Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Praktijkcase Bouw<br />
duurzame verlichting in<br />
deventer horeca en winkels<br />
Dertien winkeliers, horeca-ondernemers en een supermarkt in Deventer doen mee aan het project Duurzame<br />
verlichting. Spectrus Licht en Advies is momenteel druk bezig met het maken van verlichtingsplannen,<br />
waarbij besparing een belangrijke rol speelt. Het project wordt gefinancierd door de provincie en is bedacht<br />
door Young Sustainability Award-winnaar Carolien van Merksteijn. MKB Deventer heeft het vervolgens<br />
opgepakt en enkele leden enthousiast gemaakt.<br />
Door Tjitske Ypma<br />
Van Merksteijn´s aanvankelijke idee<br />
was om de verlichting in etalages<br />
´s nachts uit te doen, maar gedurende<br />
het project werd duidelijk dat ín de<br />
panden ook allerlei besparingsmogelijkheden<br />
zijn. Dit kan door minder licht, ander<br />
licht of minder branduren.<br />
De nieuwe LED-techniek leek bijvoorbeeld<br />
interessant, en nieuwe manieren<br />
van gasontladingsarmaturen. Bij LED zijn<br />
inmiddels wat vraagtekens gerezen, maar<br />
met de nieuwe armaturen kunnen goede<br />
besparingsresultaten worden behaald.<br />
“Als ergens grondig verbouwd wordt, kan<br />
duurzame verlichting in twee tot drie jaar<br />
worden terugverdiend”, zegt Van Merksteijn,<br />
inmiddels als adviseur in dienst bij<br />
Partners for Innovation.<br />
Spectrus Licht en Advies durft nog niets te<br />
zeggen over daadwerkelijke besparingsresultaten,<br />
maar ziet allerlei mogelijkheden.<br />
“Naast de energiezuiniger gasontladingsarmaturen<br />
zijn er elektronische transformators<br />
waardoor de piekbelasting lager<br />
wordt, en er zijn bewegingssensoren en<br />
tijdschakelaars,” aldus<br />
Sander de Vries.<br />
De tijdschakelaars<br />
moeten ervoor<br />
zorgen dat etalages<br />
´s avonds verlicht<br />
worden, maar<br />
´s nachts uitgaan.<br />
“Nu is het vaak nog<br />
kiezen tussen alleen<br />
overdag aan of 24 uur<br />
laten branden.” De<br />
bewegingssensoren<br />
kunnen in paskamers<br />
nuttig zijn, denkt hij.<br />
Af en toe leidt een nieuw verlichtingsplan<br />
tot een hogere energierekening. “We gaan<br />
uit van de wensen van de ondernemer. Als<br />
die meer licht wil, kan dat, maar we proberen<br />
dan wel de zuinigste mogelijkheden<br />
aan te dragen.”<br />
Nog niet goed genoeg<br />
LED is voor hem wel een optie, maar alleen<br />
voor decoratie. In winkels niet onbelangrijk,<br />
maar voor functionele verlichting<br />
raadt hij het af. Het geeft te weinig licht en<br />
de lichtsterkte gaat bovendien snel achteruit.<br />
Ook de kleur is nog niet goed.<br />
“Het is wel iets voor voorlopers. Nuon is<br />
er volop mee bezig. Ik geloof dat het in de<br />
toekomst veel gebruikt gaat worden, maar<br />
daarvoor moet het eerst verder ontwikkeld<br />
worden.”<br />
Van Merksteijn is blij dat het project in<br />
Deventer is aangeslagen. In Eindhoven<br />
heeft ze het ook geprobeerd, maar daar is<br />
tot nu toe weinig van de grond gekomen.<br />
Ze wil nu andere gemeenten benaderen<br />
om het project aan zijn eigen ondernemers<br />
aan te bieden.<br />
Het kost wel geld: de provincie Overijssel<br />
heeft er 25.000 euro voor beschikbaar<br />
gesteld. Dat wordt gebruikt voor communicatie<br />
en voorlichting en voor de adviezen.<br />
Het advies wordt voor 60 procent vergoed.<br />
“Er is nu eenmaal een extra prikkel nodig,<br />
anders denken ondernemers niet snel na<br />
over hun verlichting. Ook al betaalt de<br />
uiteindelijke investering zichzelf dankzij<br />
de energie-investeringsaftrek wel terug,”<br />
aldus de adviseur.<br />
Ze ziet daarnaast mogelijkheden voor<br />
workshops voor installateurs. “Die groep<br />
is heel belangrijk en wordt vaak over het<br />
hoofd gezien. We hebben in Deventer<br />
een workshop gehad waar voornamelijk<br />
installateurs op af kwamen. Zij krijgen<br />
nieuwe technieken wel eens door via hun<br />
leveranciers, maar krijgen nooit een nieuw<br />
overzicht. Terwijl zij wel vaak degene zijn<br />
die een beslissende rol hebben.”<br />
Highlights<br />
• MKB Deventer is druk bezig met duurzame<br />
verlichting<br />
• Tijdschakelaars, bewegingssensoren en<br />
gasontladingsarmaturen besparen op<br />
stroomverbruik<br />
• LED is nog niet geschikt als functionele<br />
verlichting<br />
Weblinks<br />
• www.energiegids.nl<br />
• www.partnersforinnovation.com<br />
• www.spectrus.nl<br />
• www.mkbdeventer.nl<br />
• www.senternovem.nl<br />
juli/ augustus 2009<br />
13
Change language