Watercondities beschermde natuurgebieden - Natuur en ...

3.3 Afleiding ecologische doelen en fasering maatregelen
Normen voor de ecologische doelen voor waterlichamen zijn niet op Europees nivo
vastgesteld, maar moeten door de lidstaten zelf worden gedefinieerd. In Nederland zijn
maatlatten en normen opgesteld voor natuurlijke wateren: deze doelstelling heet de
‘Goede Ecologische Toestand’ (GET). Vrijwel alle waterlichamen in Nederland zijn echter
als kunstmatig of sterk veranderd aangemerkt, en voor deze waterlichamen gelden
afwijkende doelstellingen (= ‘Goed Ecologisch Potentieel’), die in principe per
waterlichaam moeten worden vastgesteld. De normen moeten wettelijk door de
provincies worden vastgesteld, maar in de praktijk zijn deze op initiatief van de
waterbeheerders gedefinieerd tijdens gebiedsprocessen en hebben de provincies het
resultaat daarvan overgenomen. Voor enkele kunstmatige watertypen (sloten en
kanalen) zijn op nationaal nivo overigens wel maatlatten en normen vastgesteld.
Ook voor de algemeen fysisch-chemische normen zijn op nationaal niveau per watertype
normen opgesteld. Voor sterk veranderde wateren worden meestal de waarden die
horen bij de Goede Ecologische Toestand overgenomen, dus de normen die gelden voor
natuurlijke wateren. Voor kunstmatige wateren (sloten en kanalen) zijn aparte
maatlatten met bijbehorende normen voor algemeen fysisch-chemische normen. Deze
worden meestal ook overgenomen.
In principe moeten de doelen voor de KRW-waterlichamen in 2015 gehaald zijn. Onder
bepaalde voorwaarden (die in de KRW zijn omschreven), mag deze termijn met
maximaal twee maal 6 jaar verlengd worden. De (motivatie voor de) termijnverlenging
moet door de provincies worden vastgesteld in de provinciale plannen. In Nederland
wordt breed in gezet op termijnverlenging. Voor de motivatie van de termijnverlenging
is geen landelijke denklijn ontwikkeld, zoals is gebeurd voor het aspect “significante
schade” bij het toekennen van een afwijkende status. Wel is landelijk een algemene
tekst gemaakt, die feitelijk neerkomt op een interpretatie van de tekst van de KRW zelf.
Deze tekst is in Bijlage 4 weergegeven.
De Europese concept Guidance on exemptions maakt duidelijk dat er veel meer kanten
aan deze onderbouwing zitten. Bij het afwegen van de kosten horen bijvoorbeeld ook de
baten betrokken te worden, zowel de economisch kwantificeerbare als de ecologische
baten. Argumenten als lange afschrijvingstermijnen of te hoge lasten voor de burger,
voldoen niet zondermeer aan de richtlijnen uit de Guidance. Verder moet de fasering
van maatregelen uiteindelijk per waterlichaam worden onderbouwd. En in alle gevallen
moet er (o.a.) voor worden zorg gedragen dat er zoveel mogelijk alternatieve
maatregelen worden overwogen en dat de toestand van het betreffende waterlichaam
er niet verder op achteruitgaat. Tenslotte moet in het eerstvolgende
stroomgebiedbeheerplan opnieuw worden gekeken of de doelen op de dan geldende
einddatum (i.c. 2021 en niet op voorhand 2027) kunnen worden gehaald. Als dat niet het
geval is, dan moet de termijnverlenging opnieuw worden gemotiveerd.
Een overzicht van KRW-maatregelen moet door de waterbeheerders in hun plannen
worden opgenomen. Soms is de omvang van maatregelen per waterlichaam
opgenomen, soms is de omvang alleen per type maatregel voor het hele beheergebied
21