Georganiseerd afkijken - Sardes

Discussiepunten op basis
van de praktijkbeschrijvingen –
overeenkomsten en verschillen
Frank Studulski
De voorgaande beschrijvingen geven inzicht in de praktijk van verschillende pabo’s in
het ontwikkelingsproces rond het aanbod ‘Het jonge kind’. Er zijn verschillen en overeenkomsten.
We kijken naar overeenkomsten die we opvallend en belangrijk vinden. De
punten staan in willekeurige volgorde. De overeenkomsten zijn van verschillende aard,
sommigen zijn organisatorisch, andere zijn meer inhoudelijk. We zouden de overeenkomsten
ook randvoorwaarden of kwaliteitskenmerken kunnen noemen. Deze bijdrage
is een uitnodiging om op basis van de opgetekende ervaringen verder te reflecteren en
te discussiëren over de specialisatie ‘Het jonge kind’ op de pabo.
De beroepsidentiteit en de professie ‘Het
jonge kind’ op de basisschool
Het ontwikkelen van de beroepsidentiteit
van de leerkracht voor het jonge kind wordt
gezien als een hoger gelegen doel van de
specialisatie. Door de stimulering en wetenschappelijke
onderbouwing van een pedagogisch-didactisch
kader en een bewuste keuze
voor het jonge kind, kan de beroepsidentiteit
langzamerhand positiever worden en winnen
aan status. Uiteindelijk zou het een onderscheidend
kenmerk van een school in een
buurt of regio kunnen zijn als de school laat
zien deskundig te zijn in het begeleiden van
het jonge kind. De leerkracht kan zich onderscheiden
door kennis van de ontwikkeling
en pedagogiek van het jonge kind, maar ook
door goed te kunnen observeren en inspelen
op de ontwikkelingsvragen van kinderen.
Zo’n leerkracht kan collega’s overtuigen van
het belang van een goede kennisbasis en
professionaliteit en - indien nodig - ouders
ondersteunen met bijvoorbeeld pedagogische
kennis. Een van de pabo’s voegde daaraan
32
toe dat het van belang is dat de docenten op
de pabo deze beroepsidentiteit en trots ook
voorleven.
Een uitgeschreven curriculum
(documentatie)
Het is belangrijk dat het curriculum is uitgeschreven,
zodat het kan worden gedeeld met
anderen. De transparantie van een curriculum
is belangrijk, omdat het aan anderen duidelijk
maakt wat je doet en je op informele dan
wel formele wijze ook een soort verantwoording
aflegt aan collega’s en anderen. Een
uitgeschreven curriculum geeft aan welke
kwaliteitscriteria men zelf hanteert. Dit lijkt
heel voor de hand liggend en bijna te logisch,
maar er zijn opleidingspraktijken waar het
programma in de hoofden van de docenten
zit, waardoor er niet veel discussie over mogelijk
is. Door het curriculum te expliciteren,
kun je duidelijk maken wat je doet.