WH-Contactteam - Inspectie Leefomgeving en Transport
WH-Contactteam - Inspectie Leefomgeving en Transport
WH-Contactteam - Inspectie Leefomgeving en Transport
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
10<br />
Lozing<strong>en</strong>besluit Wvo huishoudelijk afvalwater<br />
Oplossingsgericht handhav<strong>en</strong>?<br />
Het jaar 2005 leek nog ver weg to<strong>en</strong> in 1997 het Lozing<strong>en</strong>besluit Wvo huishoudelijk<br />
afvalwater werd vastgesteld. Toch ging deze deadline behoorlijk<br />
wring<strong>en</strong> bij de sanering van de lozing<strong>en</strong> in kwestie, waaronder de lozing<strong>en</strong><br />
vanuit woonbot<strong>en</strong>. RWS Noord-Holland, met veel woonbot<strong>en</strong> in het beheersgebied<br />
<strong>en</strong> de <strong>Inspectie</strong> zijn belangrijke spelers in de operatie om de<br />
zaak tot e<strong>en</strong> goed eind te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
“In de praktijk ligt het vrij gecompliceerd”,<br />
zegt Hans Overbeek van<br />
de afdeling Emissies van RWS<br />
Noord-Holland “Neem de eis dat<br />
de stroom huishoudelijk afvalwater<br />
op het riool moet word<strong>en</strong> aangeslot<strong>en</strong><br />
als dat rioolstelsel op minder<br />
dan veertig meter afstand ligt. Als<br />
dat riool er ligt <strong>en</strong> onze handhavers<br />
zegg<strong>en</strong> dat de lozing vanuit<br />
e<strong>en</strong> woonboot op oppervlaktewater<br />
afgelop<strong>en</strong> moet zijn, zou de<br />
geme<strong>en</strong>te tegelijkertijd ‘aan de<br />
walzijde’ druk moet<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> aansluiting moet<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> afdwing<strong>en</strong>, maar ze hebb<strong>en</strong><br />
daartoe weinig middel<strong>en</strong> in<br />
hand<strong>en</strong>. En wat doe je als e<strong>en</strong><br />
dichtbijligg<strong>en</strong>d rioolstelsel wel<br />
gepland is, maar pas over twee<br />
jaar zal word<strong>en</strong> aangelegd?”<br />
“Daar doorhe<strong>en</strong> spel<strong>en</strong> ook nog<br />
aspect<strong>en</strong> van proportionaliteit”,<br />
zegt H<strong>en</strong>ny van Gellekom, jurist bij<br />
Hans Overbeek (l) <strong>en</strong> H<strong>en</strong>ny van Gellekom<br />
RWS Noord-Holland. “Vergelek<strong>en</strong><br />
bij woonhuiz<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong> de kost<strong>en</strong><br />
voor woonbootbewoners vaak veel<br />
hoger, omdat aan boord eerst nog<br />
e<strong>en</strong> heel buiz<strong>en</strong>stelsel moet word<strong>en</strong><br />
aangelegd om het afvalwater<br />
te verzamel<strong>en</strong>. Als je als beheerder<br />
zo graag wilt saner<strong>en</strong>, is er juridisch<br />
gezi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> gr<strong>en</strong>s aan wat je<br />
van de lozer kunt verlang<strong>en</strong>. Je<br />
zult bij onev<strong>en</strong>redig hoge kost<strong>en</strong><br />
toch ook zelf bij moet<strong>en</strong> spring<strong>en</strong>.”<br />
Overbeek: ”We kwam<strong>en</strong> tot<br />
het inzicht dat we e<strong>en</strong> subsidieregeling<br />
moest<strong>en</strong> ontwerp<strong>en</strong>. Dat<br />
is tegelijk mooie smeerolie in het<br />
proces dat je met de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in<br />
moet gaan om de sanering voor<br />
elkaar te krijg<strong>en</strong>.” Van Gellekom:<br />
“We hebb<strong>en</strong> het in het begin wel<br />
anders geprobeerd: met e<strong>en</strong> zeer<br />
rechtlijnige aanpak van woonbot<strong>en</strong><br />
in Zeeburg. De woonbootbewoners<br />
vorm<strong>en</strong> echter e<strong>en</strong> goed<br />
georganiseerde groep die onmiddellijk<br />
het beginsel van proportionaliteit<br />
in stelling bracht. To<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
lawine van juridische procedures<br />
dreigde werd snel duidelijk dat e<strong>en</strong><br />
andere b<strong>en</strong>adering gew<strong>en</strong>st was.<br />
We volg<strong>en</strong> nu e<strong>en</strong> projectmatige<br />
aanpak met geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, andere<br />
beheerders <strong>en</strong> de doelgroep <strong>en</strong> dat<br />
blijkt de sleutel tot succes.”<br />
<strong>Inspectie</strong>kader<br />
Problem<strong>en</strong> van bov<strong>en</strong>beschrev<strong>en</strong><br />
aard met het Lozing<strong>en</strong>besluit Wvo<br />
huishoudelijk afvalwater war<strong>en</strong><br />
natuurlijk e<strong>en</strong> uitnodiging aan de<br />
kersverse IVW Divisie Water (nu:<br />
<strong>Inspectie</strong> Verkeer <strong>en</strong> Waterstaat,<br />
Toezichte<strong>en</strong>heid Waterbeheer) om<br />
in e<strong>en</strong> inspectiekader aan te gev<strong>en</strong><br />
hoe aan dit besluit uitvoering<br />
moest word<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>. Rijkswaterstaat<br />
mocht meed<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over<br />
e<strong>en</strong> praktische aanpak <strong>en</strong> Overbeek<br />
<strong>en</strong> Van Gellekom war<strong>en</strong> daar<br />
nauw bij betrokk<strong>en</strong>. Overbeek: “In<br />
het uiteindelijke inspectiekader zijn<br />
drie categorieën lozing<strong>en</strong> onderscheid<strong>en</strong>:<br />
de eig<strong>en</strong> lozing<strong>en</strong> RWS,<br />
die van derd<strong>en</strong> <strong>en</strong> - als aparte<br />
groep daaruit gelicht - de woonbot<strong>en</strong>.<br />
De eig<strong>en</strong> lozing<strong>en</strong> moest<strong>en</strong><br />
voor 2006 geregeld zijn, die van<br />
de twee andere categorieën moet<strong>en</strong><br />
voor 2007 op orde zijn. Er<br />
word<strong>en</strong> ook praktische aanwijzing<strong>en</strong><br />
gegev<strong>en</strong>, bijvoorbeeld dat je<br />
de planning van de geme<strong>en</strong>te<br />
moet natrekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> informer<strong>en</strong> of<br />
er sprake was van e<strong>en</strong> provinciale<br />
ontheffing van de rioleringsverplichting.”<br />
Van Gellekom: “Die<br />
deadlines betek<strong>en</strong>d<strong>en</strong> weliswaar<br />
e<strong>en</strong> versoepeling, maar het kader<br />
liet zo toch weinig ruimte voor e<strong>en</strong><br />
andere aanpak. Het standpunt van<br />
de <strong>Inspectie</strong> was toch dat we het<br />
allemaal ruim van te vor<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> aankom<strong>en</strong>.” Het<br />
inspectiekader dat er uiteindelijk<br />
kwam te ligg<strong>en</strong> stelde Overbeek<br />
<strong>en</strong> Van Gellekom, met name voor<br />
de knelpuntsituaties/woonbot<strong>en</strong>,<br />
dan ook wel <strong>en</strong>igszins teleur, ook<br />
al beseff<strong>en</strong> ze dat de <strong>Inspectie</strong><br />
vanuit e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> verantwoordelijkheid<br />
voor e<strong>en</strong> correcte uitvoering<br />
e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> positie koos.<br />
Focus<br />
“Onze insteek was inderdaad dat<br />
er in het besluit al gigantische<br />
overgangstermijn<strong>en</strong> war<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>”,<br />
zegt Sebastian Jans<strong>en</strong><br />
van de <strong>Inspectie</strong>, reager<strong>en</strong>d op<br />
Overbeek <strong>en</strong> Van Gellekom. “Met<br />
het uitstel dat we met het inspectiekader<br />
hebb<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>, is tegemoet<br />
gekom<strong>en</strong> aan het argum<strong>en</strong>t<br />
van RWS-di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> dat ze e<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong>orme bestuurslast door aangetek<strong>en</strong>de<br />
bezwar<strong>en</strong> verwacht<strong>en</strong>.<br />
Maar we will<strong>en</strong> nu toch wel actie<br />
zi<strong>en</strong> op handhavingsgebied.”<br />
Jans<strong>en</strong> vindt de aanpak nu erg<br />
oplossingsgericht. Dat je in e<strong>en</strong><br />
project aan e<strong>en</strong> lange-termijnoplossing<br />
werkt, neemt niet weg dat<br />
je lozers nu op hun verantwoordelijkheid<br />
kunt aansprek<strong>en</strong>. Wie zegt<br />
dat het niet voorlopig kan word<strong>en</strong><br />
opgelost met e<strong>en</strong> IBA of septic<br />
tank? De focus moet niet alle<strong>en</strong> op<br />
de gezam<strong>en</strong>lijk te bereik<strong>en</strong> eindoplossing<br />
ligg<strong>en</strong>, dat is namelijk<br />
iets anders dan handhaving.” E<strong>en</strong><br />
inspectiekader zal volg<strong>en</strong>s hem<br />
altijd wel e<strong>en</strong> beetje ‘te str<strong>en</strong>g’<br />
word<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong>. “Maar hoe zie<br />
je anders waar mogelijke problem<strong>en</strong><br />
ligg<strong>en</strong>? E<strong>en</strong> negatief oordeel<br />
van de <strong>Inspectie</strong> is ook niet het<br />
einde van de wereld, want e<strong>en</strong><br />
di<strong>en</strong>st kan wel e<strong>en</strong>s heel valide<br />
red<strong>en</strong><strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> om af te wijk<strong>en</strong>.”<br />
Reparatieslag<br />
Voor Van Gellekom <strong>en</strong> Overbeek<br />
blijft het zonneklaar dat er voor<br />
wat betreft woonbot<strong>en</strong> zonder e<strong>en</strong><br />
projectmatige aanpak nauwelijks<br />
voortgang valt te boek<strong>en</strong>. Van<br />
Gellekom: “En daarmee blijft er<br />
e<strong>en</strong> spanning bestaan met de termijn<strong>en</strong><br />
uit het inspectiekader.”<br />
Overbeek: “Dat het op dat punt<br />
wringt kun je al simpel afleid<strong>en</strong> uit<br />
het feit dat we nu bij RWS e<strong>en</strong><br />
subsidieregeling hebb<strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />
looptijd tot voorbij het mom<strong>en</strong>t<br />
waarop alles op basis van besluit<br />
<strong>en</strong> uitvoeringskader allang geregeld<br />
zou moet<strong>en</strong> zijn.”<br />
Er staat inmiddels e<strong>en</strong> nieuw<br />
Besluit lozing afvalwater huishoud<strong>en</strong>s<br />
op stapel. Nieuwe kans<strong>en</strong>?<br />
Jans<strong>en</strong>: “Na de hele discussie over<br />
het kader is de zaak aan de staatssecretaris<br />
voorgelegd. Het is voor<br />
haar ook belangrijk dat het ine<strong>en</strong>s<br />
goed geregeld wordt, zodat ze niet<br />
twee keer naar de Kamer hoeft<br />
met e<strong>en</strong> verhaal over uitstel. Ze<br />
heeft ons <strong>en</strong> RWS gevraagd te<br />
kom<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> onderbouwde<br />
reële termijn. Van Gellekom: “Als<br />
uitkomst van ons gezam<strong>en</strong>lijk<br />
overleg is ruimte gecreëerd om<br />
onder bepaalde voorwaard<strong>en</strong> tot<br />
e<strong>en</strong> aanpassing van de termijn te<br />
kom<strong>en</strong>. Het uitvoeringskader van<br />
RWS zal invulling gegev<strong>en</strong> aan<br />
deze bepaalde voorwaard<strong>en</strong>. Dit<br />
zal ook weer met de <strong>Inspectie</strong><br />
moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> afgestemd omdat<br />
zij zich daarin moet kunn<strong>en</strong> vind<strong>en</strong>.<br />
Janss<strong>en</strong>: “We will<strong>en</strong> wel duidelijke<br />
criteria: als vrijstelling wordt<br />
gegev<strong>en</strong> omdat ‘binn<strong>en</strong> afzi<strong>en</strong>bare<br />
tijd’ e<strong>en</strong> duurzame voorzi<strong>en</strong>ing te<br />
verwacht<strong>en</strong> is, will<strong>en</strong> we wel helder<br />
hebb<strong>en</strong> of je het dan over vijf,<br />
ti<strong>en</strong> of vijfti<strong>en</strong> jaar hebt” Overbeek:<br />
“Ik zie het toch e<strong>en</strong> beetje<br />
als e<strong>en</strong> reparatieslag die we gezam<strong>en</strong>lijk<br />
kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. Met het<br />
nieuwe Besluit krijgt de <strong>Inspectie</strong><br />
ook e<strong>en</strong> grond om het inspectiekader<br />
te wijzig<strong>en</strong>. Besluit, inspectiekader<br />
<strong>en</strong> subsidieregeling kunn<strong>en</strong><br />
dan veel meer één geheel gaan<br />
vorm<strong>en</strong>.”<br />
Meer informatie:<br />
Hans Overbeek /<br />
H<strong>en</strong>ny van Gellekom<br />
RWS Noord-holland<br />
Tel. 023-5301417/ 023-5301875<br />
h.overbeek@dnh.rws.minv<strong>en</strong>w.nl/<br />
h.vgellekom@dnh.rws.minv<strong>en</strong>w.nl<br />
Sebastian Jans<strong>en</strong><br />
<strong>Inspectie</strong> Verkeer <strong>en</strong> Waterstaat<br />
Tel. 0320-299550<br />
sebastian.jans<strong>en</strong>@ivw.nl<br />
11