INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING

VEILIGHEIDSWENKEN VOOR DE AANSTAANDE TECHNICI P31 

TIJDENS HET WERKEN IN FABRIEKEN OF WERKPLAATSEN 1981 

EN OP BOUWWERKEN 

VEILIGHEIDSWENKEN VOOR DE AANSTAANDE TECHNICI TIJDENS HET WERKEN IN 

FABRIEKEN OF WERKPLAATSEN EN OP BOUWWERKEN 

INHOUDSOPGAVE 

1 Inleiding 

2 Uitrusting 

3 Drijfwerk 

4 Handgereedschap 

5 Verplaatsen van lasten 

5.1 Tillen 

5.2 Hijsen 

5.3 Houtbewerkingsmachines 

5.4 Metaalbewerkingsmachines 

5.5 Gieterijen 

5.6 Werken in tanks en dergelijke 

5.7 Gassen 

5.8 Ladders 

1 INLEIDING 

De periode van praktisch werken in een fabriek of op een bouwwerk 

kan een zeer nuttige en leerzame tijd zijn. De aanraking met de 

praktijk, het werken en de omgang met personeel kunnen van grote 

invloed zijn op de vorming van de jonge technicus. Als men voor het 

eerst in een fabriek of op een bouwwerk te werk wordt gesteld, is 

men in zeker opzicht te vergelijken met de man van het platteland, 

die voor het eerst een wereldstad bezoekt. Hij komt ogen te kort om 

alles in zich op te nemen, hij voelt zich onwennig, weet niet welke 

gevaren hem bedreigen en hoe zich daartegen te weren, hij kent ze 

ook niet, kortom hij loopt bepaalde risico's. 

Dit blad heeft ten doel u, die in deze positie verkeert, op de 

gevaren te wijzen die u in een fabriek of op een bouwwerk kunnen 

belagen en er aldus toe bij te dragen, dat u uw tijd van praktisch 

werken in het behoud van uw gezondheid en zonder lichamelijk letsel 

kunt beëindigen. 

Wanneer u arbeiders met grote vaardigheid handelingen ziet verrichten, 

vergeet dan niet dat zij over een zeer grote routine beschikken 

en in vele gevallen precies weten hoever zij kunnen gaan. U bent 

daar niet van op de hoogte. Tracht u de werkwijze na te doen, dan 

loopt u grote risico's omdat u niet over voldoende ervaring en 

handigheid beschikt. Ter beantwoording van de vraag of het werk in 

een bedrijf nu zo gevaarlijk is diene, dat daarbij in Nederland 

jaarlijks een paar honderduizend ongevallen geschieden. Het aantal 

ongevallen met dodelijke afloop bedraagt enige honderden per jaar.




Deze cijfers spreken harde, zakelijke taal en laten zien dat er dus 

wel degelijk gevaren dreigen. 

2 UITRUSTING 

Het is van het grootste belang, dat u over een goede en doelmatige 

uitrusting beschikt. 

U hebt nodig: 

- twee goed passende overalls, bij voorkeur veiligheidsoveralls; 

- een paar veiligheidsschoenen; 

- een eenvoudige hoofdbedekking, in sommige bedrijven en op 

bouwwerken een veiligheidshelm; 

- een veiligheidsbril. 

Zorg dat de overall goed passend is. Hij moet zijn voorzien van een 

rits- of andere verdekte sluiting. Zakken en vooral opgenaaide 

zakken met ervoor hangende sluitklep moeten worden vermeden. De 

mouwen moeten zonder omslagen zijn en gemakkelijk kunnen worden 

opgestroopt. Voorkeur verdienen niet te wijde mouwen, die met 

ingenaaide elastieken band om de pols sluiten. Ook de pijpen moeten 

zonder omslagen zijn. Draag geen das tijdens het werk. Een sporthemd 

onder de overall is de beste en meest praktische kleding. Een riem 

om het middel staat 'stoer', maar zorg ervoor dat het losse eind van 

de riem zo kort mogelijk is (event.afsnijden). 

Voorts nog deze goede raad: Draag bij het werk geen ringen! Niet 

alleen hebben deze onder het werk veel te lijden, maar bovendien kan 

een ring u een ernstig ongeval veroorzaken als hij achter een 

uitstekend, bewegend voorwerp blijft haken, of bij het werken aan 

elektrische inrichtingen van toestellen kortsluiting maakt. 

Schoenen hebben veel te lijden. U bent misschien van plan een paar 

afleggertjes met scheve hakken en doorgesleten zolen voor het werk 

te reserveren. Dit is zeer onverstandig; in een fabriek of op een 

bouwwerk moet men een paar stevige, goede schoenen dragen en bij 

voorkeur veiligheidsschoenen. Onder een veiligheidsschoen verstaat 

men een schoen van het normale model, die zich uiterlijk niet van 

een andere schoen onderscheidt. Het verschil en daardoor ook de 

verhoogde veiligheid schuilen in de stalen neus, die onder het leer 

van de gewone neus is aangebracht, en in de stevige zool (foto 

afbeelding 1). 

De stalen neus is van een speciale kwaliteit zeer veerkrachtig staal 

vervaardigd. Op zo'n schoen kunt u rustig een gewicht van 2000 kg 

zetten. Een voorwerp van 20 kg kan van 1 m hoogte op de schoen 

vallen zonder de neus zodanig in te deuken, dat de tenen letsel 

krijgen. Zo'n schoen beschermt de voet dus in hoge mate tegen 

vallende voorwerpen en tegen stoten. Zorg vooral dat de zolen in 

uitstekende conditie zijn. 

Veel wonden, die dikwijls ernstige infectie ten gevolge hadden, zijn




ontstaan doordat scherpe voorwerpen door de zool heen in de voet 

drongen, bijv. spijkers (die dikwijls nog in gebruikt bekistingshout 

aanwezig zijn), krullen en draaisel, scherpe randen van staalplaten, 

enz. Degenen die in natte grond moeten werken, bijv. op bouwwerken 

of bij grond- en graafwerken, kan het beste rubber knielaarzen 

dragen. Er zijn rubber laarzen in de handel waarin een stalen neus 

en een zeer dunne stalen zool zijn gevulcaniseerd (zie afbeelding 

2). Zo'n laars beschermt de voet zowel aan de boven- als aan de 

onderzijde. 

Afbeelding 2 

Langsdoorsnede van een rubberlaars, voorzien van een stalen neus en 

stalen zool




Een eenvoudige hoofdbedekking, bijv. een linnen pet met een grote 

klep (een zgn.'vechtpet'), is van groot nut. Zo'n pet beschermt het 

hoofdhaar niet alleen tegen stof, vet en vuil, maar ook -en dat is 

van veel groter belang- tegen het grote gevaar dat eventuele aanraking 

van draaiende assen met zich mede brengt (zie onder 'drijfwerk'). 

Deze hoofdbedekking is echter onvoldoende wanneer gevaar bestaat 

door vallende voorwerpen te worden getroffen, of wanneer onder 

omstandigheden wordt gewerkt waarbij het hoofd door stoten tegen 

scherpe voorwerpen kan worden gewond. In dat geval biedt een veiligheidshelm 

of -pet een goede bescherming (foto afbeelding 3). Behalve 

dat de helmkap voldoende sterk moet zijn, zijn ook de kwaliteit en 

de afstelling van het zgn. 'binnenwerk' van veel belang. 

Het binnenwerk heeft ten doel: 

- de helm zo goed mogelijk aan het hoofdaan te passen; 

- de schok van een op de helm vallend voorwerp elastisch op te 

nemen; 

- een veilige afstand te bewaren tussen het hoofd en de helmkap; 

de afstand tussen helmtop en top-binnenwerk moet in verband 

daarmede ruim worden afgesteld, bij voorkeurop 2½ à 3½ cm. 

Een veiligheidsbril behoeft men niet onder alle omstandigheden te 

dragen, wel echter wanneer gevaar bestaat dat het oog wordt getroffen 

door wegspringende voorwerpen, zoals bij slijpen, hakken, draaien, 

frezen, enz.het geval kan zijn. In sommige werkplaatsen is de 

bril zonder meer voor iedereen voorgeschreven. 

Reeds veel arbeiders verloren een deel van het gezichtsvermogen 

doordat zij geen veiligheidsbril droegen. Zo'n bril behoeft niet het 

gehele oog af te sluiten. Een gewone bril (foto afbeelding 4) is 

voldoende, mits voorzien van veiligheidsglazen; dat zijn glazen 

gemaakt van gehard glas; triplexglas of kunststof, die aan bepaalde 

eisen moeten voldoen en die een stevige stoot kunnen verdragen. 

Draag de bril steeds wanneer gevaar dreigt. Het zal u opvallen dat 

weinig arbeiders een veiligheidsbril dragen. De zeer talrijke 

oogongevallen per jaar bewijzen echter voldoende dat ook de arbeiders, 

hoewel zij het gevaar beter kennen dan u, het nog dikwijls 

onderschatten en daardoor onnodig risico's lopen. 

3 DRIJFWERK 

In vele moderne fabrieken is het drijfwerk geheel vervangen door 

direct op de machines aangebouwde motoren. Men treft echter toch nog 

wel drijfwerk aan. 

Een groot, niet onderkend en ook niet voor de hand liggend gevaar




schuilt in gladde assen. Een zelfs geheel gladde, sneldraaiende as 

levert ook als zij een betrekkelijk klein vermogen moet overbrengen 

nog zeer veel gevaar op. Komt een loshangend kledingstuk, een das, 

een losse mouw van een overall, een losse slip van een jas of uw 

haardos met zo'n as in aanraking, dan bestaat gevaar dat het loshangende 

voorwerp of het haar door de as wordt gegrepen, er stijf 

omheen wordt gewikkeld en de drager meetrekt. 

Telkenjare doen zich met gladde assen dodelijke ongevallen voor. 

Vele gevallen zijn bekend waarin het hoofdhaar van vrouwen en ook 

van mannen met een weelderige haardos werd gegrepen, en dat met het 

haar ook de huid van de schedel werd gerukt. In dit verband wordt 

ook gewezen op boormachines; ook hier treft men een gladde, sneldraaiende 

verticale as aan. Dergelijke ongevallen hebben zich 

meermalen voorgedaan. Om het gevaar dat het hoofdhaar door een as 

wordt gegrepen te voorkomen, is er in hoofdstuk 2 'Uitrusting' op 

gewezen, tijdens het werk een pet te dragen. Dat tegen het hier 

beschreven gevaar niet genoeg kan worden gewaarschuwd, illustreert 

het volgende ongeval. Toen iemand, die in een fabriek praktisch 

werkte, de ladder afdaalde naar een kelder waarin een centrifugaalpomp 

was opgesteld, greep de gladde verticale as van de pomp (de 

afstand tussen ladder en as was slechts gering) de achterkant van 

zijn overall. De jonge man vond een afschuwelijke dood. Moet men dus 

de grootste voorzichtigheid in acht nemen met gladde assen; zo 

mogelijk nog voorzichtiger dient men te zijn met alle uitstekende 

delen aan drijfwerk, zoals spieën, stelbouten, koppelingen, riemverbinders, 

e.d. Deze onderdelen leveren bijzondere gevaren op; de kans 

om te worden gegrepen is hier immers nog vele malen groter. 

Men zal in de praktijk dikwijls zien, dat een arbeider een riem 

oplegt terwijl het drijfwerk in beweging is. Ook als de arbeider 

zeer geroutineerd is levert zulks nog gevaar op. Indien men geen 

ervaring op dit gebied heeft, moet men het beslist niet proberen. 

Eén verkeerde handeling kan noodlottig zijn; men kan in de riem 

verward geraken, worden medegetrokken en dan de kans lopen te worden 

gedood of verminkt. 

Neem dus als stelregel aan, niet eigenhandig riemen op te leggen, 

tenzij het drijfwerk geheel stilstaat. 

Tandraderen zijn eveneens zeer gevaarlijk. Wat deze raderen grijpen 

laten zij niet meer los. 

Poster afbeelding 7 geeft hier een duidelijk voorbeeld van. In de 

regel blijft van een lichaamsdeel, dat tussen tandraderen bekneld is 

geweest, niet veel over en is amputatie noodzakelijk. Misschien ten 

overvloede wordt hier nog gewezen op riemschijven die niet geheel 

over de spaken zijn dichtgemaakt, en op het gevaarlijke knelpunt van 

de oploopplaats van de riem op de schijf. 

4 HANDGEREEDSCHAP




Als men voor het eerst met gereedschap omgaat, zal men door onervarenheid 

dikwijls kleine verwondingen oplopen. Bij het vijlen en 

hakken en ook bij montagewerkzaamheden waarbij men sleutels gebruikt, 

loopt men kans op kleine ontvellingen en snijwonden. Voorkomen 

is beter dan genezen; neem daarom het volgende in acht: 

- gebruik het juiste gereedschap (poster afbeelding 8). 

- gebruik geen ondeugdelijk gereedschap; 

- houd het gereedschap in goede staat; 

- berg het gereedschap op een daarvoor geschikte en veilige 

plaats op. 

Een vijl moet van een heft zijn voorzien dat er niet af kan schieten 

(poster afbeelding 9). De onbeschermde angel van een uitschietende 

vijl kan diep in de hand dringen. De steel van een hamer moet gaaf 

zijn en het slaggedeelte moet stevig op de steel zijn bevestigd. De 

stevige bevestiging moet steeds worden nagegaan en worden gecorrigeerd 

door het aanslaan van de in de kop van de steel aangebrachte 

wiggen. De kop van een koudbeitel mag niet zijn platgeslagen, 

waardoor de zogenaamde 'baard' ontstaat (zie afbeelding 10), die of 

gevaar oplevert voor verwondingen aan de hand, of waarvan bij het 

slaan splinters afvliegen die verwondingen aan het oog kunnen 

veroorzaken, zodat onmiddellijk ingrijpen van een oogarts noodzakelijk 

is. 

Gebruik schroevedraaiers die goed in de gleuf van de schroef passen 

(zie figuur a van afbeelding 11, figuur b is 'fout') en van een 

deugdelijke handgreep zijn voorzien. 

Zeer voorzichtig moet men zijn met het hanteren van moersleutels. 

Past de sleutel niet goed op de moer of is hij uitgesleten, dan is 

de kans op verwondingen door het uitschieten van de sleutel groot 

(poster afbeelding 12). 

Ook moet ernstig worden gewaarschuwd tegen het verlengen van een 

sleutel met een eind pijp. In de eerste plaats kunnen daardoor in de 

moerbout beschadigingen optreden die niet worden bemerkt, doch zich 

later openbaren door breuk, met eventueel ernstige gevolgen. Voorts 

is hier de kans wel buiten gewoon groot, dat de sleutel uitschiet. 

Verplaatsbaar elektrisch handgereedschap (handboormachines, -slijpmachines, 

-schroevedraaiers, -zagen, e.d.), aangesloten op een 

wissel- of draaistroomnet, levert een ernstig gevaar op als ten 

gevolge van een defect het metalen huis onder spanning komt te 

staan. 

De gebruiker heeft het werktuig meestal met éen of beide handen 

vast, staat veelal op een geleidende vloer (steen, beton) of is met 

het lichaam in aanraking met een geaard metalen constructiewerk, en 

kan als gevolg van de stroomdoorgang het werktuig niet meer loslaten. 

Hij geraakt daardoor bewusteloos, kan ernstig worden verwond 

door een val en niet zelden wordt hij door de stroom gedood. Ongevallen 

als hier bedoeld worden voorkomen o.a. door gebruik te maken




of van handgereedschap ingericht voor een spanning van ten hoogste 

42 volt wissel- of draaistroom, of van door de Arbeidsinspectie 

toegelaten dubbelgeïsoleerd handgereedschap. 

Zoals in de inleiding van dit hoofdstuk al is gezegd, is de kans 

groot dat men kleine verwondingen oploopt. Wanneer dat gebeurt, zal 

men in de regel vanzelf wat voorzichtiger worden en met meer overleg 

te werkgaan. Men doet verstandig een verwonding door de bedrijfsverpleegkundige 

of een E.H.B.O.-er te laten behandelen. Gebruik nimmer 

een vuile zakdoek of een poetslap om bloed te stelpen. Kleine 

verwondingen zijn in vele gevallen oorzaak geweest van ernstige 

infecties. 

Afbeelding 10 en 11




5 VERPLAATSEN VAN LASTEN 

5.1 Tillen 

Wanneer men lasten tilt, wordt veelal gebruik gemaakt van de rug. 

Onze rugspieren zijn echter betrekkelijk zwak. Om te tillen beschikken 

wij over veel krachtiger spieren dan die van de rug. 

Til daarom op de volgende manier (zie afbeelding 13) 

Let op de volgende wenken: 

- sta zo dicht mogelijk bij het te tillen voorwerp en plaats uw 

voeten aan weerszijden ervan; 

- hurk bij het voorwerp neer, houd de knieën uiteen en de voeten 

plat op de grond; 

- zoek goede aangrijppunten, pak de last stevig vast en houd de 

armen gestrekt; 

- houd de rug zo recht en verticaal mogelijk, til door de benen 

geleidelijk te strekken en kom recht overeind.




Afbeelding 13




5.2 Hijsen 

Indien u bij het hijsen van lasten behulpzaam bent, moet u zich 

zoveel mogelijk zodanig opstellen dat een eventueel vallende last u 

niet kan treffen. De praktijk heeft voldoende bewezen dat een 

ketting of een staalkabelstrop, hoe betrouwbaar deze er op het oog 

ook uitziet, onverhoeds kan breken. Kettingmateriaal kan door het 

gebruik zeer bros worden en dan bij een lichte schok of stoot 

breken. Een staalkabel kan door inwendige aantastingen, meestal 

roestvorming, een groot gedeelte van zijn treksterkte hebben verloren 

en het daardoor begeven. Soms breken de aan de buitenomtrek 

liggende draden van een veel gebruikte of over scherpehoeken gebogen 

staalkabel. Is het aantal van deze gebroken draden beperkt, dan 

behoeven zij de treksterkte nog niet in sterke mate te beïnvloeden. 

Zo'n kabel kan nog worden gebruikt, doch de gebroken draadjes springen 

buiten de omtrek uit en vormen scherpe puntjes, zgn. 'vleeshaken' 

(poster afbeelding 14). Pakt men zo'n kabel met de blote hand 

en heeft men niet, zoals de meeste sjouwers, een flinke eeltlaag op 

de handen, dan kan men zich aan deze vleeshaken ernstig verwonden. 

Wees dus voorzichtig bij het aanpakken van een staalkabel. 

5.3 Houtbewerkingsmachines 

Deze groep machines en in het bijzonder de cirkelzaag, de frees en 

de vlakbank leveren bijzondere gevaren op. Jaarlijks vinden met de 

met name genoemde machines talrijke ongevallen plaats, die veelal 

zwaar letsel ten gevolge hebben. Wel zijn goede beschuttingen voor 

deze machines ontworpen, die niet alleen volkomen beveiliging geven 

doch in bepaalde gevallen bovendien een stuk gereedschap zijn 

waarmede het werk sneller en beter kan geschieden dan zonder toepassing 

van de beschutting, maar het werken ermede vereist instructie, 

oefening en grote ervaring. De tijd gedurende welke u in een fabriek 

werkt is echter te kort om u deze routine eigen te maken. 

Er blijft dan ook slechts één raad over en deze is: 

Blijf van deze machines af, indien uw handen u lief zijn. 

Het werken aan een lintzaag is niet zo gevaarlijk; na enige werkinstructie 

kan men dit gerust doen. 

5.4 Metaalbewerkingsmachines 

Zoals reeds is opgemerkt bestaat bij het draaien, frezen, enz. het 

gevaar van oogletsel door wegspringende krullen of spanen. Gebruik 

bij dit werk dus een veiligheidsbril. Na hetgeen hiervoor over 

drijfwerk is vermeld, is het vanzelfsprekend dat men ook zeer voorzichtig 

moet zijn met de klauwplaat en de meenemer van een draaibank. 

Deze onderdelen bezitten in de regel uitstekende delen. Grijp




dus nooit over de klauwplaat (foto afbeelding 15). 

Behalve het gevaar dat het hoofdhaar door de spil van een boormachine 

wordt gegrepen, bestaat bovendien het gevaar dat de boor 

'hapt' en het werkstuk meeneemt. Men moet het werkstuk dus nooit 

vasthouden maar het op de machine vastklemmen. 

Bij het werken aan slijpmachines doet zich in de eerste plaats het 

gevaar van oogletsel voor; slijp dus nimmer zonder bril. Voorts is 

er een minder voorkomend doch ernstiger gevaar, n.l. de schijf. Bij 

onoordeelkundig gebruik (bijv. slijpen op de zijkant van de schijf) 

kan een schijf in stukken springen, waarbij de stukken met grote 

kracht worden weggeslingerd. Elke schijf moet dan ook van een 

doelmatige, stevige kap zijn voorzien. Ga dus niet aan een slijpmachine 

werken waarvan de schijf niet door een dergelijke kap is be- 

schut. 

Een andere bron van gevaar is het support van de machine. Als de 

afstand tussen het support en de schijf te groot is, bestaat de kans 

dat het werkstuk 'hapt' en zich tussen het support en de schijf 

vastzet, waarbij men behalve een ernstige verwonding aan de handen 

ook het risico loopt, dat de schijf wordt stukgedrukt. Zorg er dus 

voor, dat de afstand van het support tot de omtrek van de steen niet 

meer dan enkele mm bedraagt. Ook andere dan de hiergenoemde metaalbewerkingsmachines, 

zoals excenterpersen, knip-, buig- en ponsmachines 

leveren gevaar op. De kans dat u aan deze machines moet werken 

is echter gering. Mocht men u er toch aan te werk stellen, betracht 

dan grote voorzichtigheid, verlang instructie en let er vooral op 

niet in de nabijheid van bewegende delen te komen. 

5.5 Gieterijen 

In gieterijen moet men extra voorzichtig zijn tijdens het gieten; 

een wegspattende gloeiende druppel metaal, die bijv. tussen de 

kleding of in de schoen komt, kan zeer ernstige brandwonden veroorzaken 

als men niet in staat is de druppel direkt te verwijderen. 

Blijf tijdens het gieten dus op een eerbiedige afstand van de gietpan. 

5.6 Werken in tanks en dergelijke 

In tanks, silo's of kelders kunnen dikwijls vergiftige of explosieve 

stoffen achterblijven of kan, indien er nog gassen aanwezig zijn die 

zwaarder zijn dan lucht, gebrek aan zuurstof ontstaan. Betreed dus 

nimmer een dergelijke ruimte alvorens iemand die geheel met het 

werken in tanks e.d. vertrouwd is u verzekert, dat er geen gevaar is 

te duchten. Neem in elk geval de voorgeschreven voorzorgsmaatregelen 

in acht, d.w.z. stel u daarvan eerst op de hoogte; meestal zijn 

tenminste een tankgordel met reddingslijn plus een tweede man vereist 

(foto afbeelding 16). In gevallen dat de tank e.d. tevoren niet 

volkomen kan worden gereinigd, moet het betreden geschieden met




gebruikmaking van een zogenaamde 'verse luchtkap' (foto afbeelding 

17). 

5.7 Lassen 

Acetyleen en zuurstof, twee gassen die bij het lassen worden gebruikt, 

kunnen gevaren opleveren. Acetyleen gemengd met lucht of 

zuurstof kan een zeer explosief mengsel vormen. Zorg er dus voor, 

dat het lasgereedschap goed in orde is en dat vooral geen lekgas kan 

ontwijken bij de aansluiting van het reduceertoestel op de fles. 

Zuurstof kan bij in aanraking komen met vet een heftige brand doen 

ontstaan. Flesafsluiters van zuurstofflessen en vooral de aansluiting 

van het reduceertoestel aan de fles moeten daarom vrij van vet 

worden gehouden. Speel ook niet met zuurstof; reeds vele ongevallen 

zijn hiervan het gevolg geweest. Zo kreeg b.v. een arbeider dodelijke 

brandwonden doordat iemand uit speelsheid een zuurstofslang op 

zijn kleren had gericht, die met vet doordrenkt waren. Door een 

wegspattende vonk geraakten de kleren van de man in brand, welke 

brand door de in de kleren aanwezige zuurstof tot een plotselinge 

ontvlamming leidde. 

Bij het lassen en snijden wordt de laatste tijd ook veel gebruik 

gemaakt van propaan. Het gevaar van propaan is, dat het zwaarder is 

dan lucht (1½ x zo zwaar) en daardoor bij de vloer blijft hangen of 

in lager gelegen ruimten stroomt. Met lucht gemengd is er slechts 

een geringe hoeveelheid nodig om een explosief mengsel te vormen. 

Wees dus voorzichtig met deze gassen en vraag, alvorens laswerkzaamheden 

te gaan verrichten, instructie aan bevoegde personen die met 

de gevaren bekend zijn. 

5.8 Ladders 

Kies een ladder of een trap van het juiste type en van voldoende 

lengte (hoogte). Geén metalen ladder (trap) voor werkzaamheden in de 

nabijheid van elektrische installaties. 

Voor het gebruik moet u de ladder op deugdelijkheid onderzoeken. 

Sporten moeten in de bomen rusten en niet zonder meer zijn opgespijkerd 

of geschroefd. Bij bouwladders zijn de bomen ingekeept en 

rusten de sporten op deze inkepingen (max. 1½ cm diep). 

De ladder moet worden opgesteld onder een hellinghoek van 70° tot 75° 

(met horizontaal) en tegen het gevaar van omvallen of wegglijden 

stevig worden vastgezet. 

Indien u met de hier gegeven wenken rekening houdt, verkleint u in 

hoge mate het risico op letsel. 

U zult misschien de vraag stellen, of van overheidswege niets wordt 

gedaan om de beschreven gevaren te bestrijden. Er wordt wel degelijk 

zeer veel gedaan. De Arbeidsinspectie tracht de veiligheid in 

fabrieken en op bouwwerken zo goed mogelijk te bevorderen. De 

Veiligheidswet 1934 geeft haar de bevoegdheid eisen te stellen ten




aanzien van de veiligheid bij de arbeid en zonodig procesverbaal op 

te maken. 

Genoemde dienst kan echter niet overal tegelijk zijn en het komt 

helaas voor, dat de wettelijk voorgeschreven veiligheidsmaatregelen 

niet in acht zijn genomen of dat de beveiligingen zijn verwaarloosd 

of verwijderd. In dit verband zij erop gewezen, dat de wet naast de 

werkgever ook de werknemer verplicht de voorgeschreven veiligheidsmaatregelen 

na te leven. 

Ook van particuliere zijde worden adviezen, opleidingen en andere 

instructie gegeven en propagandamateriaal verstrekt, voornamelijk 

door het Nederlands Instituut voor Arbeidsomstandigheden (NIA), 

Boelelaan 30, Amsterdam, tel.020-54 98 611).

INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?