VM113 Buigen - vormgeven van dunne plaat.pdf - Induteq

Supplement "machines en gereedschappen"
M.1 Inleiding
In dit supplement "Machines en gereedschappen" worden
de meest voorkomende machines en gereedschappen, nodig
voor het uitvoeren van de buigbewerkingen, besproken.
Het is evenwel zeer gewenst ook kennis te nemen van de
algemene publicatie VM 112," Machines en gereedschappen",
waarin de volgende onderwerpen worden besproken:
persen en randapparatuur;
bouw en eigenschappen van de persen waarmee, met
behulp van specifieke gereedschappen als buigstempels
en volgsnijbuigstempels, producten worden vervaardigd;
aanschaf en onderhoud van persen en randapparatuur;
opstellen van een specificatie voor aanschaf van een
machine;
aan- en afvoer van materiaal en producten;
gereedschappen;
de interactie tussen pers en gereedschap;
aanschaf en onderhoud van gereedschap;
wisselen en spannen van gereedschap;
meten van producten;
instructies en veiligheid;
overzicht van normen voor machines en gereedschappen
voor het vervormen van plaat.
De keuze voor de aanschaf van productiemiddelen, machines,
gereedschappen en randapparatuur, wordt in sterke
mate bepaald door:
de ervaring met bepaalde productieprocessen;
het huidige en/of gewenste productiepakket;
het soort producten dat wordt vervaardigd;
de te leveren aantallen producten en de grootte van de
productieruns;
de vereiste nauwkeurigheid van de producten;
de opbouw van het bestaande machinepark;
de graad van mechanisatie en automatisering.
Om uiteindelijk tot de juiste keuze voor aanschaf van de
productiemiddelen te komen, zijn ook andere dan louter
technische aspecten van belang.
Daarover in het kort het volgende.
Het merendeel van de bedrijven beschikt over een ondernemingsplan,
waarin de ondernemer, met ondersteuning
van de staf, zijn visie op het bedrijf heeft beschreven. Een
onderdeel daarvan is een investeringsplan, waarin is aangegeven
wanneer welke investering moet worden gedaan
bij een zekere situatie. Daarbij wordt onderscheid gemaakt
tussen:
a. Vervangingsinvestering: bijvoorbeeld een machine wordt
vervangen door een nieuwe met dezelfde mogelijkheden.
b. Uitbreidingsinvestering: bijvoorbeeld aanschaf van een
machine met meer of andere productiemogelijkheden,
nodig voor een nieuw product of technologie.
Het valt buiten het bestek van deze publicatie verder op de
materie in te gaan, zodat wordt volstaan met het noemen
van enkele criteria, zoals onder meer:
flexibel investeringsbeleid, d.w.z. kunnen inspelen op
technologische ontwikkelingen;
seriegrootte van de te leveren producten;
bezettingsgraad van het beschikbare machinepark;
investeringsalternatieven;
universele of specifieke productiemiddelen;
technische en economische levensduur;
terugverdientijd van de investering;
rendement op geïnvesteerd vermogen;
Naast de economische zijn ook de organisatorische consequenties
bij het introduceren van nieuwe machines, gereedschappen
of technologieën, van belang.
41
Met het bovenstaande is globaal aangegeven dat investeren
een complexe materie is, waarbij zowel technische, economische
als organisatorische aspecten moeten worden
afgewogen.
Dit supplement heeft tot doel inzicht te geven in de technische
mogelijkheden van de verschillende machines en
gereedschappen.
Omdat de bewerking "buigen" echter in zeer veel variaties
wordt uitgevoerd, van eenvoudig inlegwerk op universele
machines tot zeer geavanceerde CNC bestuurde processen
op specifieke machines, is het gewenst het besprekingsgebied
voor dit supplement enigszins af te bakenen.
De volgende onderwerpen komen aan de orde:
de universele kantpersen, zowel boven- als onderaangedreven
uitvoeringen;
de universele zwenkbuigmachines;
de strijkbuigmachines;
de buigautomaten;
hulpmiddelen als bombering en spanmiddelen;
gereedschappen voor genoemde machines.
Opmerking: De persen voor onder andere volggereedschappen
zijn reeds besproken in de algemene publicatie
VM 112 "Machines en gereedschappen".
M.2 Universele machines
M.2.1 De kantpers
De kantpers is een op plaatbuigen gerichte, verticaal bewegende
pers.
In de meest elementaire vorm bestaat de pers uit een
frame, een onderbalk met daarop eventueel een tafel, een
bovenbalk en een aandrijving die, afhankelijk van de soort
pers, voor de verplaatsing van een van de balken zorgt. Er
bestaan zowel boven- als onderaangedreven persen (zie
figuur M.2.1 en M.2.2).
figuur M.2.1 Kantpers met hydraulische bovenaandrijving
figuur M.2.2 Kantpers met hydraulische onderaandrijving
Voor het positioneren van de te buigen plaat is een aanslagsysteem
nodig dat aan de onderbalk, of perstafel, is
bevestigd. Bij persen met bovenaandrijving, gewoonlijk
twee hydraulische cilinders, is de onderbalk vast en beweegt
de bovenbalk.
Bij persen met onderaandrijving, meestal een hydraulische
cilinder, is de bovenbalk vast en beweegt de onderbalk,
hetgeen inhoudt dat ook het aanslagsysteem de beweging
meemaakt. Het gevolg is dat de constructie zwaarder
wordt. Daarom worden kantpersen met onderaandrijving