berichten. - Vereniging tegen de Kwakzalverij
berichten. - Vereniging tegen de Kwakzalverij
berichten. - Vereniging tegen de Kwakzalverij
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
"<strong>de</strong> advertentie ver<strong>de</strong>r, „ze behoeven geen reclame,<br />
zij recomman<strong>de</strong>eren zich zelf. door onfeilbare<br />
genezing." (Cursiveering van mij W.)<br />
De Id-Ouod belooft meer dan ze waar maken<br />
J kan, want al geeft men nu aan het mid<strong>de</strong>l een<br />
won<strong>de</strong>rlijken naam, en vijzelt het wat op, daar<br />
wordt het niet antlers van, dat begrijpt een ie<strong>de</strong>r.<br />
Toch zal ook hier, jammer genoeg, <strong>de</strong> suggereeren<strong>de</strong><br />
invloed van <strong>de</strong>n geadverteer<strong>de</strong>n humbug wel<br />
niet achterwege blijven, en zal misschien menig<br />
rheumatieklij<strong>de</strong>r, wien <strong>de</strong> Salicyl of <strong>de</strong> Aspirine<br />
van zijn geneesheer niet spoedig genoeg hielp,<br />
hetzelf<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>zen onbegrijpelijken naam goedmoedig<br />
slikken, en zich misschien zelfs wel verbeel<strong>de</strong>n<br />
dat het nu wel helpt. Want, zóó is <strong>de</strong><br />
mensch, <strong>de</strong> wereld wil bedrogen zijn, en men kan<br />
niet zoo iets brutaals laten drukken, of 't wordt<br />
geloofd. Laat ons intusschen hopen, dat niet<br />
velen er zullen inloopen en <strong>de</strong> nobele Compagnie<br />
haar geleerdheid en bemoeiingen op<br />
an<strong>de</strong>r gebied moge ten beste geven. Zij geeft<br />
ook gaarne „economische" adviezen, nu —<br />
haar toeleg om <strong>de</strong>ze pastilles te doen gebruiken<br />
is zeer zeker niet economisch, want 't fleschje<br />
is vrij duur : / 1.60 voor <strong>de</strong> 30 pastillles, dus<br />
ongeveer 5 cts. per stuk. En dat komt niet van<br />
<strong>de</strong> kostbare grondstof, zóó duur is Aspirine<br />
niet. Dat kan men heusch goedkooper krijgen<br />
en een goed economisch advies harerzijds zou<br />
zijn : Lezer, als ge Aspirine van uw geneesheer<br />
moet gebruiken, koop het dan on<strong>de</strong>r dien naam,<br />
maar niet in <strong>de</strong>n vorm van onze pastilles, want<br />
dat haalt u maar onnoodig geld uit <strong>de</strong>n zak.<br />
Wie zou er nu, na dit staaltje van onbaatzuchtige<br />
philanthropie, niet nieuwsgierig zijn naar<br />
al <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re* „Chemische en technische" adviezen<br />
die dit geheimzinnige „Bureau" weet<br />
ten beste te geven op <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> gebie<strong>de</strong>n,<br />
waarop het thuis heet te zijn ? Wie weet, welke<br />
prachtige Chemische adviezen op Economisch<br />
gebied of Technische dito op Zoölogisch<br />
gebied men bij haar kan halen ? Maar die h<br />
in BotÄanie ! die is verdacht. Waar <strong>de</strong> Compagnie<br />
zelf <strong>de</strong>n naam van haar vak nog moet<br />
leeren spellen, is zij er toch blijkbaar nog niet<br />
ver in doorgedrongen.<br />
Jammer, erg jammer is het, dat het Orgaan<br />
van zulk een goe<strong>de</strong> Vereeniging als'het Alg. Ned.<br />
Verb., <strong>de</strong> annonces van <strong>de</strong>ze erg ordinaire kwakzalverij<br />
me<strong>de</strong> helpt versprei<strong>de</strong>n. Misschien is<br />
<strong>de</strong> lectuur van <strong>de</strong>ze waarschuwing voldoen<strong>de</strong><br />
om <strong>de</strong> Redactie in te lichten, en <strong>de</strong> ontsieren<strong>de</strong><br />
advertentie te doen verdwijnen. We willen niet<br />
hopen althans, dat er ook hier weer een „Administratie"<br />
is, waarop <strong>de</strong> „Redactie" niets vermag,<br />
en waarachter zij kan schuil gaan. 't Geldt<br />
hier een Bondsorgaan, het eigendom van alle<br />
le<strong>de</strong>n, en dat niet'wordt uitgegeven-om aan<strong>de</strong>elhou<strong>de</strong>rs<br />
aan hooge divi<strong>de</strong>n<strong>de</strong>n te helpen,<br />
maar tot bevor<strong>de</strong>ring van een goed doel. Dan<br />
mag <strong>de</strong> 4e pagina niet an<strong>de</strong>rs doen dan <strong>de</strong> overige<br />
kolommen van het blad, zou men zoo zeggen.<br />
De lezers weten nu wat Id-Quod is, n.1. dat,<br />
wat men zich niet moet aanschaffen, je ware<br />
kwakzalverij.<br />
A. J. WIJNNE.<br />
Rotterdam Mei 1906.<br />
Pater Ambrosio's Keel en Longpastille-.<br />
BAREND KRAAL te Kampen adverteert wekelijks,<br />
o. a. in het Kamper Advertentieblad, een<br />
mid<strong>de</strong>l, alweer van een Pater, <strong>tegen</strong> keel- en<br />
longaandoeningen. In flacons, versierd met een<br />
afbeeldsel van „Pater Ambrosio in zijn laboratorium",<br />
" wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> heilzame pastilles ad 75<br />
cent' verkocht. Waaruit bestaan ze? Het on<strong>de</strong>rzoek<br />
van <strong>de</strong>n heer D. v. D. WEERD te Kampen<br />
heeft hierop het antwoord gegeven : zij bestaan<br />
uit drop met een spoortje kreosoot be<strong>de</strong>eld.<br />
Ziet ge lezer, dat is nu je mid<strong>de</strong>l bij uitnemendheid,<br />
wanneer je aan keel- en longaandoeningen<br />
(zeker geen geringe gezondheidsstoornissen)<br />
lijdt ; 'tis schan<strong>de</strong>lijk zoo iets te durven verkondigen.<br />
Maar BAREND KRAAL — pardon ! PATER<br />
AMBROSIO — kan u ook van an<strong>de</strong>re kwalen<br />
genezen ; wij lezen n.1. in een an<strong>de</strong>re advertentie<br />
dat KRAAL ook verkrijgbaar stelt :<br />
Pater Ambrosio's Augusteiner Siroop <strong>tegen</strong><br />
hoesten en kinkhoest ; / 1.—, / 2.— en / 3.50 per<br />
flesch.<br />
Pater Ambrosio's Zenuwsterkend Elixer geneest<br />
bloedarmoe<strong>de</strong>, zenuwzwakte, bleekzucht,;<br />
slapeloosheid enz. / 1.50 per flesch.<br />
Pater Ambrosio's Brand- en Snijwon<strong>de</strong>n-balsem<br />
f 0.35, / 0.70, / 1.— per tube.<br />
Pater Ambrosio's RheumatieJcbalsem f 1.25 per<br />
tube.<br />
Pater Ambrosio's Aambeienbalsem f 1.25 per<br />
tube.<br />
Pater Ambrosio's Winterbalsem (voor open<br />
en dichte winterhan<strong>de</strong>n en voeten) / 0.25 per<br />
tube. $M<br />
Pater Ambrosio's Maag- en Slijmpastilles<br />
f 0.7.5 per flacon.<br />
Wij vin<strong>de</strong>n het voorhands niet noodig naar<br />
<strong>de</strong> samenstelling van al <strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len een on<strong>de</strong>rzoek<br />
te doen instellen. Het on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong><br />
pastilles heeft ons een blik doen slaan in <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>gehjkheid van wat <strong>de</strong> z.g. Pater Ambrosio<br />
<strong>de</strong>r lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> menschheid aanbiedt.<br />
Wie is Pater Ambrosio ? Wij weten het niet.<br />
Telkens en telkens weer kunnen wij er op wijzen<br />
dat namen van Pastoors, Paters, kloosters,<br />
abdijen enz. door <strong>de</strong> kwakzalvers wor<strong>de</strong>n misbruikt<br />
om een zeker vertrouwen bij <strong>de</strong> groote<br />
goedgeloovige menigte op te wekken.<br />
Dat is schan<strong>de</strong>lijk ! Maar wat wij niet begrijpen<br />
is, dat vanwege <strong>de</strong> hooge Geestelijkheid<br />
niet eens een waarschuwing uitgaat <strong>tegen</strong> het<br />
leugenachtig gebruik vnn namen van personen<br />
en zaken, die, uit <strong>de</strong>n aard <strong>de</strong>r zaak, aan velen<br />
heilig moeten zijn.<br />
De HL. A. Winter Co.<br />
In het Maandblad van Juni 1905 namen wij<br />
<strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> waarschuwing op :<br />
„Een groote firma te Washington, M. A.<br />
WINTER CO., heeft een eenvoudig purgeermid<strong>de</strong>l<br />
in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l gebracht en on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n wijdschen<br />
naam van „Natuurlijke gezondheids-hersteller"<br />
wor<strong>de</strong>n op het vasteland van Europa overal<br />
agenten gezocht om er reclame voor te maken,<br />
verkoopers en koopers te zoeken. Het wordt<br />
aanbevolen als een nieuw en onfeilbaar geneesmid<strong>de</strong>l<br />
in bijna alle omstandighe<strong>de</strong>n en daardoor<br />
is het mogelijk een hoogen prijs vast te<br />
stellen.<br />
De Minister van Binnenlandsche Zaken in<br />
Pruisen, dit laatste in eene circulaire me<strong>de</strong><strong>de</strong>elen<strong>de</strong>,<br />
voegt er aan toe, dat „<strong>de</strong> geheele<br />
on<strong>de</strong>rneming ten slotte niets an<strong>de</strong>rs is dan eene<br />
behendige exploitatie van het publiek door<br />
een slimmen Amerikaan." De Minister dringt<br />
er daarom bij <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijke Hoof<strong>de</strong>n<br />
-in ie<strong>de</strong>re provincie op aan om op gepaste wijze<br />
<strong>de</strong> bevolking binnen hun ressort in te lichten<br />
omtrent <strong>de</strong>ze oplichterij en te waarschuwen<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> agenten dier firma en hunne reclames."<br />
In het no. van April j.1., wijzen<strong>de</strong> op dé herhaal<strong>de</strong><br />
officieele waarschuwingen in het buitenland,<br />
o.a. op die, uitgegeven van het <strong>de</strong>partement<br />
van geneeskundige aangelegenhe<strong>de</strong>n te<br />
Lübeck, kon<strong>de</strong>n wij melding maken van een<br />
kennisgeving door dit <strong>de</strong>partement verspreid.<br />
Na eerst gewaarschuwd te hebben <strong>tegen</strong> <strong>de</strong><br />
verschillen<strong>de</strong> z.g. electrische gor<strong>de</strong>ls en an<strong>de</strong>re<br />
electrische kwakzalverijen, bericht het ten slotte :<br />
,,Op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> lijn moet wor<strong>de</strong>n gerangschikt<br />
<strong>de</strong> natuurlijke gezondheidshersteller van <strong>de</strong> firma<br />
M. A. WINTER CO. te Washington. Deze<br />
wordt als onfeilbaar aanbevolen <strong>tegen</strong> 36 verschillen<strong>de</strong><br />
ziekten of ziektegroepen, en bestaat<br />
uit niets an<strong>de</strong>rs dan een purgeermid<strong>de</strong>l, dat<br />
<strong>tegen</strong> ontzaglijk hoogen prijs door <strong>de</strong>ze firma<br />
aan <strong>de</strong>n man gebracht wordt. In Amerika gelukt<br />
<strong>de</strong> verkoop niet meer en nu wordt Europa<br />
geëxploiteerd, vooral door circulaires en vlugschriften,<br />
die vooral ook on<strong>de</strong>r zoogenaam<strong>de</strong><br />
natuurgeneeskundigen verspreid wor<strong>de</strong>n."<br />
Wij meen<strong>de</strong>n' het voorloopig bij <strong>de</strong>ze waarschuwingen<br />
te kunnen laten, omdat wij hier<br />
te lan<strong>de</strong> nog niets van Winter's gezondheidshersteller<br />
had<strong>de</strong>n bespeurd ; thans is het an<strong>de</strong>rs<br />
en zien wij ons verplicht met nadruk <strong>de</strong> aandacht<br />
van onze lezers opnieuw op <strong>de</strong> twee boven<br />
staan<strong>de</strong> waarschuwingen te vestigen en wel notate.<br />
nemen van <strong>de</strong>n inhoud.<br />
Want — <strong>de</strong> firma zoekt nu ook in Ne<strong>de</strong>rland<br />
agenten ; in groote duitsche brieven en circulaires<br />
(vermoe<strong>de</strong>lijk een restant, overgebleven<br />
bij <strong>de</strong> pogingen in Duitschland) wordt aan <strong>de</strong><br />
agenten zooveel fraai's beloofd, dat misschien<br />
menigeen er in zal loopen.<br />
Wij geven» hier het begin van <strong>de</strong>n brief —<br />
vertaald — we<strong>de</strong>r :<br />
Waar<strong>de</strong> Vriend !<br />
Wij vernamen uw adres van een han<strong>de</strong>lsvriend<br />
met wien ook gij in correspon<strong>de</strong>ntie staat. Deze<br />
vriend heeft ons u als <strong>de</strong> geschiktste persoon aangewezen,<br />
die onze zvak in uwen kring kan ver<strong>tegen</strong>woordigen.<br />
Hij geeft van u een vleiend getuigschrift<br />
over uwe bekwaamheid als agent en <strong>de</strong>rhalve<br />
wenschen wij u voor onze zaak te winnen.<br />
„Wij zijn ervan overtuigd, dat gij <strong>de</strong> geschikte<br />
persoon zijt vn onze han<strong>de</strong>ls<strong>de</strong>nknèel<strong>de</strong>n in uwen<br />
kring door te voeren, want na alles wat wij van u<br />
gehoord hebben, z\jt gij een eerlijk, ijverig han<strong>de</strong>lsman,<br />
die onze instructies zorgvuldig bestu<strong>de</strong>eren en<br />
onze raadgevingen volgen zult. In 't kort, wij<br />
méenen in u <strong>de</strong>n j nisten persoon te hebben gevon<strong>de</strong>n,<br />
die een zoo groote en voor<strong>de</strong>elige han<strong>de</strong>lszaak<br />
als <strong>de</strong> onze, tot ons en vooral tot uw voor<strong>de</strong>el, ver<strong>de</strong>r<br />
kan uitbrei<strong>de</strong>n."<br />
Wij willen het hierbij laten en ook niet ver-\<br />
<strong>de</strong>r ingaan op <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re stukken waarbij <strong>de</strong><br />
han<strong>de</strong>lsrelatie geregeld wordt. Wij meenen te<br />
kunnen volstaan door met een paar voorbeel<strong>de</strong>n<br />
te -wijzen op <strong>de</strong> onjuisthe<strong>de</strong>n, die reeds in <strong>de</strong><br />
weinige regelen van <strong>de</strong>n brief, hierboven afgedrukt,<br />
zoo dui<strong>de</strong>lijk in het licht stellen, dat <strong>de</strong><br />
firma het met <strong>de</strong> waarheid niet nauw neemt.<br />
Een <strong>de</strong>zer brieven was gericht.... aan <strong>de</strong>n<br />
vröegeren secretaris-penningmeester onzer vereeniging,<br />
<strong>de</strong>n heer A. J. WIJNNE ; zeker niet <strong>de</strong><br />
juiste persoon om voor <strong>de</strong> uitbreiding <strong>de</strong>r zaak<br />
moeite te doen.<br />
Een an<strong>de</strong>re aan iemand, van wien ons, van<br />
zeer bevoeg<strong>de</strong> zij<strong>de</strong>, <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> beschrijving<br />
wordt gegeven : De man is vrij oud, heeft één<br />
arm, is slecht ter been en verstaat geen vTeem<strong>de</strong><br />
taal ; hij is vroeger soldaat geweest, later arbei<strong>de</strong>r<br />
en dus ongetwijfeld een „tüchtiger Geschäftsmann".<br />
Misschien komen wij later nog eens op <strong>de</strong><br />
WINTER-CO. terug ; wij hopen intusschen dat<br />
dit niet noodig zal zijn. Het moet toch voor<br />
ie<strong>de</strong>r, die het bovenstaan<strong>de</strong> leest, dui<strong>de</strong>lijk wezen<br />
met welke zaak men hier te doen heeft.<br />
Bestrijding <strong>de</strong>r <strong>Kwakzalverij</strong> door <strong>de</strong><br />
Gezondheidscommissiën.<br />
In- enkele Gezondheidscommissiën is in 1905<br />
evenals in het daar voorgaan<strong>de</strong> jaar <strong>de</strong> kwakzalverij<br />
ter sprake gebracht ; in een vorig nommer<br />
<strong>de</strong>el<strong>de</strong>n wij daarover reeds iets me<strong>de</strong> uit<br />
<strong>de</strong> han<strong>de</strong>lingen van <strong>de</strong> Commissie te Boxmeer,<br />
meer uitvoeriger behan<strong>de</strong>lt die te Bo<strong>de</strong>graven<br />
dit on<strong>de</strong>rwerp en wij achten het van belang,<br />
uit haar jaarverslag over 1905 daarover het<br />
volgen<strong>de</strong> over te nemen:<br />
„Door het lid ZEEHANDELAAR is een voorstel<br />
ingediend om maatregelen te beramen tot het<br />
weren <strong>de</strong>r kwakzalverij. Dit punt gaf in <strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring<br />
aanleiding tot discussie, on<strong>de</strong>r herinnering<br />
aan het feit dat onze Commissie reeds<br />
getoond had in die richting werkzaam te willen<br />
zijn, door tweemalen een veroor<strong>de</strong>eling uit te<br />
lokken van <strong>de</strong>n tot uitoefening <strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong><br />
onbevoeg<strong>de</strong>n D. SPOOR, (die se<strong>de</strong>rt uit het ressort<br />
is vertrokken). Het <strong>de</strong>nkbeeld werd geopperd<br />
om <strong>de</strong>ze zaak ter sprake te brengen op<br />
<strong>de</strong> verga<strong>de</strong>ring van <strong>de</strong>n Hoofdinspecteur met<br />
<strong>de</strong> voorzitters <strong>de</strong>r Gezondheidscommissiën. Een<br />
an<strong>de</strong>r wenschte eene bespreking op het congres<br />
voor sociale hygiène ; weer een an<strong>de</strong>r meen<strong>de</strong><br />
dat het beter -ware om alle Gezondheidscommissiën<br />
te verzoeken dit punt te behan<strong>de</strong>len —<br />
waarbij, naar aanleiding van het geval Ginneken,<br />
ook werd besproken of dit wel geoorloofd<br />
zou<strong>de</strong> zijn — ; nog een an<strong>de</strong>r oor<strong>de</strong>el<strong>de</strong><br />
dat eerst moet wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rzocht op welke<br />
wijze <strong>de</strong> kwakzalverij werkt, opdat men wete<br />
wat bestre<strong>de</strong>n moet wor<strong>de</strong>n. De slotsom van<br />
<strong>de</strong> discussie was, dat besloten werd om net oor-