Invloeden op de vennootschapsbelastIng - Nyenrode Business ...

20
INVLOEDEN OP DE VENNOOTSCHAPSBELASTING
2.6 Van rule based naar principle based?
De Wet Vpb is complex geworden, alle pogingen tot vereenvoudiging van de
belastingwetgeving ten spijt. Voorbeelden van complexiteit zijn de
regelingen van de afgewaardeerde vorderingen en de
deelnemingsverrekening, in het bijzonder de samenloop met andere
regelingen in de Wet Vpb. Ten aanzien van de gewijzigde regelingen inzake
afgewaardeerde vorderingen, het onderwerp van mijn proefschrift, zei een
Eerste Kamerlid tegen de staatssecretaris: “Dit wetsvoorstel is door zijn
gecompliceerdheid al voor menig fiscalist niet meer te bevatten. Het zou
derhalve van weinig respect getuigen als ik u met technische vragen zou
lastigvallen. Daarom vraag ik de staatssecretaris, die ongetwijfeld alle
finesses van dit wetsvoorstel begrijpt – mijn fractie wenst hem van harte
proficiat met zijn toetreding tot de top 50 van ’s werelds machtigste
fiscalisten – om binnen twee maanden per brief te reageren op de vragen en
de veronderstellingen die de redactie van Vakstudie Nieuws naar aanleiding
van de memorie van antwoord nog heeft.” 31
Deze complexiteit van de Wet Vpb roept de vraag op of het niet verstandiger
is om meer de beginselen van de belastingheffing in de wet vast te leggen. 32
Een voordeel daarvan zou kunnen zijn dat de wetgeving minder
gedetailleerd hoeft te zijn, zeker indien het antimisbruikwetgeving betreft. De
huidige gedetailleerde (antimisbruik)regelgeving treft soms reële situaties,
waarvoor de belastingdienst thans geen tegemoetkoming kan bieden, omdat
de wet die ruimte niet biedt. Bij minder gedetailleerde regelgeving is meer
ruimte en worden dit soort situaties eerder voorkomen. 33 Bovendien zal een
beginsel, als open norm, gemakkelijker kunnen worden toegepast op allerlei
verschillende situaties en gemakkelijker worden ingevuld aan de hand van
gewijzigde maatschappelijke opvattingen. Tegelijk is dat mijns inziens ook
het bezwaar. Wanneer zijn zaken maatschappelijke opvattingen zodanig
gewijzigd dat iets wat eerst was toegestaan dat niet langer meer is? Het lijkt
31
Handelingen I 2005/06, 29 november 2005, 29 686, p. 8-358.
32
Aldus R.H. Happé, Belastingrecht en de geest van de wet, een pleidooi voor een beginsel
benadering in de wetgeving, p. 19.
33
Overigens biedt thans de hardheidsclausule ex art. 63 AWR onder omstandigheden
mogelijkheden om belastingplichtigen tegemoet te komen.