ATEX-Handleiding - Nevedi

4. DE GEVARENZONE-INDELING D.M.V. RISICOANALYSE
4.1 INLEIDENDE BEGRIPPEN OMTRENT RISICOANALYSE
Dit hoofdstuk is een handleiding waarmee de fabrikant zijn bedrijf in gevarenzones kan
indelen. Het indelen van een bedrijf in verschillende zones is een wettelijke verplichting
betreffende het welzijn van werknemers die door explosieve atmosferen gevaar kunnen
lopen.
Een risicoanalyse is:
- Het identificeren van de gevaren voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering
van hun werk;
- Het vaststellen en nader bepalen van de risico’s;
- Het evalueren van de risico’s.
De risico-evaluatie bestaat uit het beoordelen van de vastgestelde risico’s naar frequentie en
ernst met als doel een waardecijfer (grootte-orde) toe te kennen aan de risico’s. De evaluatie
maakt het mogelijk gefundeerde prioriteiten vast te leggen voor het treffen van
preventiemaatregelen.
Bij het vastleggen van preventiemaatregelen dient de prioriteit gegeven te worden aan, in
volgorde van belang:
- Preventiemaatregelen die tot doel hebben risico’s te voorkomen (risico-uitsluiting);
- Preventiemaatregelen die tot doel hebben schade te voorkomen
(frequentieverlagend);
- Preventiemaatregelen die tot doel hebben de schade te beperken (ernstverlagend).
De uitvoering van een risicoanalyse op het vlak van stofexplosies zal niet fundamenteel
verschillen van de algemene aanpak zoals hierboven beschreven. Ook hier zullen de
identificatie van de gevaren en de risicofactoren de eerste stappen zijn.
Met betrekking tot stofexplosies kan het gevaar gedefinieerd worden als “de mogelijke
aanwezigheid of vorming van een ontplofbaar stof-luchtmengsel”. De aanwezigheid van één
of meerdere relevante ontstekingsbronnen kan beschouwd worden als risicofactor (strikt
genomen zou het zuurstofgehalte ook beschouwd kunnen worden als risicofactor, maar met
deze factor wordt reeds rekening gehouden in de term ontplofbaar stof-luchtmengsel).
Voor het uitvoeren van de gevarenzone-indeling werd geopteerd gebruik te maken van de
Nederlandse praktijkrichtlijn NPR 7910-2 (juni 2008): “Gevarenzone-indeling met betrekking
tot stofontploffingsgevaar.”
4.2 DEFINITIE VAN DE VERSCHILLENDE GEVARENZONES
Een gevaarlijk gebied is een gebied waarbinnen een ontplofbaar stof-luchtmengsel aanwezig
is of kan zijn, waardoor speciale voorzieningen ten aanzien van ontstekingsbronnen nodig
zijn. Om de aard van die maatregelen te bepalen wordt het gevaarlijke gebied ingedeeld in
zones, waarbij 4 klassen te onderscheiden zijn: zone 20, 21, 22 en NGG. Onder normaal
bedrijf wordt verstaan niet alleen de installaties in het bedrijf, maar ook onderhoud en
mogelijke storingen.
©Nevedi handleiding 2005 ATEX-richtlijn 137 38