28.09.2013 Views

berichten. - Vereniging tegen de Kwakzalverij

berichten. - Vereniging tegen de Kwakzalverij

berichten. - Vereniging tegen de Kwakzalverij

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

"<strong>de</strong> advertentie ver<strong>de</strong>r, „ze behoeven geen reclame,<br />

zij recomman<strong>de</strong>eren zich zelf. door onfeilbare<br />

genezing." (Cursiveering van mij W.)<br />

De Id-Ouod belooft meer dan ze waar maken<br />

J kan, want al geeft men nu aan het mid<strong>de</strong>l een<br />

won<strong>de</strong>rlijken naam, en vijzelt het wat op, daar<br />

wordt het niet antlers van, dat begrijpt een ie<strong>de</strong>r.<br />

Toch zal ook hier, jammer genoeg, <strong>de</strong> suggereeren<strong>de</strong><br />

invloed van <strong>de</strong>n geadverteer<strong>de</strong>n humbug wel<br />

niet achterwege blijven, en zal misschien menig<br />

rheumatieklij<strong>de</strong>r, wien <strong>de</strong> Salicyl of <strong>de</strong> Aspirine<br />

van zijn geneesheer niet spoedig genoeg hielp,<br />

hetzelf<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>zen onbegrijpelijken naam goedmoedig<br />

slikken, en zich misschien zelfs wel verbeel<strong>de</strong>n<br />

dat het nu wel helpt. Want, zóó is <strong>de</strong><br />

mensch, <strong>de</strong> wereld wil bedrogen zijn, en men kan<br />

niet zoo iets brutaals laten drukken, of 't wordt<br />

geloofd. Laat ons intusschen hopen, dat niet<br />

velen er zullen inloopen en <strong>de</strong> nobele Compagnie<br />

haar geleerdheid en bemoeiingen op<br />

an<strong>de</strong>r gebied moge ten beste geven. Zij geeft<br />

ook gaarne „economische" adviezen, nu —<br />

haar toeleg om <strong>de</strong>ze pastilles te doen gebruiken<br />

is zeer zeker niet economisch, want 't fleschje<br />

is vrij duur : / 1.60 voor <strong>de</strong> 30 pastillles, dus<br />

ongeveer 5 cts. per stuk. En dat komt niet van<br />

<strong>de</strong> kostbare grondstof, zóó duur is Aspirine<br />

niet. Dat kan men heusch goedkooper krijgen<br />

en een goed economisch advies harerzijds zou<br />

zijn : Lezer, als ge Aspirine van uw geneesheer<br />

moet gebruiken, koop het dan on<strong>de</strong>r dien naam,<br />

maar niet in <strong>de</strong>n vorm van onze pastilles, want<br />

dat haalt u maar onnoodig geld uit <strong>de</strong>n zak.<br />

Wie zou er nu, na dit staaltje van onbaatzuchtige<br />

philanthropie, niet nieuwsgierig zijn naar<br />

al <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re* „Chemische en technische" adviezen<br />

die dit geheimzinnige „Bureau" weet<br />

ten beste te geven op <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> gebie<strong>de</strong>n,<br />

waarop het thuis heet te zijn ? Wie weet, welke<br />

prachtige Chemische adviezen op Economisch<br />

gebied of Technische dito op Zoölogisch<br />

gebied men bij haar kan halen ? Maar die h<br />

in BotÄanie ! die is verdacht. Waar <strong>de</strong> Compagnie<br />

zelf <strong>de</strong>n naam van haar vak nog moet<br />

leeren spellen, is zij er toch blijkbaar nog niet<br />

ver in doorgedrongen.<br />

Jammer, erg jammer is het, dat het Orgaan<br />

van zulk een goe<strong>de</strong> Vereeniging als'het Alg. Ned.<br />

Verb., <strong>de</strong> annonces van <strong>de</strong>ze erg ordinaire kwakzalverij<br />

me<strong>de</strong> helpt versprei<strong>de</strong>n. Misschien is<br />

<strong>de</strong> lectuur van <strong>de</strong>ze waarschuwing voldoen<strong>de</strong><br />

om <strong>de</strong> Redactie in te lichten, en <strong>de</strong> ontsieren<strong>de</strong><br />

advertentie te doen verdwijnen. We willen niet<br />

hopen althans, dat er ook hier weer een „Administratie"<br />

is, waarop <strong>de</strong> „Redactie" niets vermag,<br />

en waarachter zij kan schuil gaan. 't Geldt<br />

hier een Bondsorgaan, het eigendom van alle<br />

le<strong>de</strong>n, en dat niet'wordt uitgegeven-om aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs<br />

aan hooge divi<strong>de</strong>n<strong>de</strong>n te helpen,<br />

maar tot bevor<strong>de</strong>ring van een goed doel. Dan<br />

mag <strong>de</strong> 4e pagina niet an<strong>de</strong>rs doen dan <strong>de</strong> overige<br />

kolommen van het blad, zou men zoo zeggen.<br />

De lezers weten nu wat Id-Quod is, n.1. dat,<br />

wat men zich niet moet aanschaffen, je ware<br />

kwakzalverij.<br />

A. J. WIJNNE.<br />

Rotterdam Mei 1906.<br />

Pater Ambrosio's Keel en Longpastille-.<br />

BAREND KRAAL te Kampen adverteert wekelijks,<br />

o. a. in het Kamper Advertentieblad, een<br />

mid<strong>de</strong>l, alweer van een Pater, <strong>tegen</strong> keel- en<br />

longaandoeningen. In flacons, versierd met een<br />

afbeeldsel van „Pater Ambrosio in zijn laboratorium",<br />

" wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> heilzame pastilles ad 75<br />

cent' verkocht. Waaruit bestaan ze? Het on<strong>de</strong>rzoek<br />

van <strong>de</strong>n heer D. v. D. WEERD te Kampen<br />

heeft hierop het antwoord gegeven : zij bestaan<br />

uit drop met een spoortje kreosoot be<strong>de</strong>eld.<br />

Ziet ge lezer, dat is nu je mid<strong>de</strong>l bij uitnemendheid,<br />

wanneer je aan keel- en longaandoeningen<br />

(zeker geen geringe gezondheidsstoornissen)<br />

lijdt ; 'tis schan<strong>de</strong>lijk zoo iets te durven verkondigen.<br />

Maar BAREND KRAAL — pardon ! PATER<br />

AMBROSIO — kan u ook van an<strong>de</strong>re kwalen<br />

genezen ; wij lezen n.1. in een an<strong>de</strong>re advertentie<br />

dat KRAAL ook verkrijgbaar stelt :<br />

Pater Ambrosio's Augusteiner Siroop <strong>tegen</strong><br />

hoesten en kinkhoest ; / 1.—, / 2.— en / 3.50 per<br />

flesch.<br />

Pater Ambrosio's Zenuwsterkend Elixer geneest<br />

bloedarmoe<strong>de</strong>, zenuwzwakte, bleekzucht,;<br />

slapeloosheid enz. / 1.50 per flesch.<br />

Pater Ambrosio's Brand- en Snijwon<strong>de</strong>n-balsem<br />

f 0.35, / 0.70, / 1.— per tube.<br />

Pater Ambrosio's RheumatieJcbalsem f 1.25 per<br />

tube.<br />

Pater Ambrosio's Aambeienbalsem f 1.25 per<br />

tube.<br />

Pater Ambrosio's Winterbalsem (voor open<br />

en dichte winterhan<strong>de</strong>n en voeten) / 0.25 per<br />

tube. $M<br />

Pater Ambrosio's Maag- en Slijmpastilles<br />

f 0.7.5 per flacon.<br />

Wij vin<strong>de</strong>n het voorhands niet noodig naar<br />

<strong>de</strong> samenstelling van al <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len een on<strong>de</strong>rzoek<br />

te doen instellen. Het on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong><br />

pastilles heeft ons een blik doen slaan in <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>gehjkheid van wat <strong>de</strong> z.g. Pater Ambrosio<br />

<strong>de</strong>r lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> menschheid aanbiedt.<br />

Wie is Pater Ambrosio ? Wij weten het niet.<br />

Telkens en telkens weer kunnen wij er op wijzen<br />

dat namen van Pastoors, Paters, kloosters,<br />

abdijen enz. door <strong>de</strong> kwakzalvers wor<strong>de</strong>n misbruikt<br />

om een zeker vertrouwen bij <strong>de</strong> groote<br />

goedgeloovige menigte op te wekken.<br />

Dat is schan<strong>de</strong>lijk ! Maar wat wij niet begrijpen<br />

is, dat vanwege <strong>de</strong> hooge Geestelijkheid<br />

niet eens een waarschuwing uitgaat <strong>tegen</strong> het<br />

leugenachtig gebruik vnn namen van personen<br />

en zaken, die, uit <strong>de</strong>n aard <strong>de</strong>r zaak, aan velen<br />

heilig moeten zijn.<br />

De HL. A. Winter Co.<br />

In het Maandblad van Juni 1905 namen wij<br />

<strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> waarschuwing op :<br />

„Een groote firma te Washington, M. A.<br />

WINTER CO., heeft een eenvoudig purgeermid<strong>de</strong>l<br />

in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l gebracht en on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n wijdschen<br />

naam van „Natuurlijke gezondheids-hersteller"<br />

wor<strong>de</strong>n op het vasteland van Europa overal<br />

agenten gezocht om er reclame voor te maken,<br />

verkoopers en koopers te zoeken. Het wordt<br />

aanbevolen als een nieuw en onfeilbaar geneesmid<strong>de</strong>l<br />

in bijna alle omstandighe<strong>de</strong>n en daardoor<br />

is het mogelijk een hoogen prijs vast te<br />

stellen.<br />

De Minister van Binnenlandsche Zaken in<br />

Pruisen, dit laatste in eene circulaire me<strong>de</strong><strong>de</strong>elen<strong>de</strong>,<br />

voegt er aan toe, dat „<strong>de</strong> geheele<br />

on<strong>de</strong>rneming ten slotte niets an<strong>de</strong>rs is dan eene<br />

behendige exploitatie van het publiek door<br />

een slimmen Amerikaan." De Minister dringt<br />

er daarom bij <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijke Hoof<strong>de</strong>n<br />

-in ie<strong>de</strong>re provincie op aan om op gepaste wijze<br />

<strong>de</strong> bevolking binnen hun ressort in te lichten<br />

omtrent <strong>de</strong>ze oplichterij en te waarschuwen<br />

<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> agenten dier firma en hunne reclames."<br />

In het no. van April j.1., wijzen<strong>de</strong> op dé herhaal<strong>de</strong><br />

officieele waarschuwingen in het buitenland,<br />

o.a. op die, uitgegeven van het <strong>de</strong>partement<br />

van geneeskundige aangelegenhe<strong>de</strong>n te<br />

Lübeck, kon<strong>de</strong>n wij melding maken van een<br />

kennisgeving door dit <strong>de</strong>partement verspreid.<br />

Na eerst gewaarschuwd te hebben <strong>tegen</strong> <strong>de</strong><br />

verschillen<strong>de</strong> z.g. electrische gor<strong>de</strong>ls en an<strong>de</strong>re<br />

electrische kwakzalverijen, bericht het ten slotte :<br />

,,Op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> lijn moet wor<strong>de</strong>n gerangschikt<br />

<strong>de</strong> natuurlijke gezondheidshersteller van <strong>de</strong> firma<br />

M. A. WINTER CO. te Washington. Deze<br />

wordt als onfeilbaar aanbevolen <strong>tegen</strong> 36 verschillen<strong>de</strong><br />

ziekten of ziektegroepen, en bestaat<br />

uit niets an<strong>de</strong>rs dan een purgeermid<strong>de</strong>l, dat<br />

<strong>tegen</strong> ontzaglijk hoogen prijs door <strong>de</strong>ze firma<br />

aan <strong>de</strong>n man gebracht wordt. In Amerika gelukt<br />

<strong>de</strong> verkoop niet meer en nu wordt Europa<br />

geëxploiteerd, vooral door circulaires en vlugschriften,<br />

die vooral ook on<strong>de</strong>r zoogenaam<strong>de</strong><br />

natuurgeneeskundigen verspreid wor<strong>de</strong>n."<br />

Wij meen<strong>de</strong>n' het voorloopig bij <strong>de</strong>ze waarschuwingen<br />

te kunnen laten, omdat wij hier<br />

te lan<strong>de</strong> nog niets van Winter's gezondheidshersteller<br />

had<strong>de</strong>n bespeurd ; thans is het an<strong>de</strong>rs<br />

en zien wij ons verplicht met nadruk <strong>de</strong> aandacht<br />

van onze lezers opnieuw op <strong>de</strong> twee boven­<br />

staan<strong>de</strong> waarschuwingen te vestigen en wel notate.<br />

nemen van <strong>de</strong>n inhoud.<br />

Want — <strong>de</strong> firma zoekt nu ook in Ne<strong>de</strong>rland<br />

agenten ; in groote duitsche brieven en circulaires<br />

(vermoe<strong>de</strong>lijk een restant, overgebleven<br />

bij <strong>de</strong> pogingen in Duitschland) wordt aan <strong>de</strong><br />

agenten zooveel fraai's beloofd, dat misschien<br />

menigeen er in zal loopen.<br />

Wij geven» hier het begin van <strong>de</strong>n brief —<br />

vertaald — we<strong>de</strong>r :<br />

Waar<strong>de</strong> Vriend !<br />

Wij vernamen uw adres van een han<strong>de</strong>lsvriend<br />

met wien ook gij in correspon<strong>de</strong>ntie staat. Deze<br />

vriend heeft ons u als <strong>de</strong> geschiktste persoon aangewezen,<br />

die onze zvak in uwen kring kan ver<strong>tegen</strong>woordigen.<br />

Hij geeft van u een vleiend getuigschrift<br />

over uwe bekwaamheid als agent en <strong>de</strong>rhalve<br />

wenschen wij u voor onze zaak te winnen.<br />

„Wij zijn ervan overtuigd, dat gij <strong>de</strong> geschikte<br />

persoon zijt vn onze han<strong>de</strong>ls<strong>de</strong>nknèel<strong>de</strong>n in uwen<br />

kring door te voeren, want na alles wat wij van u<br />

gehoord hebben, z\jt gij een eerlijk, ijverig han<strong>de</strong>lsman,<br />

die onze instructies zorgvuldig bestu<strong>de</strong>eren en<br />

onze raadgevingen volgen zult. In 't kort, wij<br />

méenen in u <strong>de</strong>n j nisten persoon te hebben gevon<strong>de</strong>n,<br />

die een zoo groote en voor<strong>de</strong>elige han<strong>de</strong>lszaak<br />

als <strong>de</strong> onze, tot ons en vooral tot uw voor<strong>de</strong>el, ver<strong>de</strong>r<br />

kan uitbrei<strong>de</strong>n."<br />

Wij willen het hierbij laten en ook niet ver-\<br />

<strong>de</strong>r ingaan op <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re stukken waarbij <strong>de</strong><br />

han<strong>de</strong>lsrelatie geregeld wordt. Wij meenen te<br />

kunnen volstaan door met een paar voorbeel<strong>de</strong>n<br />

te -wijzen op <strong>de</strong> onjuisthe<strong>de</strong>n, die reeds in <strong>de</strong><br />

weinige regelen van <strong>de</strong>n brief, hierboven afgedrukt,<br />

zoo dui<strong>de</strong>lijk in het licht stellen, dat <strong>de</strong><br />

firma het met <strong>de</strong> waarheid niet nauw neemt.<br />

Een <strong>de</strong>zer brieven was gericht.... aan <strong>de</strong>n<br />

vröegeren secretaris-penningmeester onzer vereeniging,<br />

<strong>de</strong>n heer A. J. WIJNNE ; zeker niet <strong>de</strong><br />

juiste persoon om voor <strong>de</strong> uitbreiding <strong>de</strong>r zaak<br />

moeite te doen.<br />

Een an<strong>de</strong>re aan iemand, van wien ons, van<br />

zeer bevoeg<strong>de</strong> zij<strong>de</strong>, <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> beschrijving<br />

wordt gegeven : De man is vrij oud, heeft één<br />

arm, is slecht ter been en verstaat geen vTeem<strong>de</strong><br />

taal ; hij is vroeger soldaat geweest, later arbei<strong>de</strong>r<br />

en dus ongetwijfeld een „tüchtiger Geschäftsmann".<br />

Misschien komen wij later nog eens op <strong>de</strong><br />

WINTER-CO. terug ; wij hopen intusschen dat<br />

dit niet noodig zal zijn. Het moet toch voor<br />

ie<strong>de</strong>r, die het bovenstaan<strong>de</strong> leest, dui<strong>de</strong>lijk wezen<br />

met welke zaak men hier te doen heeft.<br />

Bestrijding <strong>de</strong>r <strong>Kwakzalverij</strong> door <strong>de</strong><br />

Gezondheidscommissiën.<br />

In- enkele Gezondheidscommissiën is in 1905<br />

evenals in het daar voorgaan<strong>de</strong> jaar <strong>de</strong> kwakzalverij<br />

ter sprake gebracht ; in een vorig nommer<br />

<strong>de</strong>el<strong>de</strong>n wij daarover reeds iets me<strong>de</strong> uit<br />

<strong>de</strong> han<strong>de</strong>lingen van <strong>de</strong> Commissie te Boxmeer,<br />

meer uitvoeriger behan<strong>de</strong>lt die te Bo<strong>de</strong>graven<br />

dit on<strong>de</strong>rwerp en wij achten het van belang,<br />

uit haar jaarverslag over 1905 daarover het<br />

volgen<strong>de</strong> over te nemen:<br />

„Door het lid ZEEHANDELAAR is een voorstel<br />

ingediend om maatregelen te beramen tot het<br />

weren <strong>de</strong>r kwakzalverij. Dit punt gaf in <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring<br />

aanleiding tot discussie, on<strong>de</strong>r herinnering<br />

aan het feit dat onze Commissie reeds<br />

getoond had in die richting werkzaam te willen<br />

zijn, door tweemalen een veroor<strong>de</strong>eling uit te<br />

lokken van <strong>de</strong>n tot uitoefening <strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong><br />

onbevoeg<strong>de</strong>n D. SPOOR, (die se<strong>de</strong>rt uit het ressort<br />

is vertrokken). Het <strong>de</strong>nkbeeld werd geopperd<br />

om <strong>de</strong>ze zaak ter sprake te brengen op<br />

<strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring van <strong>de</strong>n Hoofdinspecteur met<br />

<strong>de</strong> voorzitters <strong>de</strong>r Gezondheidscommissiën. Een<br />

an<strong>de</strong>r wenschte eene bespreking op het congres<br />

voor sociale hygiène ; weer een an<strong>de</strong>r meen<strong>de</strong><br />

dat het beter -ware om alle Gezondheidscommissiën<br />

te verzoeken dit punt te behan<strong>de</strong>len —<br />

waarbij, naar aanleiding van het geval Ginneken,<br />

ook werd besproken of dit wel geoorloofd<br />

zou<strong>de</strong> zijn — ; nog een an<strong>de</strong>r oor<strong>de</strong>el<strong>de</strong><br />

dat eerst moet wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rzocht op welke<br />

wijze <strong>de</strong> kwakzalverij werkt, opdat men wete<br />

wat bestre<strong>de</strong>n moet wor<strong>de</strong>n. De slotsom van<br />

<strong>de</strong> discussie was, dat besloten werd om net oor-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!