ATEX-Handleiding - Nevedi

oxidatie de temperatuur verder doen stijgen tot het materiaal daadwerkelijk gaat
smeulen. Onder andere steenkool, hooi en melkpoeder kunnen dit gedrag vertonen.
Oxidaties: oxidaties treden vooral op bij opgeslagen poeders waarbij smeulnesten
gevormd worden die bij omscheppen van de poederhoop een mogelijke
ontstekingsbron kunnen vormen voor stof-luchtmengsels die bij dat omscheppen
ontstaan. Pyrofore stoffen zijn stoffen die bij contact met lucht spontaan ontbranden
zelfs wanneer er sprake is van een goede warmte afgifte. Reden daarvoor is het
snelle verloop van de chemische reactie bij lage temperaturen. IJzersulfide en fijn
aluminiumpoeder zijn voorbeelden van pyrofore stoffen.
Ontleding: ontledingsreacties kunnen een ontstekingsbron vormen wanneer bij de
ontleding warmte vrijkomt. Stoffen die bekend staan om hun gevaar van
ongecontroleerde ontledingsreacties zijn b.v. peroxides en ethyleen.
1.7.5 Praktische betekenis van de ontstekingsbronnen bij de uitvoering van
de risicobeoordeling
Het vermogen van een ontstekingsbron om een ontsteking te veroorzaken hangt af van de
eigenschappen van de aanwezige substanties, met name de minimale ontstekingsenergie
(MOE) en de minimale ontstekingstemperatuur (MOT). Men moet voor elke ontstekingsbron
nagaan in welke mate deze zich kan voordoen en ze op de volgende manier classificeren:
- Ontstekingsbronnen die continu of vaak kunnen voorkomen bij de normale werking
van toestellen;
- Ontstekingsbronnen die in zeldzame omstandigheden kunnen voorkomen ten
gevolge van functiestoornissen in toestellen;
- Ontstekingsbronnen die in zeer zeldzame situaties kunnen voorkomen ten gevolge
van zeldzame defecten.
Indien men niet kan evalueren of een ontstekingsbron kan voorkomen is deze volgens de
norm NEN-EN 1127-1:2007 NL permanent aanwezig.
Een korte beschrijving van de “energie-inhoud” van de belangrijkste ontstekingsbronnen.
Hete oppervlakken (veroorzaakt door wrijving, slippen en andere storingen):
Om ontsteking te voorkomen moet de temperatuur van het warme oppervlak:
- lager zijn dan circa 75 °C beneden de glimtempera tuur van de stoflagen;
- én 2/3 van de ontstekingstemperatuur van de stofwolken zijn (MOT).
Rekening houdend met bovenvermelde veiligheidsparameters betekent dit dat de
oppervlaktetemperatuur van elektrische apparaten en de temperatuur van andere
warme oppervlakken beperkt moet blijven tot maximaal :
- 195°C in de mengvoederbedrijven
- 240 °C in de maalderijen
Vlammen en hete gassen: vlammen, ongeacht hun grootte, worden tot de actiefste
ontstekingsbronnen gerekend en zijn dus altijd relevant.
- Elektrische vonken: zijn doorgaans relevant.
- Mechanische vonken ( impactvonken, slijpvonken en wrijvingsvonken):
- Veroorzaakt door mechanisch aangedreven gereedschap (boren,slijpen),
door vreemde voorwerpen, door het losraken van onderdelen, door het
storten van materiaal in bunkers en silo’s, door verspanende bewerkingen
zijn doorgaans relevant;
- Veroorzaakt door vallende werktuigen zijn enkel relevant bij stof met een
zeer lage MOE;
©Nevedi handleiding 2005 ATEX-richtlijn 137 20