Verslag van de Vereniging - CBF

20
Tenslotte is aan 12 panden (2007 14) meer dan € 100.000
besteed, omdat het instandhouding van (grotere) complexen
betrof, of volledige restauraties, dan wel delen daarvan. Het ging
daarbij om:
Amsterdam
Prinsengracht 999
Volledige renovatie van het interieur met herstel van de
oorspronkelijke structuur van het gebouw. Werk loopt door
in 2009.
Doesburg
Bergstraat 50
Algehele kaprenovatie.
Haarlem
Spaarne 15A-17
Algehele cascorestauratie van woning en aulagebouw uit 1903
van architect B.J. Ouëndag en J.F. Klinkhamer, gelegen naast
het ‘Hodshon Huis’. In 2009 wordt het ‘Hodshon Huis’ zelf
onder handen genomen.
Naaldwijk
Heilige Geest Hofje 1-12
Restauratie van de gevels en dakaansluitingen (goten) van de
oostzijde van dit hofje.
Schoonhoven
Bij de Watertoren 25
Onderhoud en schilderwerk aan de houten ombouw van het
watervat.
Schoonhoven, Bij de Watertoren 25,
schilderwerk vanaf hangende steiger. (foto HdK)
Alblasserdam, Cortgene 9,
granito stoepplaat. (foto HdK)
Schiedam
Overschiesestraat 1-3
Schilderwerk en renovatie casco van de noordvleugel en volledige
restauratie van vier woningen.
Wanneperveen
Veneweg 56
Omvangrijk herstel aan gevels en kap, renovatie van achterhuis.
Aparte aandacht binnen deze categorie verdient het restauratiewerk
aan de volgende panden:
Alblasserdam, Cortgene 9, Ambachtsherenhuis
Zoals bij de inleiding opgemerkt is de restauratie van dit kenmerkende
19de-eeuwse huis nog één van de weinige ‘krotopruimingen’
die de Vereniging tot haar taak rekent. In het vorig verslag is weergegeven
dat begin 2008 Cortgene 9 weer op een solide fundering
stond. Het werk gedurende dit jaar was dan ook vooral gericht op
herstel van het casco. Daarbij gaat het in feite om twee gebouwen,
het eigenlijke woonhuis van de ambachtsheer en het ter linkerzijde
aangebouwde koetshuis. Het cascoherstel begon met de volledige
vervanging van het dak van het koetshuis en het grotendeels vervangen
van het woonhuisdak. Bij het laatste bleek vooral de dakvoet en
de goot met kroonlijst dermate slecht dat tot vernieuwing moest
worden besloten. Nadat beide bouwdelen weer fatsoenlijk ‘onder
dak’ waren, konden de gevels en de raamkozijnen met hun schuiframen
worden hersteld. Daarbij deed zich, als gevolg van de
scheefstand, juist bij de voorgevel veel houtrot voor en waren
(blind)ankers geroest door inwatering. In de zijgevels zaten als
gevolg van de zettingen de grootste scheuren. Hier moesten grote
stukken worden gedemonteerd en weer naar elkaar toe gemetseld.
De kozijnen en ramen zijn binnen hun scheefgezakte openingen,
met speling van soms wel 8 cm., zoveel mogelijk recht gezet en
gangbaar gemaakt.
De achtergevel kende vergelijkbare problemen als de voorgevel ten
aanzien van schade aan metselwerk, kozijnen en ramen. Het achterdak
bleek oorspronkelijk dakkapellen te hebben gehad die niet naar
buiten waren uitgebouwd, maar juist naar binnen! Deze curiositeit,
die wij bij geen enkel ander pand in ons bezit kennen, is met zorg
gereconstrueerd. De dakgoot aan de achterzijde was geheel van
gietijzer en is vervangen door een nieuwe ijzeren goot naar oud
model. Op de begane grond zijn enkele ooit dichtgemetselde
ramen weer open gemaakt.
V E R S L A G V A N D E V E R E N I G I N G J A A R V E R S L A G 2 0 0 8
Parallel aan de vorderingen aan de buitenzijde, kon binnen de
constructie worden hersteld. Door het aanlassen van verrotte balkkoppen
en waar nodig vervangen van balken werd het inwendig verband
tussen de gevels weer hersteld. Het herstel van de muurstijlen
op de verdieping bracht het verband tussen de kap en de balklaag
terug. Vervolgens konden op de bel-etage de vloeren (grotendeels
nieuw) worden ingebracht. Ook in het koetshuis moesten de vloeren
van de bel-etage en de eerste verdieping worden vervangen.
Na het aanbrengen van nieuwe hemelwaterafvoeren rondom kon
het huis voor het eerst sinds lange tijd weer drogen.
Cruciaal onderdeel van deze restauratie was het ontgraven van een
deel van de dijk. Niet alleen hadden de dijkverzwaringen in het verleden
een deel van de zettingen van Cortgene 9 veroorzaakt, maar
door de opeenvolgende verhogingen was de voorgevel zijn plint
kwijtgeraakt. Het verlagen van een deel van de straat ter plekke van
ons huis had dus zowel een constructieve als een esthetische achtergrond.
Die oplossing bleek minder eenvoudig dan gedacht. De gewenste
breedte van 180 cm. stuitte op bezwaren van de gemeente
omdat er dan twee parkeerplaatsen voor het huis verloren zouden
gaan. Uiteindelijk is een smallere strook toegestaan, gecombineerd
met een versmald trottoir ter plaatse. Bij het graven van de beoogde
bak deed zich al snel een aangename verrassing voor. De oorspronkelijke
granito stoepplaat bleek nog geheel aanwezig en in vrijwel
ongeschonden staat. Deze is inmiddels geheel in het zicht gebracht
en opgenomen in de nieuwe bestrating. Door de ingreep heeft de
gevel zijn plint en daarmee zijn goede verhoudingen teruggekregen.
In 2009 wordt verder gewerkt aan het herstel van de achtergevel
van het koetshuis, van de interieurafwerking van beide panden en
aan het aanbrengen van nieuwe installaties.
Deze restauratie is mogelijk dankzij een tweetal rijksbijdragen in het
V E R E N I G I N G H E N D R I C K D E K E Y S E R
Alblasserdam, Cortgene 9,
de gevel met verlaagde stoep. (foto HdK)
kader van de BRIM achterstandsregeling en dankzij de steun van de
BankGiro Loterij. Het werk wordt uitgevoerd onder eigen directie.
Amsterdam, Henri Polaklaan 9 ‘De Burcht’
‘De Burcht’ van H.P. Berlage is nog maar net in ons bezit (zie Jaarverslag
2007) en vrijwel meteen is gestart met de uitvoering van een
omvangrijke restauratie. Dat kon omdat de vorige eigenaar reeds
een aanvraagprocedure voor de restauratie- en bouwvergunning had
lopen. Op die vergunning kon worden gestart, al is tegelijkertijd
een wijzigingsvergunning aangevraagd om door ons gewenste aanpassingen
in het plan te kunnen doorvoeren. Die aanpassingen
volgden na een hernieuwd onderzoek naar de originele indeling van
dit in 1900 gerealiseerde gebouw en naar de nog aanwezige restanten
uit die periode. ‘De Burcht’ is gebouwd als vakbondsgebouw
voor de Algemeene Nederlandsche Diamantbewerkersbond. De
bond hield er kantoor en zijn vakbondsbijeenkomsten, ontving
leden en keerde aan weduwen van leden toelages uit. Al tijdens de
ANDB periode (tot 1958), maar vooral door de opvolgende gebruikers,
is ‘De Burcht’ verschillende keren aangepast aan nieuwe
gebruikseisen. Verschillende keren werd het interieur door overschilderingen
gemoderniseerd. De restauratie van het trappenhuis
en de Bondsraadzaal in 1990, ten behoeve van de nieuwe functie als
vakbondsmuseum, had laten zien dat het interieur in Berlages tijd
veelkleurig was afgewerkt, met sjabloonschilderingen als versiering.
De huidige restauratie heeft tot doel om alle Berlage-restanten ook
in de overige vertrekken terug in het zicht te brengen, maar tegelijkertijd
de technische nadelen uit de begintijd van het gebouw op te
heffen. Vervolgens moet ‘De Burcht’ weer geschikt gemaakt worden
voor ontvangsten en vergaderingen.
Alblasserdam, Cortgene 9, de voorkamer. (foto RACM)
21