5 communicatietrends voor morgen - VAR

18
STRATEGIE
Creatie
Creatief denken
in de praktijk
De 6-3-5 methode
Een leuke manier om nieuwe ideeën te genereren is de
6-3-5 methode, een vorm van brainwriting ( schriftelijke
brainstorm). Geef zes deelnemers een wit blad papier en laat
ze daarop een tabel aanbrengen met drie kolommen en zes rijen.
In de eerste rij schrijven ze drie ideeën die verband houden
met de probleemstelling. Na vijf minuten geven ze hun blad
door aan een andere deelnemer, die in de tweede rij de eerste
drie ideeën aanvult en verbetert. Herhaal die werkwijze tot
iedereen alle bladen in handen heeft gehad en de tabel volledig
is ingevuld. Dankzij deze eciënte techniek komen in een mum
van tijd een hoop interessante benaderingen naar boven om een
probleem aan te pakken.
Zit je wel eens compleet vast? Op de
zijdes van onderstaande dobbelsteen
staan vijf technieken beschreven die je
kunnen helpen om creatieve oplossingen
te bedenken. Stuk voor stuk methodes
waarmee je hoge ogen gooit!
Associatie via prikkelwoorden
Met deze techniek kan je allerlei ideeën laten opborrelen en zo
een creatieve oplossing uitdokteren. De deelnemers mogen vrije
associaties maken, vertrekkend van bepaalde prikkelwoorden
of stimuli. Die starttermen zijn willekeurig gekozen; het is
namelijk de bedoeling verrassende linken te vinden. Aan het
begin van een sessie legt de moderator een bepaald probleem
uit. Daarna gooit hij een prikkelwoord of stimulus in de groep,
een term die hij bijvoorbeeld lukraak uit een boek plukt. De
deelnemers vertellen vervolgens wat dat specifieke woord in
het kader van de probleemstelling bij hen oproept. Dankzij die
associaties komen vernieuwende oplossingen uit de bus. Zo kan
het prikkelwoord ‘individueel’ naar ideeën leiden als ‘producten
– maaltijden of reizen – ontwikkelen voor singles’ of ‘ verschillende
diensten groeperen: tv, radio en internet in één toestel.’
Synectics
Synectics (afgeleid van synectikos, een Grieks woord dat zoveel
betekent als ‘verschillende dingen in zich bevattend’) is een bijzonder
eciënte techniek om de creativiteit te bevorderen. De bedenker,
W. J. gordon, definieert de methode als ‘het samenbrengen
van verschillende elementen die op het eerste gezicht totaal
verschillend lijken’. De werkwijze werd voor het eerst uit de doeken
gedaan in Synectics. The development of creative capacity. Dat
boek uit 1961 focust op het ontstaansproces van ideeën en probeert
nieuwe oplossingen te verzinnen door systematisch op een
vervreemdende manier naar het probleem te kijken. Synectics
is complexer en tijdrovender dan een brainstorm – een sessie
duurt minimaal twee tot vier uur – maar levert vaak bruikbaarder
materiaal op. In het ideale geval bestaat een groep uit zes tot acht
deelnemers. Het enige wat je nodig hebt, zijn fiches en balpennen.
INFO
Een beschrijving van de concrete stappen vind je in de digitale
versie van Varia op www.var.be. Klik op het icoon bij dit artikel.
Walt Disney en de zes denkhoeden
Robert Brian Ditts, de bedenker van de Walt Disney-methode, zei
ooit over de beroemde (teken)filmproducent: “Eigenlijk waren er
drie Walts: de dromer, de realist en de brompot.” Het zijn precies
die drie rollen waar deze creativiteitbevorderende strategie bij
aanknoopt. De werkwijze bestaat erin één of meer personen te
vragen een probleem vanuit drie verschillende perspectieven
te benaderen. De dromer (de visionair die ideeën levert) stelt
zich subjectief op en loopt over van enthousiasme. De realist
(de beslisser) ziet alles vanuit een praktisch en pragmatisch
oogpunt en evalueert de voorwaarden en de verschillende
stappen die nodig zijn om het gewenste resultaat te bereiken.
De criticus tot slot (de kwaliteitsbewaker die vragen stelt)
provoceert, beoordeelt de ideeën van de anderen en geeft
constructieve kritiek.
» »»
Deze methode is vooral handig wanneer je bepaalde doelen
en visies concreet wil maken, zodat ze in de dagelijkse praktijk
kunnen worden toegepast. De Walt Disney-methode wordt soms
ook uitgebreid met een vierde rol: die van de neutrale persoon
(de observator die raadt geeft). Helemaal op het eind formuleert
hij een zo objectief mogelijke mening. Een techniek die in de lijn
ligt van deze strategie is de methode van de zes denkhoeden.
Ze werd ontwikkeld door Edward de Bono, een Britse specialist
in cognitieve wetenschap. Elke hoed komt overeen met een
bepaalde manier van denken of een specifieke zienswijze.
Deze techniek maakt het mogelijk om een bepaald onderwerp
op een eciënte manier te bespreken en daarbij toch alle standpunten
aan bod te laten komen.
De kopstandtechniek
Door advocaat van de duivel te spelen en omgekeerd te
brainstormen kan je een bepaald probleem vanuit een veel
breder blikveld aanschouwen. Je vertrekt daarbij van negatieve
ideeën, die je pas helemaal op het eind naar positieve
resultaten ombuigt. Bij deze methode voelen de deelnemers
veel minder druk om te presteren; ze beleven er zelfs veel plezier
aan, waardoor ze vaak tot verrassende ideeën en ontdekkingen
komen. Vertrekpunt van de sessie is een negatieve vraag. Een
probleem als ‘Hoe kunnen we meer klanten aantrekken?’ luidt dan
bijvoorbeeld ‘Wat moeten we doen om zoveel mogelijk klanten te
verliezen?’. De antwoorden die zo’n brainstorm oplevert, worden
aan het eind van de sessie omgedraaid, zodat ze een oplossing
bieden voor het oorspronkelijke probleem. ‘Duizelingwekkend
hoge prijzen vragen’ verandert in ‘een aantrekkelijke prijzenpolitiek
voeren’ en ‘producten van slechte kwaliteit leveren’
wordt ‘de kwaliteit van de producten optimaliseren’.
✃
Bron: magazine impact, oktober 2012 (publisuisse)
19