december - Meet- en Regeltechniek

“In een mum van tijd ga je van 0G
(gewichtloosheid) naar 2G (dubbele zwaartekracht).
Dat is wat anders dan een roetsjbaan in Walibi.”
Van 0G naar 2G
Voor de vluchten dienden de studenten
een medische controle te ondergaan.
Bovendien diende iedereen een document
te ondertekenen waarmee hij/zij zich
akkoord verklaarde voor het nemen van
medicijnen voor het vliegen: één amfitaminepil
in combinatie met twee andere
pillen om het spijsverterings- en zenuwstelsel
wat aan banden te leggen. Die
medicatie is vrij sterk waardoor een algemeen
verdovingsverschijnsel optreedt.
Zonder de amfitaminepil zou je kunnen in
slaap vallen, en dat is niet de bedoeling
van zo'n vlucht. Eén amfetaminepilletje
werkt niet verslavend, maar sportbeoefenaars
zouden wel positief kunnen plassen
bij een dopingcontrole. Een Waals journalist
die de briefing voor de veiligheidsinstructies
had gemist, werd onverbiddelijk
geweigerd omdat zijn verzekering niet
geldig zou zijn.
Tijdens een voorbereidende vlucht werden
5 parabolen uitgevoerd om de studenten
te laten wennen aan de toestand
van gewichtloosheid. “Ik kan u verzekeren
dat het de eerste keer bijzonder raar
doet”, getuigt wetenschappelijk medewerker
Jeroen Lambert. “Het was warm in
de vliegtuigcabine, er was weinig luchtverversing.
Bovendien was het een ruwe
vlucht. Ik ontken niet dat ik een lichte
vorm van paniek ervaren heb. Je krijgt
echt kriebels in de buik. Maar dat went
heel snel. Tussen twee parabolen was ons
aangeraden een klontje suiker te eten.
Van ons team is niemand ziek geworden
42 I-mag - DECEMBER 2004
en daar zijn we behoorlijk
fier op. Het moment dat
de vloer van het vliegtuig
onder je voeten weggaat,
is wel bijzonder
bevreemdend. Dat geeft
een heel apart gevoel.
Het vliegtuig duikt naar
beneden (of omhoog) in
een hoek van 45 graden
en daalt 2,5 kilometer in
20 seconden. In een mum
van tijd ga je van 0G
(gewichtloosheid) naar
2G (dubbele zwaartekracht).
Dat is wat
anders dan een roetsjbaan
in Walibi. Maar toch
slaag je er snel in je
bewegingen te controleren
en maak je een koprol
als een volleerde ruimtevaarder
die al maanden
in een ruimtestation vertoeft.
Die voorbereidende vlucht was
noodzakelijk en vijf parabolen waren echt
wel voldoende. Je hebt zo de kriebels in je
buik dat je gewoonweg niet zou kunnen
werken. Vreemd genoeg verwerken je hersenen
dat gevoel na enkele dagen, zodat
je je als een vis in het water voelt tijdens
de experimentele vlucht. Althans de
meesten toch. Zo hebben we ons zeer op
ons gemak gevoeld bij het uitvoeren van
ons experiment.”
“Bedoeling van dit
experiment was de vlam voor
ruimtevaart aan te wakkeren.
Dat is volledig gelukt.”
Veiligheid boven alles
Vervolgens werden de studenten verdeeld
over de twee experimentele vluchten.
Hetzelfde experiment kon dus twee
keer herhaald worden. De Oostendse
experimentendoos hield stand. Het proces
van kristallisatie kon op beeld worden
vastgelegd. De resultaten van het onderzoek
worden nu verder geanalyseerd door
een onderzoeksteam van IMEC. Maar
bovenal was het voor de studenten een
buitengewone ervaring. Hoog in de ruimte
legden ze internationale contacten met
Italiaanse en andere teams. Of ze hierbij
ook vlinders in de buik kregen, laten we
Je zou voor minder gaan zweven
Het Oostendse team met v.l.n.r. wetenschappelijk medewerker
Jeroen Lambert, de docenten Jozef Vanneuville en
Dorine Gevaert, en de aanstormende ingenieurs Trevor
Marreyt, Dieter Schepens en Dries Claerbout.
wijselijk in het midden.
De hele groep genoot trouwens van de
sensatie. Op twee studenten na: eentje
was tijdens de voorbereidende vlucht zo
ziek als een hond geworden en werd aangeraden
de eigenlijke experimentenvlucht
niet mee te maken; een andere viel ten
prooi aan een merkwaardig verschijnsel
en zag in gewichtloze toestand de wereld
op zijn kop. Gelukkig was het van voorbijgaande
aard. De twee pechvogels werden
opgevangen door het medisch team.
“Eigenlijk was dit een van de veiligste
vluchten van de wereld”, weet Jeroen
Lambert. “De hoofdpiloot was een Franse
testpiloot die zich gespecialiseerd heeft
in paraboolvluchten. Er waren 4 piloten
aan boord die elkaar afwisselden. Een
parabool beschrijven bij vrije val vergt
immers heel wat concentratie. Twee
boordwerktuigkundigen controleerden de
parameters van het vliegtuig. Bovendien
waren een dokter en een vijftal veiligheidsagenten
aan boord.”
Of hij het opnieuw zou doen?
“Onmiddellijk. Ik hoop dat onze hogeschool
opnieuw geselecteerd wordt. We
zijn er al mee bezig en zullen een sterk
dossier indienen.”
Waarop docente Ing. Dorine Gevaert
inpikt: “Bedoeling van dit experiment was
de vlam voor ruimtevaart aan te wakkeren.
Dat is volledig gelukt.”
Henk VAN NIEUWENHOVE