Landelijke Klachtencommissie voor het openbaar en het algemeen ...

Landelijke Klachtencommissie voor het openbaar en het algemeen toegankelijk
onderwijs
(mr. H.T van der Meer, W. Dulfer-Visser, C.J. Drijver)
Uitspraaknr. 02.080
Datum:
6 februari 2003
Klacht over groepsindeling; klacht gedeeltelijk gegrond; primair onderwijs.
De klacht
Een ouderpaar klaagt over de wijze waarop de directeur in het kader van de groepsindeling
voor het schooljaar 2002-2003 heeft gehandeld met betrekking tot hun dochter.
De visie van partijen
De dochter van de klagende ouders zat in het schooljaar 2001-2002 in groep 6 van
combinatiegroep 5/6.
In juni 2002 is het groepsoverzicht voor het schooljaar 2002-2003 uitgedeeld. Hun dochter
werd in het nieuwe schooljaar geplaatst in combinatiegroep 6/7. Er stond niet vermeld dat het
een conceptindeling was. De ouders zijn er daarom van uitgegaan dat het de definitieve
indeling was.
Er was ook een combinatiegroep 7/8. De directeur heeft van een ander ouderpaar het verzoek
gekregen hun dochter (die in combinatiegroep 7/8 geplaatst was) te plaatsen in groep 6/7. De
directeur heeft de klagende ouders en een ander ouderstel telefonisch gevraagd of zij er
bezwaar tegen hadden dat hun dochters in groep 7/8 zouden komen. Het andere ouderpaar had
geen bezwaar. Hun dochter vond het leuk. De klagende ouders hadden ook geen bezwaar,
mits hun dochter akkoord ging met plaatsing in 7/8.
Na lang aandringen en druk van de school is het meisje akkoord gegaan met een
proefplaatsing in groep 7/8. Na vier weken zou de plaatsing worden geëvalueerd.
De ouders hebben de directeur in de zomervakantie een brief geschreven waarin zij
meedeelden dat hun dochter toch liever naar groep 6/7 wilde en dat zij daarom niet ingingen
op zijn voorstel om het meisje een aantal weken te laten proefdraaien in groep 7/8. De ouders
zijn ervan uitgegaan dat de school dit zou respecteren, aangezien de directeur had gezegd dat
de plaatsing in 7/8 niet door zou gaan als hun dochter dat niet wilde.
De directeur was op de eerste schooldag niet op de hoogte van de inhoud van de brief. Er is
toen een vervelende situatie ontstaan waarin de vader zich gedwongen heeft gevoeld zijn
dochter weer mee naar huis te nemen. Na lezing van de brief heeft de directeur de vader
dezelfde dag in een telefoongesprek verteld dat hij in de brief geen reden zag terug te komen
op de gemaakte afspraak. De ouders hebben de dag daarna hun dochter ziek gemeld. Het
meisje is uiteindelijk een kleine twee weken later begonnen in groep 7/8.
De ouders wijzen erop dat de directeur onzorgvuldig met de gevoelens van hun dochter is
omgegaan. De directeur heeft hen niet kunnen aangegeven waarom juist hun dochter en haar
vriendin moesten ruilen met de twee leerlingen uit groep 7/8.
De directeur heeft bovendien in het kader van de evaluatie geen gesprekken gehad met de
ouders en hun dochter.

De directeur geeft aan dat vanwege een evenwichtige verdeling van leerlingen over de
verschillende groepen groep 6 aan het eind van het schooljaar niet in zijn geheel over kon
naar groep 7. Daarom is besloten tot de vorming van twee combinatiegroepen: 6/7 en 7/8.
Nadat de ouders waren geïnformeerd, is de directeur benaderd door de ouders van een leerling
van de combinatiegroep 7/8, die zwaarwegende redenen hadden (onderbouwd met een rapport
van een externe deskundige) voor een plaatsing in groep 6/7. De directeur heeft het verzoek
willen inwilligen en heeft, vanwege de aard van de problemen van de desbetreffende
leerlinge, besloten haar vriendin mee over te plaatsen naar groep 6/7. Om te zorgen dat de
twee groepen evenwichtig verdeeld zouden blijven (qua aantal en sekse van de leerlingen)
was het gewenst dat twee leerlingen die oorspronkelijk in groep 6/7 waren ingedeeld, zouden
worden geplaatst in groep 7/8.
In overleg met de groepsleerkracht is men bij de dochter en haar vriendin uitgekomen. Hier
was geen speciale reden voor. Het waren twee vriendinnen die volgens de leerkracht wel
zouden passen in de hogere combinatiegroep.
Omdat de oorspronkelijke groepsindeling al bekend was, wilde de directeur zorgvuldig zijn.
Daarom heeft hij vooraf met de betrokken ouders en de leerlingen overlegd. Als een leerling
niet naar groep 7/8 wilde, hoefde dat niet. Dat is ook aan de ouders verteld.
Het meisje heeft uiteindelijk enthousiast ingestemd met plaatsing in groep 7/8. Omdat zij
aanvankelijk twijfel had is besloten na vier weken te evalueren. Er zou dan worden gekeken
naar haar gedrag in de groep en op het schoolplein en naar haar leerprestaties. De school doet
dit laatste anders nooit.
De directeur was verrast toen op de eerste schooldag bleek dat de ouders en hun dochter toch
wilden dat hun dochter in groep 6/7 zou starten. Dit was in strijd met de gemaakte afspraak.
Volgens de directeur hadden de ouders ook kunnen bellen in de vakantie. De privé-nummers
van de leerkrachten staan in de schoolgids.
De afgesproken evaluatie heeft plaatsgevonden. De directeur heeft gesproken met de oude
groepsleerkracht, de nieuwe groepsleerkracht en de leerkracht die pleinwacht had. Er bleken
zich geen negatieve veranderingen in gedrag en ontwikkeling bij het meisje te hebben
voorgedaan. Ook zocht zij haar oude klasgenoten niet op. Er was derhalve geen reden de
plaatsing in groep 7/8 ongedaan te maken.
Overwegingen van de Commissie
In de eerste plaats moet worden geconstateerd dat groepsindeling primair een taak en
bevoegdheid is van de school waarbij ouders en leerlingen hoogstens een adviserende stem
hebben.
Zo is ook in dit geval de oorspronkelijke groepsindeling tot stand gekomen.
Naar aanleiding van problemen van een leerlinge die in eerste instantie in groep 7/8 was
ingedeeld, heeft de directeur de ouders en hun dochter gevraagd of zij konden instemmen met
een plaatsing in groep 7/8, in plaats van de eerder aangegeven groep 6/7. Uitgangspunt daarbij
was dat als de leerlinge het niet wilde, dat zou worden gerespecteerd.
Naar het oordeel van de Commissie heeft de school zorgvuldig gehandeld door de keuze van
ouders en leerling zwaar te laten meewegen nu er eerder een afwijkende groepsindeling
bekend was gemaakt.
Tussen partijen staat vast dat de ouders met de nieuwe groepsindeling hebben ingestemd
onder de voorwaarde dat hun dochter het er mee eens zou zijn.
Vastgesteld moet worden dat het meisje, weliswaar na aanvankelijke twijfel, vervolgens
onvoorwaardelijk heeft ingestemd met plaatsing in groep 7/8. Daarmee stond vast dat zij na
de zomervakantie zou starten in groep 7/8. Om rekening te houden met de twijfel van het
meisje is er tevens afgesproken dat er na 4 weken in het nieuwe schooljaar een evaluatie zou

plaatsvinden.
De blijkbaar bij de ouders levende veronderstelling dat hun dochter ook na de gemaakte
afspraken nog steeds zelf kon blijven beslissen of zij naar groep 6/7 of 7/8 ging is naar het
oordeel van de Commissie onjuist. Er was een afspraak gemaakt waar de school de ouders en
hun dochter in beginsel aan heeft kunnen houden. De door de ouders in hun brief van 24 juli
2002 gebruikte termen '"voorstel" en "proefdraaien" zijn dan ook niet juist.
Geoordeeld moet worden dat de directeur met betrekking tot bovenstaande punten niet
onzorgvuldig heeft gehandeld en dat de klacht op deze onderdelen ongegrond is.
Met betrekking tot de stelling dat de directeur niet tijdig heeft gereageerd op de brief van de
ouders van 24 juli 2002 merkt de Commissie op dat de school door de post niet voor aanvang
van het schooljaar op te halen en te lezen het risico neemt dat zij niet tijdig kan inspelen op in
de vakantie ontstane situaties. Zeker nu de schoolleiding in de week voor de start van het
nieuwe schooljaar weer in school aanwezig was, is het verstandig de ontvangen post te
beoordelen op zaken waarin de school direct actie dient te ondernemen. In dit geval had dan
een vervelende situatie als op de eerste schooldag is ontstaan voorkomen kunnen worden.
Geoordeeld moet worden dat de directie op dit punt onzorgvuldig heeft gehandeld en dat de
klacht op dit onderdeel gegrond is.
De Commissie merkt in dit verband wel op dat het niet correct is dat de ouders uit het niet
reageren op een in de zomervakantie geschreven brief de conclusie hebben getrokken dat de
school geen bezwaar had tegen het in de brief gestelde. De ouders hadden zich kunnen
realiseren dat de brief mogelijk niet tijdig was gelezen en hadden dit voor de aanvang van de
eerste schooldag kunnen nagaan. Door dit niet te doen hebben de ouders bijgedragen aan het
voor hun dochter zo teleurstellende verlopen van de eerste schooldag.
De Commissie heeft in eerdere adviezen reeds uitgesproken dat het aan te bevelen is
bijzondere afspraken tussen school en ouders door de school schriftelijk vast te laten leggen.
Ook in dit geval had de school er verstandig aan gedaan de instemming van de ouders en hun
dochter en de daarmee gemaakte afspraak over de start in groep 7/8 alsmede het moment van
evaluatie schriftelijk te bevestigen. Wellicht was dan onduidelijkheid over de (status van de)
gemaakte afspraken voorkomen. De school had dan ook aan kunnen geven op grond van
welke criteria er zou worden geëvalueerd en wie er bij deze evaluatie zouden worden
betrokken.
Geconstateerd moet worden dat de school heeft geëvalueerd zonder het meisje en haar ouders
daarbij te betrekken.
Hoewel de Commissie op grond van de stukken en het ter zitting besprokene geen reden heeft
de juistheid van de uitkomst van de evaluatie in twijfel te trekken, is het begrijpelijk dat de
ouders verrast waren en zich voor een voldongen feit gesteld hebben gezien door de
mededeling dat de plaatsing van hun dochter was geëvalueerd. Dit had voorkomen kunnen
worden indien er vooraf duidelijkheid was geweest over de rol van betrokkenen bij de
evaluatie.
De Commissie zal het schoolbestuur hierover adviseren.
Het oordeel van de Commissie
De klacht is ongegrond behoudens het niet tijdig reageren op de in de zomervakantie
geschreven brief.
Advies aan het schoolbestuur

De Commissie adviseert het schoolbestuur beleid te ontwikkelen dat erop is gericht dat de
school bijzondere afspraken tussen school en ouders schriftelijk vastlegt.