Het gemeenschappelijk visserijbeleid – Een handleiding - Europa

Een gezonde zee voor
een bloeiende industrie
HOOFDSTUK 2
De kernbeginselen waarop het huidige
GVB steunt worden duidelijk weergegeven
in de wetstekst die algemeen bekend
staat als de „basisverordening”. Sinds haar
aanneming in 2002 vormt de Verordening
(EG) nr. 2371/2002 van de Raad inzake de
instandhouding en de duurzame exploitatie
van de visbestanden in het kader van het
gemeenschappelijk visserijbeleid de belangrijkste
juridische basis voor alle latere visserijwetgeving
op EU-niveau.
Volgens deze tekst, die werd overeengekomen
door de visserijministers van de 15 landen
die op dat moment lid van de EU waren,
is het doel van het GVB de bevordering van
een:
duurzame visserij en aquacultuur in een
gezonde mariene omgeving, ter ondersteuning
van een
economisch levensvatbare sector die de
kustgemeenschappen werkgelegenheid en
kansen biedt.
De auteurs van deze tekst hoopten dat deze
drie doelstellingen elkaar zouden aanvullen
– en dat doen ze ook, wanneer alles goed
functioneert. Maar de onderlinge synergie
is afhankelijk van een virtueuze cirkel. Wanneer
deze cirkel eenmaal is verbroken, ontstaan
er conflicten tussen enerzijds de
maatregelen op middellange en lange termijn
die nodig zijn om het ecologische
evenwicht te herstellen, en anderzijds de
kortetermijnbehoeften van de industrie om
winstgevend te blijven. Het gevolg is dat er
enkele harde keuzes zullen moeten worden
gemaakt. Meestal is de enige manier om
weer in een virtueuze cirkel terecht te
komen, de natuur de tijd en ruimte te geven
om haar werk te doen. Met andere woorden,
hoewel economische en sociale duurzaamheid
de hoofddoelstellingen van het
GVB zijn, is ecologische duurzaamheid van
veel groter belang: het is immers de biologische
cyclus van voortplanting en vernieuwing
die bepaalt of de daarop gebaseerde
menselijke activiteiten duurzaam zijn of
niet. Veel van de problemen met het GVB
zijn het gevolg van de goedbedoelde maar
misleide gedachte dat onmiddellijke economische
en ecologische verplichtingen
ook bij zwaar aangetaste visbestanden nog
verenigd kunnen worden, zonder dat er op
korte termijn voorrang hoeft te worden
gegeven aan de ecologische basis waarop
de economische toekomst van de visserijsector
steunt.
Wanneer we in het gemeenschappelijk
visserijbeleid van „instandhouding” spreken,
hebben we het niet over het bewaren
van vis in aspic, of het veranderen van de
oceanen in wildreservaten waar alleen nog
natuurliefhebbers en toeristen welkom zijn.
Met instandhouding bedoelen wij dat we
de opbrengst van de zee op een duurzame
wijze oogsten, zodat de hulpbronnen die
wij hieraan onttrekken zichzelf weer kunnen
aanvullen en veerkrachtig genoeg zijn
om andere externe schokken aan te kunnen
waarover wij weinig of geen controle over
hebben, zoals de impact van klimaatveranderingen.
Met een duurzame visserij kiezen
wij ervoor iets over te laten, niet alleen voor
toekomstige generaties maar ook voor volgend
jaar.
8
© Lionel Flageul