Recht op Maatschappelijke Dienstverlening - Alexandre Lesiw ... - De8
Recht op Maatschappelijke Dienstverlening - Alexandre Lesiw ... - De8
Recht op Maatschappelijke Dienstverlening - Alexandre Lesiw ... - De8
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Het recht <strong>op</strong> maatschappelijke dienstverlening<br />
<strong>Alexandre</strong> LESIW<br />
Directeur-generaal OCMW diensten POD <strong>Maatschappelijke</strong> Integratie
Het recht <strong>op</strong> maatschappelijke dienstverlening (RMD)<br />
Wettelijke basis: wet van 2 april 1965<br />
– Financiële hulp (equivalent leefloon FH)<br />
– Tewerkstelling (TW)<br />
– Medische hulp (MH)<br />
Doelpubliek:<br />
– Statuut B: kandidaat-vluchtelingen<br />
– Statuut I: vreemdelingen niet ingeschreven in het<br />
bevolkingsregister<br />
– Statuut C/D: illegalen<br />
– Andere vreemdelingen
De financiële hulp (FH)<br />
− Residuair recht<br />
− Toekenning door het OCMW na sociaal onderzoek<br />
− Plafonds terugbetaald aan het OCMW: equivalent<br />
leefloon 3 categorieën van rechthebbenden:<br />
o Samenwonende (categorie A)<br />
o Alleenstaande (categorie B)<br />
o Persoon met gezin ten laste (categorie E)<br />
− Volledig of gedeeltelijk percentage<br />
− Geïndexeerde bedragen
Plafonds van de financiële hulp<br />
Sinds<br />
01/09/2010<br />
Categorie A Categorie B Categorie E<br />
Jaarlijks 5.922,53 € 8.883,78 € 11.845,05 €<br />
Maandelijks 493,54 € 740,32 € 987,09 €
De tewerkstellingen (TW)<br />
Het gaat om gesubsidieerde tewerkstellingen die de<br />
persoon moeten toelaten:<br />
– uit het systeem van het equivalent leefloon te raken<br />
door een loon te ontvangen;<br />
– een motiverende beroepservaring te krijgen<br />
(persoonlijk en professioneel);<br />
– <strong>op</strong> termijn de OCMW-omgeving duurzaam te<br />
verlaten om te integreren in de arbeidswereld en<br />
zijn zelfstandigheid te verwerven.
De tewerkstellingen (TW)<br />
Alleen personen met statuut I (statuut J vóór oktober<br />
2002), hebben recht <strong>op</strong> een tewerkstellingsmaatregel.<br />
Er bestaan verschillende soorten tewerkstellingen:<br />
– Art. 60§7 en art. 61<br />
– Activeringen: Activaplan, Sociale inschakelinitiatieven<br />
(SINE), Doorstromingsprogramma's, Invoeginterim;<br />
– Partnerschapsovereenkomsten<br />
Voor art. 60§7 en art. 61, wordt het OCMW<br />
gesubsidieerd als werkgever of als begeleider; voor de<br />
activeringen komt het financieel tegemoet in de kosten<br />
verbonden aan de professionele inschakeling van een<br />
rechthebbende
De medische hulp (MH)<br />
Het gaat hoofdzakelijk om de subsidie aan de OCMW's voor hun<br />
financiële tegemoetkoming in de medische kosten van een<br />
begunstigde. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen<br />
verschillende soorten medische hulp<br />
– medische kosten<br />
– farmaceutische kosten<br />
– hospitalisatiekosten<br />
– kosten voor ambulante zorgen verstrekt in een<br />
verzorgingsinstelling<br />
– farmaceutische kosten naar aanleiding van de zorgen verstrekt in<br />
een verzorgingsinstelling<br />
+ dringende medische hulp: enkel wanneer het gaat om<br />
begunstigden in een illegale situatie (statuten C en D)
Begunstigden per maatregelen (1)<br />
Gemiddeld maandelijks aantal begunstigden per type<br />
maatregelen<br />
BELGIË<br />
RMD FH TW MH<br />
VLAANDEREN<br />
RMD<br />
z. MH RMD FH TW MH<br />
RMD<br />
z. MH<br />
1999 31873 29321 168 3382 29812 17139 15973 56 1679 16140<br />
2000 43326 39758 320 5027 40369 24596 22760 115 2888 22993<br />
2001 51226 46231 495 7386 46971 29026 26248 196 4357 26571<br />
2002 51626 44788 1106 8372 46079 27312 23577 409 4718 24103<br />
2003 47722 39330 1391 9383 40972 24700 20648 480 4724 21316<br />
2004 46576 37029 1631 9801 38945 23108 18791 567 4586 19527<br />
2005 45064 34325 1702 10511 36244 21276 16494 672 4691 17339<br />
2006 41816 30310 1921 10299 32535 18961 13932 842 4387 15038<br />
2007 37401 25826 2078 9819 28221 16224 11397 902 4004 12509<br />
2008 31659 19440 2082 10349 21858 12854 7698 899 4235 8805<br />
2009 32312 19342 2102 11428 21853 13087 7453 1005 4737 8727<br />
2010 (1) 33336 22353 2060 9975 24781 13605 8749 1015 4210 10972<br />
(1) Eerste semester<br />
RMD: <strong>Recht</strong> <strong>op</strong> <strong>Maatschappelijke</strong> <strong>Dienstverlening</strong>; FH: Financiële Hulp; TW: Tewerkstellingen; MH: Medische Hulp;<br />
RMD z. MH: <strong>Recht</strong> <strong>op</strong> <strong>Maatschappelijke</strong> <strong>Dienstverlening</strong> zonder Medische Hulp
Begunstigden per maatregelen (2)<br />
Gemiddeld maandelijks aantal begunstigden per type<br />
maatregelen<br />
5 GROOTSTE STEDEN ANTWERPEN<br />
RMD FH TW MH<br />
RMD<br />
z. MH RMD FH TW MH<br />
RMD z.<br />
MH<br />
1999 7315 5782 90 1640 5925 2409 1722 0 652 1766<br />
2000 8016 6002 121 2130 6172 2797 1797 7 971 1853<br />
2001 8541 6266 200 2449 6516 3051 1818 69 1157 1947<br />
2002 9998 6978 421 3055 7454 3559 1969 142 1418 2192<br />
2003 8783 5180 527 3502 5818 2900 1394 183 1264 1707<br />
2004 8564 4649 661 3685 5427 2567 1256 258 1042 1604<br />
2005 9064 4746 687 3978 5502 2836 1404 281 1133 1788<br />
2006 9425 4915 740 4000 5783 2929 1390 342 1121 1911<br />
2007 9452 5288 741 3518 6115 3061 1531 337 1146 2015<br />
2008 9007 4910 650 3482 5680 2960 1426 308 1121 1900<br />
2009 9835 5374 696 3851 6272 3392 1714 398 1135 2358<br />
2010 (1) 10546 6619 716 3492 7537 3508 2135 424 882 2812<br />
(1) Eerste semester<br />
RMD: <strong>Recht</strong> <strong>op</strong> <strong>Maatschappelijke</strong> <strong>Dienstverlening</strong>; FH: Financiële Hulp; TW: Tewerkstellingen; MH: Medische Hulp;<br />
RMD z. MH: <strong>Recht</strong> <strong>op</strong> <strong>Maatschappelijke</strong> <strong>Dienstverlening</strong> zonder Medische Hulp
Evolutie van het RMD (1)<br />
RMD: maandelijks aantal begunstigden (1999-01 tot 2010-04)<br />
60 000<br />
55 000<br />
50 000<br />
45 000<br />
40 000<br />
35 000<br />
30 000<br />
25 000<br />
20 000<br />
15 000<br />
10 000<br />
5 000<br />
0<br />
199901<br />
199904<br />
199907<br />
199910<br />
200001<br />
200004<br />
200007<br />
200010<br />
200101<br />
200104<br />
200107<br />
200110<br />
200201<br />
200204<br />
200207<br />
200210<br />
200301<br />
200304<br />
200307<br />
200310<br />
200401<br />
200404<br />
200407<br />
200410<br />
200501<br />
200504<br />
200507<br />
200510<br />
200601<br />
200604<br />
200607<br />
200610<br />
200701<br />
200704<br />
200707<br />
200710<br />
200801<br />
200804<br />
200807<br />
200810<br />
200901<br />
200904<br />
200907<br />
200910<br />
201001<br />
201004<br />
België Vlaanderen 5 grootste steden Antwerpen
Evolutie van het RMD (2)<br />
– Categorieën <strong>op</strong>nieuw bepaald in januari 2005 : nieuwe<br />
groepen begunstigden<br />
– Nochtans daling sinds oktober 2002<br />
materiële hulp vervangt financiële hulp<br />
het recht <strong>op</strong> maatschappelijke integratie wordt<br />
uitgebreid tot de vreemdelingen ingeschreven in het<br />
bevolkingsregister<br />
– Het aantal asielaanvragen en regularisaties evolueren<br />
volgens de nationale en internationale economische en<br />
politieke ontwikkelingen<br />
– Verzadiging van de <strong>op</strong>vangstructuren verhoging<br />
van het aantal begunstigden van de financiële hulp<br />
– Sinds eind 2008: impact van de economische crisis
Evolutie van de FH<br />
FH: maandelijks aantal begunstigden (1999-01 tot 2010-04)<br />
50 000<br />
45 000<br />
40 000<br />
35 000<br />
30 000<br />
25 000<br />
20 000<br />
15 000<br />
10 000<br />
5 000<br />
0<br />
199901<br />
199904<br />
199907<br />
199910<br />
200001<br />
200004<br />
200007<br />
200010<br />
200101<br />
200104<br />
200107<br />
200110<br />
200201<br />
200204<br />
200207<br />
200210<br />
200301<br />
200304<br />
200307<br />
200310<br />
200401<br />
200404<br />
200407<br />
200410<br />
200501<br />
200504<br />
200507<br />
200510<br />
200601<br />
200604<br />
200607<br />
200610<br />
200701<br />
200704<br />
200707<br />
200710<br />
200801<br />
200804<br />
200807<br />
200810<br />
200901<br />
200904<br />
200907<br />
200910<br />
201001<br />
201004<br />
België Vlaanderen 5 grootste steden Antwerpen
Evolutie van de FH en de TW<br />
– Na een periode van relatieve stabiliteit, is het<br />
maandelijks aantal begunstigden van een equivalent<br />
leefloon in de zomer van 2009 <strong>op</strong>nieuw gestegen<br />
asielzoekers zonder <strong>op</strong>vangstructuur hebben recht <strong>op</strong><br />
financiële steun van de OCMW’s.<br />
– Kandidaat-vluchtelingen hebben geen recht <strong>op</strong> arbeid<br />
– Alleen een beperkt aantal personen is betrokken bij de<br />
tewerkstellingen: personen met I statuut
Evolutie van de TW<br />
TW: maandelijks aantal begunstigden (1999-01 tot 2010-04)<br />
199901<br />
199904<br />
199907<br />
199910<br />
200001<br />
200004<br />
200007<br />
200010<br />
200101<br />
200104<br />
200107<br />
200110<br />
200201<br />
200204<br />
200207<br />
200210<br />
200301<br />
200304<br />
200307<br />
200310<br />
200401<br />
200404<br />
200407<br />
200410<br />
200501<br />
200504<br />
200507<br />
200510<br />
200601<br />
200604<br />
200607<br />
200610<br />
200701<br />
200704<br />
200707<br />
200710<br />
200801<br />
200804<br />
200807<br />
200810<br />
200901<br />
200904<br />
200907<br />
200910<br />
201001<br />
201004<br />
België Vlaanderen 5 grootste steden Antwerpen<br />
2 500<br />
2 000<br />
1 500<br />
1 000<br />
500<br />
0
Begunstigden van het <strong>Recht</strong> <strong>op</strong> <strong>Maatschappelijke</strong><br />
<strong>Dienstverlening</strong> zonder Medische Hulp<br />
Gemiddeld maandelijks aantal begunstigden<br />
<strong>Recht</strong> <strong>op</strong> <strong>Maatschappelijke</strong> <strong>Dienstverlening</strong> zonder Medische Hulp<br />
B statuten<br />
Anderen statuten<br />
BELGIË VL G5 ANTW. BELGIË VL G5 ANTW.<br />
1999 19002 12269 1777 255 10810 3871 4148 1512<br />
2000 29439 19148 1903 300 10930 3845 4269 1553<br />
2001 34729 22625 1686 222 12242 3946 4830 1725<br />
2002 29443 19184 929 102 16636 4918 6526 2090<br />
2003 27421 17415 528 62 13551 3901 5289 1645<br />
2004 25902 15695 362 43 13044 3832 5065 1561<br />
2005 22836 12907 338 76 13408 4432 5164 1712<br />
2006 17793 10098 285 63 14742 4941 5497 1848<br />
2007 12230 7024 220 48 15991 5485 5895 1967<br />
2008 5955 3220 154 28 15903 5585 5526 1872<br />
2009 3607 1904 158 22 18246 6823 6114 2336<br />
2010 (1) 3361 1670 420 126 21420 8332 7117 2686<br />
(1) Eerste semester
Evolutie RMD zonder MH AM (B statuten)<br />
RMD z. MH (B statuten): maandelijks aantal begunstigden<br />
(1999-01 tot 2010-04)<br />
40 000<br />
35 000<br />
30 000<br />
25 000<br />
20 000<br />
15 000<br />
10 000<br />
5 000<br />
0<br />
199901<br />
199904<br />
199907<br />
199910<br />
200001<br />
200004<br />
200007<br />
200010<br />
200101<br />
200104<br />
200107<br />
200110<br />
200201<br />
200204<br />
200207<br />
200210<br />
200301<br />
200304<br />
200307<br />
200310<br />
200401<br />
200404<br />
200407<br />
200410<br />
200501<br />
200504<br />
200507<br />
200510<br />
200601<br />
200604<br />
200607<br />
200610<br />
200701<br />
200704<br />
200707<br />
200710<br />
200801<br />
200804<br />
200807<br />
200810<br />
200901<br />
200904<br />
200907<br />
200910<br />
201001<br />
201004<br />
België Vlaanderen 5 grootste steden Antwerpen
Evolutie RMD zonder MH AM (B statuten)<br />
– De afname van het aantal B statuten wordt gedeeltelijk<br />
verklaard door de verzadiging van de <strong>op</strong>vangstructuren<br />
voor nieuw aangekomen asielzoekers. Bij gebrek aan een<br />
gestructureerde <strong>op</strong>lossing inzake materiële hulp hebben<br />
deze personen recht <strong>op</strong> financiële hulp van de OCMW’s<br />
– De anderen statuten (meestal I statuten) hebben recht<br />
<strong>op</strong> een financiële hulp
Evolutie RMD zonder MH AM (Anderen statuten)<br />
RMD z. MH (anderen): maandelijks aantal begunstigden<br />
(1999-01 tot 2010-04)<br />
40 000<br />
35 000<br />
30 000<br />
25 000<br />
20 000<br />
15 000<br />
10 000<br />
5 000<br />
0<br />
199901<br />
199904<br />
199907<br />
199910<br />
200001<br />
200004<br />
200007<br />
200010<br />
200101<br />
200104<br />
200107<br />
200110<br />
200201<br />
200204<br />
200207<br />
200210<br />
200301<br />
200304<br />
200307<br />
200310<br />
200401<br />
200404<br />
200407<br />
200410<br />
200501<br />
200504<br />
200507<br />
200510<br />
200601<br />
200604<br />
200607<br />
200610<br />
200701<br />
200704<br />
200707<br />
200710<br />
200801<br />
200804<br />
200807<br />
200810<br />
200901<br />
200904<br />
200907<br />
200910<br />
201001<br />
201004<br />
België Vlaanderen 5 grootste steden Antwerpen
Begunstigden van de Medische Hulp<br />
Gemiddeld maandelijks aantal begunstigden<br />
Legalen<br />
Medische Hulp<br />
Illegalen<br />
BELGIË VL G5 ANTW. BELGIË VL G5 ANTW.<br />
1999 3162 1490 1479 503 220 189 162 149<br />
2000 4535 2486 1782 647 493 401 348 325<br />
2001 6660 3829 1956 730 726 528 494 427<br />
2002 7061 3915 2085 750 1310 803 970 668<br />
2003 7249 3763 2132 559 2134 960 1370 705<br />
2004 6627 3285 1723 396 3174 1301 1962 646<br />
2005 5975 2882 1317 337 4536 1809 2660 796<br />
2006 4312 2191 822 203 5987 2196 3178 917<br />
2007 3534 1787 545 194 6285 2218 2973 952<br />
2008 3937 2005 509 153 6412 2230 2973 967<br />
2009 5015 2519 825 265 6413 2219 3026 870<br />
2010 (1) 5207 2739 1026 345 4767 1470 2465 537<br />
(1) Eerste semester
10 000<br />
9 000<br />
8 000<br />
7 000<br />
6 000<br />
5 000<br />
4 000<br />
3 000<br />
2 000<br />
1 000<br />
0<br />
Evolutie MH (legalen)<br />
MH (legalen): maandelijks aantal begunstigden<br />
(1999-01 tot 2010-04)<br />
199901<br />
199904<br />
199907<br />
199910<br />
200001<br />
200004<br />
200007<br />
200010<br />
200101<br />
200104<br />
200107<br />
200110<br />
200201<br />
200204<br />
200207<br />
200210<br />
200301<br />
200304<br />
200307<br />
200310<br />
200401<br />
200404<br />
200407<br />
200410<br />
200501<br />
200504<br />
200507<br />
200510<br />
200601<br />
200604<br />
200607<br />
200610<br />
200701<br />
200704<br />
200707<br />
200710<br />
200801<br />
200804<br />
200807<br />
200810<br />
200901<br />
200904<br />
200907<br />
200910<br />
201001<br />
201004<br />
België Vlaanderen 5 grootste steden Antwerpen
10 000<br />
9 000<br />
8 000<br />
7 000<br />
6 000<br />
5 000<br />
4 000<br />
3 000<br />
2 000<br />
1 000<br />
0<br />
Evolutie MH (illegalen)<br />
MH (Illegalen): maandelijks aantal begunstigden<br />
(1999-01 tot 2010-04)<br />
199901<br />
199904<br />
199907<br />
199910<br />
200001<br />
200004<br />
200007<br />
200010<br />
200101<br />
200104<br />
200107<br />
200110<br />
200201<br />
200204<br />
200207<br />
200210<br />
200301<br />
200304<br />
200307<br />
200310<br />
200401<br />
200404<br />
200407<br />
200410<br />
200501<br />
200504<br />
200507<br />
200510<br />
200601<br />
200604<br />
200607<br />
200610<br />
200701<br />
200704<br />
200707<br />
200710<br />
200801<br />
200804<br />
200807<br />
200810<br />
200901<br />
200904<br />
200907<br />
200910<br />
201001<br />
201004<br />
België Vlaanderen 5 grootste steden Antwerpen
RMD: geslacht van de gebruikers<br />
RMD: verdeling per geslacht (2009)<br />
Bevolking: verdeling per geslacht (2008)<br />
Vrouwelijk<br />
44.2%<br />
Mannelijk<br />
55.8%<br />
Vrouwelijk<br />
51.0%<br />
Mannelijk<br />
49.0%<br />
Vrouwelijk<br />
Mannelijk<br />
Vrouwelijk<br />
Mannelijk<br />
De gebruikers van het recht <strong>op</strong> maatschappelijke dienstverlening zijn<br />
hoofdzakelijk mannen.
RMD: leeftijd van de gebruikers<br />
Verdeling per leeftijdklasse (2009)<br />
100%<br />
90%<br />
65 et +<br />
65 et +<br />
65 et +<br />
45-64 45-64 45-64<br />
65 et +<br />
45-64<br />
65 et +<br />
80%<br />
70%<br />
25-44<br />
45-64<br />
60%<br />
50%<br />
40%<br />
25-44<br />
25-44<br />
25-44<br />
18-24<br />
25-44<br />
30%<br />
20%<br />
10%<br />
0%<br />
00-17<br />
18-24<br />
18-24<br />
18-24<br />
00-17<br />
00-17<br />
18-24<br />
RMD<br />
00-17<br />
00-17<br />
FH TW MH BEV.<br />
00-17 18-24 25-44 45-64 65 et +<br />
Over het algemeen zijn de begunstigden van het RMD tussen 18 en 44<br />
jaar. De leeftijdscategorie van 25-44 jaar is oververtegenwoordigd in<br />
vergelijking met de Belgische bevolking. De medische hulp hoofdzakelijk<br />
betrekking heeft <strong>op</strong> jongeren van minder dan 18 jaar.
RMD: nationaliteit van de gebruikers<br />
RMD: verdeling per nationaliteitsgroep (2009)<br />
Buitenlands in UE<br />
8.0%<br />
Buitenlands buiten UE<br />
87.1%<br />
Belgen<br />
1.8%<br />
Onbekend<br />
3.1%<br />
Belgen Buitenlands buiten UE Buitenlands in UE Onbekend<br />
De grote meerderheid van de begunstigden komt natuurlijk uit de landen<br />
van buiten de EU. De enkele tientallen overblijvende percenten zijn<br />
Eur<strong>op</strong>eanen die, vooraleer zij ingeschreven worden in het<br />
vreemdelingenregister, nog naar de Dienst vreemdelingenzaken moeten<br />
gaan, zich moeten inschrijven in een gemeente, enz.
RMD z. MH: categorieën van de gebruikers<br />
RMD z. MH: verdeling per categorie (2009)<br />
Persoon met<br />
gezinslast<br />
27.9%<br />
Onbepaald<br />
3.4%<br />
Samenwonenden<br />
27.7%<br />
Alleenstaanden<br />
40.9%<br />
Onbepaald Samenwonenden Alleenstaanden Persoon met gezinslast<br />
De begunstigden van de maatschappelijke dienstverlening zijn<br />
hoofdzakelijk alleenstaanden.
RMD z. MH: statuten van de gebruikers<br />
RMD z. MH: verdeling per statuut (2009)<br />
Anderen<br />
3.2%<br />
Statuut I<br />
76.8%<br />
Kandidaatvluchtelingen<br />
20.0%<br />
Kandidaat-vluchtelingen Statuut I Anderen<br />
De financiële hulp heeft meer betrekking <strong>op</strong> de statuten I (vreemdelingen<br />
niet ingeschreven in het bevolkingsregister) dan <strong>op</strong> de statuten B. Deze<br />
laatsten hebben immers in eerste instantie recht <strong>op</strong> materiële hulp. Zo<br />
kunnen de statuten B geen tewerkstellingsmaatregel genieten.
Gebruikers van de medische hulp<br />
MH: verdeling per statuten (2009)<br />
IIlegalen<br />
55.5%<br />
Kandidaatvluchtelingen<br />
23.5%<br />
Anderen legalen<br />
21.0%<br />
IIlegalen Kandidaat-vluchtelingen Anderen legalen<br />
De illegalen vertegenwoordigen meer dan de helft van de begunstigden<br />
van de medische hulp, terwijl de statuten B ongeveer een kwart<br />
vertegenwoordigen. De andere legalen nauwelijks iets meer dan één<br />
vijfde. De profielen van de andere analyseniveaus (Vlaanderen, 5 grote<br />
steden en Antwerpen) tonen geen grote verschillen aan.