Decubitus doorgelicht: richtlijn onvoldoende in praktijk ... - BTSG

17 RAPPORT
4 Methode van onderzoek
4.1 Werkwijze
In totaal zijn door de Inspectie voor de Gezondheidszorg 94 bezoeken gebracht. De
volgende type locaties werden bezocht: ziekenhuizen (20), revalidatiecentra (5), verpleeghuizen
(15), thuiszorginstellingen (10), verzorgingshuizen (10), verstandelijke (9) en
lichamelijke gehandicaptenzorg (10) en instellingen voor psychiatrie (5).
Binnen de ziekenhuizen is of de afdeling neurologie of interne geneeskunde onderzocht.
Binnen verstandelijke gehandicaptenzorg betrof het afdelingen voor meervoudig
verstandelijk gehandicapten en in de psychiatrie afdelingen voor ouderen. Bij de andere
locaties is niet voor een bepaald type afdeling gekozen.
Tijdens het inspectiebezoek is aan de hand van een interviewschema gesproken met de
volgende personen:
− De eindverantwoordelijke manager van de zorgaanbieder.
− Indien aanwezig een aandachtsfunctionaris decubitus of een lid van de decubituscommissie.
− Het afdelingshoofd en de arts van een afdeling waar zich patiënten bevinden met een
risico op decubitus.
− Minimaal twee zorgverleners van een afdeling waar zich patiënten bevinden met een
risico op decubitus.
In totaal zijn er 223 gespreksrondes geweest en is er met ongeveer 450 personen
gesproken. Van deze personen werkten er ongeveer 350 in de directe zorgverlening. De
overigen waren manager, afdelingshoofd of behandelaar.
Tenslotte zijn het beleidsplan decubitus, het decubituspreventieprotocol en/of het decubitusbehandelprotocol
geanalyseerd aan de hand van de decubitusrichtlijn van het Kwaliteitsinstituut
voor de Gezondheidszorg (CBO, 2002).
Aan alle bezochte zorgaanbieders werden schriftelijk de bevindingen medegedeeld. Zonodig
werden maatregelen genoemd die uitgevoerd moesten worden om de kwaliteitszorg te
verbeteren.
Gelijk met het onderzoek in de instellingen zijn bij 20 fabrikanten en wederverkopers van
veel in Nederland verkochte antidecubitusmatrassen 59 dossiers opgevraagd. Na het
opvragen van aanvullende informatie konden uiteindelijk slechts 36 dossiers geanalyseerd
worden van tien fabrikanten en vijf wederverkopers. De overige 23 dossiers (36%) konden
door gebrek aan voldoende of geen informatie niet geanalyseerd worden.
Per product werd de technische documentatie, de vigilantieprocedures en het aantal
meldingen van incidenten en bijna-incidenten opgevraagd.
De technische documentatie diende te bevatten: de beschrijving van het medisch hulpmiddel,
de gebruiksbestemming, de complete risicoanalyse (onderkende risico’s en getroffen
maatregelen) de gebruiksaanwijzing en het etiket.
Vigilantieprocedures omvatten alle werkwijzen die de fabrikant hanteert om op grond van
ervaringen opgedaan met het afgeleverde product om de kwaliteit van de medische hulpmiddelen
te bewaken en te verbeteren (kwaliteitscirkel). Deze procedures omvatten onder
andere: een systematische procedure om opgedane ervaring te onderzoeken, een klachtenprocedure,
een procedure voor incidenten en een recallprocedure (een procedure voor het
terughalen van het medisch hulpmiddel). Deze procedures zijn alleen verplicht voor de
fabrikanten in de zin der wet, maar het is mogelijk dat wederverkopers daarin een duidelijke
rol krijgen toegewezen. Aan de wederverkopers werd daarom gevraagd aan te geven welke
rol zij in de vigilantieprocedures hebben.