Kwaliteitsklassen en monitoring van de beheertypen Inhoudsopgave

Milieu- en watercondities
De beoordeling van a-biotische condities wordt gedaan op basis van de interne water- en
milieuconditie (standplaatsfactoren). Wanneer externe beïnvloeding beter, respectievelijk
slechter scoort, wordt het eindoordeel 1 punt/klasse naar boven of beneden bijgesteld.
a) Standplaatsfactoren
Het beheertype komt voor op permanent natte, venige gronden waar de grondwaterstand in
de winter op of aan maaiveld staat en in de zomer slechts ondiep wegzakt. Wanneer de
grondwaterstand meer dan circa een halve meter wegzakt, leidt dat tot mineralisatie van
veen en het optreden van vochttekorten, hetgeen leidt tot een afname van de
soortenrijkdom en vaak ook tot een verruiging van de vegetatie. In de laagveenbossen vindt
buffering vooral plaats onder invloed van oppervlaktewater dat zich onder de kragge
bevindt. Naarmate de veenlaag dikker wordt neemt de oppervlaktewaterinvloed af en
verzuurt de bovengrond onder invloed van regenwater. In hoogveenbossen vindt voeding
geheel plaats door regenwater en heersen eveneens zure omstandigheden. Matige zure
omstandigheden overheersen in elzenbroekbossen waar zich boven het grondwater een
dunne regenwaterlens heeft gevormd.
De zuurgraad van de bodem varieert van zuur in regenwatergevoede hoogveenbossen tot
neutraal in door oppervlaktewater beïnvloedde laagveenbossen. De hoogveenbossen zijn
uitgesproken voedselarm, terwijl de oppervlaktewatergevoede elzenbroekbossen matig
voedselrijk zijn.
De grondwaterstanden, de hydrologische dynamiek en de waterkwaliteit zijn de
sleutelfactoren voor dit beheertype. Anders dan in rivier- en beekbegeleidend bos spelen
overstroming en slibafzetting slechts een beperkte rol. De tot dit type behorende
elzenbossen en wilgenstruwelen kunnen in de winter wel inunderen, maar het
inundatiewater bestaat vooral uit regen- en grondwater.
Figuur. Ranges waarbij voor hoog- en laagveenbos kenmerkende vegetaties kunnen voorkomen
voor gemiddelde laagste grondwaterstand (GLG) en gemiddelde voorjaarsgrondwaterstand (GVG).
Bij het bepalen van de range van de GVG is uitgegaan van het habitattype H91D0 Hoogveenbossen.
Kwaliteitsbepaling
Goed: indien minstens 25% van de oppervlakte zich voor de GLG en de GVG
binnen het bereik voor goed ontwikkeld bevindt.
Matig: indien niet voldaan wordt aan goed en minstens 50% van de oppervlakte
voor de GLG en de GVG zich minimaal binnen het bereik voor matig
ontwikkeld bevindt.
Slecht: indien aan bovenstaande criteria niet wordt voldaan.
130