Pioniers in maatschappelijk verantwoord ondernemen - UNIZO.be

8
Pioniers in
MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN
De ondernemer is de cruciale actor bij het toepassen van maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Zeker in een KMO. Een KMO-bedrijfsleider zet niet alleen op grond van bedrijfseconomische
drijfveren een strategie op. Hij steunt evenzeer op zijn persoonlijke overtuiging en
gedrevenheid, op passie voor kwaliteit die wortelt in vakbeheersing en vakmanschap en op een
groot verantwoordelijkheidsgevoel voor de mensen met wie en voor wie hij werkt. Het ondernemerschap
geeft vorm aan zijn leven en zijn beroep.
Een getuigenis, goede praktijken en verhalen van ondernemers zijn de meest geloofwaardige
aanzet voor wie in het eigen bedrijf met MVO wil starten.
We mochten beroep doen op de intensieve medewerking van negen ondernemers die een merkwaardig
parcours hebben afgelegd inzake maatschappelijk verantwoord ondernemen, de meesten
van voor het begrip MVO bestond. Dit heeft ons in staat gesteld om, samen met professor
Luc Van Liedekerke, directeur van het Centrum voor Economie en Ethiek van KULeuven, de inzichten
van deze MVO-pioniers in extenso te verwoorden. In zeer diepgaande gesprekken zijn
de motieven, de waarden en de beperkingen van maatschappelijk ondernemen uitgewerkt.
Zelden hebben wij ondernemers, die voordien mekaar niet kenden, zo openhartig weten spreken
over hun onderneming en hun levenskeuzen.
Dit boek bundelt de ervaringen van ‘vernieuwers, baanbrekers of wegbereiders’, zoals de definitie
van Van Dale de pioniers omschrijft. En het biedt op haast alle bladzijden gedachten en inzichten
aan de lezer die zelf op zoek gaat naar hoe zijn of haar onderneming in de wereld van
vandaag haar rol speelt.
Eerlijk materiaal, zoals het een vakman past.
Jan Boulogne
Directeur UNIZO-VORMING
Pioniers in
MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN
2. MVO en KMO
DE ROL VAN PIONIERS
Dit rapport is het eindverslag van het project ‘Centre of Excellence: MVO&KMO’. Dit project
werd mogelijk gemaakt dankzij een samenwerking tussen UNIZO-VORMING, het Vlaams
Overlegplatform Sociale Economie & Meerwaardeeconomie (VOSEC) en het Centrum voor
Economie en Ethiek (C.E.E) van de K.U.Leuven. Het werd gesubsidieerd met middelen uit het
Europees Sociaal Fonds en van Vlaanderen.
Het komen tot een brede, theoretische beduiding aangaande MVO bij KMO’s vormde de primaire
doelstelling van dit onderzoeksproject. Hiertoe werden door UNIZO-VORMING gesprekssessies
georganiseerd waarop negen KMO-ondernemers, gekend voor hun ethisch verantwoord
ondernemerschap (pioniers in MVO), uitgenodigd werden. In totaal waren dit vijf
sessies, waarbij elke sessie een verschillend luik van MVO behandelde. Deze sessies werden
digitaal opgenomen en door professor Luk Bouckaert en Luc Van Liedekerke voorzien van een
academische invalshoek. De respectievelijke thema’s waren:
• Sessie 1: Beschrijving van het opzet van het Centre of Excellence, waarna elke ondernemer
de kans kreeg zijn bedrijf kort voor te stellen. De motivatie bij elk van hen om
ethisch te gaan ondernemen werd duidelijk in deze sessie, alsook de praktische invulling
hiervan binnen hun bedrijfswerking.
• Sessie 2: Kwalitatief medewerkersbeleid: medewerkersoverleg, -tevredenheid,
-betrokkenheid, en -diversiteit.
• Sessie 3: Milieugericht, ecologisch ondernemen.
• Sessie 4: Duurzame relaties met leveranciers en klanten.
• Sessie 5: Evenwichtige relatie met de omgeving en bredere samenleving.
De onderzoeksmethodologie die deze aanpak schraagt houdt het midden tussen de kwalitatieve
technieken van een introspectief interview en participerende observatie. We zullen in dit eindverslag
geen weergave brengen van de inhoud van elke sessie (dat kan u elders terugvinden),
maar veeleer proberen een beeld op te bouwen wat pioniers bezielt. Hoe zijn ze op het MVOpad
terecht gekomen? Wat kunnen we leren van deze pioniers en waarom zijn ze van belang?
Dit zijn centrale vragen in dit eindverslag. Doorheen het verslag zullen fragmenten uit de gesprekken
opduiken als illustratie van een gemaakt punt of getrokken conclusie.
9