Koolzaad, van zaad tot olie - Vlaanderen
Koolzaad, van zaad tot olie - Vlaanderen
Koolzaad, van zaad tot olie - Vlaanderen
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2 Teelttechniek <strong>van</strong><br />
winterkool<strong>zaad</strong><br />
De lijst <strong>van</strong> erkende handelsproducten dd. 16 september 2005, is te<br />
vinden in hoofdstuk 9.1.<br />
14<br />
2.1 Rassen<br />
Bij het rassenaanbod winterkool<strong>zaad</strong> wordt momenteel geen<br />
onderscheid gemaakt naar gebruiksdoel (food/non-food). Voor<br />
beide verwerkingsopties wordt een 00-variëteit gevraagd zodat ook<br />
in de non-foodsector het kool<strong>zaad</strong>schroot of de koek kan worden<br />
gevaloriseerd in de veevoeding.<br />
2.2 Zaaidichtheid, plantdichtheid, rijenafstand<br />
Voor de winter streeft men een plantenbestand <strong>van</strong> 40 - 60 planten<br />
per m² na. Dit levert planten op met een 10 <strong>tot</strong> 12-tal gezonde<br />
bladeren. Het kool<strong>zaad</strong>veld gaat dan de winter in met een ideale<br />
gewashoogte <strong>van</strong> 15 <strong>tot</strong> 20 cm en een egale plantenverdeling.<br />
Afhankelijk <strong>van</strong> het duizendkorrelgewicht is er ongeveer 4<br />
<strong>tot</strong> 5 kg zaai<strong>zaad</strong> nodig per ha. Bij minder goede bodem- en<br />
weersomstandigheden, wordt de dosis verhoogd. Hybriderassen<br />
zijn krachtige begingroeiers en vragen een dunnere standdichtheid<br />
<strong>van</strong> 45 planten/m².<br />
Bij goede standdichtheid is het gewas na de winter voldoende<br />
concurrentieel met het onkruid<br />
Er kan op 12,5 cm gezaaid worden (ipv. 25 cm) waardoor het gewas<br />
gelijkmatiger bloeit en afrijpt. Een nog nauwere rijenafstand kan een<br />
te vochtig microklimaat scheppen dat gunstig is voor schimmels<br />
zoals Phoma lingam.<br />
2.3 Zaaitijdstip<br />
Het zaaitijdstip situeert zich tussen 20 augustus en 15 september. Te<br />
vroege zaai geeft een vorstgevoelig gewas. Een latere zaaidatum<br />
(<strong>tot</strong> 15 september) verhoogt het <strong>olie</strong>gehalte. Zaaien na 15 september<br />
verhoogt het risico op uitwinteren en geeft bovendien een gevoelige<br />
daling <strong>van</strong> de <strong>zaad</strong>opbrengst. Duurdere hybriden echter maken een<br />
latere zaai, midden – eind september, mogelijk.<br />
2.4 Onkruidbestrijding<br />
In het voorjaar worden kleine onkruiden gemakkelijk door het snel<br />
groeiende gewas onderdrukt zodat onkruidbestrijding plaats vindt<br />
in de herfst. Verschillende erkende gewasbeschermingsmiddelen<br />
kunnen zowel kort na zaaien als na opkomst <strong>van</strong> het gewas<br />
worden toegepast. Eenjarige grassen en graanopslag kunnen<br />
algemeen goed worden bestreden. Eenjarige dicotyle onkruiden<br />
worden bestreden vlak na de zaai en/of in het tweeblad-stadium.<br />
Twee<strong>zaad</strong>lobbige wortelonkruiden kunnen in kool<strong>zaad</strong> moeilijk<br />
worden bestreden.<br />
Meest voorkomende onkruiden in kool<strong>zaad</strong> zijn:<br />
- breedbladigen zoals muur, ereprijssoorten, paarse dovenetel,<br />
klaproos, kamille, herik, knopkruid, kleefkruid, herderstasje en<br />
duivekervel;<br />
- grassen zoals duist, straatgras, kweek, wilde haver, raaigrassen<br />
en graanopslag.<br />
De mogelijke schema’s ter bestrijding <strong>van</strong> de breedbladigen en<br />
grassen zijn weergegeven in tabellen 4 en 5. Voor de meest recente<br />
informatie dient u zich te wenden <strong>tot</strong> www.fytoweb.be.<br />
Onvoldoende standdichtheid geeft onkruidproblemen in het voorjaar<br />
K o o l z a a d