Deel III: Met de fiets door Vlaanderen (.pdf) - Expertisepunt

26
2.5. Dienstverlening
Het aantal fietsateliers, ondernemingen of contactpunten zegt
uiteraard niet alles. Ook de grootte van de onderneming en de
aangeboden diensten zijn noodzakelijk om een beeld te kunnen
schetsen van het fietsaanbod van de sociale economie in Vlaanderen
en Brussel.
In Vlaanderen en Brussel biedt de sociale economie een zeer
brede waaier aan fietsdiensten aan. Sommige van deze diensten
zijn aanwezig in meer dan de helft van de projecten. Andere (ondergebracht
in de categorie ‘Extra’) komen we slechts op enkele
plaatsen tegen. Het aanbod aan producten en diensten kunnen
we onderverdelen in zeven hoofdgroepen:
p 1. Verhuur
p 2. Herstel
p 3. Stallingen
p 4. Assemblage
p 5. Verkoop
p 6. Opleiding
p 7. Extra
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Totaal
Fietsverhuur
Herstel
Stallingen
Assemblage
Verkoop
Grafiek aantal fietsateliers per type aanbod van de dienstverlening
2.5.1. Verhuur
De verhuurdiensten differentiëren zich in hun termijn, gaande
van dagverhuur over verhuur voor bepaalde doelgroepafhankelijke
periodes (academiejaar voor studenten, duur van een werf
voor een bouwbedrijf) tot lange-termijnverhuur voor een heel
jaar of zelfs leasing over verschillende jaren. In deze inventaris
zijn ook de bedrijven die fietsen hebben aangekocht met een
herstelcontract, als aparte categorie, opgenomen, aangezien de
dienstverlening voor deze bedrijven zo goed als gelijk is aan die
van de ‘klassieke’ verhuur.
Verhuren op korte termijn brengt over een volledig jaar gezien
meer administratie met zich mee dan verhuren op lange termijn.
Aan de andere kant kan korte termijnverhuur dan weer lucratiever
zijn.
Een tweede onderscheid kunnen we maken op basis van de doelgroep
van de verhuur. De meest voorkomende zijn studenten,
pendelaars (individueel of via een bedrijf i.f.v. woon-werkverkeer),
toeristen of bedrijven (i.f.v. hun mobiliteitsplan of bedrijfsvervoerplan).
De ene doelgroep is al meer kapitaalkrachtig
en stelt meer of andere eisen dan de andere.
Een derde onderscheid zien we bij de fietsen zelf. Zo zijn er
projecten die er bewust voor kiezen om gerecupereerde fietsen
te verhuren, terwijl andere ondernemingen zweren bij nieuwe
fietsen. Deze opvatting is meestal historisch gegroeid en inhoudelijk
verankerd in de onderneming. Toch speelt ook hier de
verdeling naar de doelgroep een belangrijke rol. Zo worden de
recup-fietsen voor 90% door studenten gebruikt en kiezen zo
goed als alle ondernemingen voor bedrijfsfietsen en toeristenfietsen
voor nieuwe fietsen.
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Totaal
Student
Bedrijf
Bedr herstel
Toerist
Grafiek verdeling aantal verhuurondernemingen per klantengroep
25; 45%
7; 13%
8; 15%
15; 27%
Grafiek verdeling aantal ondernemingen per doelgroep
3.090; 14%
4.205; 19%
2.406; 11%
12.470; 56%
Student
Bedrijf
Bedr herstel
Toerist
Student
Bedrijf
Bedr herstel
Toerist
Grafiek verdeling aantal beschikbare huurfietsen per doelgroep
1.852.620; 44%
1.595.100; 38%
291.000; 7%
463.500; 11%
Grafiek verdeling omzet uit fietsverhuur naar doelgroep
Student
Bedrijf
Bedr herstel
Toerist
fietspunten
De acht projecten (15%) die fietsen verhuren aan studenten, zijn
goed voor 56% van de beschikbare fietsen. De 25 ondernemingen
(45%) die zich richten op toeristen zijn goed voor 11% van
het aantal beschikbare fietsen. Dit verschil valt te verklaren door
het feit dat een studentenfiets meestal voor een langere termijn
verhuurd wordt en een toeristenfiets voor maximaal enkele dagen.
De 2406 toeristenfietsen genereren dan ook meer huurcontracten
dan de 12470 studentenfietsen. Dit kan ook worden
afgeleid uit de omzet per klantengroep: die bedraagt voor studentenfietsen
44% en voor toeristenfietsen 38%.
Sociale economie ondernemingen zijn creatieve ondernemingen.
Zo zijn er de afgelopen jaren experimenten opgestart rond
verhuur van fietsen naast de traditionele verhuurmarkten. Enkele
voorbeelden:
Non-profit verhuurmarkt
Binnen de groep van ondernemingen die fietsen recupereren
werden de laatste jaren een aantal verhuurprojecten opgestart
met recup-fietsen. Meestal worden de fietsen verhuurd aan scholen
(bv. vervoer naar het zwembad), non-profit organisaties (bv.
vervoer tussen de verschillende locaties) of aan mensen die er
financieel iets minder goed voorstaan (bv. vervoer tijdens de
zoektocht naar werk).
Verhuur na fietsdiefstal
In Aarschot kan je, wanneer je fiets gestolen werd en je hiervan
aangifte hebt gedaan bij de politie, gratis een fiets ontlenen voor
een tweetal weken. Zo kan je ongehinderd verder fietsen, en krijg
je ondertussen de tijd om uit te kijken naar je gestolen fiets of
naar een nieuwe fiets bij de fietshandelaar.
27