textiel (pdf) - Jacob Alkema
textiel (pdf) - Jacob Alkema
textiel (pdf) - Jacob Alkema
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Textiel<br />
Utrecht<br />
HKU<br />
HKU
Vandaag: Textiel<br />
1. Textiel algemeen<br />
2. Van vezel tot draad<br />
3. Van draad tot stof<br />
4. Van vezel direct naar stof (non woven)<br />
5. Nabehandeling<br />
6. Innovatie<br />
7. materiaalsoorten<br />
Materialen
Textiel, algemeen<br />
Textiel komt van Texere latijn voor weven<br />
Tegenwoordig: materiaal dat bestaat uit draden of<br />
vezels<br />
Classificatie <strong>textiel</strong> heeft betrekking op het (productie)<br />
proces, niet op het materiaal.<br />
Textiel kan gemaakt worden van allerlei materialen<br />
(plastic, metaal, keramiek)<br />
Textiel/stoffen zijn opgebouwd uit lange doorlopende<br />
(polymeren) of korte gestapelde (keramiek) vezels.<br />
Door weven, breien of samenvoegen kan er een stof<br />
van gemaakt worden.<br />
Materialen
Textiel, van vezel naar draad:<br />
Materialen<br />
Vezels:<br />
- Natuurlijke vezels: minder dan de helft van alle gebruikte<br />
vezels.<br />
- Plantaardige vezels (cellulose katoen, vlas, hennep,<br />
kapok)<br />
- Dierlijke vezels (wol, zijde)<br />
- Minerale vezels (glas, basalt, keramiek)<br />
- Kunstvezels: grootste deel van de gebruikte vezels. Verkregen<br />
door persen of extrusie van vezelvormende materialen<br />
- Kunstmatige vezels (gemodificeerde plantaardige,<br />
dierlijke of minerale componenten)<br />
- Synthetische vezels (nylon, polyester)
Textiel, van vezel naar draad<br />
Materialen<br />
Vormen van een draad of garen:<br />
- Vezelgaren spinnen<br />
Losse vezels hebben onvoldoende samenhang en/of lengte om<br />
een stof van te maken<br />
- Kaarden (in 1 richting brengen van de vezels)
Kaarden
Textiel, van vezel naar draad<br />
Materialen<br />
Vormen van een draad of garen:<br />
- Vezelgaren spinnen<br />
Losse vezels hebben onvoldoende samenhang en/of lengte om<br />
een stof van te maken<br />
- Kaarden (in 1 richting brengen van de vezels)<br />
- Spinnen
Spinnen
Spinning Jenny, 1764, handbediend. Voor fijne draad (inslag)
Waterframe, 1769, op waterkracht. Voor grove draad (schering)
Mule Jenny, 1779, op waterkracht. Voor alle draden<br />
Waterkracht al snel vervangen door stoom.
Hedendaagse spinmachine
Textiel, van vezel naar draad<br />
Materialen<br />
Vormen van een draad of garen:<br />
- Vezelgaren spinnen<br />
Losse vezels hebben onvoldoende samenhang en/of lengte om<br />
een stof van te maken<br />
- Kaarden (in 1 richting brengen van de vezels)<br />
- Spinnen<br />
Kunstmatige vezels of natuurzijde is per definitie lang. Deze<br />
worden gewikkeld.
Wikkelen
Textiel, van vezel naar draad<br />
Materialen<br />
Vormen van een draad of garen:<br />
- Vezelgaren spinnen<br />
Losse vezels hebben onvoldoende samenhang en/of lengte om<br />
een stof van te maken<br />
- Kaarden (in 1 richting brengen van de vezels)<br />
- Spinnen<br />
Kunstmatige vezels of natuurzijde is per definitie lang. Deze<br />
worden gewikkeld.<br />
- Twijnen, omwoelen of texturiseren
Twijnen of omwoelen
Maten van draden.<br />
Materialen<br />
Bij een draad spreken we niet over dichtheid (kg / m3). Ook de<br />
diameter is veelal te dun om te meten.<br />
Bij draad spreek je van verhouding tussen gewicht en lengte.<br />
- Nm: kilometer garen per kilogram bij wol, linnen en<br />
katoen (hoe hoger de waarde, hoe dunner het garen)<br />
- Denier: gewicht in grammen van 9.000 meter garen zijde<br />
en kunstvezels (hoe hoger de waarde, hoe dikker het garen)<br />
- Texwaarde: gewicht in grammen van 1.000 meter garen.<br />
Internationale standaard (hoe hoger de waarde, hoe dikker<br />
het garen)
Textiel, van draad naar stof<br />
Van een draad kan stof gemaakt<br />
worden. Dat kan op verschillende<br />
manieren:<br />
- Weven<br />
Materialen
Weven<br />
Gelijkmatig en afwisselend kruisen van loodrechte draden.
Weven
Materialen<br />
Weven:<br />
Gelijkmatig en afwisselend kruisen van loodrechte draden.<br />
Verticaal: schering<br />
Horizontaal: inslag<br />
Patroon: binding<br />
Linnen binding Keper binding Satijn binding
Materialen<br />
Weven:<br />
Gelijkmatig en afwisselend kruisen van loodrechte draden.<br />
Verticaal: schering<br />
Horizontaal: inslag<br />
Patroon: binding<br />
Jacquard weven:<br />
Iedere schering is apart te sturen. Hierdoor kunnen patronen<br />
geweven worden.
Jacquard weven
Materialen<br />
Weven:<br />
Gelijkmatig en afwisselend kruisen van loodrechte draden.<br />
Verticaal: schering<br />
Horizontaal: inslag<br />
Patroon: binding<br />
Jacquard weven:<br />
Iedere schering is apart te sturen. Hierdoor kunnen patronen<br />
geweven worden.<br />
Velours of fluweel weven: lussen maken in de schering of inslag.<br />
Lussen worden opengesneden<br />
Tuften een <strong>textiel</strong>bewerking
Textiel, van draad naar stof<br />
Materialen<br />
Van een draad kan stof gemaakt worden. Dat kan op verschillende<br />
manieren:<br />
- Weven<br />
- Breien<br />
wijze van breien geeft al dan niet flexibele stoffen.
Breien<br />
Garens op een niet lineaire<br />
manier met elkaar verbinden.
Textiel, van vezel naar stof non woven<br />
Materialen<br />
Door vezels te laten samenklitten kan ook stof gemaakt worden.<br />
Dit kan door druk, warmte of chemie (lijm). Of door een<br />
combinatie hiervan.<br />
- Vilt, wol laten klitten door wrijving, warmte en vocht
Textiel, van vezel naar stof non woven<br />
Materialen<br />
Door vezels te laten samenklitten kan ook stof gemaakt worden.<br />
Dit kan door druk, warmte of chemie (lijm). Of door een<br />
combinatie hiervan.<br />
- Vilt, wol laten klitten door wrijving, warmte en vocht<br />
- Pulp maken als bij papier<br />
- Synthetische vezels samensmelten direct na extrusie
Textiel, nabehandeling<br />
Materialen<br />
- Zengen (verzengende hitte)<br />
- Bleken<br />
- Verven (cradle to cradle)<br />
- Bedrukken<br />
- Behandelen (brand, kreuk, bacterie, vlekken etc)
Textiel, innovatie<br />
Materialen<br />
- Microvezels<br />
- Vezels van bamboe, ananas, schors, zeewier etc<br />
- Geurstoffen<br />
- Lichtgevende stoffen<br />
- Ademende stoffen<br />
- Nieuwe productiemethoden<br />
- Textiel met vormgeheugen<br />
- Ecologie: (een spijkerbroek legt 27.000 km af voor je’m<br />
aantrekt.....)
Textiel, materialen<br />
- Katoen<br />
- Linnen<br />
- Wol<br />
- Zijde<br />
Materialen
Katoen, een natuurlijke polymeer van zuiver cellulose<br />
Materialen
Katoen
Textiel, katoen<br />
Materialen<br />
- Oud! (12.000 jaar geleden bij de egyptenaren, 7000 jaar<br />
geleden bij de mexicanen)<br />
- Zachte zuivere vezel<br />
- Winning milieuonvriendelijk (pesticide, kunstmest en<br />
ontbladeringsmiddel
Textiel, Linnen<br />
Materialen<br />
- Gemaakt uit vlas<br />
- Uitgebreide behandeling is noodzakelijk voor het vrij<br />
maken van de fijnste lange vezels
Wol, vacht van dieren<br />
Materialen
Wol, vacht van dieren<br />
Materialen<br />
- Verschil tussen haar en wol: wol heeft schubben<br />
- Tussen 10 en 40 micron (1/1000 mm) dik<br />
- Door krul houdt wol lucht vast goede isolator<br />
- Soorten wol:<br />
- Schaap<br />
- Konijn<br />
- Geit<br />
- Kameel<br />
- Paard<br />
- Jak<br />
- Scheerwol en bloot/plootwol
Zijde, afscheiding van insecten die stolt in lucht<br />
Materialen
Zijde,
Textiel: Zijde<br />
- Materiaal afkomstig van de zijderups (de cocon)<br />
- Wilde zijde: zijde van een ander insect<br />
- Ruwe zijde: Wel geverfd, niet gekookt<br />
Materialen
Textiel: Overigen<br />
Natuurlijke vezels:<br />
- Kapok<br />
- Hennep<br />
Kunst vezels<br />
- Viscose / Rayon<br />
- Polyester<br />
- Nylon<br />
Materialen
Textiel: Woorden-<br />
lijstje<br />
- Brokaat<br />
- Chiffon<br />
- Damast<br />
- Denim<br />
- Organza<br />
- Tweed
Change language