P159.pdf

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.1
1. INLEIDING
Ter voorkoming van ongevallen dient het werken onder of in de nabijheid
van hefbruggen voor motorvoertuigen en dergelijke met de nodige (voor-)
zorg te gebeuren. Daartoe zijn in dit blad aanwijzingen gegeven voor de
veilige constructie, het onderhoud en het veilig gebruik van verschillende
soorten hefbruggen.
De met * gemerkte aanwijzingen zijn geheel of gedeeltelijk gebaseerd op
een of meer artikelen van het "Veiligheidsbesluit voor fabrieken of
werkplaatsen 1938", het "Electrotechnisch Veiligheidsbesluit" en het
"Arbeidsbesluit jeugdigen" en hebben mede betrekking op de naleving van
die artikelen (zie hoofdstuk 10, Wettelijke bepalingen). Met het in
acht nemen van die aanwijzingen voldoet men naar het oordeel van de Arbeidsinspectie
op doeltreffende wijze aan bedoelde wettelijke voorschriften.
De overige aanwijzingen zijn voor het veilig werken met hefbruggen echter
van even groot belang. Het is vanzelfsprekend dat de Arbeidsinspectie
bij het hanteren van in algemene termen vervatte wettelijke bepalingen
- behoudens wanneer zich bijzondere omstandigheden voordoen -
zich zal richten naar de inhoud van dit blad. Hierbij wordt evenwel
aangetekend dat, mocht op andere wijze een even hoog niveau van veiligheid
worden bereikt, uiteraard evenzeer is voldaan aan bedoelde wettelijke
bepalingen. Mocht in bepaalde gevallen blijken dat de aanwijzingen
niet kunnen worden opgevolgd, dan verdient het aanbeveling overleg
te plegen met het Districtshoofd van de Arbeidsinspectie.
2. ALGEMENE BEPALINGEN
2.1 Definities
2.1.1 Hefwerktuig
In het kader van deze publikatie wordt onder een hefwerktuig verstaan,
een werktuig dat is bestemd en ingericht voor het anders dan horizontaal
verplaatsen van lasten door middel van een geleid bewogen hefvlak.
2.1.2 Hefbrug
Onder een hefbrug wordt verstaan, een hefwerktuig dat is voorzien van
een of meer geleid bewogen hefvlakken, die uitsluitend bestemd en ingericht
zijn voor het heffen van voertuigen of dergelijke, waaraan werkzaamheden
moeten worden verricht. Voorbeelden: een- of meerkolom hefbruggen,
een- of meerplunjer hefbruggen en wielgreep hefbruggen.
2.1.3 Hefvlak
Onder een hefvlak wordt verstaan, elke inrichting die de last tijdens
het heffen of anderszins verplaatsen ondersteunt, zoals een rijbaan,
een hefarm, en dergelijke.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.2
2.1.4 Geleid bewogen hefvlak
Onder een geleid bewogen hefvlak wordt verstaan, een hefvlak dat tijdens
het heffen of anderszins verplaatsen wordt gedwongen een door de
constructie van het hefwerktuig bepaalde baan te volgen.
2.1.5 Vast opgestelde hefbrug
Onder een vast opgestelde hefbrug wordt verstaan, een hefbrug die aan
een opstellingsplaats is gebonden.
2.1.6 Verplaatsbare hefbrug
Onder een verplaatsbare hefbrug wordt verstaan, een hefbrug die in onbelaste
toestand verplaatsbaar is, doch in belaste toestand niet mag
worden verplaatst.
2.1.7 Werklast
Onder de werklast van een hefbrug wordt verstaan, de maximaal veilig
toelaatbare last die met de hefbrug mag worden geheven.
2.1.8 Bedrijfsdruk
Onder de bedrijfsdruk van een hydraulische of pneumatische installatie
wordt verstaan, de hoogste druk die in een transportleiding, drukhouder
of afzonderlijk gedeelte van een drukhouder kan heersen, bij gebruik
overeenkomstig de bestemming.
2.1.9 Stabiliteitscoëfficiënt
Onder een stabiliteitscoëfficient wordt verstaan, de som van de stabiliteitsmomenten
ten opzichte van de kantellijn gedeeld door de som van
de kantelmomenten ten opzichte van de kantellijn. Stabiliserende momenten
zijn momenten die een stabiliserend effect op de hefbrug veroorzaken.
Kantelmomenten zijn momenten die een kantelend effect op de hefbrug
veroorzaken.
2.1.10 Mechanisch aangedreven
Onder mechanisch aangedreven wordt verstaan, direct of indirect door
een krachtwerktuig aangedreven. In dit verband worden ook elektrische,
hydraulische en pneumatische aandrijvingen tot de mechanische aandrijvingen
gerekend.
2.1.11 Beveiligingsinrichting
Onder een beveiligingsinrichting wordt verstaan, een toestel of een
deel van de constructie dat, zodra gevaar bestaat voor letsel of beschadiging
door mechanische oorzaken, automatisch in werking treedt en
de bijbehorende beweging van de hefbrug tot stilstand brengt.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.3
2.1.12 Veiligheidscontact
Onder een veiligheidscontact wordt verstaan, een mechanisch gedwongen
contact dat bij het openen de stilstand van de beveiligde beweging(en)
teweegbrengt en behoudt, wanneer de voor de veiligheid vereiste voorwaarden
niet zijn vervuld. Als veiligheidscontact wordt bestempeld, ieder
contact dat een beweging begrenst of een ongewilde beweging verhindert.
Contacten in de eindschakelaars van bijvoorbeeld de hefbeweging
zijn veiligheidscontacten.
2.1.13 Mechanisch gedwongen contact
Onder een mechanisch gedwongen contact wordt verstaan een elektrisch
orgaan voor stroomverbreking door mechanisch gedwongen scheiding van
de stroomvoerende contacten, zelfs wanneer deze zijn vastgebrand.
2.1.14 Bladveerschakelaar
Onder een bladveerschakelaar wordt verstaan, een hulpschakelaar zonder
mechanisch gedwongen uitschakeling, waarbij de momentschakeling tot
stand komt door middel van een of meer bladveren die al of niet als
contactdrager fungeren. De zogenaamde "microschakelaars" worden gerekend
onder de definitie van bladveerschakelaars te vallen.
2.2 Geldigheid
De in dit blad gegeven aanwijzingen zijn bestemd voor nieuwe hefbruggen,
die vanaf 1 januari 1987 in gebruik worden genomen.
Gebleken is dat het voor bestaande hefbruggen veelal redelijkerwijs
niet mogelijk is, alsnog aan alle aanwijzingen te voldoen. In dat geval
geldt dat van de hierna onder a t/m l opgesomde aanwijzingen (op de
aangegeven wijze) kan worden afgeweken, mits hierdoorgeen gevaarlijke
situaties ontstaan. In een dergelijk geval verdient het aanbeveling
overleg te plegen met het Districtshoofd van de Arbeidsinspectie.
a 4.3.1
De genoemde 100% geldt voor zover mogelijk.
b 4.5.3
De aanwijzing geldt vanaf 1 januari 1987.
c 4.5.4.2a
De genoemde 0,1 m geldt voor zover mogelijk.
d 4.5.4.5a
De genoemde 0,1 m geldt voor zover mogelijk.
e 4.5.4.5b
Het automatisch inschakelen geldt voor zover mogelijk.
f 4.6.5
De genoemde 12-voud, respectievelijk 8-voud geldt niet.
g 4.6.13
De genoemde 8-voud, respectievelijk 6-voud geldt niet.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.4
h 4.7.2
De genoemde 50 mm of 1° geldt voor zover mogelijk.
i 4.7.5
De genoemde 0,1 m geldt voor zover mogelijk.
j 4.8.1
De genoemde 0,1 m geldt voor zover mogelijk.
k 4.9
"Zelfremmend" geldt voor zover mogelijk.
l 4.10
De verplichte drukveer geldt voor zover mogelijk.
2.3 Toepassingsgebied
2.3.1
De aanwijzingen in dit blad zijn van toepassing op hefbruggen met een
totale hefhoogte van tenminste 0,5 m. Bij boven werkkuilen opgestelde
hefbruggen dient in dit verband de diepte van de werkkuil tot de hefhoogte
te worden gerekend.
2.3.2
De aanwijzingen in dit blad gelden niet voor hefwerktuigen die bestemd
zijn om voertuigen slechts gedeeltelijk op te heffen, zoals garagekriks,
vijzels en dergelijke. Tevens zijn de aanwijzingen niet van toepassing
op goederenheffers en heftrucks. Hiervoor gelden respectievelijk
de publikatiebladen P 87 en P 143.
2.3.3
Hefbruggen met aangebouwde werkplatformen die tevens als hoogwerker
worden gebruikt, moeten voldoen aan de aanwijzingen in dit blad en bovendien
aan de aanwijzingen voor hoogwerkers als vermeld in het publikatieblad
P 81.
2.4 Opschriften
2.4.1*
Op hefbruggen dienen op een goed zichtbare plaats duidelijk leesbaar en
onuitwisbaar de volgende gegevens te zijn vermeld:
- de naam van de fabrikant of leverancier;
- het type- en/of het fabrieksnummer;
- het bouwjaar;
- de werklast(en) in kg of t;
- de bedrijfsdruk in bar, mPa of kPa, op hefbruggen met hydraulische of
pneumatische aandrijving of bediening.
2.4.2*
De werklast dient, zo mogelijk op de buitenkant van elk hefvlak, in
letters en cijfers van tenminste 50 mm hoogte te zijn vermeld. Hefbruggen
waarvoor verschillende werklasten gelden, dienen te zijn voorzien
van een heftabel die in de Nederlandse taal is gesteld. Gebruikte
symbolen dienen duidelijk herkenbaar te zijn.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.5
2.4.3
Alle op de hefbrug aangebrachte gebruiks- en onderhoudsaanwijzingen
dienen in de Nederlandse taal te zijn gesteld.
2.5 Documenten
2.5.1*
Bij een hefbrug moet een duidelijke instructie in de Nederlandse taal
aanwezig zijn. Deze instructie moet alle gegevens bevatten die nodig
zijn voor een veilig gebruik en een goed onderhoud. Indien buitenlanders
zijn belast met het onderhoud of het gebruik, dan dient tevens een
voor hen begrijpelijke instructie voorhanden te zijn.
2.5.2
Indien in een hefbrug staalkabels aanwezig zijn, verdient het aanbeveling
hiervan een certificaat te verlangen en dit bij de instructie (zie
2.5.1) op te bergen. Deze certificaten dienen te voldoen aan het gestelde
in hoofdstuk 3 van het publikatieblad P 115-2 "Hijsgereedschappen"
- Constructie, sterkte, beproeving, onderhoud.
3. OPSTELLING EN STABILITEIT
3.1*
Hefbruggen moeten zijn opgesteld op een draagkrachtige ondergrond of
ondersteuning. De stand van de hefbrug ten opzichte van deze ondergrond
of ondersteuning mag zich tijdens het gebruik niet ongewild kunnen wijzigen
tengevolge van kantelen, verschuiven, verzakken of wegdraaien van
de gehele hefbrug of van de ondersteunende delen daarvan.
3.2*
Hefbruggen moeten zijn voorzien van voldoende deugdelijke ondersteuningspunten
en moeten zo nodig op voldoende plaatsen deugdelijk zijn
verankerd (zie ook 3.6).
3.3*
Wielen die niet kunnen worden geblokkeerd tegen verrijden en zo nodig
tegen wegdraaien (zwenkwielen), gelden niet als deugdelijke ondersteuningspunten
als bedoeld in 3.2. Indien echter voldoende wielen zijn geblokkeerd
om verrijden van een verplaatsbare hefbrug (zie 2.1.6) met
zekerheid te voorkomen, kunnen de overige ongeblokkeerde wielen toch
als deugdelijke ondersteuningspunten gelden.
3.4*
Wielen die bij breuk of bezwijken de stabiliteit van de hefbrug in gevaar
brengen, moeten zijn voorzien van wielbreuksteunen.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.6
3.5*
Hefbruggen moeten tijdens het gebruik zodanig zijn opgesteld dat noch
het hefvlak, noch de op het hefvlak aanwezige last tijdens hun beweging
van de laagste naar de hoogste stand en omgekeerd, enig obstakel op
minder dan 0,5 m afstand passeren; tenzij geen knelgevaar voor de last
of personen aanwezig is.
3.6*
De stabiliteit (veiligheid tegen kantelen) van verplaatsbare hefbruggen
moet onder normale bedrijfsomstandigheden, zowel in belaste als in onbelaste
toestand en bij elke stand van de hefvlakken, voldoende zijn
verzekerd. Hieraan wordt geacht te zijn voldaan indien de verhouding
tussen het stabiliteitsmoment en het kantelmoment van de hefbrug groter
is dan 1,3 (stabiliteitscoëfficiënt).
3.7
Het gestelde in 3.6 moet zo nodig door een stabiliteitsberekening worden
aangetoond. Hierbij moet als verdeling van de werklast over de assen
van het op de hefbrug aanwezige voertuig worden aangenomen:
a voor werklasten tot 3000 kg; 2:3 respectievelijk 3:2;
b voor werklasten boven 5000 kg; 1:2 respectievelijk 2:1;
c voor werklasten van 3000 tot en met 5000 kg; interpoleren tussen a
en b.
Bovendien moet rekening zijn gehouden met de meest ongunstige invloed
op de stabiliteit door een horizontale kracht van 1 kN die aangrijpt op
de bovenzijde van het in de hoogste stand geheven hefvlak. (Bij het bepalen
van de waarde van 1 kN is uitgegaan van de kracht die twee personen
gezamenlijk tijdens werkzaamheden zouden kunnen uitoefenen.)
4. CONSTRUCTIE EN MECHANISCHE INRICHTING
4.1 Algemeen
4.1.1*
Onverminderd hetgeen elders in de aanwijzingen van dit blad is bepaald,
moeten hefbruggen zodanig zijn geconstrueerd dat zij veilig zijn te gebruiken,
te bedienen en te onderhouden.
4.1.2*
Onderdelen van hefbruggen die door snijden, knellen of pletten, of anderszins
gevaar op kunnen leveren, moeten doelmatig zijn afgeschermd.
4.1.3
Hefbruggen moeten met zorg zijn vervaardigd door vakkundig personeel.
4.1.4*
Scherpe overgangen bij de verbinding van onderdelen, evenals plotselinge
verandering van doorsnede moeten zijn vermeden. Insnijdingen en
openingen moet in de hoeken zijn afgerond.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.7
4.1.5*
Plaatselijke spanningsophopingen bevorderen het verschijnsel "vermoeiing
van het materiaal" (zie bijvoorbeeld NEN 2019) en dienen daarom zoveel
mogelijk te zijn vermeden. Ophopingen van spanningen komen onder
meer voor:
- bij plotselinge overgangen van een doorsnede op een anders gevormde
doorsnede (bijvoorbeeld om gaten in trekstaven),
- bij onvoldoende afrondingen van hoeken, in de grond van schroefdraad,
in de hoeken van spiesleuven, in of nabij oneffenheden van lasnaden,
- bij plaatselijke afdraaiingen in assen;
- door inwendige kerfwerking tengevolge van lasfouten.
4.2 Materiaal
4.2.1*
Hefbruggen moeten zijn vervaardigd van deugdelijke en voor het doel geschikte
materialen.
4.2.2
Wanneer in de constructie van een hefbrug verschillende materiaalsoorten
zijn gebruikt, dient ervoor te zijn gezorgd dat elk onderdeel in
het daarvoor op tekening aangegeven materiaal is uitgevoerd. Indien
verwisseling van onderdelen van verschillende materialen zou kunnen
leiden tot het optreden van ontoelaatbaar hoge materiaalspanningen in
enig onderdeel van de hefbrug tijdens normaal bedrijf, dan moet dit onderdeel
duidelijk en onuitwisbaar zijn gemerkt. Het merkteken moet per
materiaalsoort verschillend zijn en in de instructie (zoals bedoeld in
2.5.1) zijn vermeld.
4.3 Sterkte
4.3.1*
Hefbruggen moeten voldoende sterk zijn om, zonder dat hierdoor in enig
onderdeel blijvende vervorming ontstaat, een belasting te kunnen doorstaan
die 100% meer bedraagt dan wordt veroorzaakt door statische belasting
met de werklast.
4.3.2
Het gestelde in 4.3.1 moet zo nodig worden aangetoond door middel van
een sterkteberekening. Hierbij moet rekening worden gehouden met het
gestelde in 3.7 en 4.5.1.3. Voorts moet rekening worden gehouden met de
ongunstige invloed op de sterkte door massakrachten die kunnen worden
veroorzaakt door bewegingen van de belaste hefvlakken. De door statische
en dynamische belastingen gezamenlijk veroorzaakte materiaalspanningen
mogen niet hoger zijn dan 70% van de vloeigrens c.q. van de 0,2rekgrens
van het betreffende materiaal.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.8
4.4 Bediening
4.4.1*
Bedieningsorganen moeten zodanig zijn geplaatst, dat de bediening veilig
kan gebeuren en dat de beweging van het (de) hefvlak(ken) goed kan
worden gadegeslagen. Verplaatsbare bedieningsorganen van vast opgestelde
hefbruggen mogen niet zodanig zijn aangebracht, dat de bedienende
persoon zich tijdens het bedienen onder de hefbrug of de last kan bevinden.
4.4.2*
Bedieningsorganen moeten zodanig zijn ingericht, dat zij veilig en gemakkelijk
zijn te bedienen.
4.4.3*
Bedieningsorganen moeten bij loslaten altijd automatisch in de stopstand
terugkeren, waardoor de door het losgelaten bedieningsorgaan gecommandeerde
beweging direct stopt. Bovendien moeten bedieningsorganen
zodanig zijn uitgevoerd, dat het ongewild in gang zetten van de door de
bedieningsorganen gecommandeerde bewegingen wordt voorkomen.
4.4.4*
De bewegingsrichting en de plaats van de bedieningsorganen moeten logisch
overeenkomen met de door deze organen in te leiden bewegingen.
4.4.5*
Op de bedieningsplaats van een hefbrug moet een inrichting aanwezig
zijn waarmee de drijvende kracht kan worden uitgeschakeld; tenzij een
hoofdschakelaar als bedoeld in 5.1.5 op de bedieningsplaats aanwezig
is.
4.4.6*
Bij of op bedieningsorganen moet, met duidelijke opschriften in de Nederlandse
taal of met duidelijk herkenbare symbolen, het doel en de
richting van de beweging die met de bedieningsorganen wordt bewerkstelligd,
zijn aangegeven. Symbolen dienen bij voorkeur te voldoen aan de
norm NEN-ISO 3287.
4.5 Beveiligingen
4.5.1 Eindstandbegrenzing
4.5.1.1*
Bewegingen van hefvlakken van hefbruggen moeten in de eindstanden worden
begrensd door vaste aanslagen. De aanslagen moeten voldoende sterk
zijn om de beweging van de hefvlakken tot stilstand te brengen, zonder
hierbij te vervormen of te bezwijken.
Toelichting
Als vaste aanslagen worden ook de eindstanden van een zuiger in een hydraulische-
of pneumatische cylinder beschouwd.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.9
4.5.1.2*
Om te voorkomen dat bij mechanisch aangedreven hefvlakken overbelasting
van de aandrijvingen of van de overige constructie ontstaat bij het bereiken
van de in 4.5.1.1 bedoelde vaste aanslagen, moet de aandrijving
automatisch worden uitgeschakeld en moet de beweging automatisch worden
gestopt, voordat de eindstand wordt bereikt. Na het stoppen moet de beweging
in de tegenovergestelde richting mogelijk blijven.
4.5.1.3*
Het in 4.5.1.2 gestelde is niet van toepassing indien doelmatige voorzieningen
aanwezig zijn (bijvoorbeeld een overdrukbeveiliging op een
hydraulische cilinder), die voorkomen dat - bij aanlopen tegen de vaste
aanslagen - de belasting op de mechanische aandrijving of op de overige
constructie groter kan worden dan 1,2-maal de maximale belasting tijdens
normaal bedrijf. Bij de sterkteberekening van zowel de mechanische
aandrijving als van de overige constructie (zie 4.3) moet met deze extra
belasting rekening worden gehouden. De materiaalspanningen in vaste
aanslagen en bevestigingen daarvan, die optreden tijdens het aanlopen
tegen deze aanslagen, mogen slechts de helft bedragen van de bij blijvende
vervorming optredende materiaalspanningen.
4.5.2 Knelbeveiligingen
4.5.2.1*
Ter voorkoming van bekneld raken van voeten moet tussen de onderzijde
van elk hefvlak (in zijn laagste stand) en de vloer een vrije ruimte
aanwezig zijn. Deze ruimte moet tenminste 50 mm hoog en 150 mm diep
zijn. Het vorenstaande geldt niet voor vrij scharnierend aangebrachte
op- en afrijplaten, alsmede voor die delen van hefbrug-hefarmen die bij
een op deze armen aanwezig voertuig voor voeten onbereikbaar zijn. (0,5
m ter weerszijden van de voertuig-langsas).
4.5.2.2*
In plaats van het in 4.5.2.1 gestelde mogen hefbruggen, langs de onderzijde
van de buitenomtrek van het hefvlak, zijn voorzien van een inrichting
die bij een lichte aanraking de daalbeweging van het hefvlak
direct stopt. Een dergelijke inrichting is verplicht bij hefbruggen met
rijbanen die kunnen worden geheven tot boven een vast opgesteld hooggelegen
werkbordes langs of rondom de hefbrug.
4.5.3* Slapkabel (ketting)beveiliging
Indien rijbanen van mechanisch gedreven hefbruggen zijn opgehangen aan
flexibele trekorganen zoals kettingen of staalkabels, moet de hefbrug
zijn voorzien van een inrichting die, bij het ongewild onbelast raken
van een of meer trekorganen, de daalbeweging van het hefvlak direct
stopt. Na het stoppen mag de hefbeweging mogelijk blijven.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.10
4.5.4 Vang- en vergrendelinnchting
4.5.4.1*
Hefvlakken van hefbruggen moeten zijn voorzien van een vanginrichting
volgens 4.5.4.2, met uitzondering van de gevallen beschreven in 4.5.4.3
en 4.5.4.4.
4.5.4.2*
Vanginrichtingen moeten aan de volgende eisen voldoen:
a Zij moeten zodanig zijn bemeten dat ook het volbelaste hefvlak, zodra
dit in een valbeweging geraakt, binnen een afstand van 0,1 m tot stilstand
wordt gebracht en in stilstand wordt gehouden.
b Zij moeten alleen bij dalende beweging van het hefvlak in werking
kunnen treden.
c Zij moeten gemakkelijk op hun goede werking kunnen worden beproefd en
voor onderhoudswerkzaamheden goed bereikbaar zijn.
d Zij mogen bij het in werking treden hun geleidingen niet uitbuigen.
e Zij moeten zodanig zijn aangebracht dat de goede werking niet ongewild
door personen of lading kan worden beïnvloed.
f Zij moeten zodanig zijn ingericht, dat de hefbrug - nadat de vanginrichting
in werking is getreden - niet meer in bedrijf kan worden gesteld
alvorens de vanginrichting in de oorspronkelijke stand is teruggebracht.
g Bij in werking treden van de vanginrichting moet de aandrijving van
het hefvlak automatisch worden uitgeschakeld.
4.5.4.3*
Hefvlakken van hefbruggen die zonder tussenkomst van draagkabels of
-kettingen hydraulisch worden bewogen, behoeven niet van een vanginrichting
te zijn voorzien indien op de cilinders leiding- of slangbreukbeveiligingen
volgens 6.3.2 zijn aangebracht.
4.5.4.4*
Hefvlakken van hefbruggen die door zelfremmende schroefspillen worden
bewogen, behoeven niet van een vanginrichting te zijn voorzien indien
onder de draagmoeren onbelast meelopende vangmoeren zijn aangebracht.
Bij belasting van een vangmoer moet het hefvlak automatisch in zijn
laagste stand worden uitgeschakeld. Na het stoppen mag de hefbeweging
niet meer mogelijk zijn.
4.5.4.5*
Vergrendelinrichtingen als bedoeld in 4.6.1, 4.6.5, 4.6.13 en 6.3.2
moeten aan de volgende eisen voldoen:
a Zij moeten zodanig zijn bemeten dat ook het volbelaste hefvlak, zodra
de hefbeweging wordt gestopt en hierna onverhoeds en ongewild een daalbeweging
optreedt, binnen een afstand van 0,1 m tot stilstand wordt gebracht
en in stilstand wordt gehouden.
b Zij moeten automatisch worden ingeschakeld als het hefvlak vanuit de
laagste stand wordt geheven.
c Zij moeten gemakkelijk op hun goede werking kunnen worden beproefd en
voor onderhoudswerkzaamheden goed bereikbaar zijn.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.11
d Zij mogen bij het in werking treden hun geleidingen niet uitbuigen.
e Zij moeten zodanig zijn aangebracht dat de goede werking niet ongewild
door personen of lading kan worden beïnvloed.
4.5.4.6*
Het combineren van een vergrendelinrichting volgens 4.5.4.5 met een
vanginrichting volgens 4.5.4.2 is toegestaan, mits de inwerkingstelling
onafhankelijk van elkaar plaatsvindt.
4.6 Draagkabels en -kettingen
4.6.1*
Indien hefvlakken aan kabels of kettingen zijn opgehangen, moet het
aantal hiervan tenminste 2 stuks bedragen, tenzij er een vergrendelinrichting
volgens 4.5.4.5 aanwezig is.
4.6.2
Als een kabel of ketting wordt beschouwd, de kabel of ketting van bevestigingspunt
tot bevestigingspunt.
4.6.3*
De belasting moet zo goed mogelijk gelijkelijk over de kabels of kettingen
zijn verdeeld.
4.6.4*
Kabels voor de ophanging van hefvlakken moeten staalkabels zijn; zij
moeten zijn samengesteld uit verzinkt nagetrokken draden en een constructie
hebben als aangegeven in NEN 2500 of NEN 3231, of van een gelijkwaardige
constructie zijn.
4.6.5*
De gegarandeerde minimumbreukbelasting van de gezamenlijke staalkabels
moet tenminste gelijk zijn aan het 1 2-voud van de totale belasting,
tenzij er een vergrendelinrichting volgens 4.5.4.5 aanwezig is. In dat
geval moet de gegarandeerde minimumbreukbelasting tenminste gelijk zijn
aan het 8-voud van de totale belasting. Bij de berekening van de belasting
mag worden aangenomen dat de kabels alleen statisch op trek worden
belast.
4.6.6*
De bevestiging van staalkabels moet op deugdelijke wijze gebeuren, bijvoorbeeld
door middel van een pers- of wigklem, splitsen met gebruik
van kabelkousen, ingieten of een andere gelijkwaardige constructie. Ubout-klemmen
zijn niet toegestaan, omdat zij ongeschikt zijn om belasting
op te nemen. De staalkabelbevestigingen moeten voor controle toegankelijk
zijn.
4.6.7*
De breukbelasting van staalkabelbevestigingen moet tenminste 80% zijn
van die van de staalkabels.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.12
4.6.8
De verhouding van staalkabeldiameter tot de trommel- of schijfdiameter
moet, hart op hart kabel gemeten, tenminste 1:20 bedragen.
4.6.9*
De groeven van trommels en schijven moeten glad en onbeschadigd zijn.
Groeven van schijven moeten zodanig zijn bemeten dat zij voldoende zijdelingse
steun geven aan de staalkabel.
4.6.10*
Staalkabelschijven moeten zijn voorzien van een inrichting die het uit
de groef geraken van de staalkabel belet.
4.6.11*
Staalkabels moeten een zodanige lengte hebben dat, indien de kabel is
afgewikkeld tot zijn maximale werklengte, er nog tenminste twee volle
windingen op de trommel achterblijven.
4.6.12*
Kettingen voor de ophanging van hefvlakken moeten van staal zijn.
Schalm- of damkettingen mogen niet worden toegepast.
4.6.13*
De breukbelasting van de gezamenlijke kettingen moet tenminste gelijk
zijn aan het 8-voud van de totale belasting, tenzij een vergrendelinrichting
volgens 4.5.4.5 aanwezig is. In dat geval moet de breukbelasting
tenminste gelijk zijn aan het 6-voud van de totale belasting.
Bij de berekening van de belasting mag worden aangenomen dat de kettingen
alleen statisch op trek worden belast.
4.6.14*
Bij de bevestiging van kettingen moeten geeïgende hulpstukken die bij
de gebruikte soort ketting behoren worden toegepast.
4.6.15*
De breukbelasting van elke bevestiging van draagkettingen moet tenminste
gelijk zijn aan die van elke ketting.
4.6.16*
Belasting op dwarse buiging moet bij draagkettingen zijn voorkomen,
bijvoorbeeld door geleiding van het bevestigingspunt.
4.6.17*
Kettingwielen van draagkettingen moeten zijn voorzien van een inrichting
die voorkomt dat de ketting van het wiel loopt.
4.6.18*
Kettingwielen voor rollenkettingen moeten zodanig zijn uitgevoerd, dat
zij de schalmplaten zo min mogelijk op buiging belasten.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.13
4.7 Hefvlakken
4.7.1*
Hefvlakken van hefbruggen moeten zodanig zijn uitgevoerd en bevestigd,
dat zij tijdens bedrijf niet ongewild van stand kunnen veranderen.
4.7.2*
Indien hefvlakken op meer dan een plaats worden ondersteund (bijvoorbeeld
rijbanen) of indien meer dan een hefvlak wordt gebruikt om een
voertuig op te heffen, moet ervoor zijn zorggedragen dat de horizontale
stand van de hefvlakken zich tijdens normaal bedrijf niet kan wijzigen.
In dit verband is echter een regelafstand tussen het laagste en hoogste
punt van het hefvlak of de hefvlakken van maximaal 50 mm of een hellingshoek
van 1° (1:57) toelaatbaar.
4.7.3*
Het in 4.7.2 gestelde geldt niet voor hefbruggen die zijn ingericht om
voertuigen in scheefstand te heffen, zoals bijvoorbeeld plunjer hefbruggen
waarbij de hefvlakken de voertuigassen ondersteunen, en zogenaamde
wielgreep hefbruggen.
4.7.4*
Hefvlakken van hefbruggen die als scharnierende hefarmen zijn uitgevoerd,
mogen noch belast noch onbelast ongewild van scharnierstand kunnen
veranderen, uitgezonderd over de eerste 0,15 m hefhoogte. De draagvlakken
aan het eind van de hefarmen moeten voldoende stroef en in
hoogte instelbaar zijn. Indien de hoogteverstelling gebeurt door in- of
uitschroeven, moet een borging tegen uitdraaien aanwezig zijn waarbij
alle gangen van de schroefverbinding steeds moeten dragen. Uitschuifbare
delen van de hefarmen moeten zijn geborgd tegen te ver uitschuiven.
4.7.5*
Hefvlakken van hefbruggen die als rijbanen zijn uitgevoerd, moeten zijn
voorzien van - in de geheven stand van het hefvlak - automatisch werkende
beveiligingen die het afrijden van op de rijbanen aanwezige voertuigen
beletten. Deze beveiliging moet tenminste 0,1 m boven het oppervlak
van de rijbanen uitsteken.
4.7.6
De bewegingssnelheid van het hefvlak van een hefbrug mag niet groter
zijn dan 0,15 m/s.
4.8 Remmen
4.8.1*
Indien bij het wegvallen van de drijvende kracht het hefvlak of de hefvlakken
in beweging kunnen komen, moet de hefbrug zijn uitgerust met
een automatisch werkende reminrichting waarmee hefvlak of de hefvlakken,
die zijn belast met de proeflast (zie 8.2.1), binnen een afstand
van 0,1 m tot stilstand wordt gebracht en gehouden.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.14
De reminrichtingen mogen niet door een eenvoudige ingreep, zoals het
omleggen van een pal, blijvend buiten werking kunnen worden gesteld.
4.8.2*
Het remmen moet zonder schokken kunnen gebeuren. Reminrichtingen moeten
nastelbaar zijn, zodat speling tengevolge van slijtage op eenvoudige
wijze kan worden opgeheven.
4.9* Schroefspillen
Schroefspillen bestemd voor het heffen en dalen van hefvlakken moeten
van het zogenaamde "zelfremmende" type zijn.
4.10* Veren
Indien in de constructie van een hefbrug veren worden gebruikt voor:
- bekrachtiging van remmen;
- ophanging van hefvlakken aan draagkabels of -kettingen;
- bekrachtiging van bewegingen van bedieningsorganen of beveiligingsinrichtingen
(eindschakelaars); moeten deze veren zijn uitgevoerd als
drukveren.
De drukveren moeten zodanig zijn aangebracht of opgesloten, dat bij
breuk hun veerdruk niet geheel verloren gaat. Voorts moeten deze veren
zodanig ruim zijn bemeten, dat bij normaal bedrijf de windingen elkaar
niet raken.
4.11 Toegankelijkheid
4.11.1*
Onderdelen die regelmatig toezicht vereisen, moeten zonder gevaar voldoende
toegankelijk zijn; smeerpunten moeten duidelijk zijn aangegeven.
4.11.2*
De bedieningsplaatsen van hefbruggen en overige plaatsen, waar zich
tijdens normaal bedrijf personen kunnen ophouden voor het verrichten
van werkzaamheden, moeten langs een veilige weg bereikbaar zijn.
4.12* Werkkuilen onder hefbruggen
Werkkuilen onder hefbruggen in autoherstelinrichtingen en dergelijke
moeten - evenals andere werkkuilen - zijn voorzien van een doelmatige
afzuiging. Een voorbeeld van een doelmatige werk/smeerkuil is gegeven
op tekening 7078 f van de Arbeidsinspectie.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.15
5. ELEKTRISCHE INRICHTING
5.1 Algemeen
5.1.1
Onverminderd het elders in dit blad bepaalde moet de elektrische installatie
van hefbruggen voldoen aan de desbetreffende bepalingen van
de Nederlandse norm NEN 1010 "Veiligheidsvoorschriften voor laagspanningsinstallaties".
5.1.2*
De elektrische installatie van een verplaatsbare hefbrug moet in zijn
geheel zijn beveiligd door smeltveiligheden of door een maximumschakelaar
die op het werktuig moet(en) zijn aangebracht.
5.1.3*
Elektrische onderdelen van een hefbrug die bij het gebruik aan weersinvloeden,
stof, gasexplosiegevaar of aan andere bijzondere omstandigheden
kunnen zijn blootgesteld, moeten van een constructie zijn die daartegen
voldoende bescherming biedt.
5.1.4* Hulpspanning
De nominale waarde van de hulpspanning mag niet hoger zijn dan 220V bij
wisselstroom en bij gelijkstroom. Bij het gebruik van verplaatsbare metalen
bedieningskasten mag de hulpspanning niet hoger zijn dan 50V bij
wisselstroom of 120V bij gelijkstroom.
5.1.5* Hoofdschakelaar
Op of nabij de bedieningsplaats van een hefbrug moet een hoofdschakelaar
aanwezig zijn, waarvan de in- en uitstanden duidelijk zijn aangegeven
en waarmee de elektrische installatie in zijn geheel spanningsloos
kan worden gemaakt. Deze schakelaar moet in de uitgeschakelde
stand door middel van slot en sleutel vergrendelbaar zijn. De eventueel
aanwezige verlichtingsinstallatie kan voor deze schakelaar zijn afgetakt
en door een afzonderlijk gekenmerkte schakelaar worden bediend.
5.1.6* Smeltveiligheden
Smeltveiligheden met een nominale stroom van 25 A of minder moeten Dpatronen
of daarmee, ten aanzien van aanrakingsgevaar en onverwisselbaarheid,
gelijk te stellen smeltveiligheden zijn.
5.1.7 Hulpstroomtransformatoren
5.1.7.1*
Van hulpstroomtransformatoren die zijn aangesloten op 2 fasen, moeten
de primaire wikkelingen aan beide zijden en de secundaire wikkeling aan
de niet-geaarde zijden worden beveiligd door middel van smeltveiligheden
of maximumschakelaars.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.16
5.1.7.2*
Indien de primaire zijde van een hulpstroomtransformator is aangesloten
op fase en nul, moet van de primaire wikkeling slechts de met de fase
verbonden zijde van de wikkeling worden beveiligd.
5.2 Motoren
5.2.1*
Motoren voor onbeschermde opstelling in de buitenlucht moeten:
- van gesloten constructie zijn; of
- van druip- of spatwaterveilige constructie zijn, waarbij met behulp
van een metalen omkasting, een bescherming tegen het binnendringen van
schadelijke hoeveelheden vocht en stof is verkregen, die gelijkwaardig
is aan die van een motor van gesloten constructie.
De bescherming tegen indringen van vreemde voorwerpen en tegen aanraking
van draaiende of onder spanning staande delen, alsmede de bescherming
tegen het effect van binnendringend vocht en stof, dient te zijn
aangepast aan de omstandigheden waarin de machine moet werken; een en
ander zoals aangegeven in de Nederlandse norm NEN 10 034-5 "Graden van
bescherming van elektrische machines (IEC 34-5-1968)".
5.2.2*
Elke motor moet zijn beveiligd door een afzonderlijk stel smeltveiligheden,
door een afzonderlijke magnetische overstroombeveiliging, of op
daarmee gelijk te stellen wijze. Deze bepaling geldt niet voor:
a een samenstel van motoren die gezamenlijk zijn beveiligd door smeltveiligheden
of een magnetische overstroombeveiliging met een nominale
stroom van ten hoogste 16 A;
b een combinatie van motoren, mits elke motor is beveiligd door een
thermische overstroombeveiliging die werkt op een schakelaar van de
gezamenlijke uitschakeling van de motoren.
Opmerking
Temperatuurbewaking door middel van in of op de wikkeling aangebrachte
temperatuurgevoelige elementen (temperatuurafhankelijke weerstanden of
bimetaalcontacten) in combinatie met een contact, mag niet als afdoende
beveiliging tegen overbelasting worden beschouwd.
5.2.3*
Magneten en motoren van reminrichtingen mogen gezamenlijk met de motoren
waartoe zij functioneel behoren, tegen kortsluiting zijn beveiligd.
5.3 Beveiligingsinrichtingen
5.3.1*
Veiligheidscontacten in beveiligingsinrichtingen moeten mechanisch gedwongen
verbrekend zijn.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.17
5.3.2*
Veiligheidscontacten in beveiligingsinrichtingen moeten mechanisch gedwongen
en met zo weinig mogelijk overbrengingsorganen worden bediend.
5.3.3*
Veiligheidscontacten moeten zodanig zijn gemonteerd dat onder alle bedrijfsomstandigheden
de juiste instelling behouden blijft.
5.3.4*
De beveiligende werking van veiligheidscontacten moet berusten op het
principe van stroomverbreking.
5.3.5*
In afwijking van het vermelde onder 5.3.1 mogen bladveerschakelaars
(zogenaamde microschakelaars) als veiligheidscontact worden toegepast,
onder de volgende voorwaarden:
a Het aantal schakelingen bedraagt niet meer dan 150 per dag.
b De keten waarin de bladveerschakelaar is opgenomen, is zodanig tegen
kortsluiting beveiligd dat het vastbranden van de contacten met zekerheid
is voorkomen.
c Het vastvriezen van de contacten is met zekerheid voorkomen.
d De bladveerschakelaar(s) is (zijn) opgenomen in een controleschakeling,
waardoor een defect van een (de) bladveerschakelaar(s) zo spoedig
mogelijk leidt tot blijvende uitschakeling van de beveiligde beweging-
(en).
Opmerking
Om te voorkomen dat door onjuiste instelling mechanische beschadiging
van een bladveerschakelaar (en daardoor verkorting van de levensduur)
optreedt, zal in principe alleen het gebruik van een bladveerschakelaar
worden toegestaan indien deze is gemonteerd in een beschermend huis; te
veel naloop wordt hierdoor voorkomen. Verder moet van de ketens waarin
dergelijke schakelaars zijn opgenomen, het vermogen zijn beperkt (bijvoorbeeld
door passende smeltveiligheden of door gebruik te maken van
een scheidingstransformator van gering vermogen), alsmede de zelfinductie.
De stroomsterkte die door een bladveerschakelaar wordt uitgeschakeld,
mag niet meer bedragen dan 50 3 60% van de nominale stroomsterkte
van de schakelaar.
5.4 Leidingaanleg
5.4.1*
Verplaatsbare leidingen mogen alleen zijn gebruikt voor zover de toepassing
van vaste leidingen bezwaarlijk of onmogelijk is.
5.4.2*
Voor verplaatsbare (buigzame) leidingen mogen alleen rubber mantelleidingen
van tenminste zware constructie (RMrLz) of de internationaal
geharmoniseerde leiding (H07RN-F) worden toegepast. Deze leidingen moeten
zodanig zijn gelegd en bevestigd dat zij tegen mechanische beschadiging
zijn gevrijwaard.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.18
5.5 Hulpstroomketens
Indien het ontstaan van aardsluiting in een hulpstroomketen gevaar voor
ongevallen kan veroorzaken, moet aan het volgende zijn voldaan (of moet
een daarmee gelijk te stellen voorziening zijn getroffen):
a Voor de desbetreffende spoelen of wikkelingen moet dubbelpolige uitschakeling
zijn toegepast.
b De spoelen of wikkelingen moeten zijn aangesloten op een met de aarde
verbonden stroomstelsel, en moeten rechtstreeks met de geaarde geleider
van het stroomstelsel zijn verbonden.
Toelichting
Bij dubbelpolige uitschakeling mogen de aders tussen de voedingen de
hulpschakelaar niet met de overige aders van de hulpstroomketen en in
dezelfde kabel zijn opgenomen. Deze eis is in beginsel van toepassing
op alle hulpstroomketens waarin bedieningsorganen zoals contacten van
controllers, bedieningsdrukknoppen en dergelijke voorkomen, en op veiligheidsketens
waarin bijvoorbeeld eindschakelaars, noodstopschakelaars
en lastmomentcontacten zijn opgenomen. Het gestelde onder b kan worden
bereikt door gebruik te maken van een hulpstroomtransformator waarvan
een van de secundaire klemmen deugdelijk met de aarde is verbonden.
Eventueel mag het hulpstroomcircuit zijn aangesloten tussen een van de
fasen en de nul van de elektrische installatie; dit indien deze installatie
is aangesloten op een ondergronds verdeelnet dat zodanig is aangelegd,
en waarbij voldoende is verzekerd, dat de nul ten naaste bij
aardpotentiaal behoudt.
6. HYDRAULISCHE INRICHTING
6.1*
De samenstellende delen van hydraulische installaties van hefbruggen
(zoals pompen, cilinders, ventielen, leidingen, slangen en koppelingen)
moeten zijn vervaardigd van materialen die de veilige werking van het
hydraulische systeem tijdens normaal bedrijf niet nadelig kunnen beïnvloeden
door overmatige slijtage of corrosieve aantasting (zie ook
4.2). Voorts moeten zij zo ruim bemeten zijn dat de veiligheid tijdens
normaal bedrijf voldoende is verzekerd, gelet op de hierbij optredende
drukken en drukstoten en de te verplaatsen hoeveelheden olie (zie voor
berekeningsmethoden de Duitse norm DIN 2413):
6.2*
De proefdruk voor de hydraulische installatie moet tenminste 1 ,5-maal
de bedrijfsdruk (zie 2.1.8) bedragen; de barstdruk moet tenminste 3maal
de bedrijfsdruk bedragen.
6.3*
De hydraulische installatie van een hefbrug moet tenminste zijn voorzien
van de volgende veiligheidsinrichtingen.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.19
6.3.1* Overdrukbeveiliging
Een betrouwbare inrichting die moet voorkomen dat de druk in de installatie
boven een veilige vooraf ingestelde waarde stijgt (maximaal 1,4maal
de statische druk tijdens belasting met de bedrijfs- of werklast
van de hefbrug). De overdrukbeveiliging moet zodanig zijn uitgevoerd of
verzegeld dat alleen een bevoegd deskundige of verantwoordelijk persoon
de drukinstelling kan wijzigen.
6.3.2* Leiding- en slangbreukbeveiliging
Een betrouwbare inrichting - direct en deugdelijk gekoppeld aan de cilinders
of hydromotoren - die moet voorkomen dat bij plotseling wegvallen
van de druk (bijvoorbeeld door leiding- of slangbreuk), de last of
het geheven hefvlak ongewild in beweging komt. Bij aanwezigheid van een
vergrendelinrichting volgens 4.5.4.5 moet deze beveiliging ervoor zorgen
dat de toegelaten daalsnelheid met niet meer dan 50% wordt overschreden.
6.3.3* Terugslagbeveiliging
Een betrouwbare inrichting - al of niet ingebouwd in de pomp - die moet
voorkomen dat tijdens stilstand van de aandrijfmotor of bij wegvallen
van de energie, de pomp wordt aangedreven door de op het hydraulische
systeem werkende uitwendige belasting en hierdoor als hydromotor gaat
werken.
6.4*
Bij toepassing van hydromotoren moeten voorzieningen zijn getroffen die
voorkomen dat tijdens stilstand van de hydromotor bij een belaste hefbrug,
de hydromotor ongewild in beweging komt. Deze voorzieningen moeten
er tevens voor zorgen dat de houdfunctie van de hydromotor onder alle
omstandigheden (bijvoorbeeld bij wegvallen van de oliedruk) blijft
gewaarborgd. Het voorgaande kan worden bewerkstelligd door een mechanische
rem die door veerdruk wordt bekrachtigd en hydraulisch wordt gelost.
6.5*
De hydraulische installatie moet:
a spanningsvrij en in verband met vermoeiingsverschijnselen ook trillingsvrij
zijn gemonteerd;
b zodanig zijn aangebracht en afgeschermd dat de bewegingen van de hefbrug
(of onderdelen hiervan) geen schadelijke invloed op de installatie
kunnen uitoefenen, terwijl mechanische beschadigingen van buitenaf zoveel
mogelijk worden voorkomen;
c waar nodig, zijn beschermd tegen andere schadelijke invloeden zoals
weersinvloeden, aantasting door agressieve stoffen, hittestraling, enzovoorts.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.20
6.6*
De buigstraal van leidingen en slangen mag niet kleiner zijn dan door
de fabrikant van de leidingen en slangen als minimum toelaatbaar is
opgegeven.
6.7*
De hydraulische installatie moet doelmatig kunnen worden ontlucht.
6.8
Op elk hydraulisch circuit moet op een doelmatige, goed bereikbare
plaats een aansluiting voor een controlemanometer aanwezig zijn.
6.9*
Het oliereservoir moet voldoende groot zijn en voldoende olie bevatten;
dit om te waarborgen dat tijdens normaal bedrijf de oliestroom in de
zuigleidingen niet kan afbreken. Bij de maximaal optredende olieopname
door het hydraulisch systeem moet het reservoir nog voor tenminste 10%
gevuld zijn. De vullingsgraad van het oliereservoir moet gemakkelijk
controleerbaar zijn. Het reservoir moet zijn voorzien van een deugdelijke
beluchting en ontluchting.
6.10*
Tijdens normaal bedrijf mag de olietemperatuur niet tot boven de door
de olieleverancier voorgeschreven waarde kunnen stijgen. Zo nodig moet
hiertoe een koelinrichting worden aangebracht. Tijdens de omloop moet
de olie automatisch worden gefilterd en tegen verontreiniging of andere
schadelijke invloeden zijn beschermd.
6.11*
In het hydraulisch systeem optredende lekolieverliezen mogen in geen
geval zo groot zijn dat de stabiliteit van de hefbrug hierdoor binnen 1
uur in gevaar wordt gebracht, danwel een met de werklast beladen hefvlak
zich binnen 10 minuten meer dan 0,1 m verplaatst.
7. PNEUMATISCHE INRICHTING
7.1*
Het toepassen van luchtdruk als drijvende kracht voor hefvlakken is
uitsluitend toegestaan indien aan een der volgende voorwaarden is voldaan:
a De hefbrug zodanig is geconstrueerd en bemeten, dat zich tijdens normaal
bedrijf geen personen onder het hefvlak (hefvlakken) kunnen of behoeven
te bevinden. b De aandrijving indirect geschiedt, zoals bijvoorbeeld
het geval is bij pneumatisch-mechanische- of pneumatisch-hydraulische
aandrijving.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.21
7.2*
De in 7.1 onder b genoemde aandrijvingen, alsmede pneumatische bedienings-
of bekrachtigingssystemen van hefbruggen moeten zodanig zijn beveilgid,
dat bij ongewild wegvallen van de druk - bijvoorbeeld tengevolge
van leiding- of slangbreuk - de hefvlakbeweging automatisch wordt
gestopt. Het hefvlak (de hefvlakken) dient (dienen) daarna automatisch
in stilstand te worden gehouden.
7.3*
De samenstellende delen van pneumatische installaties en hefbruggen
(zoals pompen, cilinders, ventielen, leidingen, slangen en koppelingen)
moeten zijn vervaardigd van materialen die de veilige werking van het
pneumatisch systeem tijdens normaal bedrijf niet nadelig kunnen beïnvloeden
door overmatige slijtage of corrosieve aantasting (zie ook
4.2). Voorts moeten zij zo ruim bemeten zijn dat de veiligheid tijdens
normaal bedrijf voldoende is verzekerd; gelet op de hierbij optredende
drukken en drukstoten en de te verplaatsen hoeveelheden lucht (zie voor
berekeningsmethoden de Duitse norm DIN 2413).
7.4*
De proefdruk voor de pneumatische installatie moet tenminste 1,5-maal
de bedrijfsdruk (zie 2.1.8) bedragen; de barstdruk moet tenminste 3maal
de bedrijfsdruk bedragen.
7.5*
De pneumatische installatie moet tenminste van de volgende deugdelijke
en voor het doel geschikte inrichtingen zijn voorzien:
a Een automatische drukregelaar die voorkomt dat de druk in de installatie
boven een veilig vooraf ingestelde waarde stijgt (maximaal 1,4maal
de statische druk tijdens belasting met de werklast van de hefbrug).
De drukregelaar moet zodanig zijn uitgevoerd of verzegeld dat
alleen een bevoegd deskundige of verantwoordelijke persoon de drukinstelling
kan wijzigen.
b Een luchtfilter (eventueel voor en achter de compressor) dat de lucht
reinigt alvorens deze tot het pneumatisch systeem wordt toegelaten.
c Een vorstbeveiliging.
d Een luchtketel met condenswaterkraan.
e Een afsluiter tussen luchtketel en verdeelsysteem.
f Veiligheidsventielen.
g Een terugslagbeveiliging tussen compressor en luchtketel.
h Een waterafscheider.
i Een olievernevelaar, indien smering noodzakelijk is.
j Een manometer waarop de bedrijfsdruk in het pneumatisch systeem kan
worden afgelezen. Op deze manometer moet tevens de onder a bedoelde
statistische druk, alsmede het 1,4-voud hiervan duidelijk zijn aangegeven.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.23
8. ONDERHOUD EN BEPROEVING
8.1 Onderhoud
8.1.1*
Hefbruggen, alsmede hun onderdelen en toebehoren, moeten tijdens gebruik
in goede staat verkeren.
8.1.2
Aan het bepaalde in 8.1.1 kan worden voldaan door een hefbrug met zijn
onderdelen en toebehoren zo vaak als dit nodig is, doch tenminste eenmaal
per jaar, door een deskundige (van bijvoorbeeld de leverancier of
de fabrikant) te laten onderhouden. Hierbij moeten defecten en slijtage
worden opgespoord en hersteld, terwijl ondeugdelijke onderdelen en toebehoren
(zoals beschadigde draagkabels of hydraulische slangen) moeten
worden vervangen door deugdelijke. Daarna moet de hefbrug, alsmede zijn
beveiliging(en), op goede werking worden gecontroleerd.
8.2 Beproeving
8.2.1
Het verdient aanbeveling een hefbrug voor de ingebruikneming en na elke
belangrijke herstelling te beproeven door deze te onderwerpen aan een
proefbelasting. Hierbij bedraagt de proeflast voor mechanisch aangedreven
hefbruggen:
- 1,25-maal de werklast, wanneer de werklast niet meer bedraagt dan 20t
- de werklast vermeerderd met 5t, wanneer de werklast 20t of meer bedraagt.
8.2.2
Tijdens de beproeving volgens 8.2.1 moet blijken dat de stabiliteit van
de hefbrug voldoende is verzekerd. Na de beproeving mag de hefbrug geen
gebreken vertonen.
8.3 Administratie
Het verdient aanbeveling het gepleegde onderhoud, de uitgevoerde herstellingen,
de gehouden beproevingen en inspecties te administreren.
Deze administratie dient bij de hefbrug te worden bewaard.
9. GEBRUIK
9.1* Opstelling
Hefbruggen moeten zodanig worden opgesteld dat zij zonder gevaar zijn
te bereiken en te bedienen. Het werken onder hefbruggen moet, in alle
tijdens normaal bedrijf voorkomende standen, zonder gevaar kunnen gebeuren.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.24
9.2 Bediening en instructie
Met hefbruggen mogen slechts handelingen worden verricht c.q. hefbruggen
mogen slechts worden onderhouden door personen die met de bediening
en met de aard van de werkzaamheden vertrouwd zijn, en bekend zijn met
de bij de hefbrug behorende bedienings- en onderhoudsvoorschriften. De
werkgever is dienaangaande verplicht bedoelde personen grondig te
(doen) instrueren.
9.2.1*
Hefbruggen mogen niet worden bediend door personen jonger dan 18 jaar,
tenzij deze personen zestien jaar of ouder zijn en het bedienen plaatsvindt
in het kader van een wettelijke beroepsopleiding onder voldoende
en deskundig toezicht.
9.3 Inspectie
9.3.1
Dagelijks, voor het in gebruik nemen van de hefbrug, moet de gebruiker
- of een andere daarvoor aangewezen persoon - zich ervan overtuigen dat
de hefbrug in goede staat verkeert en dat alle tot de uitrusting van de
hefbrug behorende bedienings- en beveiligingsinrichtingen aanwezig zijn
en naar behoren functioneren.
9.3.2
Indien enig gebrek of defect aan een hefbrug wordt geconstateerd, moet
dit direct worden gemeld aan de werkgever of een daarvoor aangewezen
persoon. Een hefbrug waaraan een gebrek of defect is vastgesteld, waardoor
het veilig gebruik in gevaar kan worden gebracht, mag niet in gebruik
worden genomen of gehouden alvorens deze deugdelijk is hersteld.
Het verdient aanbeveling van de uitgevoerde herstellingen een administratie
bij te houden (zie 8.3).
9.4 Veiligheidsmaatregelen
9.4.1*
Het is verboden lasten te heffen die zwaarder zijn dan de op de hefbrug
aangegeven werklast.
9.4.2*
Het werken met hefbruggen moet met de nodige zorg en voorzichtigheid
gebeuren; dit om gevaar voor ongevallen door verschuiven, verrollen,
kantelen of vallen van de last (of delen ervan) of van de hefbrug te
voorkomen.
9.4.3*
Hefbruggen mogen niet worden gebruikt voor het vervoer van personen,
tenzij deze hiervoor speciaal zijn bestemd en ingericht (zie 2.3.3).

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.25
9.4.4*
Verplaatsbare hefbruggen (zie 2.1.6) mogen in belaste toestand niet
worden verreden. In onbelaste toestand mogen zij slechts worden verreden
over qua draagkracht en oppervlakte-gesteldheid toelaatbaar te achten
vloeren, waarbij de hefvlakken zich in de laagste stand moeten bevinden.
9.4.5*
Degene die een verplaatsbare hefbrug bedient met verplaatsbare bedieningsorganen,
mag zich tijdens het bedienen niet onder de hefbrug bevinden.
10. WETTELIJKE BEPALINGEN
10.1 Algemeen
Krachtens de Arbeidsomstandighedenwet moet een werkgever ervoor zorgen
dat bij werkzaamheden - verricht door werknemers - die verband houden
met hefbruggen de vigerende voorschriften worden nageleefd. Deze voorschriften
zijn vastgelegd in:
- het Veiligheidsbesluit voor fabrieken of werkplaatsen 1938;
- het Electrotechnisch Veiligheidsbesluit 1938.
Voorts bevat dit blad een aantal voorschriften die betrekking hebben op
arbeid door jeugdigen. Deze voorschriften zijn neergelegd in het op de
Arbeidswet 1919 gebaseerde Arbeidsbesluit jeugdigen. In dit hoofdstuk
wordt een opsomming gegeven van de meest relevante - soms ten dele verkorte
- artikelen uit de genoemde wettelijke voorschriften. Voor de
volledige tekst raadplege men de genoemde besluiten. De aandacht wordt
erop gevestigd, dat alleen de volledige tekst rechtskracht bezit.
10.2 Veiligheidsbesluit voor fabrieken of werkplaatsen 1938
Artikel 93, eerste lid
Het ontstaan en de verspreiding van schadelijke of hinderlijke dampen
of gassen of van stof in een werklokaal of in een lokaal, waar werknemers
in verband met de eisen van de bedrijfsarbeid moeten verblijven,
moet zijn tegengegaan. Waar dit niet of niet in voldoende mate mogelijk
is, moeten doeltreffende middelen zijn aangewend tot afvoer van die
dampen of gassen of het stof uit het lokaal. In gevallen, waarin door
de aard der werkzaamheden afvoer van die dampen of gassen of het stof
niet of niet in voldoende mate mogelijk is, moet ten tijde, dat deze
werkzaamheden worden verricht, het aantal werknemers, dat zich in het
desbetreffende lokaal moet ophouden, zo klein mogelijk zijn.
Artikel 93, tweede lid
Zuiggasgeneratoren moeten daartoe zijn opgesteld in de open lucht of in
een afzonderlijke, uitsluitend voor deze toestellen bestemde ruimte.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.26
Artikel 98
De delen van:
a. krachtwerktuigen,
bijv. vliegwielen, krukken, drijfstangen, assen, spieen, riemen, kettingen,
snaren, schijven, tandraderen, uitstekende zuigerstangen, regulateurballen,
waterraderen en molenwieken;
b. drijfwerken,
bijv. krukken, assen, kettingen, snaren, riemen, schijven, raderen,
spieën, bouten, koppelingen en stelschroeven;
c. door een krachtwerktuig gedreven werktuigen,
bijv. vliegwielen, raderen, krukken, assen, spieen, stelschroeven, bouten,
koppelingen, snaren, riemen, kettingen en schijven; moeten voor
zover zij gevaar opleveren, zo mogelijk doelmatig zijn beschut.
Artikel 99, eerste lid
Een krachtwerktuig moet zodanig zijn beschut of ingericht of van een
zodanige inrichting zijn voorzien, dat het in gang brengen en het tornen
zonder gevaar kan geschieden.
Artikel 107
Drijfriemen, kabels, snaren of kettingen, die bij afvallen of breken
gevaar kunnen veroorzaken, moeten doeltreffend zijn beschut.
Artikel 109
Indien het smeren, onderzoeken, herstellen of reinigen van een in beweging
zijnd werktuig of drijfwerk gevaar kan veroorzaken, moeten deze
werkzaamheden bij stilstand daarvan geschieden, tenzij de aard van het
bedrijf dit niet toelaat, in welk geval het werktuig of het drijfwerk
veilig bereikbaar moet zijn en het smeren, onderzoeken, herstellen of
reinigen, met behulp van doelmatig gereedschap, zodanig moet geschieden,
dat het zo min mogelijk gevaar oplevert.
Artikel 112
Indien een werknemer voor het verrichten van werkzaamheden zich in de
onmiddellijke nabijheid begeeft of bevindt van delen van drijfwerken of
werktuigen, welke bij in gang zijn gevaar veroorzaken, moet dit bij
stilstand van drijfwerk of werktuig geschieden, tenzij die delen doeltreffend
zijn beschut.
Artikel 113
Zowel de doorgangen langs de werktuigen, als die tussen de werktuigen
en vaste delen als muren, palen en kolommen, alsmede de standplaatsen
der bedienende arbeiders bij werktuigen moeten voldoende breed zijn. De
doorgangen en standplaatsen moeten vrij zijn gehouden van alles, wat
voor het verkeer en bij de bediening van het werktuig gevaar kan veroorzaken.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.27
Artikel 114
Een werktuig, dat door een krachtwerktuig in beweging kan worden gebracht,
moet zo dicht mogelijk bij de standplaats van de persoon, die
het werktuig bedient, zijn voorzien van zodanige inrichting, dat het
afzonderlijk, veilig en met zekerheid kan worden stilgezet en niet dan
opzettelijk weder in gang gebracht, tenzij:
a. het werktuig door een uitsluitend voor het bewegen van dat werktuig
bestemd krachtwerktuig in beweging kan worden gebracht en dit van de
plaats af, waar de bedienende persoon zijn werk verricht, onmiddellijk
kan worden stilgezet.
Artikel 115
Het in gang brengen van een werktuig, dat door een krachtwerktuig in
beweging kan worden gebracht en waaraan verscheidene personen tegelijkertijd
werkzaam kunnen zijn, mag alleen dan geschieden, nadat degene
die het werktuig aanzet, zich van te voren ervan overtuigd heeft, dat
geen persoon zich op een voor deze gevaarlijke wijze met het werktuig
in aanraking bevindt en hij zo nodig een luid waarschuwingsteken heeft
gegeven.
Artikel 118
De werktuigen, waarvan onderdelen door snijden, knellen, pletten, door
hun grote snelheid of op andere wijze gevaar kunnen veroorzaken, moeten
zodanig zijn opgesteld en ingericht en van zodanige toestellen of beschermingen
zijn voorzien, dat het gevaar zoveel mogelijk wordt voorkomen.
Artikel 119
De gevaar opleverende plaatsen van werktuigen, in artikel 118 bedoeld,
mogen alleen bij stilstand worden gereinigd, gepoetst of hersteld.
Artikel 123
Krachtwerktuigen, drijfwerken, werktuigen, toestellen, gereedschappen
en leidingen moeten in zodanige staat van onderhoud verkeren, dat zij
daardoor geen gevaar kunnen veroorzaken.
Artikel 127, eerste lid
Bij het verrichten van arbeid waarbij gevaar bestaat van een hoogte te
vallen of waarbij als gevolg van een val gevaar bestaat voor bedwelming,
verstikking, vergiftiging, verbranding, elektrocutie of verdrinking,
moet zo mogelijk een veilige steiger, stelling, bordes of werkvloer
aangebracht zijn of het gevaar tegengegaan zijn door het aanbrengen
van doelmatige hekwerken, leuningen of dergelijke.
Artikel 127, tweede lid
Het eerste lid is niet van toepassing op arbeid, welke op voldoend veilige
wijze op een ladder, trap, ladderstelling of dergelijke kan worden
verricht.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.28
Artikel 127, derde lid
Indien de in het eerste lid genoemde voorzieningen niet of slechts ten
dele kunnen worden aangebracht of indien het aanbrengen of wegnemen
daarvan grotere gevaren meebrengt dan de arbeid ter beveiliging waarvan
zij zouden moeten dienen, moeten ter voorkoming van het gevaar voldoend
sterke en voldoend grote vangnetten op doelmatige plaatsen en wijze
worden aangebracht of doelmatige veiligheidsgordels met vanglijnen van
voldoende sterkte worden gebruikt, danwel andere technische middelen
worden toegepast die tenminste eenzelfde mate van beveiliging van de in
het eerste lid bedoelde arbeid geven.
Artikel 140, eerste lid
Hijskranen, takels, lieren, hijsmasten en andere hijs- of hefwerktuigen,
anders dan liften, moeten uit deugdelijk materiaal bestaan, van
deugdelijke constructie zijn en in goede staat verkeren. De in de vorige
volzin bedoelde werktuigen moeten voorts zodanig ingericht, opgesteld,
verankerd en beschut zijn, dat zij zo min mogelijk gevaar opleveren.
Artikel 140, tweede lid
Indien er gevaar bestaat dat een hijs- of hefwerktuig onder de invloed
van wind zich zal verplaatsen of zal omvallen, moet het werktuig zodanig
zijn vastgezet, dat het zich niet kan verplaatsen onderscheidenlijk
niet kan omvallen.
Artikel 140, derde lid
De ondersteuning van een hijs- of hefwerktuig moet zodanig zijn, dat de
stabiliteit van het werktuig daardoor niet in gevaar wordt gebracht.
Bestaat die ondersteuning uit een kraanbaan, dan moet deze bovendien
zodanig ingericht zijn, dat het van de baan afraken van het werktuig
zoveel mogelijk wordt voorkomen.
Artikel 140, vierde lid
Een hijs- of hefwerktuig moet voorzien zijn van een duidelijke aanduiding
die de bedrijfslast vermeldt. Uit die aanduiding moet voor wat betreft:
a. een hijswerktuig dat een veranderlijke vlucht heeft, op een zo gemakkelijk
mogelijke wijze kunnen worden vastgesteld hoeveel bij elke
gieklengte de bedrijfslast bedraagt;
b. een hijswerktuig dat ingericht is om te werken zowel met een enkelvoudig
ingeschoren reep als met een meervoudig ingeschoren reep, op een
zo gemakkelijk mogelijke wijze kunnen worden vastgesteld hoeveel voor
elk van die werkwijzen de bedrijfslast bedraagt.
Artikel 140, vijfde lid
Een aanduiding als bedoeld in het vierde lid moet onuitwisbaar op een
of meer doelmatige plaatsen en in elk geval nabij de bedieningsplaats
van het betrokken hijs- of hefwerktuig aangebracht zijn, alsmede vanaf
de bedieningsplaats goed leesbaar zijn.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.29
Artikel 140, zesde lid
Aan het districtshoofd moet, indien hij zulks met betrekking tot een
hijs- of hefwerktuig schriftelijk vordert, door overlegging van gegevens
betreffende dat werktuig, zoals tekeningen, berekeningen en schema's,
worden aangetoond dat de ingevolge het vierde lid op het werktuig
aangeduide bedrijfslast onderscheidenlijk bedrijfslasten in overeenstemming
is onderscheidenlijk zijn met de daarover krachtens het elfde
lid gegeven voorschriften.
Artikel 140, zevende lid
Bij een hijs- of hefwerktuig moet een duidelijke instructie in de Nederlandse
taal aanwezig zijn, die de nodige gegevens bevat betreffende
het veilig gebruik en het deugdelijk onderhoud van het betrokken werktuig.
De instructie moet tevens de nodige gegevens bevatten betreffende
het op veilige wijze monteren of demonteren van het werktuig of van onderdelen
daarvan, indien het monteren of demonteren meermalen moet geschieden,
bijvoorbeeld in verband met het op een andere plaats opstellen
van het werktuig.
Artikel 140, achtste lid
Een met een hijs- of hefwerktuig te verplaatsen last mag niet zwaarder
zijn dan de ingevolge het vierde lid op dat werktuig aangeduide bedrijfslast
aangeeft voor de stand of de omstandigheid, waarbij onderscheidenlijk
waaronder het werktuig wordt gebruikt, noch zwaarder dan
een veilig gebruik toelaat. De vorige volzin geldt niet ten aanzien van
een hijswerktuig als bedoeld in artikel 141, eerste lid, terwijl het
een beproeving ondergaat, voorgeschreven in het tweede lid, onder a,
dan wel in het derde of vierde lid van dat artikel.
Artikel 140, negende lid
Het verrichten van werkzaamheden met behulp van een hijs- of hefwerktuig
moet zodanig geschieden, dat gevaren waaraan de werknemers bij het
gebruik van het werktuig kunnen blootstaan, zoals het gevaar getroffen
of gegrepen te worden door het werktuig, een onderdeel daarvan, dan wel
door de last van het werktuig zoveel mogelijk worden voorkomen.
Artikel 140, tiende lid
Een hijs- of hefwerktuig mag slechts worden bediend door een persoon
die met de bediening van het werktuig en met de aard van de daarmede te
verrichten werkzaamheden vertrouwd is.
Artikel 140, elfde lid
Onze minister kan met betrekking tot alle hijs- of hefwerktuigen dan
wel met betrekking tot hijs- of hefwerktuigen die behoren tot een door
hem omschreven categorie nadere regelen stellen met betrekking tot het
eerste tot en met het zevende lid en het negende lid en zo nodig bepalen
in welke gevallen aan die nadere regelen niet of niet geheel behoeft
te worden voldaan.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.30
Artikel 142
De werknemers, die hijs- of hefwerktuigen bedienen, moeten ter plaatse,
waar zij die werktuigen bedienen, alsmede op de toegangswegen tot die
plaats, beveiligd zijn tegen ongevallen door gevaar veroorzakende delen
van drijfwerk of werktuigen of door vallen.
Artikel 142a
Met een hijs- of hefwerktuig dat uitsluitend bestemd en ingericht is
voor het vervoer van goederen, mogen in de plaats van of tezamen met
goederen geen personen worden vervoerd.
Artikel 143, eerste lid
Kabels, hijskettingen en stroppen mogen niet zwaarder worden belast dan
een veilig gebruik toelaat.
Artikel 143, tweede lid
Zo dikwijls zulks ter waarborging van een veilig gebruik nodig is, moeten
hijskettingen en kettingstroppen worden uitgegloeid en met een voldoende
trekkracht worden beproefd door een bevoegd deskundige. Van deze
beproeving moet een bewijs in de door onze minister vastgestelde vorm
worden overgelegd.
Artikel 148
Tegen het gevaar te worden getroffen door wegvliegende, vallende, omvallende,
wegschuivende of wegrollende voorwerpen moeten doelmatige
voorzieningen getroffen zijn.
Artikel 173b, eerste lid
Voor zover dit nodig is voor een veilig verblijf van werknemers of voor
het veilig verrichten van hun arbeid, moet op die verblijfplaats of bij
die arbeid een duidelijke instructie in de Nederlandse taal aanwezig
zijn.
Artikel 173b, tweede lid
Indien er werknemers zijn die de Nederlandse taal niet voldoende beheersen,
moet voor zoveel nodig de in het eerste lid bedoelde instructie
zodanig luiden, dat ook die werknemers deze kunnen begrijpen.
10.3 Electrotechnisch Veiligheidsbesluit 1938
Dit besluit geldt onder meer voor die ondernemingen, waarop ook het
Veiligheidsbesluit voor fabrieken of werkplaatsen van toepassing is.
Het bevat een groot aantal bepalingen, onder andere met betrekking tot
elektrische machines en toestellen, schakel- en verdeelinrichtingen,
schakelaars, weerstanden, stopcontacten, leidingen, leidingaanleg en
beveiligingen. Voor de nadere interpretatie van deze veelal algemeen
gestelde wettelijke bepalingen worden nationale en internationale normen
gehanteerd. Het zou te ver voeren bedoelde bepalingen hier over te
nemen. Voor informatie kan men de Electrotechnisch Adviseur bij de Arbeidsinspectie
raadplegen.

HEFBRUGGEN P159
1986
blz.31
10.4 Arbeidsbesluit jeugdigen
Dit besluit verstaat onder een jeugdig persoon een werknemer beneden 18
jaar.
Artikel 11
Een jeugdig persoon mag geen arbeid verrichten bestaande uit het aanzetten
van machines of werktuigen welke bij het in beweging komen gevaar
opleveren voor anderen.
Artikel 28
Onverminderd artikel 88, eerste lid, onder a, van de Arbeidswet 1919
gelden de bij de artikelen 2 t/m 26 gestelde verboden niet voor arbeid
welke door een jeugdig persoon van 16 jaar of ouder in het kader van
een bij of krachtens een wet geregelde beroepsopleiding dan wel van een
voor de toepassing van dit besluit door Onze Minister daarmee gelijkgestelde
beroepsopleiding wordt verricht, en waarbij een deskundig toezicht
op de arbeid ter bescherming tegen gevaar voor de gezondheid of
het leven in voldoende mate wordt uitgeoefend.