Rapport Evaluatie van de nota Duurzame gewasbescherming ... - Clm

elang om het tijdstip van de bespuiting nauwkeurig af te stemmen op de
ontwikkeling van de populatie. Ook feromoonverwarring alleen is slecht voldoende
effectief bij een laag populatieniveau. De beschikbare middelen grijpen in op
verschillende punten in de levenscyclus van de fruitmot. De feromoonverwarring,
bijvoorbeeld RAK3 (inzet eind april) voorkomt paring waardoor geen eileg optreedt.
Insegar (fenoxycarb) doodt de eieren die op het spuitresidu worden gelegd (ovicide).
Eieren die voor de bespuiting zijn gelegd worden niet gedood. Geadviseerd wordt om
voor een goede blad/vruchtbedekking meerdere bespuitingen uit te voeren. Het
granulosevirus (Carpovirusine, Cyd-X en Madex) doodt de rupsen op het moment dat
deze uit het ei komen. Er gaat ook een doorwerkingseffect vanuit doordat er meer
sterfte optreedt in de overwinterende populatie. De middelen hebben geen effect op
natuurlijke vijanden. In een aantal biologische fruittuinen in Duitsland en Frankrijk is
echter resistentie vastgesteld tegen het granulosevirus. Bij hoge UV niveaus (hoge
instraling direct zonlicht) en hoge temperaturen is de werkingsduur van het
viruspreparaat verkort. Ook de middelen Stewart (indoxacarb) en Runner
(methoxyfenozide) doden de rupsen als deze uit het ei komen.
Door inzicht in de biologie van de mot, kan door het op het juiste moment inzetten
van de op zich individueel onvoldoende werkende middelen toch een goed resultaat
worden bereikt. Met een gestapelde strategie wordt steeds een deel van de populatie
opgeruimd en daar mee kan de populatiedruk laag worden gehouden.
Verder zijn Decis (deltamethrin) en Dimilin (diflubenzuron) in te zetten tegen de
fruitmot Cydia pomonella. Al in de jaren ‘90 zijn er op verschillende bedrijven en op
een proefstation slechte bestrijdingsresultaten vastgesteld na de inzet van Dimilin.
Ook in andere landen zijn er signalen van resistentie tegen de IGR’s
(insectgroeiregulatoren) als Dimilin en Insegar. Een vergelijkbare strategie zou ook
ingezet kunnen worden tegen eventuele vestiging van Cydia prunivora.
Biologische bestrijding
Inzet van fruitmotvirus en feromoonverwarring zijn onderdelen van biologische
bestrijding. Naast feromoonverwarring op basis van RAK is sinds kort ook Isomate
feromoonverwarring mogelijk in Nederland voor bestrijding van de fruitmot Cydia
pomonella. Isomate feromoonverwarring wordt op wereldschaal al 20 jaar toegepast.
Op dit moment worden ruim 700.000 ha verward met Isomate. Vorig jaar werd
Isomate CLR al toegelaten in België. Er zijn verschillende Isomate feromoonmengsel
op de markt. Isomate CM/OFM TT kan bijvoorbeeld in de VS worden ingezet tegen 5
plaagorganismen waaronder C. prunivora en C. pomonella
(http://www.pacificbiocontrol.com/Pacific_Biocontrol_Corporation/Labels_&_MSDS_fil
es/CMOFMTT_BandW_May09.pdf).
Ook preparaten op basis van Bacillus thuringiensis (Xen Tari, Delfin, Dipel, Scutello)
worden ingezet tegen Cydia pomonella. Of deze preparaten ook werkzaam zijn tegen
C. prunivora is niet bekend.
Nieuwe stoffen die mogelijk toegelaten worden in Nederland voor bestrijding fruitmot
In de VS is de werkzame stof chlorantraniliprole (rynaxypyr) van de middelen
Coragen en Altacor in gebruik tegen de fruitmot. Er loopt in Nederland ook een
aanvraag van Coragen tegen fruitmot in de fruitteelt maar de verwachte toelating
heeft vertraging opgelopen. Het middel zal naar alle waarschijnlijkheid in 2011 nog
geen toelating hebben. Coragen is al wel toegelaten in Duitsland, Italië en Engeland.
In België heeft het product Affirm (werkzame stof: emamectine benzoaat) wel een
toelating tegen fruitmot in appels en peren. Deze stof behoort tot de chemische
groep van de avermectines. Deze stoffen worden geproduceerd door de
bodembacterie Streptomyces avermitilis Volgens de fabrikant is het goed toepasbaar
in de geïntegreerde bestrijding. Het middel heeft een ovi-larvicide en larvicide
72