dorp - Vereniging kleine kernen Noord-Brabant

de weg
Menig dorp is ontstaan langs een doorgaande weg in een tijd dat het verkeer over
die weg een kans op welvaart bood. Het dorp was een pleisterplaats voor reizigers.
Andere, van oorsprong agrarische, dorpen lagen meer autonoom en zijn pas later
opgenomen in het netwerk van interlokale verbindingen.
Voor alle dorpen van nu geldt dat hun autonomie is opgeheven. Zij maken deel
uit van een regionaal economisch systeem, hetzij als forenzenplaats, hetzij als
vestigingsplaats van bedrijven met een of andere specialisatie.
weg in het landschap
Elk dorp is met zijn omgeving verbonden door een netwerk van lokale wegen en paden.
Dat netwerk behoort tot het landschap en maakt het toegankelijk. Het wordt ook veel
gebruikt door fietsers en wandelaars. Meestal zijn het gewone wegen met één rijbaan,
waarvan alle verkeerssoorten gebruikmaken.
Een lokaal wegennet kan pas goed functioneren als het niet wordt belast door
doorgaand verkeer dat files op het hoofdwegennet probeert te ontwijken. Gebruik van
lokale wegen door doorgaand verkeer maakt fietsen en wandelen over deze wegen
onveilig en tast het leefklimaat van een streek aan.
Fietssuggestiestroken zijn daarvoor geen oplossing. Ze doen het voorkomen alsof
de automobilist vrij baan heeft zolang hij maar op het zwarte asfalt blijft. Fietsers
voelen zich gedwongen achter elkaar te fietsen en versterken zo bij de automobilist
de idee dat de middenbaan zijn domein is. Op lokale wegen zou menging van alle
verkeersdeelnemers uitgangspunt moeten zijn. Wie verder moet, neemt de hoofdweg.
erosie
Door de eigen groei van het dorp en door de toename van het regionaal verkeer kan
het dorp in een fase komen dat de verkeersintensiteit de capaciteit van het lokale
wegenstelsel te boven gaat. Al vroeg gaan er dan stemmen op voor een rondweg, maar
die wordt meestal pas decennia later gerealiseerd. Het oude tracé door het dorp heeft
dan al een hele geschiedenis van erosie achter de rug: de weg wordt verbreed, bomen
worden gekapt, de technische uitrusting verzwaard. Als dan tenslotte de rondweg er is,
blijft de oude weg gewoon zoals hij was. In het beste geval krijgt hij een herinrichting
in het kader van het rijksprogramma ‘duurzaam veilig’. Dat leidt helaas zelden tot
versmalling van het verhardingsvlak. Integendeel, met witte lijnen en contrasterende
kleuren wordt de scheiding tussen verkeerssoorten nog zwaarder aangezet. De oude
weg blijft een autonoom verkeerskundig object, maar nu opzichtiger.
6de weg
109