Op de Bok - juli 2012 - VnV

18
CPR
Reanimatie is simpelweg het kunstmatig
overnemen van de hartfunctie en ademhaling om
zodoende iemand in leven te houden. Reanimatie
bestaat uit het toedienen van borstcompressies
en beademingen. Door het indrukken van de
borstkas wordt het hart deels leeggedrukt, door
de borstkas vervolgens omhoog te laten komen
wordt in het hart een onderdruk gecreëerd
waardoor de grote bloedvaten bloed aan kunnen
zuigen. De borstcompressies houden de bloedsomloop
in stand. De beademing wordt ‘mond-opmond’
toegediend en dient om zuurstof aan het
bloed toe te voegen. Reanimatie staat ook bekend
als CPR, CardioPulmonaire Resuscitatie.
CA-a begint met reanimatie en plaatst daarvoor,
met gestrekte armen, de hiel van één hand op
de borstkas, midden op het borstbeen. Zij haakt
de vingers van de andere hand in de hand die op
de borstkas rust en drukt deze vervolgens zo’n
vijf centimeter in. De CA houdt een tempo aan
dat ligt tussen de 100 en 120 compressies per
minuut en dat is hard werken!
Reanimatie is simpelweg het
kunstmatig overnemen van de
hartfunctie en ademhaling om
zodoende iemand in leven te houden.
Na dertig borstcompressies beademt CA-a het
slachtoffer twee keer kort achtereen. Daarvoor
maakt ze eerst weer met de chinlift de luchtweg
vrij. Vervolgens wordt de neus van het slachtoffer
voorzichtig dichtgeknepen en mond-op-mond
wordt twee keer achter elkaar één seconde lang
lucht naar binnen geblazen. Na twee beademingen
dient CA-a weer dertig borstcompressies toe
en wisselt compressies en beademingen af in de
verhouding 30:2.
Het is verleidelijk om bij het beademen met flink
wat kracht de lucht naar binnen te blazen. Maar
dit kan juist averechts werken; door krachtig
inblazen kan bij het slachtoffer het strottenklepje
worden dichtgedrukt waardoor de lucht de maag
wordt ingeblazen. De maag reageert door zijn
inhoud naar boven te duwen en het slachtoffer
zal gaan braken. Wanneer dit gebeurt, dan moet
direct de ‘snelle kantelmethode’ worden toegepast.
Ca-a pakt aan een kant schouder en heup
vast en draait de passagier naar zich toe. Deze
methode voorkomt verslikking en dus verstikking
van de bewusteloze passagier.
Het reanimeren is van levensbelang, echter
een wondermiddel is het niet! De vitale levensfuncties
van het slachtoffer blijven behouden
maar het onderliggende probleem, in dit geval
het fibrillerend hart, wordt niet verholpen. Het
is daarom letterlijk van levensbelang dat het
verstoorde hartritme zo snel mogelijk terugkeert
naar zijn normale ritme. Daarom heeft CA-b
intussen een levensreddend apparaat, de AED
ofwel de Automatische Externe Defibrillator,
tevoorschijn gehaald.
(‘pads’) die voor gebruik op het ontblote en droge
bovenlijf van de passagier worden bevestigd.
Zodra de AED is ingeschakeld en de pads correct
zijn aangebracht, begint het apparaat vrijwel
direct met de analyse van het hartritme.
Het op de juiste plaats aanbrengen van de pads
is van cruciaal belang voor het goed functioneren
van de AED. De wisselstroom moet namelijk
rechtstreeks door het hart gaan. Foutieve
plaatsing van de pads kan leiden tot een minder
effectieve schok.
Bij slachtoffers die op hun rug liggen wordt
één pad onder het rechtersleutelbeen en één
pad onder de linkeroksel aangebracht. Op deze
manier bevindt het hart zich ‘tussen de elektroden’.
De pads zijn overigens identiek; er is geen
aangewezen positie per individuele pad.
wat vaak wordt aangenomen, biedt de AED geen
soelaas bij een daadwerkelijke hartstilstand. De
AED kan een ‘levend’ hart kortstondig stilleggen
zodat deze zichzelf opnieuw op kan starten, maar
is niet in staat een energieloos hart opnieuw tot
leven te wekken.
Shock advised
Aan boord is CA-b inmiddels met de defibrillator
bij de bewusteloze passagier. Terwijl CA-a druk
bezig is met reanimatie, zet CA-b de AED aan en
haalt de pads tevoorschijn. Na een korte ‘selftest’
is de AED klaar voor gebruik en geeft het
commando ‘Connect electrodes’ waarna CA-b de
pads aanbrengt op de passagier. De AED begint
nu met de analyse van het hartritme en maakt
tegelijkertijd continu een ECG (hartfilmpje) dat
later uitgelezen kan worden.
Om verstoringen te voorkomen mag het slachtoffer
tijdens de analyse niet aangeraakt of gereanimeerd
worden. Met het commando ‘Stand
clear – Analysing now’ maakt de AED dit aan de
hulpverleners duidelijk. Na de analyse, die zo’n
tien seconden duurt, heeft de AED bij de passagier
een fibrillerend hartritme gedetecteerd
en geeft dan direct de melding ‘Shock advised’.
Aansluitend begint het apparaat zelf met het
laadproces van de toe te dienen schok.
Uit de praktijk blijkt dat de eerste
drie schokken de grootste kans op
succes hebben.
De AED
Van groot belang is dat tijdens het schokproces
de passagier niet wordt aangeraakt. De schok is
De afgelopen jaren hebben AED’s overal hun weg
dan namelijk minder effectief en het is bovendien
in de Nederlandse samenleving gevonden. Naar
niet ongevaarlijk. Tijdens het laadproces geeft de
schatting zijn er vele tienduizenden exemplaren
AED diverse malen het commando ‘Stand clear’
te vinden in winkelcentra en sportgelegenheden,
en zowel CA-a als CA-b maken de omstanders
scholen en bedrijven, musea en restaurants,
hierop luidkeels attent. Eenmaal volledig opge-
bibliotheken, casino’s en op vliegvelden. Alleen al
Schiphol telt meer dan honderd AED’s!
De wisselstroom moet rechtstreeks
laden geeft de AED, vergezeld van een akoestisch
signaal, de instructie ‘Push to shock’. CA-b
Op de juiste plaats aanbrengen van
door het hart gaan.
drukt nu op de aangeven knop en de schok wordt
toegediend, waarbij de passagier spierspasmes
de pads is van cruciaal belang voor
het goed functioneren van de AED.
Tijdens het gebruik begeleidt en informeert de
AED de hulpverlener met duidelijk gesproken
Engels- of Nederlandstalige instructies, die
tevens op een display verschijnen. Stelt de AED
De werking van de AED is even simpel als
na analyse vast dat er sprake is van hartfibril-
doeltreffend. Het apparaat stuurt, na detectie
latie, dan start automatisch het elektrische
van een fibrillerend hartritme, een korte wissel-
laadproces dat met een continue pieptoon wordt
stroom door het hart met doel deze kortstondig
aangegeven. Eenmaal opgeladen instrueert de
stil te leggen. Hiermee krijgt de sinusknoop,
AED de hulpverlener de schok toe te dienen, wat
de ‘elektriciteitscentrale van het hart’, de kans
overigens bij de modernste AED’s automatisch
om op eigen initiatief weer een goed hartritme
gebeurt. Indien geen fibrillerend hartritme wordt
te gaan produceren. De AED is een compact
gedetecteerd start ook het laadproces niet en
en lichtgewicht toestel waarin twee elektroden
zijn geplugd. Deze zijn geïntegreerd in plakkers
wordt de hulpverlener duidelijk geïnstrueerd
door te gaan met reanimatie. In tegenstelling tot
19