SCHORVOORT MORGEN - Stad Turnhout

- Voldoende ruimte voorzien voor natuurrecreatie (padennetwerk in Darisdonkvinger en Aa-vallei, een
nieuw buurt/stadspark) (bewoners, Onderzoekers P&D )
- Ruimte voorzien voor volkstuinen en collectieve boomgaarden. Volkstuinen bevorderen bovendien
sociale interactie (zie 3.2 Bestaande sociale structuur en wensen) (Onderzoekers P&D)
- Aandacht voor een evenwichtige verhouding tussen betreding en natuurontwikkeling in de Aa-vallei
(Onderzoekers P&D)
- Aandacht voor paden naar verder afgelegen recreatieve attracties (stadspark, Mellevijver) met veilige
en aangename ongelijkvloerse kruisingen met zware verkeersaders (Stedelijk beleid Turnhout,
Onderzoekers P&D)
- Aandacht voor een goede landschapsbeleving (Aa-vallei en Darisdonkvinger) en voor behoud en
visuele toegankelijkheid van historische landschappelijke en gebouwde relicten van het Aa-stelsel en
de Darisdonkvinger (Onderzoekers P&D)
- Een Aa-vallei-pad zou eveneens als verbindend element (natuur en recreatie) tussen de
Darisdonkvinger en de Bentelvinger kunnen ingezet worden (Stedelijk beleid Turnhout, Onderzoekers
P&D)
3.1.4 Landbouw en blekerijen
3.1.4.1 Historisch-morfologische beschrijving
Fig. 46.1 Primair ontsluitingssysteem en noord-zuid gerichte raster van secundaire ontsluitingssyteem en perceelgrenzen op de Ferrariskaart
Fig. 46.2 Secundair ontsluitingssysteem en perceelsgrenzen vandaag
Fig. 47 De boerderijen van Schorvoort in de eerste helft van de 20 ste eeuw (Van Dooren Karel 2010)
Fig. 48 Relicten van het blekerij-verleden aan de Aa
De landbouw ten zuiden van Turnhout voegde zich tot het begin van de 20 ste eeuw in het patroon van
beekdalen en ruggen. Op de Ferrariskaart (1777) werden de beekdalen als hooiland gebruikt. De linten met
hoeves lagen dikwijls parallel aan de Aa-vallei, op de grens tussen de hoger gelegen plaggengronden en de
vochtige hooilanden (en kleine wilgenbosjes voor productie voedsel en tenen voor manden), of langs wegels
die de hoger gelegen gronden ontsloten. In het gehucht Schorvoort waaierde de invalsweg naar Turnhout vanaf
het zuiden uit. De hoeves concentreerden zich rond twee trajecten:
- het traject dat het zuidelijke hinterland met Turnhout verbond over de meest noordelijke ‘rug’ van
Schorvoort, de Schorvoortberg, naar een brug of doorwaadbare plaats in de Aa aan Broekzijde
- het traject dat het hinterland verbond met Oud-Turnhout over de Slagmolenstraat
Kleinere clusters hoeves lagen langs het x-vormige stelsel van kortsluitingen tussen beide hoofdtrajecten, de
Schorvoortstraat en de Oude Dijk. Op tweesprongen verbreedden de wegen tot gemeenschappelijke
drinkplekken voor het vee. De Schorvoortbergstraat verbreedde ter hoogte van het huidige kerkplein tot een
langgerekt plein. Opvallend is dat er geen ontwikkeling was langs de rechtstreekse verbinding naar Turnhout,
de huidige N19. Deze ging namelijk door de vochtige vallei van de Aa die op deze plek heel breed was, en
wellicht niet altijd oversteekbaar was.
Anders dan Oud-Turnhout of Oosthoven ontwikkelde Schorvoort zich niet tot een dorp (daarvoor lag het
gehucht misschien te dicht bij Turnhout? Of was de landbouwgrond in Schorvoort minder vruchtbaar dan in
Oosthoven of Oud-Turnhout?). Reeds op de Vandermaelenkaart (1865) zijn de drinkplaatsen en
straatverbredingen, patronen waaruit veelal de latere dorpspleinen ontwikkelden, verdwenen. Geraakten ze
met de tijd opgeslorpt door de verbreding van de landbouwwegeninfrastructuur of door het maximaliseren van
de individuele landbouwgrond of bouwgrond. Ook de Steenweg op Geel (N19) is op deze kaart rechtgetrokken
26