DIRECT “ Ik werk vanuit een combinatie van analyse ... - Direct Wonen

More documents

Recommendations

Info

10 | direct wonen corporate CV | Francine Houben 1955 Geboren Palace of Justice, Cordoba, Spanje 1980 Mede-oprichter van Mecanoo Architecten 1996 Directeur van Mecanoo 2006-2007 Columnist voor het Financieele Dagblad 2008 Verkozen tot Zakenvrouw van het Jaar Andere onderscheidingen > Honorary Fellowship van het American > Institute of Architects > International Highrise Award 2006 > Nederlandse Bouwprijs 2003 > Nationale Staalprijs 1998 Daarnaast Hoogleraar Bouwkunde TU Delft, leerstoel Mobiliteitsesthetiek Recente ontwerpen > Paleis voor Justitie in Córdoba (Spanje) > Theater en congrescentrum La Llotja de Lleida (Spanje) > Business Innovation Centre > FiftyTwoDegrees in Nijmegen > Woontoren Montevideo in Rotterdam. Grooste wens Nieuwe, moderne bibliotheek ontwerpen je huizen, straten en pleinen ontwerpt. Planologen denken heel abstract in de vorm van ingekleurde kaarten. Maar het domein dat wij dagelijks ervaren, is de afgelopen vijftig jaar van een heel andere schaal geworden. We reizen veel, naar ons werk, naar vrienden en familie. Mijn punt was dat geen ontwerper of opdrachtgever vanuit een visie op dat overkoepelende domein werkte. De snelwegen bleken bijvoorbeeld de grootste openbare ruimte van in dit land te zijn geworden! En juist daar hebben we allemaal lelijke bedrijventerreinen neergezet. Q. Is die verkokerde blik typisch Nederlands? A. Welnee, in andere landen gaat het in wezen precies zo. De verrommeling duikt overal op. Dat was ook het thema van de eerste Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam, die ik in 2003 heb geleid. We hebben veel laten filmen vanuit de auto en de trein, en die beelden vervolgens geanalyseerd en in kaart gebracht. Niet alleen in Nederland, maar ook in Duitsland, Hongarije, Amerika, Mexico, Japan en China. Dat onderzoek heeft me veel positiefs geleerd over de identiteit van Nederland: die kleine steden, met landschap ertussen. Het land waar je overal nog kan fietsen, dat is een specifieke kwaliteit waar ze in het buitenland jaloers op zijn. Nu, na al die jaren, houden beslissers in dit land steeds meer rekening met mobiliteitsesthetiek. Eindelijk. Mensen vragen me vaak op welk gebouw ik Achter die lelijke dozen langs de snelwegen zit geen enkele visie het meeste trots ben. Ik ben op meerdere gebouwen heel trots. Maar dat ik dit onderwerp echt op de agenda heb gekregen, beschouw ik als een grote prestatie. Q. Dat was ook een van de argumenten waarom u onlangs tot Zakenvrouw van het jaar 2008 werd uitgeroepen. A. Aan die uitverkiezing heb ik toch wel een week aan moeten wennen. Bij een zakenvrouw denk ik toch automatisch aan zo’n managerstype in een mantelpakje. Maar die prijs gaat over ondernemerschap, en ik heb samen met Mecanoo, waar tachtig mensen werken, toch grote risico’s moeten nemen. Die prijs was voor mij heel onverwacht, heel verwarrend. Het is een mooi eerbetoon aan ons bureau. Q. Hoe verloopt bij u het proces van ontwerpen? A. “Ik wil zo tijdloos mogelijk werken. Niet meegaan in modes die over tien jaar voorbij zijn.” Q. Maar aan de tijdgeest kunt ook u toch niet ontsnappen, denk alleen al aan de keus van materialen.
A. Je bent altijd onderdeel van de tijdgeest, en natuurlijk kies je de materialen van nu, en vooral duurzame materialen. Maar mijn manier van denken en ontwerpen is nooit veranderd, en is in die zin tijdloos. Zo wil ik altijd naar de locatie toe. Wil er staan, rondlopen, liefst een nachtje slapen. Ik wil een stad snappen, de ziel van een plek voelen. Dat is een heel zintuiglijk proces. Soms dwaal ik dan rond in m’n eentje, soms met een opdrachtgever of met mijn collega’s. Q. U gaat puur intuïtief te werk? A. Ik werk vanuit een combinatie van analyse en intuïtie. Dat laatste is zeker geen vrouwelijke waarde of zo, die onzin hoor je nogal eens, maar is gebaseerd op ervaringen. Dat kan ver terug gaan. Het meest intuïtieve project dat ik ooit ontworpen heb, is een kapel in Rotterdam. Ik kom uit het katholieke Limburg, die kapel heb ik geheel vanuit mijn intuïtie kunnen ontwerpen. Later werd ik gevraagd voor het ontwerp van een synagoge, daar moest ik flink voor in de boeken duiken om de thematiek van het joodse geloof goed in mijn vingers te krijgen. Dus dan werk je juist heel analytisch. Q. U werkt wereldwijd. Heeft u voor het ene land meer gevoel dan voor het andere land? A. Van een land als Japan heb ik het gevoel dat ik het snap, omdat ik er veel geweest ben. Zwitserland kende ik niet goed en dan moet z a k e n v r o u w 2008 In maart werd Francine Houben uitgeroepen tot Zakenvrouw van het jaar 2008 Deze onderscheiding ontving ze volgens de jury “vanwege haar ondernemerschap, visie, zakelijke en maatschappelijke invloed en haar leidinggevende capaciteiten; Francine Houben is een van de weinige vrouwelijke architecten die met haar bureau Mecanoo wereldwijd een prominente positie heeft verworven.” Daarnaast prees de jury haar innovatieve kracht. Niet alleen in ontwerpen maar ook in bijvoorbeeld het feit dat Houben het thema mobiliteitsesthetiek op de maatschappelijke agenda heeft gezet. ik rationeler te werk gaan. Op zich maakt me dat niet uit, maar ik moet toegeven dat hoe rationeler ik werk, des te minder emotie er in het ontwerp komt. Een voorbeeld? In Lausanne hadden we een plan gemaakt voor een mediatheek. Prachtige plek, bij het Meer van Genève, met uitzicht op de Alpen. Het gebouw dat wij hadden ontworpen, kon draaien, net voor de zon uit om geen hinderlijke last van licht en warmte te krijgen. Tegelijkertijd hield je het zicht op de bergen. Het was een internationale prijsvraag, we werden tweede. Tot mijn verbazing had de winnaar een – overigens prachtige – uitgestrekte, platte koek gemaakt. Heel introvert. Ik snapte niet dat we daarvan verloren hadden. Later hoorde ik van een Zwitser: “maar Francine, die bergen zien we hier de hele dag al!” Geestig natuurlijk, maar zo’n fout had ik minder snel gemaakt als ik intuïtiever te werk had kunnen gaan. Q. Betekent dit dat u een ontwerp steeds aan de betreffende cultuur aanpast, of drukt u toch ieder keer uw eigen stempel? A. Ik heb als kind zo vaak moeten verhuizen, dat ik van jongsaf aan heb geleerd me aan te passen aan mijn omgeving. Ik heb nooit geredeneerd van: dit is mijn stijl en die zet ik overal neer. Eigenlijk ben ik een soort kameleon, waarbij ik wel weer gewoon mezelf blijf. Een voorbeeld? In 2012 leveren we in Taiwan het National Performing Arts Center op, een giga-theatercomplex van ruim 100.000 vierkante meter. Met concertzalen, theaters, musea, noem maar op. Het grondidee van het ontwerp, dat als winnaar van een internationale prijsvraag uit de bus kwam, is heel simpel: we hebben ons laten inspireren door een bepaald type boom, die op dat terrein staat. Onder deze banyan -bomen, reusachtige, eeuwenoude bomen met brede kronen, maken mensen muziek. Het gebouw wordt enorm groot, maar door open ruimtes, passages en openingen in het dak vloeit het helemaal over in zijn directe omgeving. Onder het met gras en planten begroeide dak kan men flaneren, relaxen, muziek maken. De Taiwanezen begrepen direct ons ontwerp, dat geheel was toegesneden op hun wereld, hun locatie. Ontroerend: wat het grootste culturele complex van Azië gaat worden, begon met een klein, intuïtief idee. ■ fiscaal Onnodig en funest Op 13 mei hebben de minister en staatssecretaris van Financiën het wetsvoorstel Belastingheffing excessieve beloningen gelanceerd. Doel is om veelverdieners en mensen met 'lucratieve belangen' hoger te belasten. De complexiteit van het voorstel is even hoog als de inkomens die ermee worden bestreden: jaarinkomens van minimaal 500.000 euro waarvoor vertrekvergoedingen en pensioenbijdragen extra worden belast. Niet erg effectief, lijkt me, want doorgaans wordt de belasting toch afgewenteld op de onderneming. De netto beloning blijft daarmee hetzelfde. Maar er is meer. Ook zogeheten lucratieve belangen worden aangepakt. Hierbij gaat het meestal om aandelen met bijzondere voorwaarden die tot een hoog rendement kunnen leiden. Ook moet het gaan om een beloning voor werkzaamheden. Dat was schrikken voor mensen met werknemersopties. Financiën was er snel bij door te stellen dat ze zich richten op een veel kleinere groep van 500 mensen. Nederland op z'n smalst. Wel een geruststellende gedachte voor iedereen die onder het maaiveld blijft. Maar wat te denken van beleggers of projectontwikkelaren die via een BV een project aangaan? Omdat er een verschillende mate van inbreng en betrokkenheid is, krijgt een aantal preferente aandelen. Zij zijn eigenlijk de financiers met een vast winstrecht van zeg 15%. Als het heel goed gaat, delen ze ook nog mee in een stuk overwinst. Niets aan de hand, zou je denken, want rendement op bijzondere aandelen is geen beloning voor werkzaamheden. Het tarief blijft 25% in plaats van het voorgestelde 52%. Maar wat nu als een van de financiers de BV in contact brengt met een geïnteresseerde koper of huurder? Dat valt mogelijk onder de noemer 'werkzaamheid', dus moet barbertje hangen: het tarief gaat naar 52%! Bij transacties in privé worden dit soort 'overige werkzaamheden' ook nu al belast tegen 52%. 'Bij twijfel via de BV' is daarom de stelregel. Dit voorstel raakt veel meer dan 500 mensen, is onnodig en funest voor de internationale positie van Nederland. Drs. Pieter Camps MRE partner bij Bird & Bird direct wonen corporate | 11
Page 1 and 2: d i r e c t Francine Houben Over br
Page 3 and 4: d i r e c t wonen corporate 02 | 20
Page 5 and 6: Mobiele vestiging van Direct Wonen
Page 7 and 8: houben “Ik wil zo tijdloos mogeli
Page 9: “Kritiek zie ik als communicatie
Page 13 and 14: Een bedrijf met lef, dat verkoopris
Page 15 and 16: Terughoudend Er is veel negatieve b
Page 17 and 18: Met lijnen naar zo’n 300 steden o
Page 19 and 20: In iedere uitgave van Direct Wonen

DIRECT “ Ik werk vanuit een combinatie van analyse ... - Direct Wonen

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?