<br />
hun noter<strong>in</strong>g aan een officiële beurs zijn kwijtgeraakt,<br />
starten<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen voor wie<br />
een <strong>in</strong>troductie op <strong>de</strong> NYSE of <strong>de</strong> Nasdaq een<br />
te grote stap is en lege hulzen met een grote<br />
propagandamach<strong>in</strong>e erachter.<br />
De brokers die <strong>de</strong> koersen van p<strong>in</strong>k sheets<br />
doorgeven moeten aan strenge voorwaar<strong>de</strong>n<br />
voldoen, maar beurswaakhond sec heeft nau-
welijks greep op <strong>de</strong> p<strong>in</strong>k sheets. De verhan<strong>de</strong>l<strong>de</strong><br />
bedrijven hoeven zelfs niet eens <strong>de</strong><br />
jaarcijfers te publiceren.<br />
Auto<strong>de</strong>aler ont<strong>de</strong>kt HIVmedicijn<br />
Het gebrek aan toezicht leidt ertoe dat het<br />
heel makkelijk is om <strong>de</strong> koers enorm te manipuleren.<br />
Eén van <strong>de</strong> mooiste voorbeel<strong>de</strong>n<br />
is <strong>de</strong> enorme rally van Uniprime Capital Acceptance<br />
aan het e<strong>in</strong>d van <strong>de</strong> jaren negentig.<br />
De on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g was <strong>in</strong> 1996 gestart als<br />
een keten van auto<strong>de</strong>alers. Deze activiteiten<br />
zorg<strong>de</strong>n niet voor veel koersfantasie, want<br />
halverwege 1999 noteer<strong>de</strong> het aan<strong>de</strong>el<br />
ongeveer 0,60 dollar bij een dagomzet van<br />
tienduizend stuks. Totdat plotsel<strong>in</strong>g het bericht<br />
kwam dat een bedrijfson<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el on<strong>de</strong>r<br />
leid<strong>in</strong>g van dr. Alfred Flores een grote ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>g<br />
had gedaan bij <strong>de</strong> bestrijd<strong>in</strong>g van<br />
hiv. Er volg<strong>de</strong>n meer persberichten over <strong>de</strong><br />
uitzon<strong>de</strong>rlijke kwaliteiten van Flores en <strong>de</strong><br />
enorme kansen van won<strong>de</strong>rmid<strong>de</strong>l ‘Plasma<br />
Plus’, waardoor Uniprime volop <strong>in</strong> <strong>de</strong> belangstell<strong>in</strong>g<br />
kwam te staan <strong>in</strong> <strong>in</strong>ternetfora<br />
en nieuwsgroepen. B<strong>in</strong>nen een kwestie van<br />
dagen schoot <strong>de</strong> koers bij een omzet van vijf<br />
miljoen stukken naar 7,95 dollar.<br />
Wantrouwen<strong>de</strong> beleggers zullen al vermoed<br />
hebben dat er helemaal geen mid<strong>de</strong>l tegen<br />
hiv was en al helemaal geen dr. Alfred Flores.<br />
Dit wantrouwen is slechts <strong>de</strong>els terecht,<br />
want er is wel <strong>de</strong>gelijk een Alfred Flores.<br />
Op het moment waarop hij <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>lmetho<strong>de</strong><br />
ont<strong>de</strong>kt zou hebben, zat Flores<br />
echter <strong>in</strong> <strong>de</strong> cel op ver<strong>de</strong>nk<strong>in</strong>g van pog<strong>in</strong>g<br />
tot moord. En enkele weken na <strong>de</strong> koersexplosie<br />
van Uniprime zat Flores opnieuw<br />
vast. Deze keer hoor<strong>de</strong> hij tien jaar celstraf<br />
en een boete van 1 miljoen dollar tegen zich<br />
eisen op een aanklacht van beursfrau<strong>de</strong>. Bij<br />
Miljar<strong>de</strong>n Diamonds<br />
De nyse en <strong>de</strong> Nasdaq zijn <strong>in</strong> bijna elk opzicht <strong>de</strong> toonaangeven<strong>de</strong> beurzen<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten. Er is echter een vlak waarop <strong>de</strong> p<strong>in</strong>k sheets<br />
voorop lopen. Het han<strong>de</strong>lsvolume heeft namelijk dat van <strong>de</strong> grotere markten<br />
<strong>in</strong>gehaald. In 1998 kwam <strong>de</strong> totale omzet <strong>nog</strong> op ongeveer 9 miljard<br />
aan<strong>de</strong>len en <strong>in</strong> 2004 was dat al gegroeid tot ruim 700 miljard. In <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong><br />
groei<strong>de</strong> <strong>de</strong> omzet op <strong>de</strong> Nasdaq van 200 naar 500 miljard stukken. Het<br />
bedrijfje cmkm Diamond kan mo<strong>de</strong>l staan voor <strong>de</strong> groeien<strong>de</strong> populariteit<br />
van aan<strong>de</strong>len op <strong>de</strong> p<strong>in</strong>k sheets. Op 22 juni 2004 wer<strong>de</strong>n er maar liefst 3,2<br />
miljard aan<strong>de</strong>len <strong>in</strong> <strong>de</strong>ze on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g verhan<strong>de</strong>ld, terwijl <strong>de</strong> dagomzet<br />
op <strong>de</strong> nyse en Nasdaq samen op <strong>nog</strong> geen 3,1 miljard stukken kwam. Bijna<br />
niemand zal ooit van cmkm Diamond gehoord hebben omdat <strong>de</strong> koers <strong>de</strong><br />
laatste jaren nooit boven <strong>de</strong> 0,5 dollarcent is uitgekomen. Op het moment<br />
van <strong>de</strong> enorme omzetten noteer<strong>de</strong> het mijnbouwbedrijf op een fractie van<br />
dat niveau, zodat <strong>de</strong> totale waar<strong>de</strong> op slechts enkele miljoenen dollars uitkwam<br />
tegenover tientallen miljar<strong>de</strong>n op bijvoorbeeld <strong>de</strong> Nasdaq. De gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong><br />
beurskoers illustreert <strong>de</strong> verschillen het best. Een aan<strong>de</strong>el dat op<br />
<strong>de</strong> p<strong>in</strong>k sheets wordt verhan<strong>de</strong>ld, noteert gemid<strong>de</strong>ld 14 dollarcent tegenover<br />
20 dollar op <strong>de</strong> Nasdaq en bijna 30 dollar op <strong>de</strong> nyse. In tegenstell<strong>in</strong>g<br />
tot het han<strong>de</strong>lsvolume is dat een kloof die nooit gedicht gaat wor<strong>de</strong>n.<br />
Wil<strong>de</strong> Westen<br />
het concern kon <strong>de</strong> SEC <strong>nog</strong> beslag leggen<br />
op een kle<strong>in</strong> bedrag, maar dat was slechts<br />
voldoen<strong>de</strong> om gedupeer<strong>de</strong>n voor een fractie<br />
van hun verlies te compenseren.<br />
Lege hulzen<br />
In het vervolg gaan er ongetwijfeld allemaal<br />
alarmbellen af zodra een keten van auto<strong>de</strong>alers<br />
meldt dat het een medicijn tegen hiv<br />
heeft ontwikkeld. Uniprime was ten m<strong>in</strong>ste<br />
<strong>nog</strong> een echt bedrijf. Er wor<strong>de</strong>n ook heel<br />
veel aan<strong>de</strong>len via <strong>de</strong> p<strong>in</strong>k sheets verhan<strong>de</strong>ld<br />
van on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen die totaal geen bezitt<strong>in</strong>gen<br />
hebben en alleen op papier bestaan.<br />
Dit soort lege hulzen vormt regelmatig een<br />
prooi van oplichters die het beursfonds<br />
opkopen, een an<strong>de</strong>re naam geven en vervolgens<br />
proberen <strong>de</strong> beurskoers met een<br />
stroom positieve persberichten door het<br />
dak te jagen. Een mooi voorbeeld is Applied<br />
Research, dat beg<strong>in</strong> 2004 werd overgenomen<br />
door William Telan<strong>de</strong>r. Op <strong>de</strong>ze wijze<br />
hoef<strong>de</strong> Telan<strong>de</strong>r niet zelf een on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g<br />
op te richten en naar <strong>de</strong> beurs te brengen,<br />
wat ongetwijfeld <strong>de</strong> nodige problemen had<br />
opgeleverd omdat hij <strong>in</strong> 1994 al was veroor<strong>de</strong>eld<br />
voor aan<strong>de</strong>lenfrau<strong>de</strong>. Telan<strong>de</strong>r had<br />
<strong>in</strong><strong>de</strong>rtijd schuld bekend aan <strong>de</strong> oplicht<strong>in</strong>g<br />
van 380 beleggers voor 11 miljoen dollar,<br />
wat hem op een celstraf van 37 maan<strong>de</strong>n<br />
kwam te staan.<br />
De naam van Applied Research werd meteen<br />
gewijzigd <strong>in</strong> u.s. W<strong>in</strong>d Farm<strong>in</strong>g en het<br />
concern profileer<strong>de</strong> zich als <strong>de</strong> enige beursgenoteer<strong>de</strong><br />
w<strong>in</strong>dmolenexploitant <strong>in</strong> <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong><br />
Staten. Volgens persberichten zou<br />
<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g samenwerken met General<br />
Electric en door toepass<strong>in</strong>g van nieuwe<br />
technologieën zou u.s. W<strong>in</strong>d Farm<strong>in</strong>g ook<br />
21
e l e g g e n i n a m e r i k a<br />
Een dag uit het leven van<br />
redactie@iex.nl<br />
De makkelijkste manier om een aan<strong>de</strong>lentip on<strong>de</strong>r een zo groot mogelijk<br />
publiek te krijgen is door <strong>in</strong> het wil<strong>de</strong> weg e-mails te gaan sturen. Er is altijd<br />
wel iemand die <strong>de</strong>nkt dat nu per ongeluk <strong>de</strong> gou<strong>de</strong>n tip <strong>in</strong> zijn mailbox is<br />
gevallen, want <strong>de</strong> promotors presenteren zich bijna zon<strong>de</strong>r uitzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g als<br />
gerenommeer<strong>de</strong> adviesdiensten. Voor <strong>de</strong>genen zon<strong>de</strong>r <strong>in</strong>ternet of met een<br />
goed spamfilter, volgt hier een overzicht wat op een willekeurige dag getipt<br />
werd aan redactie@iex.nl. De koersdoelen zeggen eigenlijk alles over <strong>de</strong> betrouwbaarheid<br />
van <strong>de</strong>ze aanbevel<strong>in</strong>gen.<br />
Bedrijf Fondsco<strong>de</strong> Koers Koersdoel<br />
Harb<strong>in</strong> P<strong>in</strong>gchuan Pharmaceutical PGCN $1,08 $10,00<br />
Nano Superlattice Technology NSLT $3,30 $5,95<br />
Dark Dynamite Inc. DKDY $1,02 $3,75<br />
Premier Informantion Management PIFR $1,22 $3,85<br />
DC Brands International DCBI $0,087<br />
Sunrise Boreadband Group SBBD $2,50 $10,00<br />
<strong>in</strong> gebie<strong>de</strong>n met we<strong>in</strong>ig w<strong>in</strong>d grote molenparken<br />
kunnen bouwen. Het aan<strong>de</strong>el dat tot<br />
<strong>de</strong> naamswijzig<strong>in</strong>g dood <strong>in</strong> het water had<br />
gelegen, schoot bij hoge omzetten acht keer<br />
over <strong>de</strong> kop. On<strong>de</strong>rtussen <strong>de</strong>el<strong>de</strong> Telan<strong>de</strong>r<br />
<strong>in</strong> ruil voor geld miljoenen ongeregistreer<strong>de</strong><br />
aan<strong>de</strong>len uit aan enkele <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gsmaatschappijen,<br />
die <strong>de</strong> stukken zo snel mogelijk<br />
van <strong>de</strong> hand <strong>de</strong><strong>de</strong>n. De koers daal<strong>de</strong> van<br />
ruim 0,35 dollar <strong>in</strong> <strong>de</strong> zomer van 2004 naar<br />
een halve dollarcent nu. Maar dat is niet <strong>in</strong><br />
één rechte lijn gegaan, want <strong>in</strong> <strong>de</strong> tussentijd<br />
is <strong>de</strong> beurshan<strong>de</strong>l op last van <strong>de</strong> sec verschillen<strong>de</strong><br />
keren stilgelegd. <strong>Amerika</strong>anse justitie<br />
heeft onlangs alle bezitt<strong>in</strong>gen van Telan<strong>de</strong>r<br />
bevroren en u.s. W<strong>in</strong>d Farm<strong>in</strong>g is nu net zo<br />
een lege huls als Applied Research twee jaar<br />
gele<strong>de</strong>n was.<br />
Voor kwaadwillen<strong>de</strong> han<strong>de</strong>laren of bedrijven<br />
zijn er <strong>nog</strong> volop kansen om een mooie<br />
w<strong>in</strong>st te pakken over <strong>de</strong> rug van particuliere<br />
beleggers. Er wor<strong>de</strong>n enorme aantallen emails<br />
verstuurd met werven<strong>de</strong> teksten voor<br />
kle<strong>in</strong>e <strong>Amerika</strong>anse aan<strong>de</strong>len en alleen op<br />
<strong>de</strong> redactie van iex komen er dagelijks tientallen<br />
van <strong>de</strong>rgelijke spamberichten b<strong>in</strong>nen<br />
(zie ka<strong>de</strong>r).<br />
22<br />
Enron, WorldCom en Refco<br />
De p<strong>in</strong>k sheets is niet alleen een verzamelplaats<br />
voor foute bedrijven, maar ook een<br />
vangnet voor bedrijven die hun noter<strong>in</strong>g<br />
op een an<strong>de</strong>re beurs hebben verloren. Vaak<br />
wordt namelijk <strong>de</strong> regel gehanteerd dat<br />
concerns waarvan <strong>de</strong> koers langer dan <strong>de</strong>rtig<br />
dagen lager noteert dan 1 dollar <strong>de</strong> plaats op<br />
<strong>de</strong> aan<strong>de</strong>lenmarkt verliest. Beken<strong>de</strong> voorbeel<strong>de</strong>n<br />
van dit soort on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen zijn<br />
er <strong>in</strong> overvloed. Enron en WorldCom <strong>de</strong>gra<strong>de</strong>er<strong>de</strong>n<br />
na grote schandalen van respectievelijk<br />
<strong>de</strong> nyse en Nasdaq, terwijl grondstoffenhan<strong>de</strong>laar<br />
Refco zelfs al b<strong>in</strong>nen enkele<br />
maan<strong>de</strong>n na <strong>de</strong> beursgang <strong>in</strong> augustus 2005<br />
is teruggezet naar <strong>de</strong> p<strong>in</strong>k sheets. An<strong>de</strong>re<br />
nieuwkomers op dit han<strong>de</strong>lsplatform zijn<br />
<strong>de</strong> grote luchtvaartmaatschappijen die <strong>in</strong><br />
surseance van betal<strong>in</strong>g verkeren zoals Delta<br />
Airl<strong>in</strong>es en Northwest Airl<strong>in</strong>es.<br />
Bij buitenlandse bedrijven zijn <strong>de</strong> p<strong>in</strong>k<br />
sheets zelfs <strong>nog</strong> populair<strong>de</strong>r dan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re<br />
beurzen. De roze papieren herbergen <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls<br />
899 adr’s (American <strong>de</strong>positary<br />
receipt; een certificaat wat <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van<br />
een buitenlands aan<strong>de</strong>el vertegenwoordigt)<br />
tegenover 489 op <strong>de</strong> nyse en Nasdaq samen.<br />
Het zijn niet alleen <strong>de</strong> kle<strong>in</strong>e namen die<br />
op <strong>de</strong> p<strong>in</strong>k sheets terechtkomen. Nestlé,<br />
He<strong>in</strong>eken en Volkswagen wor<strong>de</strong>n al op <strong>de</strong>ze<br />
wijze verhan<strong>de</strong>ld en Vivendi Universal koos<br />
er onlangs voor om te verkassen vanaf <strong>de</strong><br />
nyse. Voor <strong>de</strong>rgelijke bedrijven geldt namelijk<br />
niet <strong>de</strong> verplicht<strong>in</strong>g om een jaarreken<strong>in</strong>g<br />
volgens <strong>Amerika</strong>anse boekhoudgrondslagen<br />
te publiceren, waardoor kosten uitgespaard<br />
wor<strong>de</strong>n. Bovendien vallen <strong>de</strong>ze on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen<br />
niet on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Sarbanes-Oxley wet,<br />
die topmannen persoonlijk aansprakelijk<br />
stelt voor <strong>de</strong> betrouwbaarheid van <strong>de</strong> gepubliceer<strong>de</strong><br />
resultaten.<br />
It’s good to be p<strong>in</strong>k<br />
De grootste groep on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen op <strong>de</strong><br />
p<strong>in</strong>k sheets bestaat uit kle<strong>in</strong>e <strong>Amerika</strong>anse<br />
en Cana<strong>de</strong>se bedrijven die uit kostenoverweg<strong>in</strong>gen<br />
voor dit han<strong>de</strong>lsplatform kiezen.<br />
De 103-jarige Invester<strong>in</strong>gsbank Ziegler<br />
bereken<strong>de</strong> bijvoorbeeld dat het 10 tot 15%<br />
van <strong>de</strong> nettow<strong>in</strong>st had gescheeld als het<br />
aan <strong>de</strong> eisen van <strong>de</strong> Sarbanes-Oxley wet<br />
zou moeten voldoen. En dat was voor <strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g aanleid<strong>in</strong>g om <strong>de</strong> American<br />
Stock Exchange (amex) <strong>in</strong> 2003 <strong>de</strong> rug toe te<br />
keren. Uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk bleek dat geen verkeer<strong>de</strong><br />
keuze te zijn, want s<strong>in</strong>ds beg<strong>in</strong> 2004 is <strong>de</strong><br />
koers van Ziegler met 50% gestegen.<br />
Speciaal voor fondsen zoals Ziegler, die<br />
het wildwestkarakter van <strong>de</strong> p<strong>in</strong>k sheets<br />
ontstijgen, wil Coulson een aparte categorie<br />
maken.<br />
In <strong>de</strong>ze PremierQX wor<strong>de</strong>n alleen bedrijven<br />
opgenomen die groot genoeg zijn om op<br />
een normale beurs verhan<strong>de</strong>ld te wor<strong>de</strong>n,<br />
die een jaarreken<strong>in</strong>g publiceren, regelmatig<br />
aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rsverga<strong>de</strong>r<strong>in</strong>gen beleggen en<br />
die een beurskoers hebben van ten m<strong>in</strong>ste<br />
1 dollar. “Ik probeer het moeras <strong>in</strong> te<br />
wa<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> bedrijven eruit te pikken,<br />
waardoor het moeras <strong>steeds</strong> smeriger<br />
wordt”, merkt Coulson op <strong>in</strong> een <strong>in</strong>terview<br />
met The Wall Street Journal. De eerste overw<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g<br />
heeft hij overigens al te pakken.<br />
Op 8 februari heeft <strong>de</strong> sec brokers verplicht<br />
gesteld om shortposities <strong>in</strong> <strong>de</strong> p<strong>in</strong>k sheets te<br />
mel<strong>de</strong>n. Maar er zijn <strong>nog</strong> heel wat maatregelen<br />
nodig voordat dit han<strong>de</strong>lsplatform niet<br />
langer gezien wordt als Wall Street’s Wil<strong>de</strong><br />
Westen.
B e l e g g e n i n a m e r i k a<br />
door Jacques Potuijt<br />
Fast rich met fastfood<br />
Eettrends <strong>in</strong> fastfood veran<strong>de</strong>ren <strong>de</strong> aantrekkelijkheid van <strong>de</strong> belegg<strong>in</strong>g niet.<br />
Het lijstje <strong>in</strong>teressante, <strong>nog</strong> niet genoteer<strong>de</strong> bedrijven dijt zelfs gestaag uit.<br />
Jacques Potuijt was<br />
analist, fondsmanager<br />
en fusiespecialist bij abn<br />
amro en hoofd particulier<br />
vermogensbeheer en hoofd<br />
belegg<strong>in</strong>gsresearch bij<br />
Deutsche Morgan Grenfell<br />
24<br />
<strong>in</strong> Amsterdam.<br />
Beg<strong>in</strong> 1996 richtte hij <strong>de</strong><br />
Provest Group op.<br />
Potuijt schrijft regelmatig<br />
fundamentele analyses op<br />
iex.nl. Hij belegt<br />
privé uitsluitend <strong>in</strong><br />
belegg<strong>in</strong>gsfondsen.<br />
Hamburgers en cola, dat is <strong>de</strong><br />
gastronomische bijdrage die<br />
<strong>Amerika</strong> <strong>de</strong> mensheid heeft<br />
geschonken. Generaties <strong>Amerika</strong>nen<br />
zijn er mee groot gebracht en<br />
niet alleen groot maar vaak ook dik.<br />
Overgewicht dreigt <strong>in</strong> <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong><br />
Staten uit te lopen op een nationale<br />
ramp. Van <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse bevolk<strong>in</strong>g<br />
is 65% te dik en 31% zo dik<br />
dat medisch <strong>in</strong>grijpen noodzakelijk<br />
is om erger te voorkomen. De kosten<br />
van <strong>de</strong> gezondheidszorg zijn er<br />
met 16% van het bruto nationaal<br />
product <strong>de</strong> hoogste te wereld.<br />
Maar beleggers <strong>in</strong> <strong>de</strong> iconen<br />
van <strong>Amerika</strong>anse sector Fast<br />
food & Carbon dr<strong>in</strong>ks zijn<br />
er tot <strong>nog</strong> toe altijd goed<br />
mee weggekomen. Wie zich<br />
nooit heeft bekommerd om<br />
moeilijk te doorgron<strong>de</strong>n technologiefondsen,<br />
maar zijn geld<br />
simpelweg <strong>in</strong> cola- en hamburgeraan<strong>de</strong>len<br />
had belegd, heeft<br />
<strong>de</strong>cennialang een moeilijk te<br />
verbeteren ren<strong>de</strong>ment behaald.<br />
Deze belegger zou<br />
zich daarmee <strong>in</strong> het goe<strong>de</strong><br />
gezelschap hebben gevon<strong>de</strong>n<br />
van Warren Buffett. De<br />
op één na rijkste man van<br />
onze planeet geneert zich<br />
er immers niet voor dat zijn lievel<strong>in</strong>gsmenu<br />
bestaat uit een hamburger<br />
en een glas cola. Van zijn eerst<br />
verdien<strong>de</strong> geld als bezorger van<br />
<strong>de</strong> Wash<strong>in</strong>gton Post kocht hij aan<strong>de</strong>len<br />
Coca Cola en heeft ze tot <strong>de</strong><br />
dag van vandaag <strong>in</strong> portefeuille gehou<strong>de</strong>n.<br />
De laatste 10 jaar is er een beetje <strong>de</strong><br />
klad <strong>in</strong>gekomen, maar over <strong>de</strong> afgelopen<br />
25 jaar is <strong>de</strong> koers van dit <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls<br />
121 jaar ou<strong>de</strong> bedrijf <strong>nog</strong><br />
<strong>steeds</strong> verzestigvoudigd. Dit komt<br />
neer op een gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> jaarlijkse<br />
koersstijg<strong>in</strong>g van 17,7%. PepsiCo<br />
<strong>de</strong>ed het met 18,2% <strong>nog</strong> iets beter<br />
en McDonald’s kon over <strong>de</strong> zelf<strong>de</strong><br />
perio<strong>de</strong> een evenm<strong>in</strong> onverdienstelijke<br />
waar<strong>de</strong>stijg<strong>in</strong>g van gemid<strong>de</strong>ld<br />
16,7% per jaar laten zien.<br />
Gezondheidstrend<br />
Aan <strong>de</strong> simpele cola- en hamburgerbelegg<strong>in</strong>gsformule<br />
lijkt recent<br />
een e<strong>in</strong><strong>de</strong> te zijn gekomen. S<strong>in</strong>ds<br />
<strong>de</strong> millenniumwissel<strong>in</strong>g heeft Coca<br />
Cola een negatief ren<strong>de</strong>ment laten<br />
zien van 4,7% terwijl <strong>de</strong> waar<strong>de</strong>stijg<strong>in</strong>g<br />
van PepsiCo en McDonald’s<br />
is teruggevallen tot een we<strong>in</strong>ig<br />
<strong>in</strong>drukwekken<strong>de</strong> 3,3% per jaar.<br />
Zelfs Buffett’s lief<strong>de</strong> voor Coca Cola<br />
blijkt te bekoelen. Een paar weken<br />
gele<strong>de</strong>n stapte hij op als board-<br />
member, en misschien is dat een<br />
signaal dat ook het zoete bru<strong>in</strong>e<br />
vocht zelf hem ook m<strong>in</strong><strong>de</strong>r smaakt.<br />
Daarmee is niet gezegd dat <strong>de</strong><br />
<strong>Amerika</strong>anse frisdrank- en fastfoodsector<br />
nu zijn belegg<strong>in</strong>gsaantrekkelijkheid<br />
heeft verloren. Het<br />
betekent slechts dat trends b<strong>in</strong>nen<br />
<strong>de</strong> sector verschuiven. De wal<br />
moet wel het schip keren want <strong>de</strong><br />
kosten van <strong>de</strong> gezondheidszorg<br />
zijn door een zorgeloze levensstijl<br />
niet meer op te brengen. Een <strong>in</strong>teressante<br />
ontwikkel<strong>in</strong>g die nieuwe<br />
kansen creëert voor on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen<br />
die op <strong>de</strong> nieuwe gezondheidstrend<br />
<strong>in</strong>spelen.<br />
Zo heeft McDonald’s zich <strong>de</strong> laatste<br />
jaren verrassend goed hersteld<br />
van een diepe <strong>in</strong>z<strong>in</strong>k<strong>in</strong>g. De <strong>in</strong><br />
1954 opgerichte en <strong>in</strong> 1965 naar <strong>de</strong><br />
beurs gebrachte on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g leed<br />
<strong>in</strong> het vier<strong>de</strong> kwartaal van 2002<br />
haar eerste verlies en verspeel<strong>de</strong><br />
daarbij 54% van haar koers. S<strong>in</strong>dsdien<br />
neemt McDonald’s <strong>de</strong> nieuwe<br />
gezondheidstrend serieus. De vette<br />
BigMac blijft weliswaar <strong>de</strong> spil van<br />
het menu maar daaromheen zijn<br />
verse sala<strong>de</strong>s, <strong>in</strong> hete lucht gebakken<br />
frietjes en snacks met een lage<br />
hoeveelheid calorieën gedrapeerd,<br />
wat kan wor<strong>de</strong>n weggespoeld met<br />
eerlijke jus d’orange.
Ch<strong>in</strong>ees perspectief<br />
S<strong>in</strong>ds <strong>de</strong> dip van 2002 is McDonald’s<br />
weer terug als aantrekkelijk<br />
aan<strong>de</strong>el <strong>in</strong> <strong>de</strong> fastfoodsector.<br />
Het aan<strong>de</strong>el is geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> laatste<br />
3,5 jaar ruim <strong>in</strong> waar<strong>de</strong> verdubbeld<br />
en <strong>de</strong> toekomst ziet er zonnig uit<br />
vooral dankzij het a<strong>de</strong>mbenemend<br />
groeiperspectief van Ch<strong>in</strong>a. McDonald’s<br />
open<strong>de</strong> <strong>in</strong> 1990 haar eerste<br />
vestig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Beij<strong>in</strong>g en het aantal<br />
Ch<strong>in</strong>ese vestig<strong>in</strong>gen is <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls<br />
opgelopen tot zeshon<strong>de</strong>rd. Dit jaar<br />
moeten er <strong>nog</strong> vierhon<strong>de</strong>rd bijkomen,<br />
m<strong>in</strong>stens één feestelijke open<strong>in</strong>g<br />
per dag.<br />
Met een bevolk<strong>in</strong>g van 1,3 miljard<br />
waarvan <strong>de</strong> helft on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> 29 jaar<br />
is, en 500 miljoen consumenten die<br />
al voldoen<strong>de</strong> geld <strong>in</strong> <strong>de</strong> zak hebben<br />
om een BigMac te kunnen kopen<br />
en <strong>nog</strong> eens 800 miljoen mensen<br />
die waarschijnlijk b<strong>in</strong>nenkort<br />
hetzelf<strong>de</strong> kunnen doen is <strong>de</strong> Chi-<br />
nese dé markt voor McDonald’s en<br />
haar beleggers om van te watertan<strong>de</strong>n.<br />
Bovendien zal <strong>de</strong> <strong>nog</strong> we<strong>in</strong>ig<br />
verwen<strong>de</strong> Ch<strong>in</strong>ese consument zich<br />
voorlopig <strong>nog</strong> geen zorgen over<br />
corpulentie willen maken.<br />
Naast Azië groeit McDonald’s fors<br />
<strong>in</strong> Zuid-<strong>Amerika</strong> en Oost-Europa<br />
met 2500 respectievelijk 3000 vestig<strong>in</strong>gen.<br />
In totaal had McDonald’s<br />
ultimo 2005 circa 32 duizend vestig<strong>in</strong>gen,<br />
waarvan 60% on<strong>de</strong>r een<br />
franchiseformule, waarmee <strong>in</strong> 2005<br />
een omzet werd behaald van 20,4<br />
miljard dollar en een operationele<br />
marge van 18,1%. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> streep<br />
bleef 2,6 miljard dollar over, resulterend<br />
<strong>in</strong> een onwaarschijnlijk hoge<br />
nettomarge van 12,2%.<br />
Voor belegger zit <strong>nog</strong> <strong>steeds</strong> volop<br />
muziek <strong>in</strong> McDonald’s en op<br />
<strong>de</strong> huidige koers van 35,54 dollar<br />
en een voor 2006 getaxeer<strong>de</strong> w<strong>in</strong>st<br />
per aan<strong>de</strong>el van 2,20 dollar doet dit<br />
fonds een koers-w<strong>in</strong>stverhoud<strong>in</strong>g<br />
van 16,2 wat een re<strong>de</strong>lijke waar<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g<br />
lijkt voor een te verwachten<br />
langetermijnw<strong>in</strong>stgroei van circa<br />
8% per jaar.<br />
Agressieve expansie<br />
Maar er zijn <strong>in</strong> <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> sector ook<br />
<strong>in</strong>teressante alternatieven. Wat<br />
te <strong>de</strong>nken bijvoorbeeld van Yum!<br />
Brands? Voor Ne<strong>de</strong>rlandse beleggers<br />
een relatief onbeken<strong>de</strong> naam<br />
maar het bedrijf dat er achter schuil<br />
gaat is <strong>de</strong> beursgenoteer<strong>de</strong> moe<strong>de</strong>rmaatschappij<br />
van beken<strong>de</strong> fastfoodketens<br />
zoals Kentucky Fried<br />
Chicken, Pizza Hut en <strong>de</strong> uiterst<br />
succesvolle Mexican food keten Taco<br />
Bell. In totaal telt YumBrands <strong>in</strong><br />
meer dan hon<strong>de</strong>rd lan<strong>de</strong>n zo’n 34<br />
duizend restaurants en is daarmee<br />
McDonald’s al ruim gepasseerd.<br />
De omzet van 9,3 miljard dollar<br />
25
Bur<br />
ligt echter op ongeveer <strong>de</strong> helft en<br />
ook <strong>de</strong> operationele en nettomarge<br />
van respectievelijk 13 en 8,2% blijven<br />
<strong>nog</strong> fl<strong>in</strong>k achter bij die van haar<br />
grote concurrent.<br />
Ch<strong>in</strong>a-fantasie<br />
YumBrands volgt <strong>in</strong> Ch<strong>in</strong>a eveneens<br />
een agressief expansiepad.<br />
Aan het bestand van 2159 wordt<br />
jaarlijks <strong>nog</strong> ruim 300 vestig<strong>in</strong>gen<br />
toegevoegd. Voor het lopend jaar<br />
wordt <strong>de</strong> w<strong>in</strong>st getaxeerd op 2,80<br />
dollar per aan<strong>de</strong>el. De koersontwikkel<strong>in</strong>g<br />
over <strong>de</strong> afgelopen drie<br />
jaar ontloopt die van McDonald’s<br />
niet veel, maar daar zou veran<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g<br />
<strong>in</strong> kunnen komen wanneer<br />
YumBrands er <strong>in</strong> slaagt haar marges<br />
ver<strong>de</strong>r op te voeren door <strong>nog</strong> meer<br />
<strong>de</strong> kunst van efficiënte bedrijfsvoer<strong>in</strong>g<br />
van McDonald’s af te kijken.<br />
Het w<strong>in</strong>stgroeipad van gemid<strong>de</strong>ld<br />
10% per jaar ligt momenteel al iets<br />
boven dat van McDonald’s on<strong>de</strong>r<br />
an<strong>de</strong>re dankzij <strong>de</strong> <strong>in</strong>koop van eigen<br />
aan<strong>de</strong>len. De gevolg<strong>de</strong> diversificatie<br />
van <strong>de</strong> activiteiten over een<br />
reeks fastfoodformules levert <strong>de</strong><br />
belegger bovendien enige risicospreid<strong>in</strong>g<br />
op. De iets hogere koers-<br />
B e l e g g e n i n a m e r i k a<br />
Burger K<strong>in</strong>g is <strong>de</strong> enige fastfoodketen die het<br />
gezondheidsaspect volledig aan zijn laars lapt<br />
w<strong>in</strong>stverhoud<strong>in</strong>g van 17,8 valt<br />
daarmee goed te rechtvaardigen.<br />
Het aantal belegg<strong>in</strong>gsmogelijkhe<strong>de</strong>n<br />
is <strong>nog</strong> lang niet uitgeput. <strong>Amerika</strong><br />
is nu eenmaal <strong>de</strong> kweekvijver<br />
van talloze fastfoodbedrijven die<br />
bij succes hun vleugels over <strong>de</strong> gehele<br />
wereld uitslaan. Naast beken<strong>de</strong><br />
namen die zich al hebben bewezen<br />
zoals Wendy’s International<br />
en Starbucks (niet zo zeer fastfood<br />
maar qua formule er toch dicht tegen<br />
aan) zijn er het zeer <strong>in</strong>teressante<br />
maar <strong>nog</strong> niet genoteer<strong>de</strong>: Subway,<br />
<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lgrote Dom<strong>in</strong>o’s Pizza,<br />
Jack <strong>in</strong> the Box, Panera Bread,<br />
In-N-Out Burger en Rubio’s Restaurants<br />
en <strong>de</strong> runners up zoals<br />
Chipotle Mexican Grill (een zeer<br />
recente sp<strong>in</strong> off van McDonald’s<br />
waarvan <strong>de</strong> koers <strong>in</strong> twee maan<strong>de</strong>n<br />
verdubbel<strong>de</strong> – zie pag<strong>in</strong>a …. <strong>in</strong> dit<br />
magaz<strong>in</strong>e) en <strong>de</strong> uitgesproken gezondheidsformules<br />
Healthy Bites<br />
Grill en HeartWise Express.<br />
Ook <strong>de</strong> markt voor Initial Public Offer<strong>in</strong>gs<br />
(ipo’s) is spr<strong>in</strong>glevend, kort<br />
na <strong>de</strong> beurs<strong>in</strong>troductie van Chipotle<br />
wordt b<strong>in</strong>nenkort na jaren-<br />
lange omzwerv<strong>in</strong>gen en vele managementwissel<strong>in</strong>gen<br />
Burger K<strong>in</strong>g<br />
weer op <strong>de</strong> beurs geïntroduceerd.<br />
Het concern is bijna even oud als<br />
McDonald’s en heeft 11.141 vestig<strong>in</strong>gen<br />
<strong>in</strong> 67 lan<strong>de</strong>n. De voorwaar<strong>de</strong>n<br />
zijn <strong>nog</strong> niet bekend, maar het<br />
fonds mag op veel belangstell<strong>in</strong>g<br />
rekenen vooral omdat dit <strong>de</strong> enige<br />
fastfoodketen is die het gezondheidsaspect<br />
geheel aan zijn laars<br />
lapt. Met een driedubbele Whopper<br />
bestaan<strong>de</strong> uit hamburgers afgewisseld<br />
met bacon, kaas en mayonaise<br />
– <strong>in</strong> totaal goed voor 1420 calorieën.<br />
Niet helemaal onze smaak en bovendien<br />
een tikkeltje te provocerend.<br />
Bovendien loopt Burger K<strong>in</strong>g<br />
<strong>in</strong> Ch<strong>in</strong>a, waar het <strong>de</strong> afgelopen zomer<br />
haar eerste vestig<strong>in</strong>g open<strong>de</strong>,<br />
fl<strong>in</strong>k achter op haar twee grote<br />
concurrenten. Wij voelen juist veel<br />
voor <strong>de</strong> Ch<strong>in</strong>a-fantasie en adviseren<br />
al gelang uw smaak hetzij McDonald’s<br />
hetzij YumBrands.<br />
klik hier...<br />
Meer analyses van Jacques Potuijt<br />
staan op magaz<strong>in</strong>e.iex.nl/potuijt<br />
27
e l e G G e n i n a m e r i k a<br />
Gloednieuw en blo<br />
Hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n procenten op één dag! Kom erbij en sla uw slag! De<br />
<strong>Amerika</strong>anse beurs<strong>in</strong>troducties-markt is weer ou<strong>de</strong>rwets heet. En<br />
dit keer zijn het geen <strong>in</strong>ternetaan<strong>de</strong>len maar energiebedrijven en<br />
Mexicaanse restaurants. De kanshebbers, kaskrakers en kneuzen van<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> ipo’s op een rij.<br />
door Michiel Pekelhar<strong>in</strong>g en Peter van Kleef<br />
100% ren<strong>de</strong>ment <strong>in</strong> één dag hoeft geen<br />
utopie te zijn. En nee, dan hebben we<br />
het bij wijze van uitzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g niet<br />
eens over een pennystock uit <strong>de</strong> krochten<br />
van het Damrak of <strong>de</strong> beurs van Transylvanië.<br />
We hebben het ook niet over een<br />
obscuur goudmijnfonds uit <strong>de</strong> vervlogen<br />
roemvolle dagen van Klondike. Maar over<br />
een beurs<strong>de</strong>butantje <strong>in</strong> <strong>Amerika</strong> anno<br />
2006. Voor liefhebbers van ipo’s (Initial Public<br />
Offer<strong>in</strong>gs) is <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten <strong>nog</strong><br />
<strong>steeds</strong> het beloof<strong>de</strong> land. Waar Ne<strong>de</strong>rland<br />
het met drie of vier beursnieuwkomers<br />
per jaar moet doen, wordt dat aantal aan<br />
<strong>de</strong> overzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> grote plas regelmatig<br />
<strong>in</strong> één han<strong>de</strong>lsweekje behaald. 2006 begon<br />
wat dat betreft goed <strong>in</strong> God’s Country.<br />
Zakenbanken kon<strong>de</strong>n, na het traditioneel<br />
langgerekte kerstreces e<strong>in</strong>d januari meteen<br />
fl<strong>in</strong>k <strong>in</strong> <strong>de</strong> weer. De eerste ipo’s zaten er<br />
toen trouwens al op. Het spits werd afgebeten<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> energiesector. L<strong>in</strong>n Energy<br />
Partners was <strong>de</strong> eerste b<strong>in</strong>enkomer. Het<br />
28<br />
bedrijf uit Pittsburgh zette 11 miljoen aan<strong>de</strong>len<br />
uit tegen een koers van 21 dollar en<br />
was op <strong>de</strong> eerste han<strong>de</strong>lsdag al 19,5% meer<br />
waard. Western Ref<strong>in</strong><strong>in</strong>g, een olieraff<strong>in</strong>a<strong>de</strong>rij<br />
uit El Paso, gaf 22,5 miljoen aan<strong>de</strong>len<br />
à 17 dollar uit, maar <strong>de</strong> <strong>in</strong>itiële beurskoers<br />
was 19 dollar, ruim 11% hoger. Nummer<br />
drie was American Railcar (8,5 miljoen<br />
stukken à 21 dollar). Ook American Railcar<br />
werd warm welkom geheten met een<br />
open<strong>in</strong>gskoers van ruim 23 dollar (10%<br />
hoger). De eerste drie beursgangen waren<br />
geen kle<strong>in</strong>e. Samen waren ze goed voor<br />
808 miljoen dollar. Terwijl <strong>in</strong> heel 2005<br />
voor 234 ipo’s 36,9 miljard dollar werd opgehaald,<br />
een gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> van 158 miljoen<br />
dollar. Na <strong>de</strong> eerste drie ipo’s was het dan<br />
ook <strong>de</strong> beurt aan kle<strong>in</strong>er, maar niet per se<br />
m<strong>in</strong><strong>de</strong>r smakelijk grut. In <strong>de</strong> eerste week<br />
van februari ston<strong>de</strong>n liefst zeven ipo’s op<br />
<strong>de</strong> agenda. In <strong>de</strong> biotechsector waren dat<br />
Altus Pharmaceuticals, Iomai en sgx Pharmaceuticals.<br />
In <strong>de</strong> <strong>in</strong>ternetsector Incredi-<br />
mail Ltd en Traffic.com en <strong>in</strong> het vastgoedwereldje<br />
Resource Capital.<br />
Gezon<strong>de</strong> snackmaker<br />
Maar <strong>Amerika</strong>nen v<strong>in</strong><strong>de</strong>n een heel an<strong>de</strong>re<br />
nieuwkomer op <strong>de</strong> beurs veel leuker, al<br />
is het maar omdat hun product zo lekker<br />
weghapt: Chipotle Mexican Grill. Burrito’s,<br />
taco’s en guacamoles zijn <strong>in</strong> trek bij <strong>de</strong><br />
<strong>Amerika</strong>nen die graag een paar cent meer<br />
willen neerleggen voor <strong>de</strong>ze snacks dan bij<br />
an<strong>de</strong>re snelvoerketens. Chipotle, kortweg<br />
cmg, (niet te verwarren met <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
automatiseer<strong>de</strong>r die alleen voor het Britse<br />
Logica een hapklare snack bleek) werd opgericht<br />
door Steve Ellis <strong>in</strong> 1993 en open<strong>de</strong><br />
– heel tactisch – het eerste restaurant vlak<br />
naast <strong>de</strong> universiteit van Denver. In 1997<br />
nam McDonald’s een m<strong>in</strong><strong>de</strong>rheidsbelang<br />
<strong>in</strong> het bedrijf. In 1999 had Mc een controlerend<br />
belang en <strong>in</strong> 2005 liefst 90% van <strong>de</strong><br />
stukken. In vetzuchtig <strong>Amerika</strong> ontpopt<br />
Chipotle Mexican Grill zich als <strong>de</strong> gezon<strong>de</strong>
edheet<br />
snackmaker, waarbij zij nadruk legt op het<br />
gebruik van antibioticaloze kippen, die ook<br />
<strong>nog</strong> eens een gezond dieet hebben gevolgd<br />
(die goedheid duurt totdat het slachtmes<br />
een ruw e<strong>in</strong><strong>de</strong> maakte aan hun gezon<strong>de</strong> bestaan).<br />
Enkele an<strong>de</strong>re feiten van <strong>de</strong> lekkerste<br />
ipo van <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse w<strong>in</strong>ter: <strong>de</strong> keten<br />
heeft <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls 486 filialen <strong>in</strong> 23 staten<br />
(met 12.200 werknemers). Let op, <strong>in</strong> 2002<br />
waren er <strong>nog</strong> maar 165 filialen. In <strong>de</strong> afgelopen<br />
drie jaar liep <strong>de</strong> jaaromzet op van 205<br />
naar 542 miljoen dollar. Het nettoverlies<br />
van 17 miljoen dollar <strong>in</strong> 2002 werd omgezet<br />
<strong>in</strong> een w<strong>in</strong>st van 33 miljoen dollar over <strong>de</strong><br />
eerste negen maan<strong>de</strong>n van 2005. De w<strong>in</strong>st<br />
per aan<strong>de</strong>el bedroeg 42 dollarcent (tegen<br />
een verlies per aan<strong>de</strong>el van 44 dollarcent<br />
<strong>in</strong> 2002). Het bedrijf heeft bovendien nauwelijks<br />
schul<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> balans, slechts een<br />
len<strong>in</strong>g van 11 miljoen dollar van grootaan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>r<br />
McDonald’s. De keerzij<strong>de</strong> van<br />
<strong>de</strong> medaille is dat <strong>de</strong> groei veel cash vereist.<br />
In 2005 werd 86 miljoen dollar gepompt <strong>in</strong><br />
het openen van nieuwe filialen. Het kost gemid<strong>de</strong>ld<br />
900 duizend dollar om een nieuwe<br />
vestig<strong>in</strong>g te openen en na twee jaar levert<br />
een <strong>de</strong>rgelijk filiaal <strong>in</strong> <strong>de</strong> regel een jaaromzet<br />
van 1,4 miljoen en een cashflow van<br />
250 duizend dollar op. Het lijkt dus onvermij<strong>de</strong>lijk<br />
dat Chipotle b<strong>in</strong>nenkort vreemd<br />
vermogen moet aantrekken om <strong>de</strong> eigen<br />
groei te f<strong>in</strong>ancieren. Maar dat die groei er<br />
komt, lijkt zo goed als zeker en analisten<br />
rekenen er al op dat het concern b<strong>in</strong>nen<br />
tien jaar 2300 vestig<strong>in</strong>gen heeft, ofwel bijna<br />
vijf keer zoveel als nu. Door <strong>de</strong>ze groei kan<br />
Een voet tussen <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur<br />
Als je <strong>de</strong> verhalen mag geloven, is elke belegger het aan zichzelf verplicht<br />
om op zoveel mogelijk <strong>Amerika</strong>anse beurs<strong>in</strong>troducties <strong>in</strong> te tekenen en<br />
mee te liften met <strong>de</strong> koersstijg<strong>in</strong>g als <strong>de</strong> beursganger weer eens ver boven<br />
<strong>de</strong> uitgifteprijs opent. In theorie is dit een zeer kansrijke strategie, maar<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> praktijk is het zo goed als onmogelijk om mee te doen met het feest<br />
op <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse ipo-markt. Het grootste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> te plaatsen aan<strong>de</strong>len<br />
komt vaak bij <strong>in</strong>stitutionele partijen terecht en <strong>de</strong> overige stukken<br />
zijn <strong>beste</strong>md voor <strong>de</strong> klanten van <strong>de</strong> banken die <strong>de</strong> <strong>in</strong>troductie begelei<strong>de</strong>n.<br />
Bovendien is het buitenlandse beleggers vaak niet toegestaan om <strong>in</strong><br />
te tekenen op beursgangen <strong>in</strong> <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten. Het ipo Plus Aftermarket<br />
Fund van Renaissance Capital kan uitkomst bie<strong>de</strong>n voor al <strong>de</strong>ze<br />
problemen (zie grafiek). Het belegg<strong>in</strong>gsfonds belegt zowel bij <strong>in</strong>troductie<br />
als <strong>in</strong> <strong>de</strong> maan<strong>de</strong>n daarna <strong>in</strong> <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>len van beursnieuwkomers. In <strong>de</strong><br />
eigen prospectus stipt het ipo Fund al aan dat het door <strong>de</strong> grote omvang<br />
en het <strong>in</strong>stitutionele karakter een grotere kans heeft om bij <strong>in</strong>troducties<br />
stukken toegewezen te krijgen, waarbij overigens wel vermeld wordt dat<br />
dit niet bij elke beursgang lukt.<br />
Het fonds is niet geschikt voor beleggers met zwakke zenuwen. In het<br />
<strong>beste</strong> kwartaal werd bijvoorbeeld meer dan 70% gemaakt, maar daar staat<br />
tegenover dat <strong>in</strong> het slechtste kwartaal s<strong>in</strong>ds <strong>de</strong> opricht<strong>in</strong>g <strong>in</strong> 1997 bijna<br />
40% werd verloren. De jaarlijkse beheerkosten van 2,5% zijn ruim dubbel<br />
zo hoog als wat <strong>in</strong> <strong>de</strong> branche gebruikelijk is en aan het karakter van<br />
het fonds zijn onlosmakelijk hoge han<strong>de</strong>lskosten verbon<strong>de</strong>n aangezien<br />
posities soms al b<strong>in</strong>nen enkele maan<strong>de</strong>n weer wor<strong>de</strong>n opgedoekt. Daar<br />
staat tegenover dat beleggers zo wel <strong>de</strong> kans hebben om een voet tussen<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>ur te krijgen bij <strong>Amerika</strong>anse beurs<strong>in</strong>troducties, zoals <strong>de</strong> recente<br />
ipo van Chipotle Mexican Grill en Un<strong>de</strong>r Armor, dat op <strong>de</strong> eerste dag<br />
ook bijna <strong>in</strong> koers verdubbel<strong>de</strong>.<br />
horten en stoten<br />
De koers van het IPO Plus Aftermarket fund 2002-2006<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
29
e l e G G e n i n a m e r i k a<br />
<strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vijf jaar een w<strong>in</strong>stgroei gehaald<br />
wor<strong>de</strong>n van 20 tot 25%, wat <strong>de</strong> populariteit<br />
van het nieuwe fonds verklaart.<br />
Geen gek ren<strong>de</strong>ment<br />
De ipo zelf van Chipotle Mexican Grill<br />
was namelijk <strong>de</strong> lekkerste van het <strong>nog</strong><br />
prille beursjaar. De ipo-prijs was 22 dollar,<br />
maar <strong>nog</strong> op <strong>de</strong> eerste han<strong>de</strong>lsdag (26<br />
januari) verdubbel<strong>de</strong> het aan<strong>de</strong>el vanuit <strong>de</strong><br />
startblokken <strong>in</strong> waar<strong>de</strong>. S<strong>in</strong>dsdien schommelt<br />
<strong>de</strong> koers tussen <strong>de</strong> 45 en 50 dollar.<br />
Dat is lang geen gek ren<strong>de</strong>ment voor <strong>de</strong><br />
aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs. De Mexicaanse kipsnacks<br />
zijn daarmee <strong>nog</strong> niet <strong>de</strong> nieuwe<br />
Google, maar <strong>de</strong> geslaag<strong>de</strong> <strong>in</strong>troductie<br />
geeft eens te meer aan dat het sentiment<br />
goed is en dat een beursgang niet gelijk<br />
staat aan het beg<strong>in</strong> van het e<strong>in</strong><strong>de</strong> – een<br />
gedachte die vooral <strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland s<strong>in</strong>ds<br />
het wol-circus nadrukkelijk post gevat<br />
heeft en bevestigd werd door recente on<strong>de</strong>rzoekresultaten<br />
van <strong>de</strong> Verenig<strong>in</strong>g van<br />
Effectenbezitters (veb). Dat stimuleert<br />
ook an<strong>de</strong>re spelers om haast te maken<br />
met <strong>de</strong> beursplannen. Grote jongens als<br />
Mastercard en – concurrent van Chipotle<br />
Mexican Grill – Burger K<strong>in</strong>g zitten al op<br />
het v<strong>in</strong>kentouw. V<strong>in</strong>dt u het te laat om<br />
<strong>nog</strong> <strong>in</strong> Chipotle Mexican Grill te stappen<br />
of hebt u hoogtevrees, dan is er goed<br />
nieuws. In <strong>de</strong> ipo-pijnlijn zit <strong>nog</strong> veel meer<br />
leuks. Een greep uit het grote aanbod van<br />
IPO-sterren<br />
bedrijven die recent ook een ipo-aanvraag<br />
<strong>de</strong><strong>de</strong>n en die misschien wat m<strong>in</strong><strong>de</strong>r hot and<br />
spicy zijn:<br />
• Alphatec (medische apparatuur)<br />
• Goodman Global (producent air condition<strong>in</strong>g)<br />
• Texas Genco (electriciteitscentrales)<br />
<strong>de</strong> tien bedrijven met <strong>de</strong> hoogste w<strong>in</strong>st op <strong>de</strong> <strong>in</strong>troductiedag<br />
De koersw<strong>in</strong>st van 100% die Chipotle Mexican Grill op 26 januari is bepaald<br />
geen unicum. Er zijn hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen die <strong>de</strong> koers op <strong>de</strong> eerste<br />
dag op een <strong>Amerika</strong>anse beurs zagen verdubbelen. Alleen al <strong>in</strong> 1999 schoten<br />
er 117 van <strong>de</strong> 486 nieuwkomers op <strong>de</strong> eerste <strong>de</strong> <strong>beste</strong> han<strong>de</strong>lsdag met 100%<br />
of meer omhoog en <strong>in</strong> 2000 waren dat er 77 van <strong>de</strong> 406. Een groot <strong>de</strong>el van<br />
<strong>de</strong>ze snelle stijgers waren <strong>in</strong>ternet- en technologiebedrijven die profiteer<strong>de</strong>n<br />
van <strong>de</strong> <strong>in</strong>ternethype. va L<strong>in</strong>ux zag <strong>de</strong> koers op <strong>de</strong> eerste beursdag met<br />
bijna 700% omhoog schieten en Globe.com is met een koersstijg<strong>in</strong>g van<br />
606% op <strong>de</strong> dag dat het fonds een noter<strong>in</strong>g kreeg op <strong>de</strong> Nasdaq <strong>de</strong> nummer<br />
twee op <strong>de</strong> ranglijst van meest geslaag<strong>de</strong> beursgangen. Een goed beg<strong>in</strong><br />
is overigens niet altijd het halve werk. De tien bedrijven die op <strong>de</strong> eerste<br />
beursdag <strong>de</strong> grootste w<strong>in</strong>st boekten, hebben zon<strong>de</strong>r uitzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g het<br />
grootste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> marktwaar<strong>de</strong> zien verdampen (zie tabel). Zelfs <strong>de</strong> overnameprijs<br />
voor bedrijven die s<strong>in</strong>ds <strong>de</strong> beursgang zijn opgekocht, is veel en<br />
veel lager dan <strong>de</strong> beurswaar<strong>de</strong> op <strong>de</strong> eerste dag. Hoewel het meren<strong>de</strong>el van<br />
<strong>de</strong> dubbelaars <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls ruim <strong>in</strong> <strong>de</strong> m<strong>in</strong> staat, is een succesvolle <strong>in</strong>troductie<br />
niet altijd een voorbo<strong>de</strong> voor een treurig beursbestaan. Yahoo en eBay zijn<br />
vanaf <strong>de</strong> slotkoers op <strong>de</strong> eerste beursdag tot nu met meer dan 2000% gestegen.<br />
En wie <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>len tegen uitgiftekoers wist te bemachtigen, heeft <strong>in</strong><br />
bei<strong>de</strong> gevallen een koersw<strong>in</strong>st van 5000% geboekt. Een pdf-bestand met een<br />
volledig overzicht van alle <strong>Amerika</strong>anse aan<strong>de</strong>len die verdubbeld zijn op <strong>de</strong><br />
eerste beursdag kan wor<strong>de</strong>n opgevraagd via redactie@iex.nl<br />
• Quatrx Pharmaceuticals (farmaceutische<br />
medicijnen)<br />
• Gordon Biersch Brewery (brouwerij)<br />
klik hier...<br />
Meer <strong>in</strong>formatie over het IPO Fund<br />
en <strong>Amerika</strong>anse ipo’s staat op<br />
www.ipohome.com<br />
Bedrijf Eerste dag Uitgifteprijs * Slotkoers 1e dag Koersw<strong>in</strong>st 1e dag Ren<strong>de</strong>ment s<strong>in</strong>ds 1e dag<br />
VA L<strong>in</strong>ux 09-12- 1999 30 239,25 697% -99,20%<br />
Globe.com 13-11-1998 9 63,50 606% -98,80%<br />
Foundry Networks 28-09-1999 25 156,25 525% -81,60%<br />
Webmethods 11-02-2000 35 212,62 507% -96,40%<br />
Free Markets 10-12-1999 48 280,00 483% overgenomen door Ariba<br />
Cobalt Networks 5-11-1999 22 128,13 482% overgenomen door Sun Microsystems<br />
Marketwatch.com 15-10-1999 17 97,50 474% overgenomen door Dow Jones<br />
Akamai Technologies 29-10-1999 26 145,19 458% -84,80%<br />
Cacheflow 19-11- 1999 24 126,38 426% -96,10%<br />
Sycamore Networks 22-10-1999 38 184,75 386% -92,40%<br />
* = gecorrigeerd voor splits<br />
30
B E L E G G E N I N A M E R I K A<br />
door Corné van Zeijl<br />
De <strong>Amerika</strong>anse AEX<br />
Corné van Zeijl is senior<br />
portfolio manager bij sns<br />
Asset Management waar<br />
hij verantwoor<strong>de</strong>lijk is<br />
voor <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
aan<strong>de</strong>lenportefeuilles.<br />
32<br />
Van Zeijl beheert<br />
het sns Ne<strong>de</strong>rland<br />
Aan<strong>de</strong>len Fonds.<br />
Hoe Ne<strong>de</strong>rlands zijn <strong>de</strong> va<strong>de</strong>rlandse AEX-bedrijven <strong>nog</strong>? De concerns<br />
halen een groot <strong>de</strong>el van hun omzet uit <strong>Amerika</strong>. Ik kijk naar <strong>de</strong> cijfers<br />
en constateer: Ne<strong>de</strong>rland is het meest buitenlandse land van Europa.<br />
De <strong>Amerika</strong>nen durfkapitalisten<br />
en hedgefunds staan<br />
te bonzen op <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur van<br />
Beursple<strong>in</strong> 5. Welkom tot het har<strong>de</strong><br />
kapitalisme, heren topmanagers.<br />
Er waait een gure w<strong>in</strong>d buiten. Er<br />
is paniek <strong>in</strong> veel boardrooms omdat<br />
ze mogelijk door een <strong>Amerika</strong>anse<br />
Gordon Gekko wor<strong>de</strong>n overgenomen.<br />
Wordt Beursple<strong>in</strong> 5 <strong>de</strong> slechte<br />
remake van <strong>de</strong> film Wall Street,<br />
maar dan één met een slechte afloop?<br />
Wie zou <strong>de</strong> rol van Gordon<br />
Gekko spelen? Op zich zijn al die<br />
Ahold 72%<br />
Buhrmann 59%<br />
Reed Elsevier 55%<br />
Aegon 52%<br />
VNU 51%<br />
Wolters Kluwer 44%<br />
Royal Dutch Shell 39%<br />
ING Groep 39%<br />
Philips Electronics 23%<br />
Hagemeyer 22%<br />
Unilever 22%<br />
ASML Hold<strong>in</strong>g 20%<br />
Akzo Nobel 19%<br />
Getronics 18%<br />
ABN Amro 18%<br />
DSM N.V. 16%<br />
SBM Offshore 15%<br />
He<strong>in</strong>eken 15%<br />
Vedior 8%<br />
TNT 6%<br />
Fortis 3%<br />
Numico 2%<br />
KPN 0%<br />
omzet<strong>de</strong>el VS<br />
witte gezichten <strong>in</strong> <strong>de</strong> boardrooms<br />
vreemd. Had<strong>de</strong>n al die Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
bedrijven e<strong>in</strong>d jaren negentig<br />
niet zelf hun mond vol van <strong>Amerika</strong>anse<br />
overnames? Net als <strong>in</strong> het<br />
voetbal wordt het spel twee kanten<br />
opgespeeld. Tijd om daarom eens<br />
te kijken hoe <strong>Amerika</strong>ans <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
bedrijven zelf zijn.<br />
Want <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse aex-bedrijven<br />
zijn helemaal niet zo Ne<strong>de</strong>rlands<br />
meer. Sterker <strong>nog</strong>, zoek <strong>in</strong><br />
het jaarverslag van Royal Dutch<br />
Shell maar eens naar <strong>de</strong> omzet <strong>in</strong><br />
Ne<strong>de</strong>rland. Deze is niet te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n.<br />
Maar ja Royal Dutch Shell is tegenwoordig<br />
een Plc en dus een Engels<br />
bedrijf. Liefst 39% van Shell komt<br />
uit Noord-<strong>Amerika</strong>. De dollargevoeligheid<br />
is bij Shell groot omdat<br />
<strong>de</strong> olie nu eenmaal een dollarbus<strong>in</strong>ess<br />
is. Als we naar het gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong><br />
van alle aex-bedrijven kijken komt<br />
<strong>nog</strong> maar een beschei<strong>de</strong>n 17% van<br />
<strong>de</strong> omzet uit Ne<strong>de</strong>rland. Op <strong>de</strong><br />
twee<strong>de</strong> plaats volgt vanzelfsprekend<br />
Europa met<br />
29%. En Noord-<strong>Amerika</strong><br />
volgt daar vlak<br />
achter met een ruime<br />
27%.<br />
Dollarverdieners<br />
Toppers <strong>in</strong> <strong>de</strong> lijst met<br />
dollarverdieners zijn<br />
Ahold, Buhrmann, Reed<br />
Elsevier, Aegon en vnu.<br />
Stuk voor stuk verdienen<br />
ze meer dan <strong>de</strong> helft van hun<br />
omzet <strong>in</strong> Noord-<strong>Amerika</strong>. Bij Aegon<br />
komt zelfs 65% van <strong>de</strong> w<strong>in</strong>st<br />
uit <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten.<br />
Ook het management van <strong>de</strong> aexbedrijven<br />
is tegenwoordig <strong>steeds</strong><br />
meer <strong>in</strong> han<strong>de</strong>n van buitenlan<strong>de</strong>rs.<br />
Meer dan <strong>de</strong> helft van <strong>de</strong> ceo’s<br />
komt niet uit Ne<strong>de</strong>rland. Er zijn<br />
zelfs twee <strong>Amerika</strong>nen ceo van een<br />
aex-bedrijf: Nancy McK<strong>in</strong>stry van<br />
Wolters Kluwer en Don Shepard<br />
van Aegon. De Belgen zijn overigens<br />
het <strong>beste</strong> vertegenwoordigd,<br />
zij nemen maar liefst 4 van <strong>de</strong> 25<br />
ceo-zetels <strong>in</strong> beslag. Ver<strong>de</strong>r zitten
er <strong>nog</strong> twee Fransen, één Zweed en<br />
één Engelsman op <strong>de</strong>ze stoelen.<br />
Buitenlandse managers hebben wat<br />
m<strong>in</strong><strong>de</strong>r b<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g met het land waar<strong>in</strong><br />
het bedrijf is gehuisvest. Daardoor<br />
zijn er makkelijker moeilijke<br />
besliss<strong>in</strong>gen te maken bij het<br />
Ne<strong>de</strong>rlandse hoofdkantoor. De<br />
scherpste reorganisaties vallen <strong>in</strong><br />
het algemeen bij <strong>de</strong> buitenlandse<br />
dochter on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen. Deze buitenlandse<br />
managers kunnen daar<br />
wat meer kl<strong>in</strong>isch naar kijken. Meneer<br />
Tilmant van <strong>in</strong>g en meneer<br />
Votron van Fortis zijn daar goe<strong>de</strong><br />
voorbeel<strong>de</strong>n van.<br />
Maar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re kant van <strong>de</strong> medaille<br />
is dat men zich toch wat m<strong>in</strong><strong>de</strong>r<br />
verantwoor<strong>de</strong>lijk voelt als <strong>de</strong> besliss<strong>in</strong>gen<br />
fout blijken te zijn. Ik<br />
<strong>de</strong>nk dat bijvoorbeeld Jack McMaster<br />
ex-ceo van kpnQwest makkelijker<br />
<strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland over straat loopt<br />
dan Cees van <strong>de</strong>r Hoeven, mocht<br />
u het vergeten zijn, ex-ceo van<br />
Ahold.<br />
<strong>Amerika</strong>anse <strong>in</strong>vloed<br />
Al met al zal het u niet verbazen<br />
dat <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse bedrijven sterk<br />
on<strong>de</strong>r <strong>in</strong>vloed van <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse<br />
economie en <strong>de</strong> dollar staan. Zie<br />
<strong>de</strong> grafiek. Hierop staat <strong>de</strong> jaarlijkse<br />
beweg<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> aex en <strong>de</strong> jaarlijkse<br />
beweg<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse<br />
dollar. En dan blijkt dat je <strong>de</strong>ze<br />
twee lijnen vrijwel over elkaar kan<br />
leggen. En dat terwijl <strong>de</strong> dollar <strong>in</strong><br />
DE AEX- EN DOLLARKOERS zIjN BIjNA IDENTIEK<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
28,9<br />
<strong>de</strong> afgelopen tw<strong>in</strong>tig jaar fors gedaald<br />
is (<strong>in</strong> 1986 kreeg u <strong>nog</strong> 3,10<br />
gul<strong>de</strong>n voor een dollar, dat is 1,40<br />
euro en nu <strong>nog</strong> maar 0,82 euro). De<br />
aex daarentegen is <strong>in</strong> <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong><br />
vervijfvoudigd. En toch <strong>de</strong> jaarlijkse<br />
beweg<strong>in</strong>gen volgen elkaar als een<br />
schaduw. Als Ne<strong>de</strong>rlandse belegger<br />
zult u dus goed <strong>in</strong> <strong>de</strong> gaten moeten<br />
18,3<br />
16,8<br />
hou<strong>de</strong>n wat er <strong>in</strong> het buitenland en<br />
speciaal <strong>in</strong> <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten gebeurt.<br />
Ne<strong>de</strong>rland is het meest buitenlandse<br />
land <strong>in</strong> Europa.<br />
klik hier...<br />
Bron: Datastream<br />
WAAR HALEN AEX-BEDRIjVEN HUN OMzET VANDAAN?<br />
27,4<br />
8,7<br />
Meer columns en <strong>de</strong> zakelijke porte-<br />
feuille van Corné van Zeijl v<strong>in</strong>dt u<br />
op magaz<strong>in</strong>e.iex.nl/vanzeijl<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
33
B E L E G G E N I N A M E R I K A<br />
Holland<br />
Inc. Aegon<br />
De aex is al lang geen goe<strong>de</strong><br />
graadmeter meer van het<br />
economisch klimaat <strong>in</strong><br />
Ne<strong>de</strong>rland, constateer<strong>de</strong><br />
Corné van Zeijl al op <strong>de</strong><br />
vorige pag<strong>in</strong>a’s. iex legt <strong>de</strong><br />
aex langs <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse<br />
meetlat en geeft antwoord<br />
op <strong>de</strong> vraag: hoe All American<br />
zijn <strong>de</strong> bedrijven <strong>in</strong> <strong>de</strong> aex?<br />
34<br />
ABN Amro<br />
Omzet: ***<br />
W<strong>in</strong>st: ***<br />
Eigendom: ***<br />
Werknemers: ***<br />
Imago: ****<br />
De Verenig<strong>de</strong> Staten zijn één van<br />
<strong>de</strong> vier thuismarkten voor<br />
ABN Amro.<br />
Omzet: *****<br />
W<strong>in</strong>st: *****<br />
Eigendom: *****<br />
Werknemers: ****<br />
Imago: *****<br />
Het meest <strong>Amerika</strong>anse fonds<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> AEX heeft uiteraard een<br />
<strong>Amerika</strong>anse CEO.<br />
Ahold<br />
Omzet: ****<br />
W<strong>in</strong>st: *****<br />
Eigendom: ****<br />
Werknemers: *****<br />
Imago: *****<br />
Heeft <strong>in</strong> <strong>de</strong> vorm van U.S.<br />
Foodservice zelfs een eigen<br />
<strong>Amerika</strong>anse probleemdochter.<br />
Akzo Nobel<br />
Omzet: ***<br />
W<strong>in</strong>st: ***<br />
Eigendom: *****<br />
Werknemers: ***<br />
Imago: ***<br />
Opvallend: meer dan <strong>de</strong> helft van<br />
<strong>de</strong> aan<strong>de</strong>len is <strong>in</strong> <strong>Amerika</strong>anse<br />
han<strong>de</strong>n.<br />
ASML<br />
Omzet: ***<br />
W<strong>in</strong>st: ***<br />
Eigendom: *****<br />
Werknemers: ***<br />
Imago: ***<br />
Is na <strong>de</strong> overname van Silicon<br />
Valley Group <strong>in</strong> 2000 alleen maar<br />
m<strong>in</strong><strong>de</strong>r <strong>Amerika</strong>ans gewor<strong>de</strong>n.<br />
Buhrmann<br />
Omzet: *****<br />
W<strong>in</strong>st: *****<br />
Eigendom: ***<br />
Werknemers: *****<br />
Imago: ****<br />
Heeft zich na het afstoten van <strong>de</strong><br />
papierdivisie <strong>in</strong> feite omgebouwd<br />
<strong>in</strong> een <strong>Amerika</strong>ans bedrijf.<br />
DSM<br />
Omzet: **<br />
W<strong>in</strong>st: ***<br />
Eigendom: **<br />
Werknemers: ***<br />
Imago: **<br />
Veelzeggend: In <strong>de</strong> geografische<br />
overzichten van DSM komt <strong>de</strong> VS<br />
vaak op <strong>de</strong> laatste plaats.<br />
Fortis<br />
Omzet: *<br />
W<strong>in</strong>st: *<br />
Eigendom: *<br />
Werknemers: *<br />
Imago: *<br />
Is door <strong>de</strong> verkoop van <strong>de</strong><br />
levensverzeker<strong>in</strong>gsactiviteiten<br />
goed<strong>de</strong>els verdwenen uit <strong>de</strong> VS.<br />
Getronics<br />
Omzet: ***<br />
W<strong>in</strong>st: ****<br />
Eigendom: *<br />
Werknemers: ****<br />
Imago: **<br />
Op papier moet <strong>de</strong> VS één van<br />
<strong>de</strong> thuismarkten wor<strong>de</strong>n. In <strong>de</strong><br />
praktijk is dat <strong>nog</strong> ver weg.<br />
Hagemeyer<br />
Omzet: ****<br />
W<strong>in</strong>st: ***<br />
Eigendom: **<br />
Werknemers: *****<br />
Imago: ***<br />
Als wereldwijd opererend bedrijf<br />
is Hagemeyer actief <strong>in</strong> <strong>de</strong> VS.<br />
Niets meer en niets m<strong>in</strong><strong>de</strong>r.
He<strong>in</strong>eken<br />
Omzet: **<br />
W<strong>in</strong>st: ****<br />
Eigendom: *****<br />
Werknemers: **<br />
Imago: ***<br />
Haalt als premiumbrand <strong>de</strong><br />
mooiste marges <strong>in</strong> <strong>de</strong> VS. Is voor<br />
<strong>de</strong> helft <strong>in</strong> <strong>Amerika</strong>anse han<strong>de</strong>n.<br />
ING<br />
Omzet: ****<br />
W<strong>in</strong>st: *****<br />
Eigendom: ***<br />
Werknemers: *****<br />
Imago: *****<br />
In <strong>de</strong> VS staat op elke f<strong>in</strong>anciële<br />
website wel een advertentie voor<br />
ING Direct.<br />
KPN<br />
Omzet:<br />
W<strong>in</strong>st: *<br />
Eigendom: *<br />
Werknemers: **<br />
Imago: *<br />
De samenwerk<strong>in</strong>g met BellSouth<br />
was één van <strong>de</strong> we<strong>in</strong>ige l<strong>in</strong>ks die<br />
KPN met <strong>de</strong> VS had.<br />
Numico<br />
Omzet: *<br />
W<strong>in</strong>st: **<br />
Eigendom: ***<br />
Werknemers: *<br />
Imago: *<br />
Had voor het afstoten van <strong>de</strong><br />
<strong>Amerika</strong>anse w<strong>in</strong>kelactiviteiten<br />
een veel hoger VS-gehalte.<br />
Philips<br />
Omzet: ****<br />
W<strong>in</strong>st: **<br />
Eigendom: **<br />
Werknemers: ***<br />
Imago: **<br />
Philips is al een eeuw actief <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> VS. Er staat zelfs een Philips<br />
Arena <strong>in</strong> Atlanta.<br />
Reed Elsevier<br />
Omzet: *****<br />
W<strong>in</strong>st: *****<br />
Eigendom: **<br />
Werknemers: *****<br />
Imago: ****<br />
Is meer een <strong>Amerika</strong>anse dan een<br />
Brits-Ne<strong>de</strong>rlandse uitgeverij.<br />
Rodamco Europe<br />
Omzet:<br />
W<strong>in</strong>st:<br />
Eigendom: *<br />
Werknemers:<br />
Imago: *<br />
Er staat niet voor niets Europe<br />
achter Rodamco Europe.<br />
Royal Dutch<br />
Omzet: ****<br />
W<strong>in</strong>st: ****<br />
Eigendom: **<br />
Werknemers: ****<br />
Imago: ***<br />
Is één van <strong>de</strong> bedrijven die <strong>in</strong><br />
dollars rapporteert. Door <strong>de</strong> olie,<br />
niet door het hoge VS-gehalte.<br />
SBM Offshore<br />
Omzet: **<br />
W<strong>in</strong>st: ***<br />
Eigendom: *****<br />
Werknemers: ****<br />
Imago: ****<br />
Opvallend: <strong>de</strong> enige partij met<br />
meld<strong>in</strong>gsplicht voor SBM is een<br />
<strong>Amerika</strong>ans pensioenfonds.<br />
TNT<br />
Omzet: **<br />
W<strong>in</strong>st: *<br />
Eigendom: ****<br />
Werknemers: *<br />
Imago: **<br />
Krijgt <strong>in</strong> <strong>de</strong> VS moeilijk voet aan<br />
<strong>de</strong> grond door <strong>de</strong> concurrentie<br />
van G69UPS en Fe<strong>de</strong>x. G21.<br />
Tom Tom<br />
Omzet: *<br />
W<strong>in</strong>st: *<br />
Eigendom: *<br />
Werknemers:<br />
Imago: *<br />
Dé VS-l<strong>in</strong>k is nu <strong>de</strong> patentzaak die<br />
door het <strong>Amerika</strong>anse Garm<strong>in</strong><br />
heeft aangespannen.<br />
Unilever<br />
Omzet: ***<br />
W<strong>in</strong>st: **<br />
Eigendom: ****<br />
Werknemers: **<br />
Imago: ***<br />
Heeft met Ben & Jerry’s één<br />
van <strong>de</strong> bekendste <strong>Amerika</strong>anse<br />
merknamen <strong>in</strong> han<strong>de</strong>n.<br />
Vedior<br />
Omzet: **<br />
W<strong>in</strong>st: **<br />
Eigendom: ***<br />
Werknemers: **<br />
Imago: **<br />
Zou willen dat <strong>de</strong> specialistische<br />
uitzendactiviteiten overal zo<br />
groot waren als <strong>in</strong> <strong>de</strong> VS.<br />
VNU<br />
Omzet: *****<br />
W<strong>in</strong>st: ****<br />
Eigendom: ****<br />
Werknemers: *****<br />
Imago: *****<br />
Was al één van <strong>de</strong> meest<br />
<strong>Amerika</strong>anse fondsen voordat<br />
er een overnamebod uit <strong>de</strong> VS<br />
kwam.<br />
Wolters Kluwer<br />
Omzet: *****<br />
W<strong>in</strong>st: ****<br />
Eigendom: ****<br />
Werknemers: ****<br />
Imago: *****<br />
Is samen met Aegon het enige<br />
fonds <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>in</strong><strong>de</strong>x met een<br />
<strong>Amerika</strong>an(se) aan <strong>de</strong> top.<br />
35
e l e g g e n i n a m e r i k a<br />
door Marcel Wijma<br />
American beauties<br />
Marcel Wijma is <strong>de</strong><br />
farmacie- en biotech-<br />
specialist van iex. Hij<br />
36<br />
begon z’n carrière<br />
als f<strong>in</strong>ancieel analist<br />
bij iris en werkte<br />
later voor Petercam<br />
Ne<strong>de</strong>rland en Bank<br />
Oyens & Van Eeghen.<br />
Momenteel is Wijma<br />
onafhankelijk adviseur<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> biotechnologie<br />
bij Van Leeuwenhoeck<br />
Rersearch. Hij heeft geen<br />
positie <strong>in</strong> <strong>de</strong> genoem<strong>de</strong><br />
aan<strong>de</strong>len.<br />
Bl<strong>in</strong>ken doet het allemaal <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse biotech. Maar naar<br />
<strong>de</strong> ware diamanten moet je zoeken. Medarex en pdl Biopharma<br />
zijn twee van mijn favorieten.<br />
Op <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse aan<strong>de</strong>lenmarkten<br />
zijn letterlijk<br />
hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n biotechnologieaan<strong>de</strong>len<br />
te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n. Dat is toch wel<br />
een heel verschil met <strong>de</strong> Europese<br />
aan<strong>de</strong>lenmarkten, waar <strong>in</strong> totaal<br />
hooguit vijftig tot hon<strong>de</strong>rd biotechbedrijven<br />
zijn te ont<strong>de</strong>kken.<br />
Laat staan <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse beurs,<br />
waar met (nu <strong>nog</strong>) drie biotechfondsen<br />
<strong>de</strong> keuze wel heel erg<br />
beperkt is.<br />
Die verschei<strong>de</strong>nheid aan biotechfondsen<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten<br />
maakt het voor een buitenstaan<strong>de</strong>r<br />
bijna ondoenlijk om <strong>de</strong> juiste keuze<br />
te maken. Want het moge dui<strong>de</strong>lijk<br />
zijn dat <strong>de</strong>ze sector zowel ware<br />
diamanten herbergt als klatergoud.<br />
Bl<strong>in</strong>ken doet het allemaal, zij het<br />
dat het één wat houdbaar<strong>de</strong>r<br />
is dan het an<strong>de</strong>re.<br />
In het verle<strong>de</strong>n heb ik een<br />
aantal van <strong>de</strong>ze fondsen<br />
al bij u voor het voetlicht<br />
gebracht. Nu is mijn keuze<br />
gevallen op twee biotechbedrijven<br />
die<br />
bei<strong>de</strong> een unieke<br />
comb<strong>in</strong>atie hebben<br />
van een<br />
ijzersterk technologieplatform,waaruit<br />
royalties<br />
wor<strong>de</strong>n<br />
verkregen,<br />
met het<br />
hebben van<br />
een eigen<br />
productenpijplijn waaruit <strong>de</strong> komen<strong>de</strong><br />
jaren <strong>in</strong>teressante medicijnen<br />
zullen komen. Ik heb het over<br />
Medarex (m<strong>de</strong>x) en pdl Biopharma<br />
(pdli).<br />
Het zusje van Pharm<strong>in</strong>g<br />
Medarex is <strong>in</strong> wezen het zusterbedrijf<br />
van Pharm<strong>in</strong>g. Bei<strong>de</strong> concerns<br />
zijn ontstaan uit hetzelf<strong>de</strong> concern,<br />
GenPharm geheten. Medarex heeft<br />
een technologie <strong>in</strong> huis, het Ulti-<br />
Mab technologie platform geheten,<br />
waarmee <strong>in</strong> zogenoem<strong>de</strong> transgene<br />
muizen menselijke antistoffen<br />
gemaakt kunnen wor<strong>de</strong>n. Deze<br />
antistoffen kunnen werkzaam zijn<br />
tegen tal van aandoen<strong>in</strong>gen zoals<br />
diverse soorten kanker, ontstek<strong>in</strong>gen<br />
en spierziekten.<br />
Ver<strong>de</strong>r heeft het <strong>nog</strong> <strong>steeds</strong> een<br />
kwart van <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>len van het<br />
Deense Genmab <strong>in</strong> han<strong>de</strong>n. Dat<br />
belang is alleen al een slordige 300<br />
miljoen dollar waard.<br />
De totale beurswaar<strong>de</strong> van<br />
Medarex zelf bedraagt ongeveer 1,7<br />
miljard dollar. Dat is volgens mij<br />
niet duur gezien <strong>de</strong> sterke techno-<br />
BELANGRIjkSTE ROyALTyDEALS vAN PDL<br />
logie en <strong>de</strong> <strong>in</strong>komstenstroom die<br />
het concern <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren kan<br />
gaan generen. Belangrijke partners<br />
van Medarex zijn on<strong>de</strong>r meer Pfizer,<br />
Amgen, Novartis en Eli Lilly.<br />
Op het moment zitten er circa 25<br />
antistoffen uit <strong>de</strong> stal van Medarex<br />
bij diverse biotech- en farmabedrijven<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> kl<strong>in</strong>ische<br />
fasen tegen diverse soorten kanker<br />
en aandoen<strong>in</strong>gen van het immuunsysteem.<br />
Interessant is dat Pfizer vorig jaar<br />
een belang <strong>in</strong> Medarex heeft genomen<br />
ter waar<strong>de</strong> van 80 miljoen dollar,<br />
als on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van een <strong>de</strong>al om<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> tien jaar <strong>de</strong> rechten<br />
te krijgen van vijftig antistoffen. De<br />
totale <strong>de</strong>al kan voor Medarex een<br />
waar<strong>de</strong> opleveren van meer dan 400<br />
miljoen dollar. De grootste concurrent<br />
van Medarex op het gebied van<br />
<strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g van menselijke<br />
antistoffen <strong>in</strong> transgene muizen<br />
was het concern Abgenix. Dit bedrijf<br />
is vorig jaar voor 2,2 miljard<br />
dollar verkocht aan Amgen. Ook<br />
Medarex kan gezien wor<strong>de</strong>n als een<br />
Medicijn Indicatie Partner<br />
Avast<strong>in</strong> Darmkanker Genentech<br />
Hercept<strong>in</strong> Borstkanker Genentech<br />
Xolair Astma Genentech/Novartis<br />
Synagis A<strong>de</strong>mhal<strong>in</strong>gsmoeilijkhe<strong>de</strong>n Medimmune<br />
Mylotarg Leukemie Wyeth<br />
Lucentis (2006) Oogaandoen<strong>in</strong>gen Roche<br />
Tysabri (2006) Multiple Sclerose Biogen IDEC<br />
Bron: Van Leeuwenhoeck Research
overnamekandidaat, waarbij het<br />
concern zeker voor hetzelf<strong>de</strong> bedrag<br />
kan wor<strong>de</strong>n getaxeerd. Eerste<br />
gegadig<strong>de</strong> lijkt Pfizer te zijn. In <strong>de</strong><br />
gaten hou<strong>de</strong>n dus.<br />
Prelu<strong>de</strong> voor meer<br />
Ook pdl Biopharma beschikt over<br />
een technologie waarbij het via<br />
muizen menselijke antistoffen kan<br />
maken. Deze technologie is al bij<br />
veel grote farma- en biotechnologiebedrijven<br />
<strong>in</strong> licentie uitgegeven<br />
waarover het al jaarlijks miljoenen<br />
aan royalties ontvangt. In het<br />
afgelopen jaar kwam van <strong>de</strong> 277<br />
miljoen dollar aan omzet, circa<br />
130 miljoen van royalties. Voor het<br />
komen<strong>de</strong> jaar verwacht men 170 à<br />
180 miljoen dollar aan royalties te<br />
kunnen <strong>in</strong>casseren. De antibodies<br />
waar pdl royalties van b<strong>in</strong>nenharkt<br />
hebben stuk voor stuk blockbusterpotentieel<br />
(of zijn dat <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls al).<br />
Daarnaast heeft pdl ook <strong>nog</strong> een<br />
eigen pijplijn die meer en meer<br />
<strong>in</strong>komsten oplevert. Zeker <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
komen<strong>de</strong> jaren zullen <strong>de</strong> eigen<br />
producten een <strong>steeds</strong> belangrijkere<br />
bijdrage opleveren. In het<br />
afgelopen jaar kwam 118 miljoen<br />
dollar uit <strong>de</strong> verkoop van eigen<br />
producten. Voor dit jaar zal dit naar<br />
schatt<strong>in</strong>g zijn opgelopen naar 175<br />
à 185 miljoen dollar. Met re<strong>de</strong> kan<br />
dan ook gezegd wor<strong>de</strong>n dat pdl<br />
over een van <strong>de</strong> sterkste platforms<br />
beschikt voor <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g van<br />
belangrijke antilichamen. En dat<br />
komt <strong>nog</strong> <strong>steeds</strong> onvoldoen<strong>de</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
koers tot uitdrukk<strong>in</strong>g. Het concern<br />
heeft <strong>de</strong> doelstell<strong>in</strong>g om rond het<br />
jaar 2010 circa 1 miljard dollar aan<br />
omzet te generen, wat neerkomt op<br />
een gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> jaarlijkse groei van<br />
25%. Veel nieuwsflow is er dit jaar<br />
te verwachten van producten uit <strong>de</strong><br />
eigen pijplijn. Met name het mid<strong>de</strong>l<br />
Daclizumab dat meer<strong>de</strong>re <strong>in</strong>dicaties<br />
kent zal dit jaar een stroom aan resultaten<br />
naar buiten brengen.<br />
Ook pdl kan gezien wor<strong>de</strong>n als<br />
een <strong>in</strong>teressante prooi voor menig<br />
farma- of biotechbedrijf dat graag<br />
<strong>de</strong> eigen pijplijn wil versterken.<br />
Wellicht is <strong>de</strong> <strong>de</strong>al met Biogen i<strong>de</strong>c<br />
RESULTATEN vAN HET MIDDEL DACLIZUMAB<br />
Indicatie Medicijn Partner Upfront Milestones<br />
Astma Daclizumab Roche USD 17.5 mln USD 187.5 mln<br />
Afstot<strong>in</strong>g bij<br />
transplantatie<br />
Daclizumab Roche USD 10 mln USD 145 mln<br />
MS<br />
Tumoren<br />
Reuma<br />
Daclizumab<br />
M200<br />
HuZaft<br />
Biogen<br />
IDEC<br />
Totaal<br />
USD 40 mln<br />
Totaal<br />
USD 660 mln<br />
Totaal USD 67,5 mln USD 992,5 mln<br />
Bron: Van Leeuwenhoeck Research<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
MMM... vAN MEDAREX<br />
<br />
een <strong>in</strong>teressante prelu<strong>de</strong> voor meer.<br />
Biogen i<strong>de</strong>c heeft eer<strong>de</strong>r dit jaar<br />
al te kennen gegeven dat het op<br />
zoek is naar <strong>in</strong>teressante acquisitiekandidaten<br />
om <strong>de</strong> eigen pijplijn<br />
te verbre<strong>de</strong>n. Met <strong>de</strong> al lopen<strong>de</strong><br />
samenwerk<strong>in</strong>gen met pdl kan mooi<br />
aan elkaar gewend wor<strong>de</strong>n. pdl<br />
heeft momenteel een beurswaar<strong>de</strong><br />
van 3,6 miljard dollar. Biogen heeft<br />
een waar<strong>de</strong> van 16 miljard dollar.<br />
Een overname van <strong>de</strong>ze omvang<br />
hoeft dus voor Biogen i<strong>de</strong>c geen<br />
overkomelijkheid te zijn.<br />
Kortom, bei<strong>de</strong> biotechconcerns<br />
zijn krachtig genoeg om op eigen<br />
kracht uit te groeien tot ware molochen<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> biotech, maar daarom<br />
ook smakelijk genoeg om door<br />
een groter concern opgenomen te<br />
wor<strong>de</strong>n. L<strong>in</strong>ksom of rechtsom <strong>in</strong>teressant<br />
genoeg voor een geïnteresseer<strong>de</strong><br />
belegger <strong>in</strong> biotech.<br />
klik hier...<br />
Maan<strong>de</strong>lijkse analyses van<br />
Marcel Wijma staan op:<br />
magaz<strong>in</strong>e.iex.nl/medicalnieuwsbrief<br />
37
e l e g g e n i n a m e r i k a<br />
door Frank van Dongen<br />
Frank’s farma truc<br />
Cees Smit is on<strong>de</strong>r<br />
zijn alias Frank van<br />
Dongen <strong>de</strong> vliegen<strong>de</strong><br />
keeper van iex. Officieel<br />
optiespecialist, maar <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> praktijk bemoeit hij<br />
zich met alles en ie<strong>de</strong>reen,<br />
waar hij onmid<strong>de</strong>lijk<br />
een belegg<strong>in</strong>gsadvies<br />
aan knoopt. Specialiteit:<br />
éénregelige fundamentele<br />
en technische analyse.<br />
Stockpaardje: flitspalen en<br />
parkeerbonnen.<br />
Onverwachte gebeurtenissen zijn goed te bespelen met opties. Nog<br />
leuker is te speculeren op toestemm<strong>in</strong>g of afkeur<strong>in</strong>g van een nieuw<br />
medicijn. Vooral <strong>de</strong> <strong>Amerika</strong>anse beurzen zijn hier geschikt voor.<br />
Beleggers vragen zich wel eens<br />
af hoe ik privé beleg, met<br />
mijn eigen geld. Nu moet ik<br />
allereerst opmerken dat ik uit hoof<strong>de</strong><br />
van mijn functie moet voldoen<br />
aan allerlei <strong>in</strong>terne en externe regelgev<strong>in</strong>g<br />
en <strong>de</strong> m<strong>in</strong>ste schijn moet<br />
zien te vermij<strong>de</strong>n van front runn<strong>in</strong>g,<br />
voorkennis, et cetera. Mijn belegg<strong>in</strong>gsdoelstell<strong>in</strong>g<br />
en horizon zijn<br />
heel an<strong>de</strong>rs dan je zou verwachten.<br />
Ik beleg niet voor mijn pensioen<br />
maar eigenlijk alleen voor <strong>de</strong> kick.<br />
Het belangrijkste voor mij is of ik<br />
het goed heb gezien.<br />
Een groot <strong>de</strong>el van mijn kapitaal zit<br />
<strong>in</strong> mijn eigen bedrijf. Ik beleg dus<br />
maar met slechts een kle<strong>in</strong> <strong>de</strong>el van<br />
mijn <strong>nog</strong> vrije vermogen. Een van<br />
leukste d<strong>in</strong>gen die ik daarmee doe<br />
is event driven trad<strong>in</strong>g (<strong>in</strong>spelen op<br />
onverwachte gebeurtenissen). Die<br />
gebeurtenissen zorgen voor grote<br />
schommel<strong>in</strong>gen. Opties zijn bij uitstek<br />
geschikt om hierop <strong>in</strong> te spelen;<br />
ik kan met opties namelijk profiteren<br />
van snelle stijg<strong>in</strong>gen (met<br />
calls) of grote dal<strong>in</strong>gen (met puts).<br />
Om toch een beetje te sprei<strong>de</strong>n – ik<br />
heb niet altijd gelijk – speculeer ik<br />
op diverse events met verschillen<strong>de</strong><br />
aflooptij<strong>de</strong>n tegelijkertijd. Het<br />
voor<strong>de</strong>el van opties is dat je met een<br />
kle<strong>in</strong>e <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g toch grote ren<strong>de</strong>menten<br />
kan behalen, mogelijk zelfs<br />
hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n procenten. Het is dus<br />
niet erg om er af en toe naast te zitten.<br />
Ook dan kun je uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk tot<br />
een aardig ren<strong>de</strong>ment komen.<br />
Analyse als<br />
basis<br />
Het is mogelijk om<br />
event driven te werken<br />
op basis van allerlei<br />
analyses. Zo<br />
kun je werken op<br />
basis van grafieken<br />
(technische analyse),koers-w<strong>in</strong>stverhoud<strong>in</strong>gen(fundamenten),kwantitatieve<br />
research (momentumstrategieën),<br />
speciale research zoals<br />
<strong>de</strong> ok-score van <strong>de</strong> heer<br />
Willem Okkerse (superslim<br />
boekhou<strong>de</strong>n), maar ook je eigen<br />
boerenverstand kan helpen bij<br />
Mijn positie, waar ik <strong>in</strong> totaal 15 dollar voor betaal<strong>de</strong>,<br />
was nu iets meer dan 100 dollar waard<br />
38<br />
het aanschaffen van een positie <strong>in</strong><br />
bijvoorbeeld Google en Apple.<br />
Nog leuker is het speculeren op<br />
toestemm<strong>in</strong>g of afkeuren van een<br />
nieuw medicijn. Hier lenen <strong>de</strong><br />
<strong>Amerika</strong>anse beurzen zich het <strong>beste</strong><br />
ter wereld voor, omdat daar kle<strong>in</strong>ere<br />
farmaceutische bedrijven gemakkelijker<br />
geld op kunnen halen<br />
als ze daar een noter<strong>in</strong>g hebben.<br />
De Food en Drug Adm<strong>in</strong>istration<br />
(fda) bepaalt na een uitgebrei<strong>de</strong><br />
test (phase 3 trial) of een medicijn<br />
voldoen<strong>de</strong> werkzaam is en niet
Pharmacyclics daal<strong>de</strong> na berichT Van <strong>de</strong> Fda<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
te gevaarlijk is voor <strong>de</strong> gezondheid.<br />
Bij toestemm<strong>in</strong>g kunnen <strong>de</strong>ze kle<strong>in</strong>e<br />
bedrijven ‘explo<strong>de</strong>ren’ <strong>in</strong> waar<strong>de</strong><br />
of als er geen toestemm<strong>in</strong>g komt<br />
juist <strong>in</strong>eenstorten. De fantasie verdwijnt<br />
dan <strong>in</strong>eens en <strong>de</strong> kans dat<br />
<strong>de</strong> researchkosten wor<strong>de</strong>n terugverdiend<br />
<strong>de</strong>cimeert. Grof gesteld,<br />
je hebt 50% kans om soms 300% te<br />
verdienen aan een beweg<strong>in</strong>g! En<br />
dat soort kansen op enorm grote<br />
ren<strong>de</strong>menten v<strong>in</strong>d je nergens.<br />
Goedgekeurd<br />
Een voorbeeld. Het aan<strong>de</strong>el Pharmacyclics<br />
Inc (pcyc) stond op 9 dollar<br />
en heeft een cashwaar<strong>de</strong> van 3<br />
dollar (allemaal zo op het <strong>in</strong>ternet<br />
te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n). Pharmacyclics ontwikkelt<br />
een medicijn en kwam voor <strong>de</strong><br />
januari-expiratie met een bericht of<br />
<strong>de</strong> fda het medicijn zou goedkeuren<br />
voor commercieel gebruik. Zoals<br />
vaker stond of viel dit aan<strong>de</strong>el<br />
bij <strong>de</strong>ze uitspraak. Ik had een ratio<br />
putspread met een callspread:<br />
Kopen:<br />
2 puts pcyc jan 10 op $ 3,60<br />
(kosten $ 720)<br />
Verkopen:<br />
3 puts pcyc jan 7,5 op $ 2,7<br />
(ontvangen $ 810)<br />
Kopen:<br />
1 call pcyc jan 15 op $ 1,65<br />
(<strong>de</strong>bet $ 165)<br />
Verkopen:<br />
1 call pcyc jan 17,5 op $ 0,85<br />
(ontvangen $ 85)<br />
Dus ik profiteer zowel bij een stijg<strong>in</strong>g<br />
als bij een dal<strong>in</strong>g.<br />
Totale <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g is:<br />
90 – 80 = 10 dollar credit m<strong>in</strong>us<br />
han<strong>de</strong>lskosten 7 * 3,5 = 24,5 dollar.<br />
Totaal geïnvesteerd: 14,5 dollar<br />
(hierop is geen multiplier meer van<br />
toepass<strong>in</strong>g).<br />
Het worst case scenario is dat het<br />
aan<strong>de</strong>el geen goedkeur<strong>in</strong>g krijgt en<br />
het product niet, of voorlopig niet,<br />
op <strong>de</strong> markt komt. De koers gaat<br />
zeer fors on<strong>de</strong>ruit, zeg naar 4,50<br />
dollar.<br />
Omdat het bedrijf 3 dollar cash <strong>in</strong><br />
positie heeft ga ik er vanuit dat het<br />
niet veel ver<strong>de</strong>r gaat zakken dan <strong>de</strong>ze<br />
3 dollar (een dal<strong>in</strong>g van 66%). Ik<br />
heb een ratio putspread en dat betekent<br />
dat als <strong>de</strong> koersen dalen mijn<br />
breakeven ligt op 2,5 dollar. Op dit<br />
niveau verlies ik niets, maar w<strong>in</strong> ik<br />
ook niets. Alles on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> 2,5 dollar<br />
kost geld. Pharmacyclics heeft ech-<br />
ter <strong>nog</strong> altijd een cashwaar<strong>de</strong> van 3<br />
dollar! Dus theoretisch is <strong>de</strong> kans<br />
dat het aan<strong>de</strong>el heel lang en/of heel<br />
veel ver<strong>de</strong>r dan 2,5 dollar zakt, niet<br />
zo heel groot.<br />
De afloop is <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls bekend:<br />
Pharmacyclics kreeg geen goedkeur<strong>in</strong>g,<br />
<strong>de</strong> koers is even <strong>in</strong> elkaar gestort<br />
tot 3,26 dollar en vervolgens<br />
weer hersteld naar 4,20 dollar op<br />
moment van schrijven. Mijn positie,<br />
waar ik <strong>in</strong> totaal 15 dollar voor betaald<br />
heb, was nu iets meer dan 100<br />
dollar waard. Een ren<strong>de</strong>ment waar<br />
je mee thuis kan komen.<br />
Sectorbeleggen<br />
Twee an<strong>de</strong>re leuke fondsen waar<br />
zeker wat <strong>in</strong> gaat gebeuren zijn: avi<br />
Biopharma (Hepatitis-C en vogelgriep)<br />
en Antigenics (nierkanker).<br />
Voor <strong>de</strong>ze fondsen ga ik mogelijk<br />
een soortgelijke strategie opzetten.<br />
Er zijn ook <strong>nog</strong> altijd mooie d<strong>in</strong>gen<br />
te be<strong>de</strong>nken <strong>in</strong> sectoren <strong>in</strong> <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong><br />
Staten. Sommige van <strong>de</strong> sectorpatronen<br />
zijn seizoensgebon<strong>de</strong>n.<br />
Olie loopt bijvoorbeeld vaak op <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> w<strong>in</strong>ter. Voor <strong>de</strong> liefhebbers van<br />
seizoensbeleggen staat er dit jaar <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> Stock Tra<strong>de</strong>rs Almanac weer een<br />
verhaal over seizoenspatronen. Ik<br />
verveel u er dus maar niet mee.<br />
An<strong>de</strong>re leuke d<strong>in</strong>gen om te doen<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten zijn volatility<br />
strategieën. Er bestaat daar namelijk<br />
een volatility <strong>in</strong><strong>de</strong>x en mijn belangrijkste<br />
motto is: volatility bepaalt<br />
<strong>de</strong> strategie.<br />
klik hier...<br />
Meer columns van Frank van Don-<br />
gen en zijn Lage Lan<strong>de</strong>n-portefeuille zijn te<br />
v<strong>in</strong><strong>de</strong>n op magaz<strong>in</strong>e.iex.nl/vandongen<br />
39
h e d g e f u n d s<br />
Van l<strong>in</strong>ks naar rechts:<br />
<strong>de</strong> <strong>beste</strong> beleggers<br />
Met hun gezicht op <strong>de</strong> foto willen ze niet - ze wor<strong>de</strong>n liever niet te<br />
bekend. Maar met IEX wil<strong>de</strong>n ze, bij hóge uitzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g, wel praten. Alle<br />
re<strong>de</strong>n, want <strong>de</strong> fondsbeheer<strong>de</strong>rs van go Capital behaal<strong>de</strong>n s<strong>in</strong>ds 2000<br />
gemid<strong>de</strong>ld een ren<strong>de</strong>ment van 50%. Een exclusief <strong>in</strong>terview met<br />
go-oprichter Frans van Schaik.<br />
door Peter van Kleef en Pieter Kort / fotografie Herman van Heus<strong>de</strong>n<br />
Een cumulatief ren<strong>de</strong>ment van 334% over <strong>de</strong> afgelopen vijf<br />
jaar. Dat is lang niet gek, zeker niet omdat die perio<strong>de</strong> ook<br />
<strong>de</strong> bearmarkt van 2001 en 2002 omvat. De roem van het<br />
Amsterdamse Global Opportunities (go) verspreidt zich e<strong>in</strong>-<strong>de</strong>lijk<br />
ook buiten <strong>de</strong> landsgrenzen. Beg<strong>in</strong> 2006 ontv<strong>in</strong>g het hedge<br />
fund <strong>de</strong> prestigieuze prijs Fund of the Year van EuroHedge<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> categorie Europese aan<strong>de</strong>len voor fondsen met m<strong>in</strong><strong>de</strong>r<br />
dan 500 miljoen dollar on<strong>de</strong>r beheer. Ontvangen is trouwens<br />
niet helemaal <strong>de</strong> juiste term, aangezien <strong>de</strong> fondsbeheer<strong>de</strong>rs <strong>de</strong><br />
trofee niet hebben opgehaald. Frans van Schaik: “Dat brengt al-<br />
40<br />
leen maar ongeluk. Prijzen zijn vaak het e<strong>in</strong><strong>de</strong> van mooie fondsen<br />
geweest.” Volgend jaar zal go overigens voor <strong>de</strong> titel <strong>in</strong> een<br />
hogere categorie moeten gaan, want er stroom<strong>de</strong> beg<strong>in</strong> januari<br />
75 miljoen euro nieuw vermogen b<strong>in</strong>nen, toen het fonds eventjes<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>uren voor nieuw kapitaal open<strong>de</strong>. De goe<strong>de</strong> prestaties<br />
van het fonds trekken nieuwe beleggers aan. S<strong>in</strong>ds <strong>de</strong> lancer<strong>in</strong>g<br />
liet het go Fund een gemid<strong>de</strong>ld jaarren<strong>de</strong>ment van 34% zien.<br />
In 2005 werd zelfs 68,8% bijgeschreven. Het fondsvermogen is<br />
<strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls opgelopen tot boven <strong>de</strong> 500 miljoen euro. E<strong>in</strong>d 2004<br />
was dat <strong>nog</strong> 131,5 miljoen euro. Om te voorkomen dat go uit
van ne<strong>de</strong>rland<br />
zijn eigen jasje scheurt (voortgaand <strong>in</strong> dit tempo is go <strong>in</strong> 2010<br />
liefst een slordige 80 miljard euro groot), is het fonds tot na<strong>de</strong>r<br />
bericht weer dicht.<br />
Behoorlijk geconcentreerd<br />
Dat bedrag wordt door vier fondsmanagers beheerd. Naast<br />
found<strong>in</strong>g fathers Frans van Schaik en Corneille Couwenberg<br />
zijn ook Mike Kranenburg (s<strong>in</strong>ds 2004) en Albert Jellema (s<strong>in</strong>ds<br />
2005) verantwoor<strong>de</strong>lijk voor <strong>de</strong> portefeuille. Jellema werd<br />
<strong>in</strong> juli 2005 aan het fonds toegevoegd en kreeg een voor go<br />
vlnr: Albert Jellema, Frans van Schaik, Corneille Couwenberg en Mike Kranenburg<br />
nieuwe markt on<strong>de</strong>r zijn hoe<strong>de</strong>: Duitsland. Voor die opdracht<br />
werd op dat moment een slordige 60 miljoen euro aan nieuw<br />
kapitaal aangetrokken. Van Schaik: “Vier man voor 500 miljoen<br />
euro. Dat is een heel an<strong>de</strong>r verhaal dan die grote vermogensbeheer<strong>de</strong>r<br />
die adverteert met 20% ren<strong>de</strong>ment en een team van<br />
vier man over 7,3 miljard heeft aangesteld.” De portefeuille van<br />
het go Fund is behoorlijk geconcentreerd. In portefeuille zitten<br />
gemid<strong>de</strong>ld 20 tot 25 aan<strong>de</strong>len, wat neerkomt op vijf à zes aan<strong>de</strong>len<br />
per beheer<strong>de</strong>r, verspreid over <strong>de</strong> Benelux en Duitsland.<br />
De komst van Jellema en het betre<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Duitse markt was<br />
41
h e d g e f u n d s<br />
StrateGO<br />
Het Global Opportunities Fund is een long/short<br />
equity hedgefund dat belegt <strong>in</strong> met name Europa.<br />
Het fonds belegt op basis van fundamentele<br />
analyse en hanteert een zogenoem<strong>de</strong> bottom up-bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g.<br />
Daarbij is het op zoek naar zogeheten asymmetrische<br />
risico-ren<strong>de</strong>mentsverhoud<strong>in</strong>gen. Dat wil zeggen aan<strong>de</strong>len<br />
waarbij het verwachte opwaarts (of neerwaarts) potentieel<br />
significant hoger is dan het neerwaarts (of opwaarts) risico.<br />
Daarnaast belegt het fonds <strong>in</strong> aan<strong>de</strong>len of aan<strong>de</strong>lenmarkten,<br />
wanneer er sprake is van een vermeen<strong>de</strong> overreactie ofwel<br />
‘stress’. Ook wor<strong>de</strong>n posities <strong>in</strong>genomen wanneer <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>lenmarkt<br />
als geheel tekenen van overreactie vertoont. Het<br />
fonds heeft een portefeuille met een beperkt aantal aan<strong>de</strong>len<br />
(tussen <strong>de</strong> tien en <strong>de</strong>rtig).<br />
nodig om ver<strong>de</strong>re groei mogelijk te maken, want b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> Benelux<br />
zit het go Fund aan zijn plafond. Van het fondsvermogen<br />
is 25% belegd <strong>in</strong> Duitsland, 20% <strong>in</strong> België en 55% <strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland.<br />
In het twee<strong>de</strong> halfjaar van 2005 boekte go een ren<strong>de</strong>ment<br />
van 25%, waar Duitsland een significante bijdrage aan lever<strong>de</strong>.<br />
Het gros van het fondsvermogen zit <strong>in</strong> mid- en smallcaps, toch<br />
beweert Van Schaik dat het go Fund geen specifiek mid- en<br />
smallcapfonds is. “Als <strong>de</strong> economische groei daalt en <strong>de</strong> w<strong>in</strong>stcyclus<br />
omslaat, dan zullen we sneller naar largecaps uitwijken.<br />
Shortposities nemen we niet snel <strong>in</strong>, <strong>in</strong> kle<strong>in</strong>ere beursfondsen,<br />
dat risico is vanwege <strong>de</strong> ger<strong>in</strong>gere liquiditeit te groot.” Van<br />
Schaik neemt, <strong>nog</strong> voordat we het kunnen vragen, <strong>de</strong> kritiek<br />
weg dat een geconcentreer<strong>de</strong> portefeuille risicovoller is. “Ik<br />
geloof juist dat een gesprei<strong>de</strong> portefeuille risicovoller is, simpelweg<br />
omdat je nooit al je aan<strong>de</strong>len goed <strong>in</strong> <strong>de</strong> gaten kunt<br />
hou<strong>de</strong>n.” We<strong>in</strong>ig aan<strong>de</strong>len <strong>in</strong> portefeuille en dan voornamelijk<br />
van het kle<strong>in</strong>ere soort, qua strategie lijkt het go Fund daarmee<br />
enigsz<strong>in</strong>s op <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnem<strong>in</strong>genfondsen van Kempen en Delta<br />
Lloyd, met dien verstan<strong>de</strong> dat ze ook short kan gaan. Van<br />
Schaik beaamt dat. “In pr<strong>in</strong>cipe beleggen we 5% van onze <strong>in</strong>tr<strong>in</strong>sieke<br />
waar<strong>de</strong> (nav) <strong>in</strong> één positie. Op dit moment is dat een<br />
slordige 25 miljoen per positie.”<br />
ren<strong>de</strong>menten van go<br />
De 16% <strong>in</strong> januari 2003 was <strong>de</strong> <strong>beste</strong> maand uit <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van go. In <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> maand verloor <strong>de</strong> aex 6%.<br />
42<br />
Hoog risicogehalte<br />
Zo af en toe haalt go Capital wel het nieuws. Bijvoorbeeld met<br />
haar belang <strong>in</strong> McGregor en Berna. Berna? Ja, het go Fund heeft<br />
een belang van 7,3% opgebouwd <strong>in</strong> <strong>de</strong> Zwitserse biotech ná het<br />
bod (<strong>in</strong> aan<strong>de</strong>len) van Crucell. Van Schaik: “Op die manier kunnen<br />
we goedkoper stukken Crucell krijgen, dan wanneer we die<br />
direct zou<strong>de</strong>n kopen.” go zit toch al volop <strong>in</strong> biotech. Zo nam<br />
het <strong>in</strong> oktober 2005 een belang van 8 miljoen euro <strong>in</strong> In<strong>nog</strong>enetics,<br />
een biofarmabedrijf uit Gent. Forse posities <strong>in</strong> kle<strong>in</strong>e<br />
beursfondsen heeft een keerzij<strong>de</strong>. De ger<strong>in</strong>ge liquiditeit kan<br />
gevaarlijk zijn. Vandaar dat Van Schaik <strong>steeds</strong> weer benadrukt<br />
dat go een hoog risicogehalte kent. Toch maakt hij ook een<br />
kantteken<strong>in</strong>g bij het gevaar van een liquidity trap. “E<strong>in</strong>d vorig<br />
jaar namen we Pharm<strong>in</strong>g op <strong>in</strong> <strong>de</strong> portefeuille. Wat je merkt is<br />
dat als het belegg<strong>in</strong>gsi<strong>de</strong>e klopt, <strong>de</strong> liquiditeit vaak toeneemt.<br />
Bij Pharm<strong>in</strong>g gebeur<strong>de</strong> dat ook, na geruchten dat het bedrijf<br />
mogelijk <strong>in</strong> <strong>de</strong> aex zou wor<strong>de</strong>n opgenomen.” De aankoop van<br />
forse partijen smallcap-aan<strong>de</strong>len kan gepaard gaan met forse<br />
koersschommel<strong>in</strong>gen. Volgens Van Schaik valt dat erg mee,<br />
omdat veel aan- en verkopen via blokken plaatsv<strong>in</strong><strong>de</strong>n. Daar is,<br />
<strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland, een goed ontwikkel<strong>de</strong> markt voor, waardoor er<br />
meer stukken <strong>in</strong> één keer verkregen kunnen wor<strong>de</strong>n.<br />
Biotech was voor go hét thema van 2005, met posities <strong>in</strong><br />
Pharm<strong>in</strong>g, Berna, Devgen, In<strong>nog</strong>enetics en Galapagos. “Een<br />
Jaar (%) jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov <strong>de</strong>c jaar cum<br />
2000 0,5 -1,9 -1,4 -1,4<br />
2001 4,6 -6,7 3,6 0,6 -1,2 5,5 -5,4 2,5 -15,7 0,5 10,7 12,1 8,1 6,6<br />
2002 6,4 5,1 11,6 1,5 0,4 -4,4 -5,3 3,5 -10,7 12,8 7,1 -6,1 20,8 28,8<br />
2003 16,0 -5,7 -2,1 2,8 2,2 11,1 2,3 7,0 -1,7 8,8 3,5 0,5 52,3 96,2<br />
2004 8,7 4,5 -1,0 3,1 0,0 1,9 1,1 0,3 3,3 -0,4 3,6 3,0 31,2 157,4<br />
2005 11,2 5,7 2,5 -1,8 7,2 6,6 1,0 2,7 10,0 -3,5 7,9 5,1 68,8 334,3<br />
2006 7,4 7,9 15,8 403,0
‘behoorlijk percentage’ van het fonds zit <strong>in</strong> die sector, ja. Ne<strong>de</strong>rland<br />
en België lopen b<strong>in</strong>nen Europa nu eenmaal voorop<br />
<strong>in</strong> biotech, en toevallig is dit ons werkterre<strong>in</strong>.” Volgens Van<br />
Schaik komt daar <strong>nog</strong> eens bij dat <strong>de</strong> biotechsector zich we<strong>in</strong>ig<br />
aantrekt van <strong>de</strong> economie. Als <strong>de</strong> economische groei achterblijft<br />
maar biotechs gewoon doen wat ze moeten doen, gaan <strong>de</strong><br />
koersen omhoog. Aan <strong>de</strong> grote biotechpositie ligt dan ook geen<br />
sectorvisie ten grondslag. “Wij hebben geen biotech gestu<strong>de</strong>erd,<br />
maar als je ziet dat een Crucell <strong>de</strong>als sluit met <strong>de</strong> <strong>beste</strong><br />
partners wereldwijd, medicijnen ontwikkelt voor ziektes als<br />
aids en griep, <strong>de</strong> ban<strong>de</strong>n met dsm aantrekt en haar due diligence<br />
op or<strong>de</strong> heeft, dan boezemt dat vertrouwen <strong>in</strong>.”<br />
Interne han<strong>de</strong>l<br />
Waar moet ver<strong>de</strong>re groei van go vandaan komen? In <strong>de</strong> Benelux<br />
zit het volgens eigen zeggen re<strong>de</strong>lijk aan haar tax, <strong>in</strong> Duitsland<br />
is er <strong>nog</strong> volop groei mogelijk. Maar wat als dit jaar opnieuw,<br />
pak ’m beet, een ren<strong>de</strong>ment van 40% wordt geboekt? Moet go<br />
dan geld teruggeven aan beleggers? Nee. Met Duitsland is een<br />
markt aangeboord waar<strong>in</strong> <strong>nog</strong> veel groei mogelijk is, en zolang<br />
focus en ren<strong>de</strong>ment <strong>in</strong> <strong>de</strong> Benelux op peil blijft, is zorgvuldige<br />
groei ook daar <strong>nog</strong> mogelijk. Nieuwe markten als Frankrijk<br />
ontg<strong>in</strong>nen is volgens Van Schaik niet <strong>de</strong> meest voor <strong>de</strong> hand liggen<strong>de</strong><br />
optie. “Dat vraagt weer nieuwe kennis van zo’n markt.”<br />
Een nieuwe beheer<strong>de</strong>r aantrekken vanuit het circuit van abn<br />
Amro (alle beheer<strong>de</strong>rs komen bij <strong>de</strong> bank vandaan) zit er <strong>nog</strong><br />
niet <strong>in</strong>. Ook verkoop van <strong>de</strong> succesvolle w<strong>in</strong>kel is <strong>nog</strong> niet aan<br />
<strong>de</strong> or<strong>de</strong>. Van Schaik: “We bestaan pas vijf jaar, zeg. De enige<br />
han<strong>de</strong>l is <strong>in</strong>terne han<strong>de</strong>l. Elke beheer<strong>de</strong>r wordt ook partner.”<br />
Over <strong>in</strong>terne han<strong>de</strong>l gesproken, hoe zit het met het toezicht<br />
van <strong>de</strong> afm? Dat is er, hoewel go eigenlijk op het toezichtsrandje<br />
zit, omdat zij een m<strong>in</strong>umum<strong>in</strong>leg van 50 duizend euro han-<br />
teert. Dat is precies <strong>de</strong> grens waarboven <strong>de</strong> afm geen toezicht<br />
meer uitoefent. Toezicht of geen toezicht, een waarschuw<strong>in</strong>g<br />
v<strong>in</strong>dt Van Schaik wel op z’n plaats. “Wij zijn net een pakje sigaretten.<br />
Beleggen <strong>in</strong> go heeft een hoog risico, maar het werkt<br />
wel verslavend.” go zelf is als long/short hedgefund geen slaaf<br />
van <strong>de</strong> markt. Vooral ook omdat <strong>de</strong> fondsbeheer<strong>de</strong>rs niet tegen<br />
hun verlies kunnen. “We hebben een zero tolerance ten opzichte<br />
van verliezen,” kl<strong>in</strong>kt het ferm. En als er toch een positie scheef<br />
gaat? Werkt go dan met een vaste stoploss? Nee, Van Schaik<br />
en kornuiten hou<strong>de</strong>n er een krachtiger mid<strong>de</strong>l op na. “Als een<br />
belegg<strong>in</strong>gsi<strong>de</strong>e van één van <strong>de</strong> vier fondsbeheer<strong>de</strong>rs niet klopt,<br />
dan hoeven we hem alleen maar aan te kijken. Je koopt een<br />
aan<strong>de</strong>el niet als een verzamelaar, maar om het tegen een hogere<br />
prijs weer van <strong>de</strong> hand te doen. En niet tegen een lagere prijs.”<br />
Stockpicks<br />
Naast biotech zijn en blijven herstructurer<strong>in</strong>gsverhalen<br />
<strong>in</strong>teressant voor het hedgefund. Wie volgen<br />
Van Schaik cs nadrukkelijk? “USG People is een<br />
dui<strong>de</strong>lijk on<strong>de</strong>rgewaar<strong>de</strong>erd aan<strong>de</strong>el. Historisch heeft het<br />
bedrijf een fl<strong>in</strong>ke discount, maar nu is dat <strong>nog</strong> sterker het<br />
geval. Het management pakt <strong>de</strong> zaken echter energiek aan.<br />
Daarnaast heeft <strong>de</strong> sector <strong>de</strong> w<strong>in</strong>d mee. Ne<strong>de</strong>rlandse uitzen<strong>de</strong>rs<br />
zijn gehalveerd, maar vertonen nu weer groei. Volgens<br />
Randstad kan <strong>de</strong> groei zelfs <strong>in</strong> <strong>de</strong> dubbele cijfers uitkomen.<br />
In een heel an<strong>de</strong>re hoek is Draka ook leuk, maar dat is meer<br />
een langetermijnverhaal.”<br />
Kort, lang, biotech of uitzen<strong>de</strong>rs, go is niet simpel <strong>in</strong> een<br />
hokje te plaatsen. Van Schaik: “Onze stijl is geld verdienen.<br />
We zijn high conviction-beleggers. Als we vertrouwen hebben<br />
<strong>in</strong> een bedrijf, zetten we dat om <strong>in</strong> een belegg<strong>in</strong>gsi<strong>de</strong>e. En<br />
ja, we hebben een hoog risicoprofiel. Ger<strong>in</strong>ge spreid<strong>in</strong>g, lage<br />
liquiditeit, maar daarom communiceren we ook <strong>steeds</strong> dat<br />
beleggen <strong>in</strong> go gepaard gaat met bovengemid<strong>de</strong>ld risico.” De<br />
vraag is alleen of beleggers dat <strong>nog</strong> geloven, na vijf jaar lang<br />
puike ren<strong>de</strong>menten. Of is <strong>de</strong> dag van <strong>de</strong> ommekeer dichterbij<br />
gekomen? Van Schaik (licht geïrriteerd): “Je bedoelt of wij<br />
<strong>in</strong> staat zijn <strong>in</strong> een beurs die daalt van 650 punten naar 450<br />
punten zelf 50% te stijgen? Ja, dat zijn we en dat hebben we<br />
bewezen. Als <strong>de</strong> economie crasht, <strong>de</strong>nk je dan dat biotech of<br />
een bedrijf als Aalberts daarom ook <strong>in</strong>storten? Beleggen is<br />
een foutenspelletje. Je moet er niet te veel maken, maar als <strong>de</strong><br />
markt tegenzit, dan loop je slechts een acceptabel risico als je<br />
belegg<strong>in</strong>gsi<strong>de</strong>eën kloppen. In 2001 en 2002 hebben we onze<br />
voeten droog gehou<strong>de</strong>n en <strong>in</strong> <strong>de</strong> bulljaren 2003-2005 hebben<br />
we gemid<strong>de</strong>ld 50% gescoord.”<br />
“Als een belegg<strong>in</strong>gsi<strong>de</strong>e van één van <strong>de</strong> vier fondsbeheer<strong>de</strong>rs<br />
niet klopt, dan hoeven we hem alleen maar aan te kijken”<br />
Belegg<strong>in</strong>gsrestricties<br />
(als % van <strong>de</strong> nettovermogenswaar<strong>de</strong>)<br />
Effectenkrediet: maximaal 120%<br />
Totale posities: maximaal 200%<br />
Positie <strong>in</strong> 1 aan<strong>de</strong>el: maximaal 25%; bij 15% mogen geen<br />
aankopen meer plaatsv<strong>in</strong><strong>de</strong>n<br />
Positie <strong>in</strong> 1 on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g: maximaal 30%<br />
Shortpositie <strong>in</strong> 1 aan<strong>de</strong>el: maximaal 10%<br />
Small caps: maximaal 50% van vermogen <strong>in</strong> on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen<br />
I E X G o u d E n T a k 2 0 0 6<br />
44
Green is good<br />
...And the w<strong>in</strong>ner was...? Op 30 maart reikte ik we<strong>de</strong>rom <strong>de</strong> prijzen<br />
uit voor <strong>beste</strong> belegg<strong>in</strong>gsproducten van het jaar. De abn amro Groen<br />
Discovery Note g<strong>in</strong>g dit jaar met <strong>de</strong> iex Gou<strong>de</strong>n Tak voor <strong>beste</strong><br />
structured product aan <strong>de</strong> haal. De Rabobank mag zich een jaar lang<br />
<strong>beste</strong> f<strong>in</strong>anciële <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g noemen. Een overzicht van alle<br />
Gou<strong>de</strong>n tak-w<strong>in</strong>naars <strong>in</strong> alle categorieën.<br />
Voor wie het bovenstaan<strong>de</strong> geheimtaal is: <strong>de</strong> iex Gou<strong>de</strong>n<br />
Tak is gebaseerd op mijn rubriek 10 van Tak op<br />
iex.nl. In <strong>de</strong>ze rubriek bespreek ik al een paar jaar <strong>de</strong><br />
nieuwe f<strong>in</strong>anciële producten die banken en verzekeraars<br />
aan beleggers proberen te verkopen. S<strong>in</strong>ds e<strong>in</strong>d 2003 beoor<strong>de</strong>el<br />
ik een groot <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> nieuwe producten en geef <strong>de</strong>ze<br />
een cijfer op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> vier on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len (zie ook pag<strong>in</strong>a 53).<br />
• risico-ren<strong>de</strong>ment (55%)<br />
• transparantie (35%)<br />
• orig<strong>in</strong>aliteit (5%)<br />
• <strong>in</strong>formatie over kosten (5%)<br />
Het volgens <strong>de</strong> aangegeven percentages gewogen gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong><br />
vormt het e<strong>in</strong>dcijfer.<br />
<strong>Waarom</strong> ben ik aan dit monnikenwerk begonnen? Mijn motivatie<br />
was <strong>de</strong>stijds een grote mate van irritatie over <strong>de</strong> kwaliteit<br />
van <strong>de</strong>ze producten en vooral <strong>de</strong> slechte <strong>in</strong>formatievoorzien<strong>in</strong>g.<br />
Juist dat laatste is heel belangrijk. Gestructureer<strong>de</strong><br />
producten zitten vaak <strong>in</strong>gewikkeld <strong>in</strong> elkaar. Een goe<strong>de</strong> uitleg<br />
vooraf is van belang om beleggers niet teleurgesteld achter te<br />
laten als het uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijke belegg<strong>in</strong>gsresultaat tegenvalt. Dan<br />
heb ik het niet alleen over <strong>de</strong> soms hoge risico’s die <strong>in</strong> het verle<strong>de</strong>n<br />
vaak onvoldoen<strong>de</strong> <strong>in</strong> kaart wer<strong>de</strong>n gebracht. Ook het ach-<br />
door Marcel Tak / illustraties Nico <strong>de</strong>n Dulk<br />
terblijven van ren<strong>de</strong>ment als <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong> <strong>in</strong><strong>de</strong>x het wel<br />
goed heeft gedaan kan bij gebrekkige <strong>in</strong>formatie voor teleurstell<strong>in</strong>g<br />
zorgen. Dat is <strong>in</strong> <strong>de</strong> eerste plaats heel vervelend voor <strong>de</strong><br />
belegger, maar uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk ook niet goed voor het imago van <strong>de</strong><br />
f<strong>in</strong>anciële sector.<br />
Inmid<strong>de</strong>ls zijn <strong>de</strong> producten en <strong>de</strong> <strong>in</strong>formatievoorzien<strong>in</strong>g<br />
aanzienlijk verbeterd. Zodanig zelfs dat het i<strong>de</strong>e opkwam om<br />
<strong>de</strong> <strong>beste</strong> producten en partijen te belonen. En zo organiseer<strong>de</strong><br />
iex vorig jaar voor het eerst <strong>de</strong> uitreik<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> iex Gou<strong>de</strong>n<br />
Tak. Die prijs beloont meer dan alleen een goe<strong>de</strong> risico-ren<strong>de</strong>mentverhoud<strong>in</strong>g.<br />
De uitgeven<strong>de</strong> <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g moet <strong>de</strong> Note ook<br />
netjes <strong>in</strong> <strong>de</strong> markt plaatsen en dui<strong>de</strong>lijke <strong>in</strong>formatie geven, met<br />
name op het gebied van risico en ren<strong>de</strong>ment. Daarnaast moet er<br />
hel<strong>de</strong>rheid zijn over <strong>de</strong> kosten. Ten slotte is het belangrijk dat<br />
het product orig<strong>in</strong>eel is en niet makkelijk zelf te construeren.<br />
Wanneer een product aan <strong>de</strong>ze criteria voldoet, is het een kanshebber<br />
w<strong>in</strong>naar te wor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> iex Gou<strong>de</strong>n Tak.<br />
Op <strong>de</strong> Avond van <strong>de</strong> Gou<strong>de</strong>n Tak, 30 maart jongsle<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> nieuwe prijzen uitgereikt. Op <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> pag<strong>in</strong>a’s treft u<br />
een samenvatt<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> belangrijkste passages uit het rapport<br />
van <strong>de</strong> jury, die naast mijzelf bestond uit Cees Smit (Today’s<br />
Beheer) en Pieter Kort (iex).<br />
45
I E X G o u d E n T a k 2 0 0 6<br />
En <strong>de</strong> w<strong>in</strong>naar is...<br />
Genom<strong>in</strong>eerd voor <strong>de</strong> iex Gou<strong>de</strong>n Tak<br />
Groen Discovery Note van abn Amro Bank nv<br />
Yield Booster van Rabobank<br />
Asset Backed RentePlus Obligatie 1 (aa variant) van Rabobank<br />
Groen Discovery Note<br />
De Groen Discovery Note is een echt feel good-product. De vijfjarige<br />
Note is uitgegeven door Groenbank, een volle dochter<br />
van abn Amro. Met <strong>de</strong> opbrengst van <strong>de</strong>ze uitgifte f<strong>in</strong>anciert<br />
Groenbank milieuvrien<strong>de</strong>lijke projecten. Dat doet <strong>de</strong> belegger<br />
misschien goed, maar dit behartenswaardige doel hoeft niet<br />
ten koste te gaan van het ren<strong>de</strong>ment. De Note betaalt jaarlijks<br />
een coupon waarvan <strong>de</strong> hoogte afhangt van <strong>de</strong> prestaties van<br />
tw<strong>in</strong>tig fondsen uit een <strong>in</strong><strong>de</strong>x van bedrijven die zich on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n<br />
door goed maatschappelijk gedrag. De koersprestaties<br />
van <strong>de</strong>ze bedrijven wor<strong>de</strong>n jaarlijks berekend ten opzichte van<br />
<strong>de</strong> startdatum, bij elkaar opgeteld en gemid<strong>de</strong>ld. De maximale<br />
coupon is 5,7%. Dat is niet zoveel, vergeleken met vergelijkbare<br />
producten met een op <strong>de</strong>ze manier bereken<strong>de</strong> couponrente.<br />
Maar m<strong>in</strong>ister Zalm helpt een handje en stimuleert dit groene<br />
product fiscaal met maximaal 2,5% ren<strong>de</strong>ment.<br />
j uryrap p ort<br />
In 2005 was het lastig om garantieproducten met een aardig<br />
ren<strong>de</strong>mentsperspectief te fabriceren. Dat werd voor een belangrijk<br />
<strong>de</strong>el veroorzaakt door <strong>de</strong> lage rente, dat <strong>in</strong> het algemeen<br />
na<strong>de</strong>lig is voor garantiestructuren. De lage rente maakt<br />
46<br />
het bovendien voor obligatiebeleggers niet makkelijk een aardig<br />
ren<strong>de</strong>ment te behalen. Met <strong>de</strong> Groen Discovery Note slaagt<br />
ABN Amro er <strong>in</strong> op een orig<strong>in</strong>ele manier gebruik te maken<br />
van <strong>de</strong>ze omstandighe<strong>de</strong>n. Ten eerste is <strong>de</strong> rente zo laag dat <strong>de</strong><br />
fiscale subsidie al nagenoeg gelijk is aan het normale ren<strong>de</strong>ment<br />
op len<strong>in</strong>gen met een looptijd van 5 jaar. In <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> plaats<br />
krijgt <strong>de</strong> belegger een ‘ gratis optie’ op een hoger ren<strong>de</strong>ment<br />
door <strong>de</strong> jaarlijkse kans op een coupon. De selectie van bedrijven<br />
uit <strong>de</strong> ftse4good-<strong>in</strong><strong>de</strong>x is orig<strong>in</strong>eel en draagt bij aan het totale<br />
goe<strong>de</strong> gevoel. Het product is prima <strong>in</strong> <strong>de</strong> markt gezet met een<br />
dui<strong>de</strong>lijke uiteenzett<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> werk<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> Note en <strong>de</strong> volledige<br />
vermeld<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> kostenstructuur.<br />
Yield Booster<br />
De Yield Booster van Rabobank kan on<strong>de</strong>r bepaal<strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n<br />
een hoog ren<strong>de</strong>ment opleveren. De Note is<br />
afhankelijk van <strong>de</strong> prestaties van drie on<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong> aan<strong>de</strong>len,<br />
Unilever, Royal Dutch Shell en Akzo Nobel. Elk half jaar<br />
wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> koersen vergeleken met <strong>de</strong> startwaar<strong>de</strong>n. Zodra<br />
alle drie <strong>de</strong> koersen boven <strong>de</strong> startwaar<strong>de</strong>n liggen wordt <strong>de</strong><br />
Note vervroegd afgelost. Voor elk half jaar dat <strong>de</strong> Note heeft<br />
uitgestaan ontvangt <strong>de</strong> belegger een uitker<strong>in</strong>g van 10%. Dus<br />
als na één jaar <strong>de</strong> Note vervroegd wordt afgelost is het ren<strong>de</strong>ment<br />
20%. Indien na drie jaar <strong>nog</strong> <strong>steeds</strong> één of meer koersen<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> startkoers liggen wordt <strong>de</strong> Note afgelost. Zolang het<br />
slechtst presteren<strong>de</strong> aan<strong>de</strong>el niet met 30% of meer is gezakt ten<br />
opzichte van <strong>de</strong> startwaar<strong>de</strong> is <strong>de</strong> afloss<strong>in</strong>g 100%, an<strong>de</strong>rs krijgt<br />
<strong>de</strong> belegger het volledige verlies van het slechtst presteren<strong>de</strong><br />
aan<strong>de</strong>el voor zijn kiezen.<br />
j uryrap p ort<br />
De Yield Booster is een lekker pittig product. Elke belegger<br />
weet dat als hij ren<strong>de</strong>ment wil halen, er risico’s moeten wor<strong>de</strong>n<br />
genomen. Dat geldt zeker ook voor <strong>de</strong>ze Yield Booster. Het<br />
is een product met een relatief hoog risicoprofiel. Juist nu <strong>de</strong><br />
koersen wat hoger staan kan dit product een aardig ren<strong>de</strong>ment<br />
opleveren zon<strong>de</strong>r dat een enorme koersstijg<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong><br />
aan<strong>de</strong>len nodig is. Het risico van dit product is dat één<br />
van <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>len zich als een negatief buitenbeentje ontwikkelt.<br />
Maar <strong>de</strong> bescherm<strong>in</strong>g tot een 30%-koersdal<strong>in</strong>g matigt dat risico<br />
weer enigsz<strong>in</strong>s. Deze kortlopen<strong>de</strong> Note kan voor <strong>de</strong> belegger<br />
die bereid is extra risico te lopen een leuke aanvull<strong>in</strong>g op <strong>de</strong><br />
portefeuille zijn.
I E X G o u d E n T a k 2 0 0 6<br />
Asset Backed RentePlus Obligatie 1<br />
De Asset Backed RentePlus Obligatie probeert <strong>de</strong> belegger van<br />
twee problemen af te helpen: <strong>de</strong> lage rente en <strong>de</strong> verwacht<strong>in</strong>g<br />
van een stijgen<strong>de</strong> rente. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ze omstandighe<strong>de</strong>n leveren<br />
obligaties niet of nauwelijks ren<strong>de</strong>ment op. Met <strong>de</strong> RentePlus<br />
Obligatie heeft <strong>de</strong> belegger geen last van een stijgen<strong>de</strong> rente.<br />
De rente is namelijk variabel tussen m<strong>in</strong>imaal 4,25% en maximaal<br />
9,25%. Voor <strong>de</strong> RentePlus Obligatie is Rabobank niet zelf<br />
<strong>de</strong>biteur. De kredietwaardigheid wordt bepaald door veel on<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong><br />
bedrijven. Als één van <strong>de</strong>ze bedrijven niet meer aan<br />
zijn verplicht<strong>in</strong>gen voldoet, is dat een zogeheten credit event.<br />
Tot een maximum van circa 6% aan credit events heeft naar<br />
verwacht<strong>in</strong>g geen gevolgen voor <strong>de</strong> afloss<strong>in</strong>g, daarboven gaan<br />
ver<strong>de</strong>re credit events ten koste van <strong>de</strong> hoofdsom. Aangezien<br />
het afgelopen jaar onrustig was met problemen rond Delphi en<br />
General Motors zijn <strong>de</strong> koersen van dit soort obligaties gezakt.<br />
Voorals<strong>nog</strong> is dat een sentimentreactie, want het aantal credit<br />
events is <strong>nog</strong> beperkt. Voor <strong>de</strong>ze RentePlus Obligatie is er zelfs<br />
<strong>nog</strong> geen enkel credit event gemeld.<br />
j uryrap p ort<br />
De RentePlus Obligatie is een prima manier om te trachten<br />
het ren<strong>de</strong>ment op een obligatieportefeuille op te krikken.<br />
Dat neemt niet weg dat het risico van dit product hoger is en<br />
asymetrisch van opbouw. Bij 10%-credit events is <strong>de</strong> hoofdsom<br />
verdwenen, waarbij <strong>in</strong> een gewone obligatieportefeuille<br />
dan ‘slechts’ 10% van <strong>de</strong> <strong>in</strong>leg verloren gaat. De Obligatie is<br />
daarmee wel een <strong>in</strong>gewikkeld product dat goe<strong>de</strong> uitlegt vraagt.<br />
Daaraan heeft Rabobank voldaan met een dui<strong>de</strong>lijke brochure.<br />
RentePlus is me<strong>de</strong> genom<strong>in</strong>eerd omdat het ook vergeleken met<br />
an<strong>de</strong>re Asset Backed-structuren een goe<strong>de</strong> risico-ren<strong>de</strong>mentverhoud<strong>in</strong>g<br />
heeft.<br />
W<strong>in</strong>naar:<br />
Groen Discovery Note<br />
48<br />
<br />
<br />
De Groen Discovery Note is geen product<br />
met een spectaculair ren<strong>de</strong>mentsperspectief.<br />
De jury is van men<strong>in</strong>g dat het om een slim product gaat<br />
dat optimaal gebruikmaakt van <strong>de</strong> huidige lage rente en<br />
<strong>de</strong> hoge subsidie op groene projecten. Daardoor hoeft het<br />
goe<strong>de</strong> gevoel van <strong>de</strong> belegger niet ten koste te gaan van het<br />
ren<strong>de</strong>ment dat hij op een gewone len<strong>in</strong>g zou ontvangen.<br />
Integen<strong>de</strong>el, <strong>de</strong> variabele coupon geeft een gratis optie op<br />
een bovengemid<strong>de</strong>ld ren<strong>de</strong>ment. In een markt waar het heel<br />
moeilijk is een garantieproduct neer te zetten met een re<strong>de</strong>lijk<br />
ren<strong>de</strong>mentsperspectief is abn Amro daar, met hulp van<br />
<strong>de</strong> m<strong>in</strong>ister van F<strong>in</strong>anciën, prima <strong>in</strong> geslaagd. Omdat op gebied<br />
van transparantie en kostenvermeld<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>de</strong> brochure<br />
ook aan <strong>de</strong> criteria is voldaan, kent <strong>de</strong> jury <strong>de</strong> iex Gou<strong>de</strong>n<br />
Tak toe aan <strong>de</strong> Groen Discovery Note.<br />
Beste Informatieve Website<br />
Genom<strong>in</strong>eerd:<br />
ABN Amro<br />
Rabobank<br />
Société Générale<br />
De w<strong>in</strong>naar is:<br />
abn Amro<br />
abn Amro is er <strong>in</strong> geslaagd voor <strong>de</strong> grote hoeveelheid producten<br />
die zij naar <strong>de</strong> markt brengt een zeer dui<strong>de</strong>lijke en<br />
overzichtelijke site te bouwen. Van <strong>de</strong> eer<strong>de</strong>r uitgegeven<br />
producten zijn <strong>de</strong> brochure en <strong>de</strong> prospectus makkelijk opvraagbaar.<br />
Ook zijn historische koersgegevens beschikbaar.<br />
Voor <strong>de</strong> meeste producten heeft abn Amro ook een factsheet<br />
waarbij <strong>de</strong> recente ontwikkel<strong>in</strong>gen van het product staan<br />
aangegeven. Kle<strong>in</strong> m<strong>in</strong>puntje is dat <strong>de</strong>ze factsheets <strong>in</strong> het<br />
algemeen slechts per kwartaal beschikbaar zijn, waar een verslag<br />
per maand <strong>nog</strong> meer toegevoeg<strong>de</strong> waar<strong>de</strong> heeft. Handig<br />
op <strong>de</strong> site is dat gezocht kan wor<strong>de</strong>n naar <strong>de</strong> producten op<br />
naam en dat selecties kunnen wor<strong>de</strong>n gemaakt naar on<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong><br />
strategieën en productkenmerken. Kortom, een volledige<br />
en dui<strong>de</strong>lijke site.<br />
De jury heeft niet lang nagedacht om <strong>de</strong> w<strong>in</strong>naar van <strong>de</strong><br />
<strong>beste</strong> <strong>in</strong>ternetsite te bepalen. De site van ABN Amro steekt<br />
met kop en schou<strong>de</strong>rs boven <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re <strong>in</strong>formatiesites uit.<br />
De volledigheid van <strong>de</strong> <strong>in</strong>formatie, <strong>de</strong> gebruiksvrien<strong>de</strong>lijkheid<br />
en <strong>de</strong> verantwoord<strong>in</strong>g voor <strong>de</strong> resultaten van <strong>de</strong> meeste<br />
producten, het weegt allemaal zwaar <strong>in</strong> het e<strong>in</strong>door<strong>de</strong>el van<br />
<strong>de</strong> jury.
I E X G o u d E n T a k 2 0 0 6<br />
Beste Risico-Ren<strong>de</strong>ment<br />
Verhoud<strong>in</strong>g<br />
Genom<strong>in</strong>eerd:<br />
Asset Backed RentePlus Obligatie 2 (aaa-variant) – Rabobank<br />
Best Income Note – Société Générale<br />
Performance Plus Note – Rabobank<br />
En <strong>de</strong> w<strong>in</strong>naar is:<br />
Asset Backed RentePlus Obligatie 2<br />
Van <strong>de</strong> RentePlus Obligatie zijn twee versies gemaakt. De<br />
eerste en voor <strong>de</strong> Gou<strong>de</strong>n Tak genom<strong>in</strong>eer<strong>de</strong> versie heeft<br />
een aa-rat<strong>in</strong>g. De twee<strong>de</strong>, genom<strong>in</strong>eerd voor <strong>de</strong> <strong>beste</strong> risicoren<strong>de</strong>mentverhoud<strong>in</strong>g,<br />
heeft een aaa-rat<strong>in</strong>g en is daarmee<br />
iets veiliger. De m<strong>in</strong>imale en maximale coupon ligt tussen 4<br />
en 9% en is daarmee een kwart procent lager dan die van <strong>de</strong><br />
meer risicovolle RentePlus Obligatie. Met <strong>de</strong>ze obligatie kan<br />
<strong>de</strong> belegger goed <strong>in</strong>spelen op een eventuele rentestijg<strong>in</strong>g.<br />
In een perio<strong>de</strong> van zeer lage rentes is dit een mooi product,<br />
maar beleggers moeten zich wel bewust zijn van <strong>de</strong> specifieke<br />
risico’s die voor dit soort obligaties gel<strong>de</strong>n.<br />
Het mooie van <strong>de</strong>ze Asset Backed constructie is dat <strong>de</strong> belegger<br />
op twee manieren uitzicht op extra ren<strong>de</strong>ment wordt<br />
gebo<strong>de</strong>n. De m<strong>in</strong>imale coupon ligt dui<strong>de</strong>lijk hoger dan <strong>de</strong><br />
marktrente voor obligaties met vergelijkbare looptij<strong>de</strong>n.<br />
Daarnaast kan <strong>de</strong> belegger profiteren van een eventuele rentestijg<strong>in</strong>g.<br />
F<strong>in</strong>anciële producten zijn er om problemen van beleggers<br />
op te lossen. Dat doet <strong>de</strong>ze Asset Backed Obligatie <strong>in</strong> ruime<br />
mate. Als on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van een portefeuille is <strong>de</strong> Obligatie geschikt<br />
om te proberen een hoger totaalren<strong>de</strong>ment te behalen.<br />
Natuurlijk moet <strong>de</strong> belegger zich bewust zijn van nieuwe<br />
problemen, en dat is <strong>in</strong> dit geval het <strong>de</strong>biteurenrisico. Hoewel<br />
conform <strong>de</strong> maatstaven van s&p dit voorals<strong>nog</strong> een veilige<br />
obligatie is (aaa), is er sprake van een asymetrisch risico.<br />
De jury adviseert <strong>de</strong> belegger nadrukkelijk met dit specifieke<br />
risico reken<strong>in</strong>g te hou<strong>de</strong>n.<br />
50<br />
<br />
Orig<strong>in</strong>eelste Product<br />
<br />
Genom<strong>in</strong>eerd:<br />
Liric Bric – ING Bank<br />
Range Beleggen – Beleggers Coöperatie Ne<strong>de</strong>rland (co)<br />
Euro Stoxx 50 Rocc Certificaat – ABN Amro<br />
En <strong>de</strong> w<strong>in</strong>naar is:<br />
Range Beleggen<br />
Range Beleggen biedt <strong>de</strong> mogelijkheid om <strong>in</strong> gezamenlijk<br />
verband butterfly-optieconstructies op te zetten. Dit zijn<br />
constructies waarbij ren<strong>de</strong>ment ontstaat als <strong>de</strong> <strong>in</strong><strong>de</strong>x (of een<br />
an<strong>de</strong>re on<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong> waar<strong>de</strong>) op <strong>de</strong> vervaldag van <strong>de</strong> opties<br />
tussen twee grenswaar<strong>de</strong>n expireert. De constructie bestaat<br />
uit het gelijktijdig kopen en verkopen van (call)opties. Deze<br />
vorm van optiehan<strong>de</strong>l is populair maar lastig uitvoerbaar,<br />
want door <strong>de</strong> veelheid aan benodig<strong>de</strong> opties zijn <strong>de</strong> kosten<br />
hoog. Bovendien verliest <strong>de</strong> belegger ren<strong>de</strong>ment vanwege <strong>de</strong><br />
relatief ruime bied- en laat-koersen. co heeft dit probleem<br />
voor <strong>de</strong> belegger opgelost door <strong>de</strong> <strong>in</strong>troductie van Range<br />
Beleggen. Door <strong>in</strong> coöperatieve vorm <strong>de</strong> benodig<strong>de</strong> optietransacties<br />
uit te voeren op verschillen<strong>de</strong> ranges van <strong>de</strong> aex,<br />
kan <strong>in</strong>terne match<strong>in</strong>g plaatsv<strong>in</strong><strong>de</strong>n. Zo hoeven m<strong>in</strong><strong>de</strong>r opties<br />
wor<strong>de</strong>n aangekocht, en dat bespaart kosten. Bovendien kan<br />
op betere prijzen wor<strong>de</strong>n gehan<strong>de</strong>ld door <strong>de</strong> gezamenlijke<br />
<strong>in</strong>koop.<br />
De jury is van men<strong>in</strong>g dat Range Beleggen op een goe<strong>de</strong>,<br />
maar ook zeer orig<strong>in</strong>ele manier het kostenprobleem voor <strong>de</strong><br />
butterfly-belegger oplost. Bovendien biedt co zijn beleggers<br />
<strong>nog</strong> iets extra’s. Naast <strong>de</strong> normale constructie, kan <strong>de</strong> belegger<br />
ook <strong>de</strong>elnemen aan Range Beleggen met w<strong>in</strong>st<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g.<br />
Dat betekent dat als niet <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> range is aangegeven <strong>de</strong><br />
belegger ren<strong>de</strong>ment kan behalen, of het verlies kan beperken,<br />
als zijn me<strong>de</strong>le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> coöperatie wel aan <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> range<br />
mee<strong>de</strong><strong>de</strong>n. Solidariteit tussen beleggers via w<strong>in</strong>st<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g is<br />
uniek en bevestigt <strong>de</strong> orig<strong>in</strong>ele kijk die <strong>de</strong> be<strong>de</strong>nkers van dit<br />
concept op beleggen hebben.<br />
Range Beleggen is een nieuw concept voor een ou<strong>de</strong> optiestrategie.<br />
De jury is met name verrast door <strong>de</strong> gekozen opzet.<br />
Een coöperatieve vorm van beleggen ligt niet direct voor <strong>de</strong><br />
hand. Solidariteit tussen beleggers is een volledig an<strong>de</strong>re bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g<br />
dan het gebruikelijke i<strong>de</strong>e dat beleggers me<strong>de</strong> hun<br />
ren<strong>de</strong>ment maken ten koste van concurreren<strong>de</strong> beleggers.<br />
In dit concept zijn beleggers niet elkaars concurrenten, maar<br />
veel meer samenwerken<strong>de</strong> collega’s. Dat <strong>de</strong>ze orig<strong>in</strong>ele kijk<br />
op beleggen tot evi<strong>de</strong>nte kostenvoor<strong>de</strong>len leidt, bevestigt <strong>de</strong><br />
jury <strong>in</strong> zijn op<strong>in</strong>ie dat Range Beleggen <strong>de</strong> dui<strong>de</strong>lijke w<strong>in</strong>naar<br />
is <strong>in</strong> <strong>de</strong> categorie orig<strong>in</strong>eelste f<strong>in</strong>anciële product van 2005.
Beste Uitgeven<strong>de</strong> Instell<strong>in</strong>g<br />
Genom<strong>in</strong>eerd:<br />
ABN Amro Bank<br />
Rabobank<br />
Robeco<br />
Rabobank ABN Amro Robeco<br />
Aantal besproken producten 12 (11) 35 (15) 5 (7)<br />
Risico-ren<strong>de</strong>mentverhoud<strong>in</strong>g 7,1 (6,7) 6,2 (6,7) 6,6 (6,6)<br />
Transparantie 7,5 (6,6) 7,7 (7,4) 7,6 (6,4)<br />
Orig<strong>in</strong>aliteit 7,6 (7,8) 7,5 (8,4) 8,4 (7,1)<br />
Informatie over kosten 5,0 (2,4) 10,0 (6,7) 10,0 (6,0)<br />
Totaal 7,2 (6,4) 7,0 (7,1) 7,2 (6,5)<br />
En <strong>de</strong> w<strong>in</strong>naar is:<br />
Rabobank Groep<br />
Rabobank is actief met <strong>de</strong> uitgifte van f<strong>in</strong>anciële producten.<br />
Vooral met <strong>de</strong> Asset Backed Obligaties heeft <strong>de</strong> bank zich op<br />
een moeilijk, maar <strong>in</strong>teressant terre<strong>in</strong> begeven.<br />
Vorig jaar meld<strong>de</strong> <strong>de</strong> jury dat Rabobank <strong>steeds</strong> betere <strong>in</strong>formatie<br />
over zijn nieuwe f<strong>in</strong>anciële producten gaf. Deze<br />
trend zette <strong>in</strong> 2005 dui<strong>de</strong>lijk door. Positief is dat <strong>de</strong> bank <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van 2005 lijkt te hebben besloten <strong>de</strong> kosten<br />
volledig en ondubbelz<strong>in</strong>nig <strong>in</strong> <strong>de</strong> brochures te vermel<strong>de</strong>n.<br />
Dat betekent volgend jaar voor kosten<strong>in</strong>formatie mogelijk<br />
een hoger cijfer. De transparantie is eveneens ruimschoots<br />
verbeterd. Al met al heeft Rabobank op bijna alle on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len<br />
van <strong>de</strong> beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g vooruitgang geboekt en heeft met het<br />
totaalgemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> van 7,2 één van <strong>de</strong> hoogste cijfers.<br />
De jury heeft unaniem Rabobank uitgeroepen tot <strong>beste</strong> f<strong>in</strong>anciële<br />
<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g op het gebied van uitgifte van structured<br />
products. Belangrijk <strong>in</strong> het oor<strong>de</strong>el was <strong>de</strong> vooruitgang op<br />
drie van <strong>de</strong> vier on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len waarop f<strong>in</strong>anciële producten<br />
op iex.nl wor<strong>de</strong>n beoor<strong>de</strong>eld. Vooral het mooie cijfer voor<br />
risico-ren<strong>de</strong>ment is opvallend <strong>in</strong> een perio<strong>de</strong> waar<strong>in</strong> het door<br />
<strong>de</strong> lage rente moeilijk is <strong>in</strong>teressante (garantie)constructies<br />
te maken. De vooruitgang op het gebied van transparantie<br />
speelt ook een belangrijke rol <strong>in</strong> <strong>de</strong> toekenn<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> prijs.<br />
De onvoldoen<strong>de</strong> voor kosten<strong>in</strong>formatie is een m<strong>in</strong>puntje,<br />
maar aangezien <strong>de</strong> kosten tegenwoordig standaard <strong>in</strong> <strong>de</strong> brochure<br />
staan vermeld, zal dat cijfer <strong>in</strong> 2006 naar verwacht<strong>in</strong>g<br />
wor<strong>de</strong>n omgebogen <strong>in</strong> een (dikke) voldoen<strong>de</strong>.<br />
Taks beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
Tak’s e<strong>in</strong>dcijfer zegt niets over het uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijke ren<strong>de</strong>ment<br />
dat met het product behaald kan wor<strong>de</strong>n, want dat bepaalt<br />
<strong>de</strong> markt. De beoor<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g zegt wel alles over hoe het product<br />
kwalitatief <strong>in</strong> elkaar steekt en of <strong>de</strong> market<strong>in</strong>g en nazorg<br />
zorgvuldig zijn. Marcel Tak beoor<strong>de</strong>elt <strong>de</strong> producten<br />
op vier punten:<br />
1 Ren<strong>de</strong>mentsperspectief<br />
Het te behalen ren<strong>de</strong>ment moet <strong>in</strong> relatie staan tot <strong>de</strong><br />
risico’s. De belon<strong>in</strong>g is het ren<strong>de</strong>ment, dat goed is als <strong>de</strong><br />
marktontwikkel<strong>in</strong>gen aansluiten bij het scenario waarvoor<br />
het product is ontwikkeld.<br />
2 Transparantie<br />
De kansen, maar ook <strong>de</strong> risico’s, moeten dui<strong>de</strong>lijk zijn. De<br />
<strong>in</strong>formatie (website, brochure of servicenummer) moeten<br />
dui<strong>de</strong>lijk maken hoe en hoeveel ren<strong>de</strong>ment te behalen is en<br />
welke risico’s er zijn on<strong>de</strong>r welke omstandighe<strong>de</strong>n.<br />
3 Orig<strong>in</strong>aliteit<br />
Wat is <strong>de</strong> toegevoeg<strong>de</strong> waar<strong>de</strong>? Is <strong>de</strong> f<strong>in</strong>anciële constructie<br />
zelf na te bootsen? En zijn er al soortgelijke, alternatieve<br />
producten op <strong>de</strong> markt?<br />
4 Kosten<br />
Hel<strong>de</strong>re kosten leveren punten op - ongeacht <strong>de</strong> hoogte.<br />
Een te duur product krijgt m<strong>in</strong><strong>de</strong>r punten voor het ren<strong>de</strong>mentsperspectief.<br />
Bij ondui<strong>de</strong>lijke of niet te berekenen<br />
kosten is <strong>de</strong> score standaard laag.<br />
51
H E B B E N & H O U D E N<br />
De activ<br />
Hij is één van <strong>de</strong> grootste smallcap-beleggers van Ne<strong>de</strong>rland en één van <strong>de</strong><br />
actiefste. Fre<strong>de</strong>rik van Beun<strong>in</strong>gen over beleggen met boerenverstand, het mooie<br />
van een beursnoter<strong>in</strong>g en zijn lief<strong>de</strong> voor prachtige bedrijven.<br />
door Pieter Kort / fotografie Herman van Heus<strong>de</strong>n<br />
Het statige landgoed An<strong>de</strong>rste<strong>in</strong><br />
<strong>in</strong> Maarsbergen is al ruim een<br />
eeuw <strong>in</strong> bezit van <strong>de</strong> familie Van<br />
Beun<strong>in</strong>gen. Een aantal telgen van<br />
die familie schreef <strong>in</strong>dustriële geschie<strong>de</strong>nis<br />
door aan <strong>de</strong> wieg te staan van <strong>de</strong> Steenkolen<br />
Han<strong>de</strong>lsvereen<strong>in</strong>g<strong>in</strong>g (shv), maar <strong>de</strong><br />
afstammel<strong>in</strong>g die kantoor houdt op het<br />
landgoed en een <strong>de</strong>el van het forse familiekapitaal<br />
beheert valt naar eigen zeggen<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> “agrarische tak”. Fre<strong>de</strong>rik van<br />
Beun<strong>in</strong>gen groei<strong>de</strong> op op An<strong>de</strong>rste<strong>in</strong>, vertelt<br />
hij terwijl we plaats nemen <strong>in</strong> het voormalige<br />
koetshuis. “Daar liepen <strong>de</strong> koeien”,<br />
zegt hij met een knikje naar het ge<strong>de</strong>elte<br />
van het grondgebied waar nu – heel eigentijds<br />
– een 27-holes golfbaan ligt.<br />
Van Beun<strong>in</strong>gen gebruikt niet voor niets het<br />
woord “boerenverstand” als hij omschrijft<br />
66<br />
op welke manier hij zijn portefeuille smallcaps<br />
runt. Dat verstand werkt heel aardig,<br />
want <strong>in</strong> <strong>de</strong> 13 jaar dat zijn fonds Darl<strong>in</strong> bestaat<br />
is het fondsvermogen al zes keer over<br />
<strong>de</strong> kop gegaan. Inmid<strong>de</strong>ls heeft het fonds<br />
een omvang van 175 miljoen. Zusterfonds<br />
Todl<strong>in</strong>, dat <strong>in</strong> bedrijven belegt met een<br />
marktwaar<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> 100 miljoen euro, is<br />
55 miljoen euro groot.<br />
Buiten <strong>de</strong> resultaten is ook <strong>de</strong> aanpak van<br />
Van Beun<strong>in</strong>gen opzienbarend. Hij was<br />
een van <strong>de</strong> eersten, zo niet <strong>de</strong> eerste grote<br />
belegger, die zich als aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>r prom<strong>in</strong>ent<br />
bemoei<strong>de</strong> met het beleid van <strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g. Inmid<strong>de</strong>ls is aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rsactivisme<br />
een alledaags verschijnsel,<br />
maar tien jaar gele<strong>de</strong>n keken managers daar<br />
<strong>nog</strong> vreemd van op.<br />
Van Beun<strong>in</strong>gen vond het <strong>de</strong> normaalste<br />
zaak van <strong>de</strong> wereld. “Ik heb na mijn studie<br />
een tijd <strong>in</strong> <strong>de</strong> venture capital-wereld gewerkt<br />
en daar zijn mijn ogen open gegaan.<br />
Ik kreeg <strong>steeds</strong> meer aandacht voor actief<br />
aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rsschap. Toen kwam vanzelf<br />
het i<strong>de</strong>e op om een participatiemaatschapij<br />
voor beursfondsen te beg<strong>in</strong>nen. Vooral ook<br />
omdat <strong>de</strong> smallcaps toen erg <strong>in</strong> het verdomhoekje<br />
zaten. Hoe kunnen echt mooie<br />
bedrijven zo on<strong>de</strong>rgewaar<strong>de</strong>erd zijn? In<br />
1992 zijn Aleid Kruize-Schuitemaker en ik<br />
begonnen met Darl<strong>in</strong>. Het concept was dat<br />
we zou<strong>de</strong>n <strong>in</strong>vesteren <strong>in</strong> 5%-belangen <strong>in</strong><br />
smallcaps. Dat was fiscaal gunstig, vanwege<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>elnem<strong>in</strong>gsvrijstell<strong>in</strong>g. Maar ik zag ook<br />
mogelijkhe<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> verborgen waar<strong>de</strong><br />
er uit te krijgen. In <strong>de</strong> participatiewereld<br />
had ik gemerkt dat als bedrijven naar <strong>de</strong>
ist<br />
beurs g<strong>in</strong>gen, <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs <strong>in</strong>eens<br />
niets meer te zeggen had<strong>de</strong>n. De aan<strong>de</strong>len<br />
wer<strong>de</strong>n gecertificeerd en je werd bijna<br />
weggekeken als je op een aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rsverga<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g<br />
durf<strong>de</strong> te verschijnen. Maar <strong>de</strong><br />
tij<strong>de</strong>n zijn gelukkig veran<strong>de</strong>rd.”<br />
Alles voor <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>r<br />
Niet <strong>in</strong> het m<strong>in</strong>st dankzij <strong>de</strong> <strong>in</strong>spann<strong>in</strong>gen<br />
van Van Beun<strong>in</strong>gen zelf, die zich wél liet<br />
gel<strong>de</strong>n als aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>r en lid was van <strong>de</strong><br />
corporate governance-commisie Tabaksblat.<br />
Nog <strong>steeds</strong> luisteren bedrijven slecht<br />
naar beleggers. “De communicatie tussen<br />
on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen en aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs moet<br />
verbeteren. <strong>Waarom</strong> beleg je bijvoorbeeld<br />
niet een bava (bijzon<strong>de</strong>re aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rsverga<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g<br />
- red) als je een emissie wilt<br />
doen? Leg maar uit aan <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs<br />
“Toen wij <strong>in</strong>vesteer<strong>de</strong>n was Accell net zoveel<br />
waard als Ruud van Nistelrooy”<br />
waar je het geld voor nodig hebt. Als het<br />
een goed verhaal is krijg je het kapitaal wel<br />
bij elkaar. Eigenlijk zou een bedrijf helemaal<br />
geen w<strong>in</strong>st moeten <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>n, maar<br />
standaard alles moeten uitkeren aan <strong>de</strong> aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs.<br />
Dat is het mooiste, het meest<br />
zuivere. Je staat tenslotte op <strong>de</strong> beurs om<br />
kapitaal te kunnen aantrekken. Gebruik<br />
het daar dan ook voor.”<br />
Hoewel hij een wan<strong>de</strong>len<strong>de</strong> reclame voor<br />
mondiger aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs is, heeft Van<br />
Beun<strong>in</strong>gen zo zijn twijfels bij <strong>de</strong> recente<br />
golf buyouts op <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse beurs.<br />
“Het is onz<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g dat bedrijven voor hun<br />
nieuwe aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs <strong>in</strong>eens veel méér<br />
ren<strong>de</strong>ment moeten gaan produceren.<br />
<strong>Waarom</strong> kon<strong>de</strong>n ze dat niet voor hun<br />
ou<strong>de</strong> eigenaren? Op <strong>de</strong> beurs staan is een<br />
uitdag<strong>in</strong>g. Je moet <strong>steeds</strong> verantwoord<strong>in</strong>g<br />
afleggen en vertellen wat je doet. Dat betekent<br />
dat je een goed verhaal moet hebben;<br />
je moet mensen enthousiast kunnen<br />
maken.”<br />
Wel v<strong>in</strong>dt Van Beun<strong>in</strong>gen dat er wel wat<br />
meer toezicht op <strong>de</strong> han<strong>de</strong>l en wan<strong>de</strong>l<br />
van grote beleggers mag zijn. “Het is toch<br />
bijzon<strong>de</strong>r dat het grootste <strong>de</strong>el van het Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
pensioengeld <strong>in</strong> <strong>de</strong> han<strong>de</strong>n van<br />
buitenlandse beheer<strong>de</strong>rs is gegeven en met<br />
dat geld Ne<strong>de</strong>rlandse bedrijven wor<strong>de</strong>n opgekocht.<br />
Het is een gegeven dat bedrijven<br />
die wor<strong>de</strong>n opgekocht door hedge funds<br />
m<strong>in</strong><strong>de</strong>r gaan uitgeven aan research & <strong>de</strong>velopment<br />
en opleid<strong>in</strong>gen. Je kunt je afvragen<br />
of dat op termijn wel zo <strong>in</strong>teressant is<br />
voor <strong>de</strong> bedrijvigheid <strong>in</strong> een land.”<br />
67
H E B B E N & H O U D E N<br />
“Soms dacht ik wel eens: zie ik dat nou verkeerd? Zie ik waar<strong>de</strong><br />
<strong>in</strong> die bedrijven die er niet is?”<br />
Zachte, besliste hand<br />
Niet dat Van Beun<strong>in</strong>gen me<strong>de</strong>lij<strong>de</strong>n heeft<br />
met bestuur<strong>de</strong>rs die door lastige aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs<br />
wor<strong>de</strong>n afgerekend op hun resultaten.<br />
Integen<strong>de</strong>el. Dat iemand als Rob van<br />
<strong>de</strong>n Bergh (vnu) uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk moest aftre<strong>de</strong>n<br />
v<strong>in</strong>dt hij begrijpelijk. “Hij was niet <strong>in</strong><br />
staat om <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> er uit te krijgen. Dat<br />
kun je objectief vaststellen, want die waar<strong>de</strong><br />
staat ie<strong>de</strong>re dag <strong>in</strong> <strong>de</strong> krant. Er is vijf jaar<br />
lang niets mee gebeurd. In het voetbal zit<br />
je ook op <strong>de</strong> bank als je drie opgeleg<strong>de</strong> kansen<br />
hebt gemist. De wereld is veran<strong>de</strong>rd;<br />
je bent niet meer van <strong>de</strong> wieg tot het graf<br />
beschermd als topman. Bij dat toegenomen<br />
risico hoort een bepaal<strong>de</strong> honorer<strong>in</strong>g. Dat<br />
mag ook. Maar ik v<strong>in</strong>d wel dat als je vijf jaar<br />
niets voor <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van je bedrijf hebt<br />
kunnen doen, je niet kunt blijven zitten.”<br />
Van Beun<strong>in</strong>gen is geen rai<strong>de</strong>r die <strong>de</strong> oorlog<br />
verklaart aan zitten<strong>de</strong> directies. Maar on<strong>de</strong>rtussen<br />
stuurt hij al jaren on<strong>de</strong>rnemers<br />
met zachte doch besliste hand het rechte<br />
pad op. Het pad dat naar hogere koersen<br />
moet lei<strong>de</strong>n, want die weg meent hij na<br />
jaren ervar<strong>in</strong>g <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls wel te kunnen<br />
wijzen. “Zon<strong>de</strong>r parmantig te willen kl<strong>in</strong>ken,<br />
we hebben er <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls wel verstand<br />
van, natuurlijk. Wat je bij <strong>de</strong> een leert kun<br />
je bij <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r toepassen.” Die serie succesvolle<br />
bemoeienissen begon lang gele<strong>de</strong>n<br />
bij Sligro (zie ook p. 16), het eerste vijfprocentsbelang<br />
van Darl<strong>in</strong>. “Die 5% kostte<br />
68<br />
toen 5 miljoen gul<strong>de</strong>n. Nu is dat belang 40<br />
miljoen euro waard. Geweldig.” De rest<br />
van <strong>de</strong> familie Van Beun<strong>in</strong>gen laat neef Fre<strong>de</strong>rik<br />
maar al te graag schuiven, want het<br />
familiekapitaal (ergens tussen <strong>de</strong> 10% en<br />
20% van het fondskapitaal is van <strong>de</strong> familie,<br />
schat Van Beun<strong>in</strong>gen) is bij hem <strong>in</strong> goe<strong>de</strong><br />
han<strong>de</strong>n. “Ik doe zelf ook behoorlijk mee,<br />
natuurlijk. Achteraf sla ik me voor mijn<br />
hoofd: ik had voor veel méér mee moeten<br />
doen!”, lacht <strong>de</strong> <strong>in</strong>vesteer<strong>de</strong>r.<br />
Ruud van Nistelrooy<br />
Van Beun<strong>in</strong>gen – die ook <strong>in</strong> zijn spreken<br />
een hang naar boerennuchterheid heeft<br />
– raakt pas echt bevlogen als hij het heeft<br />
over <strong>de</strong> tien pareltjes <strong>in</strong> <strong>de</strong> Darl<strong>in</strong>-portfolio.<br />
“Je mag als aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>r best trots<br />
zijn op <strong>de</strong> bedrijven waar<strong>in</strong> je <strong>in</strong>vesteert.<br />
Er zijn spotgoedkope bedrijven met een<br />
prachtig product en een prima management.<br />
Soms dacht ik wel eens: zie ik dat<br />
nou verkeerd? Zie ik waar<strong>de</strong> <strong>in</strong> die bedrijven<br />
die er niet is? Maar als ze dan <strong>in</strong> vijf of<br />
zes jaar tien keer over <strong>de</strong> kop gaan, ja potverdikkie.<br />
Toen wij <strong>in</strong>vesteer<strong>de</strong>n was Accell<br />
m<strong>in</strong><strong>de</strong>r waard dan Ruud van Nistelrooy!<br />
Een bedrijf met ijzersterke merken als Koga<br />
Miyata, Sparta, Batavus enzovoort. Nu is<br />
het tien keer zoveel waard! Een aantal an<strong>de</strong>re<br />
beleggers heeft dat ook goed gezien.<br />
Alex Otto van Delta Lloyd, bijvoorbeeld.<br />
We hebben regelmatig overleg met an<strong>de</strong>re<br />
aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs. Vaak coörd<strong>in</strong>eren wij dat,<br />
omdat we onafhankelijk zijn. Dan organiseren<br />
we hier <strong>in</strong> het koetshuis een sessie<br />
met grootbanken, <strong>in</strong>stitutionele beleggers<br />
of familiehold<strong>in</strong>gs, zoals Driessen, Zeeman<br />
en Janivo. Onze analist vertelt dan een verhaal,<br />
we overleggen wat wij er van v<strong>in</strong><strong>de</strong>n<br />
en het resulaat van zo’n bijeenkomst <strong>de</strong>len<br />
we dan mee aan het management.”<br />
“We gaan nu zo ver dat we <strong>in</strong> november<br />
voor dit fonds een ren<strong>de</strong>mentsprognose<br />
voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vijf jaar hebben gegeven.<br />
Een verdubbel<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> koers. Dat communiceren<br />
we dus ook naar <strong>de</strong> bedrijven<br />
waar we <strong>in</strong> beleggen. Dat maakt meteen<br />
dui<strong>de</strong>lijk wat wij van ze verwachten.” Die<br />
aanpak gaat b<strong>in</strong>nenkort <strong>de</strong> grens over,<br />
want het fonds Midl<strong>in</strong>, dat <strong>in</strong> Europese<br />
midcaps gaat <strong>in</strong>vesteren, staat op het punt<br />
van lanceren. Ook daar wordt <strong>de</strong> aanpak<br />
actief, zegt Van Beun<strong>in</strong>gen en dat zal, net<br />
als <strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland wel even wennen zijn<br />
voor <strong>de</strong> bedrijven. “Vroeger dacht zo’n Ne<strong>de</strong>rlans<br />
bestuur: wat moeten we met <strong>de</strong>ze<br />
aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>r? Nu is het an<strong>de</strong>rsom. De<br />
meeste bedrijven waar we <strong>in</strong> beleggen zijn<br />
dolgelukkig met ons.”<br />
klik hier...<br />
Hoe goed kunt u smallcap-beleggen?<br />
Probeer het <strong>in</strong> <strong>de</strong> Alex Small- en Midcap Competitie:<br />
www.alexcompetitie.nl<br />
Darl<strong>in</strong>’s darl<strong>in</strong>gs<br />
De vijfprocentsbelangen van<br />
Van Beun<strong>in</strong>gen<br />
Darl<strong>in</strong><br />
Accell<br />
Airspray<br />
BE Sem<strong>in</strong>conductorI<br />
Eriks<br />
ICT Automatiser<strong>in</strong>g<br />
Kendrion<br />
Nedap<br />
Samas<br />
Sligro Food Group<br />
TKH Groep<br />
Todl<strong>in</strong><br />
Amsterdam Commodities<br />
AXA Stenman<br />
Beter Bed<br />
Blue Fox<br />
DocData<br />
HITT<br />
Van <strong>de</strong>r Hoop<br />
McGregor<br />
Neways Electronics<br />
Stern Groep
v a n b e l e g g e r s v o o r b e l e g g e r s<br />
o r g a n i s e e r t<br />
Speel gratis mee<br />
In <strong>de</strong> Alex Small- & Midcap Competitie<br />
• W<strong>in</strong> een reis voor 4 personen naar Fuerteventura<br />
• Of een van <strong>de</strong> vele an<strong>de</strong>re prijzen<br />
• Ga nu naar www.alexcompetitie.nl<br />
Schrijf<br />
<strong>in</strong> vóór<br />
7 april
B E L E G G I N G S F O N D S E N<br />
Gespreid betje<br />
Welke trends en stockpicks signaleren <strong>de</strong> <strong>beste</strong> beleggers van Ne<strong>de</strong>rland?<br />
Aan <strong>de</strong> hand van hun tips kunt u een goed gesprei<strong>de</strong> gok wagen: Japanse<br />
f<strong>in</strong>ancials, Turkse en <strong>Amerika</strong>anse zakenbanken, een Duits mo<strong>de</strong>huis,<br />
producenten van generieke medicijnen en verbouwers van agrarische<br />
producten, al dan niet genetisch gemanipuleerd.<br />
70<br />
door Peter van Kleef, Pieter Kort en Michiel Pekelhar<strong>in</strong>g<br />
Mark Glazener, Robeco Fonds<br />
“Ik heb recent mijn weg<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Japan weer verhoogd. De 15.200 is voor<br />
<strong>de</strong> Nikkei225 een steunniveau. En <strong>de</strong> Bank of Japan heeft <strong>de</strong>flatie <strong>de</strong>f<strong>in</strong>itief naar <strong>de</strong> archiefkasten<br />
verwezen. De w<strong>in</strong>stontwikkel<strong>in</strong>gen van bedrijven bie<strong>de</strong>n <strong>nog</strong> ruimte voor groei. Daar komt bij<br />
dat <strong>de</strong> Japanse consument 50% van zijn vrije vermogen tegen 0% rente <strong>in</strong> kas houdt en slechts<br />
10% belegt. Als dat een beetje gaat schuiven, kunnen aan<strong>de</strong>len fl<strong>in</strong>k omhoog. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> laatste<br />
correctie waren het voor het eerst <strong>de</strong> Japanners die <strong>de</strong> beurs op <strong>de</strong> been hiel<strong>de</strong>n. Welke aan<strong>de</strong>len<br />
profiteren daarvan? Dat zijn <strong>de</strong> f<strong>in</strong>ancials (banken en brokers). Die profiteren van hogere rente<br />
en <strong>de</strong> vraag naar belegg<strong>in</strong>gsfondsen (zij zijn distributeur). Nomura (broker) en Resona (regionale<br />
bank, sterk met len<strong>in</strong>gen aan het mkb) zijn twee van mijn picks.”<br />
Felix Lanters, Gilissen Quality Growth Fund<br />
“Ik heb nu 30% <strong>in</strong> <strong>Amerika</strong> en 70% <strong>in</strong> Europa. Ik ben wat sceptischer over<br />
<strong>Amerika</strong>anse aan<strong>de</strong>len, omdat <strong>de</strong> opwaartse druk op <strong>de</strong> rente daar hoger is. De aan<strong>de</strong>lenmarkt wordt<br />
sowieso moeilijker nu <strong>de</strong> w<strong>in</strong>stgroei wat afzwakt. We hebben wat meer aandacht voor kwaliteit en<br />
<strong>de</strong>fensieve groeiaan<strong>de</strong>len. Van <strong>de</strong> hele portefeuille zit nu 20% <strong>in</strong> farma. Dat is het dubbele van onze<br />
benchmark. Roche is erg leuk, GlaxoSmithKl<strong>in</strong>e en Novartis ook. Ik kijk vooral naar grote bedrijven,<br />
daar is <strong>nog</strong> veel mogelijk op het gebied van waar<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g. Generieke medicijnen is <strong>de</strong> trend. Veel patenten<br />
lopen af en vooral grote producenten van generics, zoals het Duitse Stada, dat pas met goe<strong>de</strong><br />
cijfers kwam, kunnen profiteren. Volgens jaar komt het eerste generieke epo op <strong>de</strong> markt. Leuk voor<br />
wielrenners, maar het is vooral een heel grote medische markt, on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re voor nierpatienten.”<br />
Patrick Lemmens, abn Amro F<strong>in</strong>anciële Instell<strong>in</strong>gen Fonds<br />
“Ik zie Turkije, Japan en <strong>in</strong>vestment bank<strong>in</strong>g <strong>nog</strong> <strong>steeds</strong> als dé drie trends<br />
voor f<strong>in</strong>ancials. Banken als Goldman Sachs maken prachtige cijfers bekend, maar ie<strong>de</strong>reen maakt<br />
zich zorgen over een mogelijke terugval <strong>in</strong> het volgen<strong>de</strong> kwartaal. Complete onz<strong>in</strong>. Een fusie- en<br />
overnamegolf duurt zeven jaar en we zijn nu <strong>in</strong> jaar drie. Ie<strong>de</strong>reen moet zijn w<strong>in</strong>stverwacht<strong>in</strong>g <strong>de</strong><br />
komen<strong>de</strong> tijd gigantisch opschroeven. Een an<strong>de</strong>re misvatt<strong>in</strong>g is dat een renteverhog<strong>in</strong>g <strong>de</strong> resultaten<br />
bij fixed <strong>in</strong>come on<strong>de</strong>r druk zet. Fixed <strong>in</strong>come bestaat tegenwoordig uit <strong>de</strong>rtig verschillen<strong>de</strong><br />
subsegmenten en is totaal niet meer hetzelf<strong>de</strong> als vroeger. Het lijkt alsof veel mensen dit simpelweg<br />
niet begrijpen. Als je tegen <strong>de</strong> algemene op<strong>in</strong>ie durft <strong>in</strong> te gaan, kan je nu goed geld verdienen.<br />
Kooptip? Deutsche Bank. Het aan<strong>de</strong>el reageer<strong>de</strong> nauwelijks toen branchegenoot Goldman Sachs<br />
geweldige cijfers publiceer<strong>de</strong>. Je kan nu wachten op een <strong>in</strong>haalslag van Deutsche Bank.”
Arnoud Wolff, Robeco European Small & Midcaps<br />
“De economische malaise van <strong>de</strong> afgelopen jaren<br />
zorg<strong>de</strong> ervoor dat Duitse aan<strong>de</strong>len fl<strong>in</strong>k zijn afgestraft. Retailaan<strong>de</strong>len<br />
waren al helemaal uit <strong>de</strong> gratie. Misschien een beetje<br />
too early to call, maar voorzichtig nemen <strong>de</strong> consumentenuitgaven<br />
toe. Veel grote consumentenaan<strong>de</strong>len zijn er niet op <strong>de</strong><br />
Duitse beurs. Metro, Karstadt, dan houdt het op. Duitsland<br />
kent vooral heel veel kle<strong>in</strong>e w<strong>in</strong>keltjes. Die draaien meestal<br />
slecht en er zijn moeilijk opvolgers te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n. Ze hebben niet<br />
die hoge collectie-omloopsnelheid van h&m en Zara en verliezen<br />
klanten. Een uitzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g is Gerry Weber, een<br />
mo<strong>de</strong>huis dat het traditionele Duitse w<strong>in</strong>kelbeleid<br />
weet te comb<strong>in</strong>eren met <strong>de</strong><br />
goe<strong>de</strong> kanten van h&m. De<br />
doelgroep is groot – vrouwen<br />
tussen <strong>de</strong> 30 en<br />
50 jaar – en kapitaalkrachtig.<br />
Gerry<br />
Weber transformeert<br />
zich momenteel van mo<strong>de</strong>maker<br />
tot mo<strong>de</strong>verkoper<br />
en met succes. Ondanks<br />
economische<br />
tegenw<strong>in</strong>d realiseert<br />
het een groei van 10 tot 20%.”<br />
Ad Schellen, Ohra Aan<strong>de</strong>lenfonds<br />
“Overal zie je er toepass<strong>in</strong>gen van ontstaan:<br />
biobrandstoffen. Vaak wor<strong>de</strong>n ze als ethanol door benz<strong>in</strong>e gemengd<br />
om <strong>de</strong> co2-uitstoot te verlagen. Medio januari nam <strong>de</strong><br />
aandacht van beleggers voor <strong>de</strong>ze sector toe. Aanleid<strong>in</strong>g was<br />
on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re een toegezeg<strong>de</strong> f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g van Bill Gates voor<br />
een bio-ethanol fabriek van het <strong>Amerika</strong>anse Pacific Ethanol. En<br />
s<strong>in</strong>ds presi<strong>de</strong>nt Bush zei dat <strong>Amerika</strong> m<strong>in</strong><strong>de</strong>r afhankelijk moet<br />
wor<strong>de</strong>n van olie, is <strong>de</strong> sector echt hot. In Europa kan <strong>de</strong> belegger<br />
kiezen voor het Spaanse Abengoa en het Deense Novozymes.<br />
Zelf heb ik belegd <strong>in</strong> Pacific Ethanol, vanwege <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g<br />
van nieuwe generaties ethanol en het grotere<br />
Archer Daniëls Midland. Daarnaast kijk ik naar<br />
Cosan <strong>in</strong> Brazilië, aanbie<strong>de</strong>r<br />
van ethanol uit<br />
rietsuiker. De aan<strong>de</strong>len<br />
hebben al een stijg<strong>in</strong>g<br />
achter <strong>de</strong> rug, toch<br />
lijken <strong>de</strong> vooruitzichten<br />
<strong>in</strong>teressant. Let maar op<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong> krantenberichten<br />
over <strong>de</strong>ze alternatieve<br />
vorm van<br />
(mobiele) energie.<br />
ADVERTENTIE<br />
Stop <strong>de</strong> stop loss!<br />
Gebruikt u wel eens een stop loss? Uw belegg<strong>in</strong>g<br />
wordt automatisch verkocht, zodra <strong>de</strong> koers die stop<br />
aantikt. De gedachte is dat het aanhou<strong>de</strong>n van uw<br />
positie on<strong>de</strong>r die koers leidt tot nóg grotere verliezen.<br />
Is dat wel zo? De enige zekerheid die u hebt is een<br />
<strong>de</strong>f<strong>in</strong>itief verlies...<br />
Volgens mij wor<strong>de</strong>n door het consequent toepassen<br />
van een stop loss geen betere belegg<strong>in</strong>gsresultaten<br />
behaald. <strong>Waarom</strong> belegt u niet gewoon met een<br />
ger<strong>in</strong>g bedrag <strong>in</strong> slimme optieconstructies, die<br />
hetzelf<strong>de</strong> uitzicht op ren<strong>de</strong>ment bie<strong>de</strong>n als een<br />
belegg<strong>in</strong>g met een veelvoud van dit bedrag <strong>in</strong> het<br />
aan<strong>de</strong>el zelf?<br />
Hiervoor heb ik S<strong>in</strong>us ontwikkeld. S<strong>in</strong>us is het<br />
gereedschap dat u helpt om <strong>de</strong>ze alternatieve<br />
belegg<strong>in</strong>gswijze vorm te geven. S<strong>in</strong>us geeft u <strong>de</strong><br />
mogelijkheid een weloverwogen keuze te maken:<br />
• Koop ik het aan<strong>de</strong>el?<br />
• Koop ik een put of juist een call om het<br />
aan<strong>de</strong>el te beschermen?<br />
• Is het misschien een i<strong>de</strong>e een turbo<br />
te kopen?<br />
De <strong>in</strong>vloed van divi<strong>de</strong>nd, rente en provisiekosten<br />
wordt moeiteloos <strong>in</strong> kaart gebracht en overzichtelijk<br />
gepresenteerd.<br />
Uniek is <strong>de</strong> strategiewizard van S<strong>in</strong>us.<br />
Dit gereedschap berekent <strong>in</strong> een handomdraai<br />
duizen<strong>de</strong>n optiecomb<strong>in</strong>aties, om vervolgens met een<br />
voorstel te komen dat aan uw wensen voldoet. Er is<br />
een groot aantal optiestrategieën <strong>in</strong>gebouwd. U hoeft<br />
<strong>de</strong> comb<strong>in</strong>aties daarom niet eens zelf te be<strong>de</strong>nken.<br />
Jan Hoff directeur S<strong>in</strong>us Software<br />
Meer <strong>in</strong>formatie: www.s<strong>in</strong>us.nl
T e c h n i s c h<br />
door Jaap Muns<br />
Koersdoel 911?<br />
Auto’s die uitbreken krijgen meestal strafpunten <strong>in</strong> een testrit.<br />
Autoaan<strong>de</strong>len die uitbreken moet je kopen.<br />
Jaap Muns is directeur<br />
van Tra<strong>de</strong> For A Liv<strong>in</strong>g<br />
en technisch analist<br />
bij <strong>de</strong> adviesdienst<br />
TurboTra<strong>de</strong>rs.nl. Hij<br />
was een van <strong>de</strong> eerste<br />
Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs die <strong>de</strong><br />
<strong>Amerika</strong>anse bus<strong>in</strong>esstitel<br />
Chartered Market<br />
Technician (Erkend<br />
Technisch Analist) werd<br />
toegekend. Muns is uw<br />
gastheer op <strong>de</strong> Turbo-<br />
sectie van iex. Hij<br />
heeft op moment van<br />
schrijven geen positie <strong>in</strong><br />
genoem<strong>de</strong> aan<strong>de</strong>len en<br />
turbo’s. De <strong>in</strong>formatie<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong>ze column is niet<br />
bedoeld als professioneel<br />
belegg<strong>in</strong>gsadvies, of als<br />
aanbevel<strong>in</strong>g tot het doen<br />
van bepaal<strong>de</strong> belegg<strong>in</strong>gen.<br />
72<br />
Het stuur moet om bij <strong>de</strong><br />
<strong>Amerika</strong>anse autobouwers.<br />
En hard ook. abn Amro<br />
heeft onlangs Turbo’s uitgegeven<br />
op <strong>de</strong> twee <strong>Amerika</strong>anse autoproducenten<br />
Ford en General Motors.<br />
Leuk, maar ik heb nu een dui<strong>de</strong>lijke<br />
voorkeur voor Duitse auto’s.<br />
Niet alleen voor <strong>de</strong> mooie lijn en<br />
<strong>de</strong> schitteren<strong>de</strong> nieuwe mo<strong>de</strong>llen<br />
die ze uitbrengen , maar zeker ook<br />
voor <strong>de</strong> koersgrafieken. General<br />
Motors en Ford laten stevige dalen<strong>de</strong><br />
trends zien, die nu misschien bezig<br />
zijn met bo<strong>de</strong>mvorm<strong>in</strong>g, maar<br />
dat moeten ze <strong>nog</strong> bevestigen.<br />
bmw, Volkswagen en Porsche zitten<br />
s<strong>in</strong>ds 2003 juist <strong>in</strong> een stijgen<strong>de</strong><br />
trend. In <strong>de</strong> weekgrafiek van bmwis<br />
die stijgen<strong>de</strong> trend mooi zichtbaar.<br />
De steunlijn biedt steun nabij 37,50<br />
euro. Deze week brak <strong>de</strong> koers boven<br />
<strong>de</strong> vorige toppen op 40 euro.<br />
Dit is een bevestig<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> stijgen<strong>de</strong><br />
trend. Elke correctie naar 40 euro<br />
is koopwaardig. Mijn eerste koersdoel<br />
is 48,16 euro met een stoploss<br />
op 34,97. De on<strong>de</strong>rste RS-lijn (relatieve<br />
sterktelijn) waar <strong>de</strong> performance<br />
van bmw met Ford wordt<br />
vergeleken laat dui<strong>de</strong>lijk zien dat je<br />
s<strong>in</strong>ds beg<strong>in</strong> 2005 <strong>in</strong> BMW moet beleggen.<br />
En die trend <strong>in</strong> outperformance<br />
is <strong>nog</strong> niet voorbij.<br />
Hoe is het met mid<strong>de</strong>nklasser<br />
Volkswagen? Dat aan<strong>de</strong>el<br />
taat als een Touaregsuv<br />
tegen <strong>de</strong> weerstand<br />
op 62,15 euro<br />
te beuken. In 2004<br />
werd <strong>de</strong> dalen<strong>de</strong><br />
bmw<br />
Porsche<br />
weerstandslijn uitgenomen nadat<br />
het niveau 30 voor stevige steun<br />
zorg<strong>de</strong>. De uitbraak <strong>in</strong> september<br />
2005 boven <strong>de</strong> vorige top werd <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> daaropvolgen<strong>de</strong> maan<strong>de</strong>n teruggetest.<br />
Dit lever<strong>de</strong> een hoge-
e bo<strong>de</strong>m op, waarna <strong>de</strong> koers nu<br />
snel op weg is naar <strong>de</strong> toppen uit<br />
2000 en 2002 op 62,15. Wanneer<br />
<strong>de</strong> koers <strong>de</strong>ze weerstand breekt<br />
ligt er zelfs potentie naar 80 euro.<br />
De stoploss dient dan op 54,75 euro<br />
te liggen. Lange termijnbeleggers<br />
hanteren als stoploss 43,86,<br />
<strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m van <strong>de</strong>cember 2005.<br />
Bij Porsche laten <strong>de</strong> succesnummers<br />
Boxster en Cayenne dui<strong>de</strong>lijk<br />
hun sporen na. Bij <strong>de</strong> Boxster<br />
en 911 gaat boven 120 km/h automatisch<br />
<strong>de</strong> spoiler omhoog, waarna<br />
het gaspedaal ver<strong>de</strong>r <strong>in</strong>getrapt<br />
kan wor<strong>de</strong>n. Dat is nu net wat<br />
<strong>de</strong> grafiek van Porsche ook laat<br />
zien. Deze bev<strong>in</strong>dt zich s<strong>in</strong>ds enkele<br />
weken <strong>in</strong> uncharted territory,<br />
ofwel hoger dan ooit. Er liggen<br />
geen weerstan<strong>de</strong>n meer boven<br />
<strong>de</strong> markt. Spoiler uit en scheuren<br />
maar! De stoploss ligt op 600 euro.<br />
De koers van Porsche beweegt<br />
zich b<strong>in</strong>nen een regelmatig stijgend<br />
trendkanaal. De rsi is enkele<br />
weken gele<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> dalen<strong>de</strong><br />
weerstandslijn gebroken en bevestigt<br />
<strong>de</strong> uitbraak van <strong>de</strong> koers. De<br />
rs-lijn laat al s<strong>in</strong>ds 2005 een sterke<br />
outperformance versus Ford<br />
zien. Als technisch analist ben ik<br />
van men<strong>in</strong>g dat je moet beleggen<br />
<strong>in</strong> aan<strong>de</strong>len die zijn uitgebroken<br />
en momentum hebben. Dat is<br />
veel rendabeler dan bo<strong>de</strong>mvissen.<br />
Porsche zou mijn favoriet dan ook<br />
zijn, als je er Turbo’s op zou kunnen<br />
krijgen. Misschien valt <strong>de</strong>ze<br />
mooie chart ook abn amro Markets<br />
op en kunnen we snel <strong>in</strong> Turbo’s<br />
Porsche beleggen.<br />
WH SELFINVEST<br />
DÉ EUROPESE BROKER VOOR ACTIEVE BELEGGERS<br />
Stocks/Options - Futures - Forex<br />
4Geavanceer<strong>de</strong> han<strong>de</strong>ls- en analyseplatformen op basis van Direct Access en<br />
Tick by Tick koersen.4Vele or<strong>de</strong>rtypes als: stop market, stop limit, profit stop, trail<strong>in</strong>g<br />
stop, bracket or<strong>de</strong>rs, etc.4Van handmatig via halfautomatisch tot vol automatisch<br />
han<strong>de</strong>len.4Ne<strong>de</strong>rlandstalige help<strong>de</strong>sk van 8.00 – 22.154Gratis sem<strong>in</strong>ars<br />
4Scherpe tarieven.<br />
Kantoor Amsterdam<br />
WH SelfInvest NV<br />
Tauro gebouw<br />
Teleportboulevard 110<br />
1043 EJ Amsterdam<br />
tel. 020-6823593<br />
<strong>in</strong>fo@whself<strong>in</strong>vest.com<br />
www.whexpert.com<br />
NIEUW!!!<br />
PORTEFEUILLE-PRO<br />
Ren<strong>de</strong>ment<br />
2000-2005<br />
58% - 156%<br />
WH SelfInvest is een onafhankelijke beursvennootschap met vestig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Luxemburg, Gent,<br />
Parijs en Amsterdam. WH SelfInvest heeft een broker vergunn<strong>in</strong>g en een commissionaire<br />
vergunn<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> Luxemburgse toezichthou<strong>de</strong>r op <strong>de</strong> f<strong>in</strong>anciële dienstverlen<strong>in</strong>g en is<br />
aangemeld bij <strong>de</strong> Belgische CBFA, <strong>de</strong> Franse COB en <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse AFM.<br />
volkswagen<br />
klik hier...<br />
Dagelijks nieuwe updates en tra<strong>de</strong>s<br />
van Jaap Muns en Turbotra<strong>de</strong>rs v<strong>in</strong>dt u op<br />
<strong>de</strong> Turbo-sectie van IEX:<br />
http://www.iex.nl/turbos<br />
Suc<strong>de</strong>n, Uw Strategie voor Succes!<br />
24 UUR HANDELEN<br />
IN ALLE FUTURES,<br />
OPTIES EN VALUTA<br />
UW POSITIES<br />
DAGELIJKS VIA<br />
INTERNET<br />
030 - 69 70 401<br />
’’Meer dan<br />
30 jaar ervar<strong>in</strong>g<br />
<strong>in</strong> commodities<br />
en f<strong>in</strong>ancial futures”<br />
Suc<strong>de</strong>n (UK) Limited<br />
Netherlands branch<br />
Eerste Dorpsstraat 22, 3701 HB Zeist<br />
Tel: +31 30 - 69 70 401<br />
Fax: +31 30 - 69 70 575<br />
<strong>in</strong>fo@suc<strong>de</strong>n.nl - www.suc<strong>de</strong>n.nl<br />
73
C O L U M N<br />
door Warrum Buffet<br />
74<br />
Warrum Buffet is<br />
een literator volgens<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>in</strong>itie van Van<br />
Dale: ‘beoefenaar van<br />
<strong>de</strong> schone letteren’.<br />
Hij schrijft over<br />
zijn waarnem<strong>in</strong>g<br />
van alledaagse<br />
gebeurtenissen, voor<br />
zover die gerelateerd<br />
zijn aan beursgenoteer<strong>de</strong><br />
bedrijven. Déda<strong>in</strong>,<br />
overgevoeligheid en een<br />
groot beel<strong>de</strong>nd vermogen<br />
vormen Warrum Buffets<br />
han<strong>de</strong>lsmerk. Lijfspreuk:<br />
“You only write once”.<br />
Kant noch wal<br />
Buffet heeft visite uit <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten. Samen gaan ze op zoek<br />
naar <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse Wall Street. En v<strong>in</strong><strong>de</strong>n ’m <strong>in</strong> Vlodrop.<br />
De Walstraat <strong>in</strong> Vlodrop is<br />
niet <strong>de</strong> meest bruisen<strong>de</strong><br />
straat van Ne<strong>de</strong>rland. Geen<br />
pc Hoofttractoren, geen Botoxstootbumpers.<br />
Sterker <strong>nog</strong>, als je<br />
er om negen uur ’s ochtends rondloopt,<br />
tref je he-le-maal niemand<br />
aan. Dat was een behoorlijk ontluisteren<strong>de</strong><br />
ervar<strong>in</strong>g voor Big Mac,<br />
met wie ik voor dag en dauw <strong>de</strong> lange<br />
reis on<strong>de</strong>rnomen had. Het leven<br />
valt sowieso al niet mee, maar als<br />
je een maand lang een vage beken<strong>de</strong><br />
uit <strong>de</strong> States <strong>in</strong> huis hebt, moet<br />
je wat. Deze morgen wil<strong>de</strong> Big Mac<br />
our Wall Street zien. Google is goud<br />
waard en dus trokken we met wallen<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> ogen om 05:31 uur<br />
richt<strong>in</strong>g Vlodrop, waar volgens <strong>de</strong><br />
zoekmach<strong>in</strong>e <strong>de</strong> meest nabijgelegen<br />
Walstraat te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n was. Nou<br />
ja, v<strong>in</strong><strong>de</strong>n… In Vlodrop hoef je nergens<br />
ver naar te zoeken. We waren<br />
er stipt om 08:57, vlak voordat <strong>de</strong><br />
klokken zou<strong>de</strong>n lui<strong>de</strong>n en lui<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong><strong>de</strong>n ze. Het werkte aanstekelijk.<br />
Twee koeien <strong>in</strong> <strong>de</strong> wei loei<strong>de</strong>n luid<br />
mee en ik <strong>de</strong>ed ook mijn best. Om<br />
Hollands reputatie hoog te hou<strong>de</strong>n<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten moet je offers<br />
brengen. Big Mac keek z’n ogen<br />
uit. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> rit al, toen we <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
ochtendspits an<strong>de</strong>rhalve kilometer<br />
afleg<strong>de</strong>n tussen Den Bosch en E<strong>in</strong>dhoven<br />
<strong>in</strong> vijftig m<strong>in</strong>uten. “All these<br />
guys are go<strong>in</strong>g to your Wall Street?<br />
Wow.”<br />
Bird flu<br />
Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> rit, die een beproev<strong>in</strong>g<br />
was omdat Big Mac een aantal<br />
vetrollen over <strong>de</strong> versnell<strong>in</strong>gspook<br />
heen had gelegd en als gentleman<br />
wil je je bezoek niet schofferen,<br />
begon het me langzaam te<br />
dagen dat er misschien een misverstand<br />
aan het groeien was. Ik besloot<br />
me van <strong>de</strong> domme te hou<strong>de</strong>n,<br />
wat moest ik an<strong>de</strong>rs. Op naar Vlodrop<br />
en ik hoopte vurig geen plaatselijke<br />
blaaskapel tegen het lijf te lopen.<br />
Gelukkig sliep Vlodrop <strong>nog</strong>.<br />
Om vijf over negen was <strong>de</strong> klok van<br />
<strong>de</strong> plaatselijke dorpskapel klaar met<br />
lui<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> koeien kwamen<br />
langzaam tot rust en het enige wat<br />
<strong>de</strong> rust wreed verstoor<strong>de</strong> was een<br />
laag overvliegen<strong>de</strong> zwaan, die een<br />
merkwaardig geluid maakte en een<br />
e<strong>in</strong><strong>de</strong>loze sliert slijm uit z’n mond<br />
verloor. “Bird flu”, mompel<strong>de</strong> Big<br />
Mac opgewekt. ’t Zou een beetje<br />
magertjes zijn om ons na <strong>de</strong>ze ervar<strong>in</strong>g<br />
meteen weer terug op <strong>de</strong> file<br />
te storten, dus besloot ik Big Mac<br />
rond te lei<strong>de</strong>n door het dorp. Al<br />
gauw stuitten we op mannen <strong>in</strong> jur-<br />
ken, sommige met lange baar<strong>de</strong>n.<br />
Stom, dat kon er <strong>nog</strong> wel bij. Vlodrop<br />
is niet alleen lan<strong>de</strong>lijk bekend<br />
vanwege <strong>de</strong> Walstraat, maar ook als<br />
vestig<strong>in</strong>gsplaats van <strong>de</strong> Indiase tmgoeroe<br />
Maharisji.<br />
Red lights<br />
De rest van <strong>de</strong> dag genoten we <strong>de</strong><br />
gastvrijheid van <strong>de</strong> soepjurken. Big<br />
Mac was vooral geïnteresseerd <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
gewichtloosheid die je volgens <strong>de</strong><br />
Maharisji kunt bereiken. Mijn pog<strong>in</strong>gen<br />
om mijn gast dui<strong>de</strong>lijk te<br />
maken dat dat alleen op z’n portemonnee<br />
sloeg, wuif<strong>de</strong> Big Mac weg.<br />
Gewichtloosheid, dat leek ’m wel<br />
wat. En eerlijk is eerlijk, dat zou <strong>de</strong><br />
terugweg voor mijn boli<strong>de</strong> ook een<br />
stuk aangenamer maken, want hij<br />
had behoorlijk wat moeite gehad<br />
met <strong>de</strong> Limburgse heuveltjes op <strong>de</strong><br />
heenweg. Terwijl Big Mac hartelijk<br />
afscheid nam van <strong>de</strong> opperjurk,<br />
vroeg ik mij nagelbijtend af wat<br />
voor beeld hij van ons landje mee<br />
terug zou nemen naar <strong>de</strong> States.<br />
Het bleek mee te vallen. Big Mac<br />
had zich opperbest vermaakt. Alles<br />
was ronduit great, Vlodrop was fat.<br />
En our Wall Street overtrof alle verwacht<strong>in</strong>gen,<br />
al was het <strong>in</strong> <strong>de</strong> States<br />
net even bigger. Eén kle<strong>in</strong>, piepkle<strong>in</strong><br />
vraagje had hij <strong>nog</strong>. “Where were<br />
all the girls? And the red lights?”<br />
Oef, zie je wel. Ik had ’m niet goed<br />
begrepen. In elk geval had ik Neerlands<br />
reputatie als ze<strong>de</strong>nloze, losbandige<br />
vrijbuitersnatie onbedoeld<br />
fl<strong>in</strong>k opgekalefaterd.<br />
disclaimer:<br />
U was al <strong>in</strong> <strong>de</strong> kop gewaarschuwd