Deel III: Met de fiets door Vlaanderen (.pdf) - Expertisepunt

4
Woord vooraf
Sociale-economie-fietsprojecten in Vlaanderen: wie zijn ze, wat
doen ze en waarom? Zo luidde de eenvoudige vraag nu onge-
veer twee jaar geleden. Het antwoord was net iets complexer
dan verwacht…
Binnen de sector sociale economie kende iedereen wel ergens
een “project dat met fietsen bezig was”. Er waren een aantal ondernemers
en ondernemingen die al hun strepen hadden verdiend
met hun fietsactiviteiten, maar om echt van een aparte
fietssector binnen de sociale economie te spreken? Dat ging wat
te ver.
Tussen september 2007 en januari 2008 vond er een uitgebreide
rondvraag plaats. We bezochten en bevroegen meer dan
60 ondernemingen uit de sociale economie, en legden zo een
heel netwerk bloot. Een netwerk van ondernemingen die elk met
een eigen invalshoek, met een eigen visie en dikwijls met heel
wat kunst- en vliegwerk (af en toe zelfs met behoorlijk wat stuntwerk!)
met fietsen bezig zijn. Het landschap was, en is nog steeds
zeer divers: naast grote ondernemingen met meerdere fietsproductielijnen
en meer dan tachtig werknemers, zien we evengoed
kleine ondernemingen met een vijftal mensen in dienst. We zien
zowel ondernemingen met een zeer ruim dienstenaanbod als
ondernemingen die enkel de eigen fietsen herstellen. We zien
fietsprojecten en mobiliteitsondernemingen.
Bovendien kan je geen werkvorm of statuut opnoemen, of er
wordt gebruik van gemaakt. Je kan geen type fiets verzinnen, of
hij wordt verhuurd. Los van hun enorme diversiteit, hebben al
deze ondernemingen ook twee dingen gemeen: de passie voor
tewerkstelling van kansengroepen en de passie voor de fiets.
Uit onze rondvraag bleek daarnaast de bijzonder sterke wil tot
samenwerking over de ondernemingsgrenzen heen. Mobiliteit
is nu eenmaal geen statisch gegeven, en fietsmobiliteit kan pas
echt scoren wanneer er een netwerk van ondernemingen klaarstaat
om het de fietsers zo gemakkelijk mogelijk te maken. Niet
enkel in stad X, maar in de hele regio.
Wat twee jaar geleden nog zo goed als ondenkbaar was, krijgt
nu stilaan vorm: een gestructureerd netwerk voor fiets en sociale
economie. Enkele ondernemingen staken hun nek uit en wierpen
zich op als voortrekker. Ze hielden nauw contact met hun
collega-ondernemers en gingen de dialoog aan om ondernemingen,
overheden en kabinetten te overtuigen van de meerwaarde
van een structureel samenwerkingsverband.
Om het in fietstermen te zeggen, en daarvoor citeer ik zeer graag
een van de ondernemers: “we zijn er nog lang niet en we zullen
nog hard moeten werken, maar waar een wiel is, is een weg”.
Sven Huysmans
Projectontwikkelaar fiets en sociale economie
5