verandering-voor-vooruitgang

1.1.3. Dure arbeid weegt op
werknemers
Steeds meer bedrijven vervangen
mensen door machines of computers.
Vooral jobs voor laaggeschoolden
verdwijnen daardoor. Wie wel werk
heeft, moet dikwijls zeer hard werken.
Wegens de hoge arbeidskosten
stellen werkgevers immers hoge
productiviteitseisen aan hun
werknemers. Het ‘citroenmodel’ van
onze arbeidsmarkt verhoogt het risico
op ziekte en arbeidsongeschiktheid
(bijvoorbeeld burn-out) en geeft
aanleiding tot vervroegd uittreden. Zo
wordt de basis om de toenemende
kosten van de sociale zekerheid te
financieren steeds kleiner.
De Vlaamse Regering levert
inspanningen om oudere werklozen
te activeren, maar kan aan de
loonkosten weinig of niets doen. De
hefbomen voor een structurele aanpak
van de zware lasten op arbeid – de
personenbelasting enerzijds, de sociale
bijdragen anderzijds – zijn een federale
bevoegdheid en blijven dat ook na de
zesde staathervorming.
1.1.4. Ondernemen wordt
ontmoedigd
Ondernemen creëert toegevoegde
waarde en werkgelegenheid, zorgt
voor inkomen en winst, en schept zo
welvaart en welzijn. Daarom zijn er
mensen nodig die ondernemen. Het is
de taak van de overheid een klimaat te
scheppen waarin mensen zin krijgen en
aangemoedigd worden te ondernemen,
en voorwaarden tot stand te brengen
waaronder ondernemingen kunnen
bloeien en groeien.
België zet niet voldoende in op mensen
die initiatief nemen en toegevoegde
waarde creëren. Integendeel, het
ontmoedigt en ondergraaft het
ondernemerschap. Ondernemers
en zelfstandigen krijgen het steeds
moeilijker. De aanhoudende crisis
overwinnen, concurrentieel blijven
met hoge belastingen, loon- en
energiekosten, geschikt personeel
vinden, de administratieve regelneverij:
het zijn dagelijkse uitdagingen voor
onze bedrijven.
De resultaten laten zich raden. Amper
8% van de volwassen Belgen richt een
onderneming op of neemt zich voor
dat te doen, tegenover 12% in de hele
Europese Unie (in Vlaanderen: 9,6%).
Het aantal startende bedrijven viel
in 2013 verder terug, tot een tiende
minder dan in 2011. Tegelijk neemt
het aantal faillissementen toe. In 2013
gingen van januari tot september al
11.500 bedrijven over kop, 13% meer
dan in heel 2011. Daarnaast zetten in
de eerste helft van 2013 al zo’n 47.000
bedrijven hun activiteiten stop. Dat
alles zet een structurele rem op de
economische groei.
Om ondernemen aantrekkelijker,
lonend en rendabel te maken, is een
coherent beleid nodig. Met de huidige
bevoegdheidsverdeling is dat niet
mogelijk. Zo zijn de Gewesten vandaag
wel bevoegd voor het industrieel beleid,
maar zijn belangrijke economische
hefbomen zoals de fiscaliteit, de
loonvorming en arbeidsvoorwaarden,
en de sociale zekerheid nog altijd
federaal. Buitenlandse handel is een
ander treffend voorbeeld. De Gewesten
zijn er grotendeels verantwoordelijk
voor, maar er blijven verschillende
federale instellingen bestaan, met
onduidelijkheid, dubbel werk en
inefficiëntie tot gevolg. De huidige
bevoegdheidsverdeling heeft vele
nadelen: de overheidsmiddelen worden
niet efficiënt ingezet, kleine en grote
bedrijven lopen uitvoerkansen en
exportsteun mis, ze moeten met te veel
actoren werken.
Vrije mededinging is essentieel voor
een eerlijke vrijemarkteconomie. Ze
zet aan tot ondernemen en stimuleert
de economische activiteit, ze geeft de
consumenten een ruime keuze aan
betere producten en diensten, tegen
concurrerende prijzen. De federale
regering ziet de Mededingingsautoriteit
echter steeds meer als een instrument
voor prijsbeheersing en prijszetting,
en niet als waakzame controle op de
mededinging.
1.1.5. Eén beleid kan niet
drie arbeidsmarkten efficiënt
bedienen
De overheid heeft de opdracht de
arbeidsmarkt, waar vraag en aanbod
spelen, te reguleren en te stimuleren,
door onder meer werkzoekenden
aan een (nieuwe) job te helpen en in
afwachting daarvan financieel bij te
springen.
16/