Alle Ins & Outs van CCPs - Spo

De aankoopsom voor derivaten verrekent de CCP aan
het einde van de handelsdag met de clearing members,
maar de definitieve afwikkeling vindt pas plaats bij
tussentijdse uitoefening of aan het einde van de looptijd.
Voor effectentransacties geschiedt de afwikkeling na een
vooraf afgesproken aantal handelsdagen door de CSD,
meestal op instructie van de CCP. Dit betekent dat er
altijd een CSD betrokken is bij de settlement van een
effectentransactie. Bij derivaten is dat alleen het geval als
de uitoefening of de afloop van het derivaat een effectenlevering
tot gevolg heeft. Een ander verschil is dat de
CCP de derivatenposities zelf administreert, terwijl dit
voor effectenposities door de CSD wordt gedaan.
OTC-derivaten
OTC-derivaten worden door marktpartijen, zonder
tussenkomst van een handelsplatform, onderling
verhandeld. Van de totale derivatenmarkt bestaat
ongeveer negentig procent uit OTC-derivaten en slechts
tien procent wordt verhandeld op een handelsplatform.
Volgens de Bank for International Settlements (BIS) had
de OTC-derivatenmarkt eind juni 2012 een omvang van
USD 639 biljoen in termen van onderliggende waarde
waarvoor dekking was gezocht. Er is een grote variatie
aan dekkingen die op de OTC-markt worden verhandeld
en een contract kan helemaal aangepast worden aan de
wensen van de partij die het contract wenst aan te gaan.
18
De meeste OTC-derivaten betreffen dekkingen tegen
renterisico’s, op grote afstand gevolgd door valutaderivaten
en credit default swaps. Deze swap is een
derivaat dat een koper het recht geeft op een uitkering op
het moment dat het onderwerp waarop hij de swap heeft
afgesloten niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen.
Beleggers verzekeren zich zo tegen het (gedeeltelijke)
faillissement van een partij of land door het kredietrisico
over te brengen naar de verkoper van zulke swaps.
Meestal is bij aanvang van een OTC-derivaat de
marktwaarde van het derivatencontract nihil, omdat de
belegger een risico wil hedgen ten opzichte van de
situatie van vandaag. Afhankelijk van de marktontwikkeling
kan een OTC-contract waarde krijgen ten
gunste van één van de twee contractpartijen en ontstaat
er tegenpartijrisico. Als een belegger een derivatencontract
afsluit met een financiële instelling, zal deze
laatste partij de risico’s die zij loopt door het contract zelf
ook willen afdekken. Die hedges sluiten financiële
instellingen meestal onderling op de zogenoemde inter-
dealermarkt. De interdealermarkt bedraagt iets meer dan
de helft van de totale OTC-markt.
Roep om CCPs voor OTC-derivaten
De ontwikkeling van de OTC-derivatenmarkt in de jaren
voorafgaand aan de financiële crisis vormde één van de