Bekijk hoofdstuk 1 - Educatheek.nl

14 Inleiding Thermodynamica
gas
arbeid in/uit
systeemgrens
stroomlijn (baan vloeistof deeltjes)
systeemgrens eerst
warmtestroom in/uit systeemgrens later
Figuur 1.2. Gesloten systeem
met flexibele, materiële wand.
Figuur 1.3. Gesloten systeem met immateriële wand
De wand om een gesloten systeem kan zoals gezegd een immateriële wand zijn. Een
systeem dat materie kan uitwisselen met zijn omgeving is een open systeem.
massa in
arbeid in/uit
warmtestroom in/uit
Figuur 1.4. Open systeem met vaste, materiële wand.
systeemgrens
massa uit
Een systeem dat warmte kan uitwisselen met de omgeving is omgeven door een
diathermane wand.
Een systeem kan bestaan uit verschillende chemische stoffen of componenten. Die
kunnen in de loop van de tijd met elkaar reageren; er spelen zich dan chemische
reacties af. Bovendien kan een zuivere stof (component) in verschillende fasen
voorkomen. Vast, vloeibaar en gasvormig zijn de meest bekende voorbeelden.
Elk systeem verkeert te allen tijde in een bepaalde toestand. Het is echter niet altijd
mogelijk zo'n toestand vast te leggen door een beperkt aantal voor dat systeem
kenmerkende variabelen. Maar in sommige toestanden kan het systeem onbeperkt
lang verblijven: men spreekt dan van een evenwichtstoestand. In zo'n toestand kan
het systeem beschreven worden door slechts enkele grootheden, de toestandsgrootheden,
die ook alleen dan betekenis hebben. Al dan niet ten gevolge van uitwendige
oorzaken kan echter ook een toestandsverandering optreden. Een aaneensluitende
reeks van toestandsveranderingen noemt men een proces. Het vakgebied thermodynamica
houdt zich bezig met het beschrijven van dergelijke processen.