KUREGEM DEEL 1 — HISTORISCHE CONTEXT - Beeldenstorm

Historische gebouwen
het IJzerplein de Kleine Ring volgt, werden
de twee octrooipaviljoenen steen voor steen
afgebroken en na de overwelvingswerken
heropgebouwd. Ten behoeve van het verkeer
werd bij de heropbouw de afstand tussen
beide paviljoenen vergroot.
Een bronzen plaat op de achtergevel van
een van de paviljoenen herinnert aan de
overwelving van de Zenne. Sinds 1988
huisvesten de paviljoenen het Brusselse
Riolenmuseum.
De Grote Sluis
De tweede stadsomwalling, die in
de 14e eeuw werd voltooid, bezat
twee sluizen op de plaatsen waar de
twee Zennearmen de stad binnenstroomden.
De Kleine Sluis of Kleine Spuy aan de
Slachthuislaan, vlakbij de Ninoofsepoort en
deel uitmakend van de stadsvesting, regelde
het debiet van de Ransfortzenne. Tussen 1927
en 1930 werd op de plaats van de Kleine Sluis
naar de plannen van architect François Malfait
een onderstation voor elektriciteit gebouwd,
dat nu dienstdoet als annexruimte voor
het Instituut voor Kunsten en Ambachten.
Ook de oorspronkelijke Grote Sluis of Grote
Spui werd gebouwd als onderdeel van de
tweede stadsomwalling. Het middeleeuws
bouwwerk, gelegen aan de toenmalige
Duivelsbrug, had twee torentjes, gericht
naar de buitenkant van de stad, en reguleerde
het debiet van de Blekerijzenne. In het begin
van de 19e eeuw werd het gebouw, samen
met de omwalling, afgebroken.
Een nieuw gebouw waarheen het
sluizensysteem verhuisde, werd opgetrokken
midden op de wandelpromenade, de huidige
ringlaan. Het rechthoekige gebouw van
architect Auguste Payen had drie bogen
gelijkvloers en drie rechthoekige vensters
op de eerste verdieping. De deur- en
vensterlijsten waren van blauwe steen.
Bij de overwelving van de Zenne in
de binnenstad werd besloten het gebouw
te verplaatsen naar zijn huidige plaats aan
de Poincarélaan, en het te vergroten.
Léon-Pierre Suys tekende de plannen.
Voor de bouw werden heel wat materialen
uit het oude gebouw van Auguste Payen
gerecupereerd. Aan weerszijden van
de voorgevel, die qua uitzicht werd behouden,
werd in dezelfde neoclassicistische stijl
een travee met een grote deur toegevoegd.
In 1871 werd het gebouw in gebruik
genomen.
Hydraulische cilinders in het sluisgebouw
bedienden tot 1955 de twee sluisdeuren. ►
inhoud