berichten. - Vereniging tegen de Kwakzalverij

een enkele spaarpenning had overlegd — hij
was lijdende aan de gevreesde ziekte — de longtering.
Daar hij geen beterschap zag gedurende
eene deskundige behandeling, liet hij zich door
de advertenties van EILBRS verlokken en hij
liet dezen tot zich komen. — Niet beter worden ?
Hij EILERS zou den jongen eens zeer spoedig
beter maken — hier had hij alvast wat medicijnen
— kosten / 6.50. Een week later komt
de man terug, legt zijn oor tegen de borstkas
en knikt goedkeurend. Daarna haalt j^hij een
vergrootglas uit zijn zak, bekijkt schijnbaar
aandachtig hetgeen de lijder heeft opgegeven
en zegt : het gaat best, hij spuwt ze goed uit."
Wat spuwt hij uit ? Wel de beesten, je weet wel,
bacillen noemen ze het. Zuiverder charlatannerie
kan men zich toch wel niet denken — waar
ieder die van de zaak verstand heeft weet dat
men geen bacillen zoo maar in uitwerpselen
ziet. Kosten opnieuw / 6.50 en zoo ging het maar
door. Iets anders dan „de longen" behandelt
onze Eilers niet ; voor andere ziekten wordt
men verwezen naar DE HAAS in Voorschoten
— commentaar overbodig.
Onze patiënt werd eer slechter dan*beter —
melk en eieren die hij tot nu toe had kunnen
gebruiken moest hij laten omdat hij anders
de dure „medicijnen" niet kon betalen. Hij
snapte dan ook redelijk spoedig dat hij hier te
doen had met een staaltje van ergerlijke kwakzalverij,
vooral toen hij zag dat in advertenties
zijn naam werd afgedrukt en zijn adres werd
opgegeven, opdat men bij hem eens zou kunnen
informeeren hoe goed de behandeling van EILERS
wel was. In enkele dagen kreeg de jongeman dan
ook vrij grooten aanloop van lijders en hunne
familieleden. Dit was nu een ongelukkige misgreep
van EILEES want de jongen werd hierover
zoo boos, dat hij ieder inlichtte zooals hij
meende dat te moeten doen, niet zeer in het voordeel
van het stelsel-EiLERS. Hij schreef den
wonderdokter ook in dien geest, waarop hij een
brief tot antwoord Itreeg waarin stond dat hij
het aan zich zelven had te wijten dat hij niet
vooruitging, want dat hij de raadgevingen niet
nauwkeurig had opgevolgd, anders zou de beterschap
onmogelijk hebben kunnen uitblijven.
Onze patiënt kan nu ten minste weer zijne melk
en eieren gebruiken die hem in ieder geval zoo
lang mogelijk staande zullen houden. Wat nu
voor ons interessant is, is dat deze jongen door
de lezing van ons Maandblad grootelijks is bekeerd,
ook heeft bij diegenen die bij hem informaties
omtrent EILERS kwamen inwinnen het
blad ter lezing gegeven. Het gevolg hiervan
is, dat deze kwakzalver, die te Amsterdam
reeds een groot aantal patiënten had, er
, bij een groote serie menschen weer uit is. Bij
alle misère is het voor ons alweer een troostrijke
gedachte dat ons Maandblad dit succes
weer heeft helpen bevechten. Dit aan het adres
van hen, die meenen dat ons blad alleen wordt
gelezen door overtuigden. E. J. A.
naam : ^Salzunger Tropfen, Salzunger druppels.
Een fleschje van ongeveer 10 cM 3 . inhoud bevat
een heldere, donkerroodbruine vloeistof van
intens bitteren smaak en met duidelijken reuk
naar Aloë. Het draagt een gedrukt etiket,
| waarop, in den vorm van een handelsmerk,
een mannenfiguur voorkomt, geflankeerd door
2 groote letters S., daaronder het jaartal 1808
en verder omgeven door eenige versieringen,
terwijl om het geheel een randschrift is gedrukt :
luidende : „Administr. D. Dr. Sulzberger Stiftung
Salzungen Allgemeine Flusstinctur". Dit fleschje
is gewikkeld in een pamflet van 7 pag. klein
octavo druk, behelzende een, in slecht nederlandsch
gesteld, relaas over de wonderdadige
werking der druppels, terwijl dit alles is weggestopt
in een kartonnen kokertje, dat een duitsch
etiket draagt en op boven- en ondereinde de
teekening draagt van een huis, dat het Sulzberger's
Krankenhaus te Salzungen moet voorstellen.
In het prospectus wordt verhaald, hoe een
zekere Dr. SULZBERGER, „een zeer geleerde, kundige,
voorzichtige en meest nauwgezette Doctor",
die met een zeldzame doctorale kennis, gepaard
met kennis der geneeskundige kruiden, begaafd
was, een middel trachtte te vinden, hetwelk,
zonder ooit schadelijk te zijn, met goed gevolg
bij de meeste ongesteldheden en ook in gezonden
staat door het geheele leven te gebruiken is.
Aan die pogingen heeft men deze druppels te
danken, waarvan — zoo wordt er verder gezegd
— de uitkomsten dermate de verwachting overtroffen,
dat de menschlievende uitvinder van
de opbrengst een groot ^Armen- en Ziekenhuis
heeft doen bouwen tot kostelooze verpleging
van onbemiddelde lijders. De hier bedoelde uitkomsten
zijn dan zeker de finantieele uitkomsten
geweest. Van dit Sulzberger's ziekenhuis te Satzungen
wordt verder verteld, dat aldaar (n.b.
onder toezicht van het Stedelijk Bestuur) ! het
geneesmiddel wordt bereid, terwijl dit Bestuur,
en de Administratie die met de bereiding is
belast, gesteld zijn onder de controle van het
Hertogelijk S taatsministerie te Meinungen, welke
niet alleen de goede bereiding, maar ook de
geheimhouding, te bewaken heeft. Ten slotte
wordt dan nog gezegd, dat de aanwending van
dit middel zoodanig is toegenomen sedert 100
jaar, dat men er een groote stoomfabriek voor
heeft moeten bouwen.
Dit alles moet dan dienen om den lezer te
doen gelooven : „dat men hier met een genees­
kwakzalvers, en '^waarmede dit duistere gilde
reeds zoo ontzettend veel onheil heeft aangericht.
En daarvan worden nu al die wonderen
verteld en geloofd, helaas ! Daarmede
bederft — nu tal van goedgeloovigen voor goed
het darmkanaal, in naief vertrouwen op de
„zeldzame doctorale kermis" van den zeer geleerden
Doctor Sulzberger die in den loop van
het verhaal zelfs tot professor wordt gepromoveerd.
Goedmoedig slikt men deze druppels
„in geestig vocht, omdat het dan meer op de
uitwaseming werkt", of „in water, omdat het
dan werkt op de afzondering der excrementen".
Natuurlijk is dit laatste geen leugen, 't zal wel
uitkomen, als zoo'n sterke Aloëtinctuur dat
ook nog niet deed !
„Prof. Dr. SULZBERGER" schijnt. helaas wel
nagenoeg zijn doel te hebben bereikt, waar van
hem wordt verklaard, dat hij met dit geneesmiddel
een huismiddel heeft willen maken, dat
in ieder huis in steden en op het land zou te
vinden zijn en hetwelk van de vroegste jeugd
af tot in den ouderdom ook „zonder noodzakelijkheid"
van tijd tot tijd zoude worden genomen
tot behoud der gezondheid en tot voorkoming
en herstel van ziekten. Welk een cynisme !
Want ja, als men begint met zelfs jonggeborenen
te wennen aan 't gebruik van Aloë, dan verkeert
men later, en zeker „in den ouderdom"
helaas in de droeve onvermijdelijkheid het er
niet meer zonder te kunnen stellen. Dan is dat
„zonder noodzakelijkheid" slechts bittere ironie.
De druppels zelf hebben het blijvend gebruik
noodzakelijk gemaakt.
En derhalve worden de ongelukkige gebruikers
die zich er eenmaal aan verslaafd hebben
formeel genoodzaakt het ten eeuwigen dage
te blijven gebruiken. En waar dan ten slotte
de zich noemende „Administratie van het Dr.
Sulzberger'sche Zieken- en Armengesticht" zich
er op durft beroemen, dat wegens de bizondere
uitkomsten van dit middel duizende armen
van den verkoop daarvan worden „verpleegd,
in ziekte behandeld en bekostigd" daar blijkt
wel zonneklaar, dat zij de leer huldigt : „het
doel heiligt de middelen".
middel te doen heeft, waarvan men zich met
Schandelijk en gewetenloos moet het worden
genoemd, op deze wijze geld te willen verdienen,
gesteld al, dat het voor een goed doel zou worden
gebruikt. Willens en wetens de menschen,
die het argeloos zijn gaan gebruiken, daardoor
te brengen in een toestand, dat zij er niet meer
buiten kunnen. Kan het verachtelijker ?
Hoe kan men toch, met zulke voorbeelden
De Alge m eene Fluss- of Zinkingtinctuur van
Prof. Doet. Sulzberger. (Salzunger Tropfen).
vol vertrouwen kan en mag bedienen, daar voor oogen, nog zoo dikwijls de geheimmiddelen,
hetzelve in gemelde landen, waar een strenge of — zooals sommigen gaarne zeggen — „patent­
wet op de medicijnen is, door de H.H. Apothemedicijnen" (dat klinkt zoo geleerd, dat geeft
kers is aangenomen. Men mag het dus niet onder zoo'n buitenlandsch cachet), trachten goed te
die middelen rekenen, welke, met veel ophef praten ? Men weet immers niet, wat men alzoo
aangekondigd, meestal in plaats van goede, in de maag gestopt krijgt, puur en alleen om
nadeelige gevolgen hebben." En zoo gaat het koene ondernemers aan geld te helpen. Sulz­
dan verder, in den bekenden trant. Volgt een berger's opvolgers zeggen het immers zelf, ze
opsomming van al de kwalen waartegen dit willen, dat men hun druppels ook zonder nood­
Elixir kan dienen als genees- of voorbehoedzakelijkheid gebruikt. Me dunkt, nu moest de
middel, natuurlijk ook weer de bekende, lange toeleg toch wel een ieder duidelijk zijn.
lijst, waaruit wij even lichten : de kinderziekte, Maar eilacie, de droeve ervaring leert anders.
Naast het heirleger kwakzalversmiddelen dat erfelijke ziekte, het water, tering en zeeziekte. Het publiek schijnt er niet van af te brengen.
met de groote trom en met behulp van meer Maar 't wordt erger : ook aan zwangere vrouwen Of nu deze onze waarschuwing helpen zal ?
of minder opgeschroefde reclame aan den man wordt het middel opgedrongen, tegen vrouwen­ Ernstige twijfel schijnt gerechtvaardigd. Toch
wordt gebracht, is daar nog een tal van andere, ziekten, „stikkrampen" en haemorrhoïden wordt meenden we niet te mogen zwijgen, wellicht
dat, zonder dat er ooit voor wordt geadverteerd, het aanbevolen, ja zelfs ontziet men zich niet wordt toch een enkele er van teruggehouden....
toch zijn weg door de wereld weet te vinden. het door nieuwgeborenen te doen gebruiken als 't al niet te laat is. A. J. WIJNNE.
Van jaren her reeds worden zij uitsluitend door „bij het ratelen en stikken". Natuurlijk zijn
mondelinge aanbevelingen, en door overlevering, ook stuipen en tandenkrijgen niet vergeten.
Kruispillen.
van huisgezin op huisgezin gepropageerd. Slechts En wat is nu ten slotte dit moois ? Een opgave
Wanneer men voor / 1.75 een doosje van deze
toevallig verneemt men er van en het blijkt der samenstelling komt reeds voor in Hager's
pillen koopt, dan zal men op het deksel hèt
dan, dat zoo'n middel al sedert onheuglijke I Handbuch der Pharmaceutischen Praxis, al
volgende lezen ; „Wonderbaarlijke genezingen —
tijden in 't een of ander obscuur winkeltje ver- waar vermeld wordt dat het middel bevat Aloë
Kruispillen geven bij bloedarmoede, bleeke ge­
kocht wordt, waar de goede klanten het weten met bittere en aromatische toevoegsels. Door
laatskleur, pijnen in de rug, maag- en leverkwa­
te vinden, die het, in hun argeloosheid, aan mij werd nu het Elixir opnieuw onderzocht
len, ziekten in de nieren en vele andere onge­
vrienden en magen aanbevelen.
en inderdaad bleek het in hoofdzaak te zijn
steldheden beslist genezing, als nog een kans op
Tot de zoodanige behoort ook het reeds zeer Aloë, n.1. een zeer sterk, 30 procentig aftreksel
levensbehoud bestaat (*).
oude middeltje, dat den fraaien naam van van Aloë op slappen alcohol, maar waarin ver­
„Hoofdagent voor Nederland A. BAKKER JZ.,
Fluss- of Zinkingtinctuur draagt. Een geneesheer der niets anders kon worden geconstateerd dan
Giessendam."
hier ter stede, die er toevallig kennis van kreeg een beetje vluchtige olie van komijn. De „Admi
Men proeft er den kwakzalver uit. Maar nog
verzocht mij de samenstelling te willen nagaan, nistratie" heeft zeker wel begrepen dat ze zich erger staat het met het biljet dat bij de pillen
van welk onderzoek hier het resultaat wordt met die bittere en aromatische bijvoegsels niet is gevoegd ; dit vertelt o. a.:
vermeld.
druk behoefde te maken. De menschen zouden
,,Denk niet dat Gij met de eerste doos geheel
Het middel is een duitsch fabrikaat en wordt het toch wel slikken. Dus — Aloë, de van ouds
van uit Salzungen verzonden, van daar de tweede bekende panacee, het dagelijksch brood der ) Wij cursiveeren. RED.