Rapport Evaluatie van de nota Duurzame gewasbescherming ... - Clm

Naast de 17 organismen die gekozen zijn uit de hierboven beschreven
selectiestappen zijn nog 2 nematoden in de akkerbouw, vollegrondsgroente en bollen
toegevoegd, te weten Ditylenchus dipsaci en Meloidogyne chitwoodi (op verzoek van
de maatschappelijke klankbordgroep).
Box 1: Toelichting bij de selectie
Bij de selectie van de 19 organismen waren de kans op introductie en de impact van de
maatregelen bij een eventuele uitbraak geen selectiecriteria. Immers het gaat in dit onderzoek
om een inschatting te maken van de vermeden milieubelasting door het voorkómen van
vestiging van nieuwe ziekten en plagen op basis van de huidige fytosanitaire wetgeving. De
huidige wetgeving eist dat (bepaalde) producten bij import vrij moeten zijn van schadelijke
organismen en verbied zelfs import van bepaalde producten vanwege het risico van introductie
van schadelijke organismen. Dus dankzij deze wetgeving is kans op introductie van de meeste
schadelijke organismen ook zeer laag. De potentiële milieubelasting/impact van een organisme
is sowieso onafhankelijk van de kans dat het organisme wordt geïntroduceerd.
Er is geen inschatting gemaakt van de milieubelasting en/of economische impact van
fytosanitaire maatregelen om een incidentele uitbraak uit te roeien. Organismen die de
afgelopen jaren veel in het nieuws zijn geweest doordat er vondsten waren bij importinspecties
of diverse uitbraken in de teelt of groene ruimte zijn daarom niet automatisch geselecteerd.
Een voorbeeld is de Oost-Aziatische boktor (Anoplophora chinenis). Op basis van
literatuurgegevens over de temperatuurbehoefte van dit plaagorganisme en de waarnemingen
in Nederland lijkt dit organisme onder Nederlandse omstandigheden ,bij eventuele vestiging,
geen heel belangrijke plaag 2 . NB. Vanwege de beperkte informatie over het gedrag van deze
boktorsoort in koelere klimaten is deze inschatting wel onzeker. De stevige maatregelen die zijn
genomen (verwijderen van planten en het instellen van een bufferzone) waren deels opgelegd
door Europese wetgeving. Bovendien zijn er voor de groene ruimte geen middelen beschikbaar
die het organisme goed kunnen bestrijden. Bestrijding zal dan vooral moeten plaatsvinden via
het verwijderen van (mogelijk) aangetaste planten.
Een ander voorbeeld is het aardappelknol-spindel-viroïde (PSTVd). Dit quarantaine-organisme
kan niet chemisch worden bestreden en maatregelen tegen dit viroïde (vernietigen van
aangetaste planten) levert alleen via het gebruik van ontsmettingsmiddelen een beperkte
bijdrage aan de milieubelasting (zie hierboven “3. Type ziekte of plaag”.
De 19 geselecteerde Q-organismen zijn ook niet de 19 meest schadelijke organismen voor
Nederland. Zo ontbreekt bijvoorbeeld de essenprachtkever (Agrilus planipennis) terwijl de
inschatting is dat deze kever bij introductie zeer schadelijk zal zijn voor het essenbestand in
Nederland; na introductie in Noord-Amerika heeft deze kever namelijk al tientallen miljoenen
essen gedood.
2
Van der Gaag et al., (2010). EPPO Bulletin 40(2): 176-187.
5