Rik Brebels
Rik Brebels
Rik Brebels
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
RI&E<br />
Wat, waarom en hoe?<br />
FEBEM / FEGE – 4 juni 2012<br />
<strong>Rik</strong> <strong>Brebels</strong><br />
Corporate Advisor SHEQ<br />
van Gansewinkel Groep<br />
1
Inhoud<br />
1. RI&E<br />
2. Taak Risico Analyse – TRA<br />
3. Plan van aanpak<br />
RI&E<br />
RI&E = Risico-inventarisatie en evaluatie<br />
Wetgeving:<br />
Ø Compliance items (intern noodplan, WPF, …)<br />
Ø Risico’s inventariseren en evalueren - verdieping<br />
naar risico’s waaraan medewerkers zijn<br />
blootgesteld<br />
2
RI&E<br />
• Beschrijving profiel<br />
• Activiteit<br />
• Materieel / installatie<br />
• Werkvoorwaarden<br />
• …<br />
• Randvoorwaarden en omgevingsfactoren<br />
• Wet- en regelgeving (Europees, nationaal)<br />
− Brancheafspraken – werkkleding<br />
− VGG, bv SHEQ-charter – besloten ruimte<br />
− VGW regionaal – uitgewerkte procedures<br />
• Literatuur<br />
Randvoorwaarden en omgevingsfactoren<br />
• Normen (EN 60204)<br />
• Onderzoeken en inspecties<br />
− Ergonomie<br />
− Medisch onderzoek<br />
− Inspecties<br />
− Psycho-sociaal<br />
− Hygiëne<br />
− …<br />
• Incidenten en near misses<br />
− Incidenten<br />
− Near misses<br />
Lessons learned<br />
3
Randvoorwaarden en omgevingsfactoren<br />
INPUT TRA<br />
Taak Risico Analyse – TRA<br />
• Wat is een TRA?<br />
Een methodiek om een overzicht te<br />
krijgen van de risico’s waaraan de<br />
werknemers zijn blootgesteld tijdens de<br />
uitvoering van hun werk<br />
• Vertrekpunt – uit te voeren taken<br />
• Diverse varianten<br />
4
Taak Risico Analyse – TRA<br />
• Het risicoprofiel<br />
• De hoofdactiviteit<br />
• De taakstappen:<br />
• Stap nummer<br />
• Beschrijving van de taakstap<br />
• Beschrijving van het risico<br />
• Het gevaar<br />
Gevaar<br />
Inzoomen<br />
• Het effect – de gebeurtenis<br />
• De risicofactoren Inzoomen<br />
Beschrijf eerst het risico –pas dan de format toe<br />
• Alles wat een letsel kan veroorzaken<br />
• Materiaal (afval, …)<br />
• Arbeidsmiddelen (machines, gereedschappen, …)<br />
• Proces / installatie<br />
• PMGE<br />
• …<br />
• Relatie met<br />
• Onveilige handelingen<br />
• Onveilige situatie/toestand<br />
5
Risico<br />
Een risico is de kans dat iemand door een gevaar een<br />
letsel oploopt. Dit impliceert:<br />
• Bepaling van risicofactoren<br />
• Bepaling van mogelijke letsels<br />
Bv – Hamer<br />
Risicofactoren<br />
Collectieve RF (CRF) – Indirecte<br />
Ø Arbeidsorganisatie:<br />
Inhoud, hoeveelheid, eisen, ritme, …<br />
Ø Arbeidsomstandigheden:<br />
Klimaat, arbeidsmiddelen, …<br />
Ø Arbeidsrelaties:<br />
Familiaal, haantjes, …<br />
Ø Arbeidsvoorwaarden:<br />
Salaris, bijkomende voorwaarden, carrière, …<br />
6
Risicofactoren<br />
Collectieve RF (CRF) – Directe<br />
Ø Frequentie:<br />
Constant, dagelijks, zelden, …<br />
Ø Duur:<br />
Kortstondig, langdurig, …<br />
Ø Intensiteit:<br />
Concentratie, bikkelen, …<br />
Risicofactoren<br />
Individuele RF (IRF)<br />
• Fysiologische toestand:<br />
Slaperig, medicatie, alcohol,<br />
sportief, …<br />
• Verworven eigenschap:<br />
Kennis, vaardigheid, gedrag<br />
(attitude), …<br />
• Aangeboren eigenschap:<br />
Epilepsie, ogen, …<br />
7
Bepaling van het letsel<br />
Het letsel c.q. schade is een gevolg van de<br />
ongewenste gebeurtenis.<br />
Uiteindelijk kan ALLES leiden tot een<br />
dodelijk ongeval !<br />
Bepaling van het letsel<br />
Incidentpiramide<br />
Aantal<br />
Fatale afloop<br />
Verzuim<br />
Aangepast werk<br />
Medische behandeling<br />
EHBO behandeling<br />
Near miss<br />
Onveilige handelingen en situaties<br />
8
Bepaling van het letsel – en nu ?<br />
• Letsel – combinatie van:<br />
• Ongewenste gebeurtenis<br />
• Risicofactoren<br />
• Verdere input:<br />
• Risico-inventarisatie<br />
• Multi-disciplinariteit<br />
(WG / HL – medewerker – SHEQ)<br />
• Gezond verstand<br />
Neem het meest negatieve gevolg dat onder<br />
normale omstandigheden zou kunnen voorkomen<br />
Taak Risico Analyse – TRA<br />
• De risico-inschatting volgens de<br />
methode van “Fine & Kinney”:<br />
• De waarschijnlijkheid W<br />
• De blootstelling B<br />
• Het effect E<br />
• De risicowaarde R<br />
• Beheersmaatregelen:<br />
• Nr. beheersmaatregel<br />
• Beschrijving van de maatregel<br />
9
Risico’s kwantificeren<br />
Diverse methoden:<br />
• Risicograaf (EN14121-2)<br />
• Fine and Kinney<br />
Risicowaarde = Blootstelling x Waarschijnlijkheid x Effect<br />
Blootstelling Waarschijnlijkheid Effect<br />
10 Voortdurend 10 Te verwachten, bijna zeker 100 Catastrofaal, vele doden<br />
6 Dagelijks tijdens werkuren 6 Goed mogelijk 40 Ramp, verscheidene doden<br />
3 Wekelijks of occasioneel 3 Ongewoon maar mogelijk 15 Zeer ernstig, één dode<br />
2 Maandelijks 1 Alleen op lange termijn 7 Aanzienlijk, ernstig letsel<br />
1 Enkele malen per jaar 0,5 Zeer onwaarschijnlijk 3 Belangrijk, werkongeschikt<br />
0,5 Zeer zelden 0,2 Praktisch onmogelijk 1 Betekenisvol, eerste hulp<br />
0,1 Virtueel mogelijk<br />
Risico’s kwantificeren en evalueren<br />
Risicowaarde Categorie Actie<br />
> 400 Zeer Hoog Stopzetten van activiteit<br />
200-400 Hoog Onmiddellijk maatregelen vereist<br />
70-200 Substantieel Correctie is nodig<br />
20-70 Mogelijk Aandacht<br />
< 20 Licht Aanvaardbaar<br />
Evaluatie<br />
10
Beheersmaatregelen<br />
• Risico’s voorkomen<br />
• Risico’s bij de bron uitschakelen of verminderen<br />
• Voorkeur aan collectieve beschermingsmiddelen<br />
boven individuele;<br />
• Zorgen voor opleiding en informatie van de<br />
werknemers<br />
Technisch als organisatorisch<br />
Beheersmaatregelen<br />
• De impact op de risicoreductie:<br />
• H – Hoog<br />
• M – Matig<br />
• L – Laag<br />
• C – Compliance item – verplichting vanuit de weten<br />
regelgeving<br />
• Ingevoerd: is de maatregel reeds ingevoerd:<br />
• ja<br />
• nee<br />
11
Taak Risico Analyse – TRA<br />
• Inschatting restrisico:<br />
• De waarschijnlijkheid W<br />
• De blootstelling B<br />
• Het effect E<br />
• De inschatting R van het restrisico<br />
de inschatting restrisicowaarde is gebaseerd op volledige<br />
invoering van ALLE vermelde beheersmaatregelen<br />
• Aanvaard – is het risico aanvaard, rekening<br />
houdend met de ingevoerde beheersmaatregelen<br />
• ja<br />
• nee<br />
Taak Risico Analyse – TRA<br />
• Multidisciplinair:<br />
Ø Hiërarchische lijn<br />
Ø Medewerker<br />
Ø SHEQ (deskundige)<br />
G Procesbewaking<br />
Ø RI&E/TRA<br />
G Kwaliteitsbewaking<br />
Ø Format<br />
Ø Consistentie<br />
Ø SHEQ-kennis<br />
G Betrokkenheid<br />
G Directe info werkzaamheden<br />
Ø RF<br />
Ø SHEQ-domeinen<br />
G Bepaling risicowaarde<br />
12
Plan van aanpak – PVA<br />
• Het risicoprofiel<br />
• De hoofdactiviteit<br />
• Beheersmaatregelen (volgens TRA):<br />
• Nr. beheersmaatregel<br />
• Beschrijving maatregel<br />
• Aanvaard<br />
• De inschatting R van het restrisico<br />
• Ingevoerd<br />
• De impact op de risicoreductie<br />
“Copy – paste” TRA<br />
Plan van aanpak – PVA<br />
• Voor de niet-ingevoerde<br />
beheersmaatregelen wordt<br />
in het PVA specifieke aandacht besteed aan:<br />
• Wie is verantwoordelijk voor de invoering<br />
• Geplande datum – maatregel ingevoerd<br />
• Budget<br />
• Datum waarop de maatregel is ingevoerd<br />
13
Plan van aanpak – PVA<br />
• Bij de implementatie van<br />
beheersmaatregelen wordt<br />
prioriteit gegeven aan:<br />
• De niet-aanvaarde risico’s<br />
• De risico’s met de grootste risicowaarde R<br />
• De niet-ingevoerde maatregelen<br />
• De impact op de risicoreductie<br />
RI&E – TRA – PVA<br />
Time for some action<br />
Bedenk – op het einde van de tunnel schijnt<br />
er altijd licht<br />
14
RI&E – TRA – PVA<br />
Praktijk<br />
Dank voor uw aandacht<br />
Doel<br />
• Direct bruikbare TRA en PVA opstellen<br />
Taak<br />
• Stel TRA en PVA<br />
• Presenteer TRA en PVA<br />
Heftruck<br />
15
Change language