Download - Bonger Instituut

Etnografische verdieping: keten en schuren
In elke Trendwatch wordt een extra kwalitatieve verdieping gedaan naar een actueel
fenomeen. In de editie van 2004-2005 stonden hardcore- en urban feesten
centraal. Deze keer gaat onze aandacht uit naar het fenomeen van keten op het
platteland. Deze locaties komen vaak negatief in het nieuws, vooral in verband
met (vermeend) excessief alcoholgebruik. Daarnaast klagen clubuitbaters uit de
buurt over oneigenlijke concurrentie van dergelijke keten, omdat de alcohol veel
goedkoper is.
In de zomer van 2007 hebben we in verschillende gemeenten veldonderzoek gedaan
op dergelijke locaties. We gingen op bezoek in keten, deden er observaties
en voerden gesprekken met jongerenwerkers en de jongeren zelf. We wilden
meer inzicht krijgen in de leefwereld, drijfveren en sociaal culturele achtergronden
van keetbezoekers, plus uiteraard in hun drank- en drugsgebruik. De bevindingen
staan in hoofdstuk 4.
Data van andere monitorsystemen
In de jaren negentig van de vorige eeuw zijn als gevolg van de turbulente ontwikkelingen
op de drugsmarkt verschillende kwantitatieve en kwalitatieve monitoringsystemen
in het leven geroepen om de snel veranderende drugsmarkt binnen
het uitgaansleven te volgen. Kwantitatieve data geven grotendeels inzicht in
trends aangaande de omvang van het middelengebruik. Voor Trendwatch wordt
voornamelijk gekeken naar de prevalentiegegevens (gebruik ooit, laatste jaar en
laatste maand) van uitgaande jeugd. Ook zijn we geïnteresseerd in informatie
over drugsmarkten. We bespreken in het kort de verschillende instrumenten.
Monitoring van de drugsmarkt geschiedt op drie niveaus: landelijk, regionaal en
lokaal. Deze gegevens worden met andere cijfers, o.a. uit de drughulpverlening,
jaarlijks samengevat in de Nationale Drug Monitor (NDM). We bespreken in vogelvlucht
de belangrijkste landelijke, regionale en lokale gegevensbronnen die
(mede) zicht geven op uitgaansdrugs.
Landelijke monitoring
Nationale cijfers over middelengebruik onder scholieren (10-18 jaar) worden
sinds 1984 met tussenpozen van enkele jaren verzameld door middel van het
Peilstationsonderzoek. De data leveren gegevens over gebruikerstrends, maar
geven geen zicht op actuele ontwikkelingen op de gebruikersmarkt. De scholieren
zijn over het algemeen ook te jong om deel te (mogen) nemen aan het
(trendy) uitgaansleven. Cijfers uit het Peilstationsonderzoek laten we ditmaal
buiten beschouwing, omdat de laatste gegevens dateren uit 2003. 6
6 Monshouwer et al. (2004).
22