Mankracht en Zonen - De8
Mankracht en Zonen - De8
Mankracht en Zonen - De8
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong><br />
Zon<strong>en</strong><br />
Sport bezweert<br />
overlast in Borgerhout<br />
Feest als hefboom<br />
El Hassan Radi is opbouwwerker bij<br />
Sam<strong>en</strong>levingsopbouw Antwerp<strong>en</strong> <strong>en</strong> werkte<br />
van 2002 tot 2006 voor het project<br />
<strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong>. Veerle Matthijs begon<br />
als opbouwwerkster in 2004. “Het war<strong>en</strong><br />
de autochtone buurtbewoners die de overlast<br />
signaleerd<strong>en</strong>,” vertelt El Hassan Radi.<br />
“Kinder<strong>en</strong> verstoord<strong>en</strong> de activiteit<strong>en</strong> die<br />
op het Koxplein werd<strong>en</strong> georganiseerd. Ze<br />
voetbald<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> agressieve manier teg<strong>en</strong><br />
de deur van de kerk. Ze blev<strong>en</strong> tot „s<br />
avonds laat spel<strong>en</strong> op het plein <strong>en</strong> maakt<strong>en</strong><br />
daarbij veel lawaai.” Veerle Matthijs:<br />
“Er werd<strong>en</strong> bloembakk<strong>en</strong> vernield. To<strong>en</strong> de<br />
handtas van e<strong>en</strong> bejaarde vrouw werd<br />
afg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, was voor veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> de maat<br />
vol. Ook in dit gebouw, het wijkc<strong>en</strong>trum<br />
De Shelter, was de overlast toeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Er<br />
werd in de kantor<strong>en</strong> ingebrok<strong>en</strong>. De kinder<strong>en</strong><br />
bemoeilijkt<strong>en</strong> het werk voor de organisaties<br />
die hier zetel<strong>en</strong>. Er ontstond e<strong>en</strong><br />
heel negatieve sfeer.”<br />
De medewerkers van <strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong><br />
sprak<strong>en</strong> niet mete<strong>en</strong> de kinder<strong>en</strong> aan,<br />
maar zocht<strong>en</strong> naar partners in de buurt.<br />
De vaders van de kinder<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> individueel<br />
aangesprok<strong>en</strong>, alsook <strong>en</strong>kele sleutelfigur<strong>en</strong><br />
bij de zelforganisaties <strong>en</strong> bij de<br />
plaatselijke moskee. “Dat was niet e<strong>en</strong>voudig,”<br />
zegt El Hassan Radi. “De vaders liet<strong>en</strong><br />
zich immers niet als groep aansprek<strong>en</strong>.<br />
Het was nog ieder voor zich. To<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
Marokkaanse ver<strong>en</strong>iging uit de buurt het<br />
initiatief nam om e<strong>en</strong> feest te organiser<strong>en</strong>,<br />
beslot<strong>en</strong> we dat feest als hefboom te<br />
gebruik<strong>en</strong>. We zett<strong>en</strong> er mee onze schouders<br />
onder <strong>en</strong> bouwd<strong>en</strong> zo e<strong>en</strong> netwerk<br />
uit.” Het eerste Koxpleinfeest was e<strong>en</strong><br />
groot succes, dankzij de inzet van de vele<br />
vrijwilligers. Veerle Matthijs: “Het heeft<br />
tijd gekost om de verschill<strong>en</strong>de geme<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
er van te overtuig<strong>en</strong> dat het probleemgedrag<br />
van de kinder<strong>en</strong> ook h<strong>en</strong> aanbelangde.<br />
Aanvankelijk zag<strong>en</strong> ze niet in<br />
dat het ook hun verantwoordelijkheid<br />
was.”<br />
Vaders<br />
<strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong> bereikte zowel de<br />
vaders als jonge mann<strong>en</strong> uit de buurt. De
laatste groep, met daarin zowel nieuw- als<br />
oudkomers, wilde activiteit<strong>en</strong> voor de kinder<strong>en</strong><br />
organiser<strong>en</strong>. Tezam<strong>en</strong> vormd<strong>en</strong> ze de<br />
projectgroep die mete<strong>en</strong> bereid was om<br />
rond de vrije tijd van de kinder<strong>en</strong> te werk<strong>en</strong>.<br />
“De vaders stond<strong>en</strong> er weigerachtig<br />
teg<strong>en</strong>over,” zegt El Hassan Radi. “Ze vond<strong>en</strong><br />
niet dat we moest<strong>en</strong> invester<strong>en</strong> in de<br />
vrije tijd van hun kinder<strong>en</strong>. We kreg<strong>en</strong> de<br />
vaders ook niet sam<strong>en</strong> rond de tafel. Ze<br />
war<strong>en</strong> wel bereid om onder vier og<strong>en</strong> te<br />
prat<strong>en</strong> over hun gezinssituatie <strong>en</strong> over de<br />
problem<strong>en</strong> met hun kinder<strong>en</strong>, maar niet in<br />
groep, t<strong>en</strong> overstaan van elkaar.”<br />
Veerle Matthijs: “De vrijwilligers <strong>en</strong> de<br />
vaders kek<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> andere manier naar<br />
dezelfde problematiek. Er liep e<strong>en</strong> sociaal-rokkaanse vaders hebb<strong>en</strong> uiteindelijk het belang van vrijetijdsactiviteit<strong>en</strong> ingezi<strong>en</strong>.<br />
economische breuklijn tuss<strong>en</strong> deze twee<br />
groep<strong>en</strong>. Om beide groep<strong>en</strong> echt aan bod<br />
te lat<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> we ze gescheid<strong>en</strong>.<br />
De projectgroep bestond voornamelijk uit<br />
jonge Marokkaanse mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong>,<br />
die geschoold <strong>en</strong> geïntegreerd war<strong>en</strong>. De<br />
vaders daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> war<strong>en</strong> vaak nog<br />
migrant<strong>en</strong> van de eerste g<strong>en</strong>eratie. Het<br />
probleemgedrag van hun kinder<strong>en</strong>, dat de<br />
inzet was van de gesprekk<strong>en</strong>, zat h<strong>en</strong> te<br />
dicht op de huid. Aan de jonge vrijwilligers<br />
van de projectgroep vroeg<strong>en</strong> we om na te<br />
d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> zinvolle vrijetijdsbesteding<br />
voor de kinder<strong>en</strong> én om de gezinn<strong>en</strong><br />
van de vaders individueel te ondersteun<strong>en</strong>.<br />
Door die kruisbestuiving hebb<strong>en</strong> de vaders<br />
uiteindelijk het belang van vrijetijdsactiviteit<strong>en</strong><br />
ingezi<strong>en</strong>.”<br />
De thuissituatie van de gezinn<strong>en</strong> zorgde er<br />
mee voor dat de gesprekk<strong>en</strong> moeizaam verliep<strong>en</strong>.<br />
Veerle Matthijs: “Het gaat om heel<br />
grote gezinn<strong>en</strong>. Ti<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong><br />
ge<strong>en</strong> uitzondering. De vaders zijn meestal<br />
in de jar<strong>en</strong> zestig of zev<strong>en</strong>tig naar hier<br />
gekom<strong>en</strong> om te werk<strong>en</strong>. De moeders zijn<br />
later gevolgd. Bij hun aankomst in België<br />
hebb<strong>en</strong> de vaders nooit de kans gekreg<strong>en</strong><br />
om Nederlands te ler<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> aantal kinder<strong>en</strong><br />
is in Marokko gebor<strong>en</strong>, de jongst<strong>en</strong><br />
hier. De vaders zijn vandaag werkzoek<strong>en</strong>d,<br />
invalide of op p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>. Toch hebb<strong>en</strong> ze<br />
nog kinder<strong>en</strong> die op de lagere school of<br />
zelfs op de kleuterschool<br />
zitt<strong>en</strong>.”<br />
Het leeftijdsverschil tuss<strong>en</strong> het jongste <strong>en</strong><br />
het oudste kind is dus makkelijk twintig<br />
jaar. In onze Belgische context is dat bijna<br />
onbegrijpelijk. De oudste kinder<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />
dikwijls nog e<strong>en</strong> diploma behaald <strong>en</strong> werk<br />
gevond<strong>en</strong>. Maar met de adolesc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> gaat<br />
het bergaf. Veerle Matthijs: “Ze ded<strong>en</strong> het<br />
slecht op school <strong>en</strong> vind<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> werk. Hun<br />
situatie belast de gezinssituatie <strong>en</strong>orm. De<br />
jongste kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> de kleinkinder<strong>en</strong><br />
groei<strong>en</strong> soms sam<strong>en</strong> op in hetzelfde gezin.<br />
Hier schuilt het gevaar van g<strong>en</strong>eratiearmoede.<br />
De vaders, die de taal niet machtig<br />
zijn, hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> toegang tot de sam<strong>en</strong>leving.<br />
Oudercontact<strong>en</strong> op school verlop<strong>en</strong><br />
moeizaam. Hun huisvesting is vaak abominabel:<br />
te kleine, vochtige <strong>en</strong> niet verwarmde<br />
woning<strong>en</strong>. Ze hebb<strong>en</strong> schuld<strong>en</strong> <strong>en</strong>
wet<strong>en</strong> niet hoe te communicer<strong>en</strong> met de<br />
ondersteuningsdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong>. Om over de vrije<br />
tijd van hun kinder<strong>en</strong> nog maar te kúnn<strong>en</strong><br />
prat<strong>en</strong>, moest<strong>en</strong> we eerst deze problem<strong>en</strong><br />
bespreekbaar mak<strong>en</strong>.”<br />
De opbouwwerkers zag<strong>en</strong> gelijk<strong>en</strong>iss<strong>en</strong><br />
tuss<strong>en</strong> deze gezinn<strong>en</strong> <strong>en</strong> de armoedepro<br />
blematiek van autochtone Vlaming<strong>en</strong>. Ze<br />
ging<strong>en</strong> met de vaders <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> op rij<br />
naar het congres van de „dag van de<br />
armoede‟. To<strong>en</strong> het thema „onderwijs <strong>en</strong><br />
huisvesting‟ aan bod kwam <strong>en</strong> er tolk<strong>en</strong><br />
werd<strong>en</strong> ingeschakeld, volgde de herk<strong>en</strong>ning.<br />
Veerle Matthijs: “De vaders hoord<strong>en</strong><br />
de getuig<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> van autochtone arm<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
herk<strong>en</strong>d<strong>en</strong> zich in de situatie. Ze beseft<strong>en</strong><br />
dat ook zij het heft in eig<strong>en</strong> hand moest<strong>en</strong><br />
nem<strong>en</strong>. Het heeft twee jaar geduurd alvor<strong>en</strong>s<br />
de vaders beseft<strong>en</strong> dat ook zij arm<br />
zijn <strong>en</strong> dat ze aan hun weerbaarheid kunn<strong>en</strong><br />
werk<strong>en</strong>.”<br />
Ook de moeders werd<strong>en</strong> bij het project<br />
betrokk<strong>en</strong>, maar zij gav<strong>en</strong> aan dat zij al<br />
hun tijd in het huishoud<strong>en</strong> <strong>en</strong> de kinder<strong>en</strong><br />
moest<strong>en</strong> invester<strong>en</strong>, dat ze “bezig war<strong>en</strong><br />
met te overlev<strong>en</strong>”. El Hassan Radi: “We<br />
hebb<strong>en</strong> ons gericht op de vaders, omdat we<br />
d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dat het gedragspatroon van de<br />
kinder<strong>en</strong> rechtstreeks verband houdt met<br />
de vaderrol die zij al dan niet opnem<strong>en</strong>.”<br />
Vrije tijd<br />
Dankzij e<strong>en</strong> projectsubsidie van sport- <strong>en</strong><br />
cultuurparticipatie van de Vlaamse<br />
geme<strong>en</strong>schap, werd iemand aangesteld om<br />
voor de kinder<strong>en</strong> actief op zoek te gaan<br />
naar sportclubs in de buurt. Voor de vaders<br />
was dat onbek<strong>en</strong>d terrein. El Hassan Radi:<br />
“De vaders wist<strong>en</strong> dikwijls niet dat er in<br />
hun straat, waar ze al twintig tot dertig<br />
jaar woond<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> sportclub was<br />
gevestigd. Ze k<strong>en</strong>d<strong>en</strong> als het ware alle<strong>en</strong><br />
hun eig<strong>en</strong> huis. We zijn dan gestart met de<br />
gezinn<strong>en</strong> te informer<strong>en</strong> over het vrijetijdsaanbod<br />
<strong>en</strong> h<strong>en</strong> te stimuler<strong>en</strong> om hun kinder<strong>en</strong><br />
lid te mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> club. Dat vergde<br />
<strong>en</strong>orm veel inspanning<strong>en</strong>. De vaders<br />
zag<strong>en</strong> de meerwaarde van sport niet in.<br />
Aanvankelijk vond<strong>en</strong> ze ook dat we ons<br />
eerder moest<strong>en</strong> focuss<strong>en</strong> op de studieresultat<strong>en</strong><br />
van hun kinder<strong>en</strong>, omdat daar<br />
volg<strong>en</strong>s h<strong>en</strong> het probleem zat.” Veerle<br />
Matthijs: “Ze war<strong>en</strong> zo bezig met de<br />
gemiste onderwijskans<strong>en</strong> van hun kinder<strong>en</strong>,<br />
dat ze voor vrije tijd ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong><br />
ge<strong>en</strong> geld kond<strong>en</strong> vrijmak<strong>en</strong>. Nochtans<br />
hangt het e<strong>en</strong> met het ander sam<strong>en</strong>.”<br />
De vadergroep zorgde voor meer inzicht in<br />
de vrijetijdsbeleving van kwetsbare<br />
Marokkaanse gezinn<strong>en</strong>. Veerle Matthijs:<br />
“Zo bleek dat de vaders hierover verwachting<strong>en</strong><br />
t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van de school hebb<strong>en</strong>.<br />
Dat wist ik niet. Zij reager<strong>en</strong> nog steeds op<br />
basis van hun ervaring in Marokko. Sport<br />
wordt daar veeleer georganiseerd naar het<br />
ons bek<strong>en</strong>de Amerikaanse model, wat<br />
betek<strong>en</strong>t dat sportbeoef<strong>en</strong>ing verbond<strong>en</strong><br />
is aan de school.” El Hassan Radi: “Als e<strong>en</strong><br />
kind in Marokko tal<strong>en</strong>t toont voor e<strong>en</strong><br />
bepaalde sportdiscipline, zal de school zelf
het gezin stimuler<strong>en</strong> om het kind te lat<strong>en</strong><br />
aansluit<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> club.”<br />
Het blijft vreemd. Mog<strong>en</strong> we dan van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
die hier al dec<strong>en</strong>nia won<strong>en</strong> niet verwacht<strong>en</strong><br />
dat ze zelf op zoek gaan naar de<br />
sportinfrastructuur in hun buurt? Veerle<br />
Matthijs: “Ik d<strong>en</strong>k dat je dat inderdaad<br />
mag verwacht<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> gezin uit de<br />
midd<strong>en</strong>klasse. Iemand met e<strong>en</strong> bepaalde<br />
scholingsgraad <strong>en</strong> achtergrond zal zelf uitzoek<strong>en</strong><br />
hoe de plaatselijke sam<strong>en</strong>leving<br />
functioneert. Onze doelgroep is daar niet<br />
toe in staat. Er zijn ook Vlaamse gezinn<strong>en</strong><br />
die sociaaleconomisch zwak staan <strong>en</strong> niet<br />
de kracht hebb<strong>en</strong> om hun omgeving te<br />
explorer<strong>en</strong>.”<br />
<strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong> heeft de bestaande<br />
sportclubs in Borgerhout gecontacteerd.<br />
Veerle Matthijs: “We hebb<strong>en</strong> h<strong>en</strong> gevraagd<br />
of ze op<strong>en</strong>staan voor nieuwe led<strong>en</strong>. Ze<br />
war<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong>de partij. Omdat de meeste<br />
kinder<strong>en</strong> wild<strong>en</strong> voetball<strong>en</strong> <strong>en</strong> het aanbod<br />
beperkt was, hebb<strong>en</strong> we zelf het initiatief<br />
g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> team op te richt<strong>en</strong>.<br />
Vrijwilligers hebb<strong>en</strong> dat twee jaar lang<br />
georganiseerd. En nu is dat team opgegaan<br />
in de jonger<strong>en</strong>werking van vzw Kids.” El<br />
Hassan Radi: “Er was e<strong>en</strong> karateclub die<br />
nooit eerder allochtone led<strong>en</strong> had. Nu zijn<br />
er meerdere kinder<strong>en</strong> ingeschrev<strong>en</strong>. We<br />
hadd<strong>en</strong> destijds ook beslist om nooit meer<br />
dan twee à drie kinder<strong>en</strong> toe te leid<strong>en</strong> naar<br />
e<strong>en</strong> club. Op die manier doorbrek<strong>en</strong> we de<br />
dikwijls negatieve groepsdynamiek die<br />
bestond tuss<strong>en</strong> de kinder<strong>en</strong> op het plein.”<br />
In totaal sport<strong>en</strong>, dankzij het project,<br />
meer dan zestig kinder<strong>en</strong> in clubverband.<br />
De sfeer op het Koxplein is aanmerkelijk<br />
verbeterd. De situatie van de gezinn<strong>en</strong> is<br />
er op vooruitgegaan. De vaders voel<strong>en</strong> zich<br />
nu sterker betrokk<strong>en</strong> bij de sam<strong>en</strong>leving.<br />
Ze nem<strong>en</strong> ook hun verantwoordelijkheid<br />
op. Zo zull<strong>en</strong> ze niet meer aarzel<strong>en</strong> om<br />
kinder<strong>en</strong> op straat aan te sprek<strong>en</strong> als ze<br />
zich slecht gedrag<strong>en</strong>. Veerle Matthijs: “We<br />
hebb<strong>en</strong> echter nooit aan de vaders<br />
gevraagd om e<strong>en</strong> soort burgerwacht<strong>en</strong> te<br />
portage<br />
word<strong>en</strong>. Alles moet spontaan <strong>en</strong> op eig<strong>en</strong><br />
initiatief gebeur<strong>en</strong>, volg<strong>en</strong>s eig<strong>en</strong> inzicht.<br />
We vind<strong>en</strong> immers dat we van de vaders<br />
niet meer moet<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> dan wat we van<br />
de gemiddelde burger verlang<strong>en</strong>. Zoniet<br />
stigmatiseer je h<strong>en</strong>.” El Hassan Radi: “Het<br />
valt moeilijk te zegg<strong>en</strong> of de criminaliteit<br />
in deze wijk van Borgerhout dankzij het<br />
project is gedaald. Maar we noter<strong>en</strong> minder<br />
melding<strong>en</strong> <strong>en</strong> klacht<strong>en</strong>.”<br />
Het project <strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong> wordt<br />
mom<strong>en</strong>teel, volg<strong>en</strong>s dezelfde methodiek,<br />
door het Antwerps Minderhed<strong>en</strong>c<strong>en</strong>trum<br />
de8 voortgezet op het Kiel in Antwerp<strong>en</strong>.<br />
Sam<strong>en</strong>levingsopbouw heeft in de wijk van<br />
het Koxplein e<strong>en</strong> vervolgtraject opgestart,<br />
dat werkt rond de armoede van allochtone<br />
gezinn<strong>en</strong>.<br />
tekst | David Nol<strong>en</strong>s<br />
foto | Jan Locus
eportage<br />
46 weliswaar<br />
De publicatie <strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong>,<br />
met docum<strong>en</strong>taire op cd-rom, kunt u<br />
bestell<strong>en</strong> bij Sam<strong>en</strong>levingsopbouw<br />
Antwerp<strong>en</strong> Stad – griet.vanbaarle@<br />
sam<strong>en</strong>levingsopbouw.be<br />
“De Marokkaanse vaders wist<strong>en</strong><br />
dikwijls niet dat er in hun straat, waar<br />
ze al twintig tot dertig jaar woond<strong>en</strong>,<br />
e<strong>en</strong> sportclub was gevestigd.”<br />
10-03-2006, p.25 10-03-2006, p.25<br />
Vrijwilligers word<strong>en</strong> bedankt voor hun inzet<br />
Vrijw<br />
Over gebrek aan aandacht kunn<strong>en</strong> vrijwilligers ev<strong>en</strong> niet klag<strong>en</strong>. De week van de vrijwilliger, die nog tot<br />
zondag loopt, wordt door iedere<strong>en</strong> aangegrep<strong>en</strong> om de hardwerk<strong>en</strong>de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die zich belangeloos<br />
inzett<strong>en</strong>, te bedank<strong>en</strong>.<br />
Antwerp<strong>en</strong><br />
Burgemeester Patrick Janss<strong>en</strong>s (sp.a), schep<strong>en</strong> voor Veiligheid Dirk Grootjans (VLD) <strong>en</strong> schep<strong>en</strong> voor<br />
Sam<strong>en</strong>levingsopbouw Chantal Pauwels (Gro<strong>en</strong>!) ontving<strong>en</strong> de Marokkaanse vaders van de project<strong>en</strong> Sam<strong>en</strong> op<br />
Straat <strong>en</strong> <strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong> op het stadhuis.<br />
In de vitrine<br />
De winn<strong>en</strong>de winkeliers kunn<strong>en</strong> met het bedrag hun etalage naar eig<strong>en</strong> goeddunk<strong>en</strong> verder verfraai<strong>en</strong>.<br />
© De Vlijt NV<br />
Over geb<br />
zondag<br />
inzett<strong>en</strong><br />
Antwer<br />
Burgeme<br />
Sam<strong>en</strong>lev<br />
Straat <strong>en</strong><br />
<strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> project van Riso <strong>en</strong> De Acht om jonger<strong>en</strong> in de buurt van het Koxplein in Borgerhout aan Mankrach<br />
het sport- <strong>en</strong> vrijetijdsaanbod deel te lat<strong>en</strong> nem<strong>en</strong>, nam de geleg<strong>en</strong>heid te baat om tuss<strong>en</strong> de felicitaties van de het sport<br />
politici door de vinger op de wonde te legg<strong>en</strong>. "Er moet iets gedaan word<strong>en</strong> aan de hoge werkloosheid onder de politici do<br />
Borgerhoutse jonger<strong>en</strong>", klonk het. "Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> is het sport- <strong>en</strong> vrijetijdsaanbod te beperkt <strong>en</strong> te duur." De Borgerho<br />
vrijwilligers van Sam<strong>en</strong> op Straat, e<strong>en</strong> Riso-project rond buurtvaders in Hobok<strong>en</strong>, Antwerp<strong>en</strong>-Noord <strong>en</strong> Zur<strong>en</strong>borg, vrijwillige<br />
wez<strong>en</strong> op het lage aandeel allochtone werknemers in de stedelijke di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>. "De stad moet e<strong>en</strong> voorbeeld zijn voor wez<strong>en</strong> op<br />
de rest", zeid<strong>en</strong> ze.<br />
de rest",<br />
In de vi<br />
In C<strong>en</strong>trum De Wijk in Antwerp<strong>en</strong>-Noord hebb<strong>en</strong> kledingwinkels Tsaridea <strong>en</strong> Samar in de Offerandestraat <strong>en</strong> In C<strong>en</strong>tru<br />
gordijn<strong>en</strong>winkel Klein Cité in de Diepestraat elk e<strong>en</strong> adviescheque van 125 euro ontvang<strong>en</strong> van schep<strong>en</strong> voor gordijn<strong>en</strong><br />
Midd<strong>en</strong>stand Luc Bung<strong>en</strong>eers (VLD). De winkels zijn de laure-at<strong>en</strong> van de etalagewedstrijd die Riso Antwerp<strong>en</strong>-Noord Midd<strong>en</strong>st<br />
<strong>en</strong> het Winkelc<strong>en</strong>tramanagem<strong>en</strong>t hebb<strong>en</strong> georganiseerd. Om de vele m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die zich dagelijks inzett<strong>en</strong> voor de <strong>en</strong> het W<br />
bewoners van Antwerp<strong>en</strong>-Noord in de kijker te zett<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> 35 winkeliers zich lat<strong>en</strong> overtuig<strong>en</strong> om <strong>en</strong>kele wek<strong>en</strong> bewoners<br />
lang e<strong>en</strong> foto van e<strong>en</strong> van die vrijwilligers in hun vitrine te plaats<strong>en</strong>.<br />
lang e<strong>en</strong><br />
De winne<br />
© De Vlijt<br />
22-09-2004, p.17 Karin VANHEUSDEN<br />
"Koxplein is e<strong>en</strong> aang<strong>en</strong>ame plek"<br />
Het derde Koxpleinfeest, dat zaterdag 25 september om 14.30u van start gaat, wil de buurt ton<strong>en</strong> dat
het Koxplein, mits sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong> jong <strong>en</strong> oud, e<strong>en</strong> aang<strong>en</strong>ame plek is. De jonger<strong>en</strong> van<br />
scoutsgroep El Manar, de kleuters van Mikado <strong>en</strong> de s<strong>en</strong>ior<strong>en</strong> van di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>c<strong>en</strong>trum De Fontein werkt<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> kunstproject.<br />
Feestelijkhed<strong>en</strong> spor<strong>en</strong> ouder<strong>en</strong> <strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> aan om zich in te zett<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> leefbare buurt<br />
Borgerhout<br />
Nog meer dan bij de vorige edities is het derde Koxpleinfeest e<strong>en</strong> internationaal gebeur<strong>en</strong>. De organisatie gaat uit<br />
van het Feest<strong>en</strong>d Comité, waarin naast buurtwerking De Shelter, buurtregie Borgerhout-Zuid <strong>en</strong> het<br />
opbouwwerkproject <strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong>, buurtbewoners, verscheid<strong>en</strong>e allochtone zelforganisaties <strong>en</strong> ook<br />
autochtone ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> verzameld zijn. "Het Feest<strong>en</strong>d Comité wil niet alle<strong>en</strong> maar feest<strong>en</strong>", zegt opbouwwerkster<br />
Lief Vogels. "Het doel is sam<strong>en</strong> voortwerk<strong>en</strong> aan de gedachte dat jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> ouder<strong>en</strong> elk hun verantwoordelijkheid<br />
moet<strong>en</strong> nem<strong>en</strong>. Om deze 'toekomstvisie' meer op de voorgrond te zett<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> kunstproject op pot<strong>en</strong><br />
gezet. Onder begeleiding van de Borgerhoutse kunst<strong>en</strong>aars Chris Bachot <strong>en</strong> Ian Koeckel<strong>en</strong>berg zijn jong <strong>en</strong> oud aan<br />
de slag gegaan met kleur <strong>en</strong> p<strong>en</strong>seel. De gemaakte portrett<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> zaterdag het plein sier<strong>en</strong>."<br />
Naast e<strong>en</strong> voetbalcompetitie op het Mala Zimetbaumplantso<strong>en</strong> tred<strong>en</strong> vanaf 15u muziekgroepjes op met roots in<br />
S<strong>en</strong>egal, Pol<strong>en</strong>, België, Brazilië <strong>en</strong> Marokko. Verder is er e<strong>en</strong> circusatelier, wordt er geschminkt <strong>en</strong> gedanst.<br />
Marokkaanse mama's organiser<strong>en</strong> e<strong>en</strong> miniplaybackshow <strong>en</strong> kinderanimatie, café Koxvri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> zorgt voor bier <strong>en</strong><br />
barbecue, het Marokkaans eethuisje Amigo voor de muntthee.<br />
Contact zoek<strong>en</strong> met ouders<br />
BORGERHOUT - Het Koxpleinfeest is gegroeid uit de zoektocht naar oplossing<strong>en</strong> om de overlast op het Koxplein in te<br />
dijk<strong>en</strong>. Het opbouwwerkproject <strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong> ook.<br />
"De overlast op het Koxplein was vroeger groot", zegt opbouwwerkster Veerle Matthys. "Maar stilaan kunn<strong>en</strong> we<br />
sprek<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> verbetering. De voorbije zomermaand<strong>en</strong> bijvoorbeeld is er ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel pv opgemaakt." Via<br />
opbouwwerkers op het Koxplein tracht <strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong> contact te legg<strong>en</strong> met de kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun ouders. "We<br />
hebb<strong>en</strong> ondertuss<strong>en</strong> 75 adress<strong>en</strong> verzameld", vertelt Veerle. "Het Koxplein is duidelijk e<strong>en</strong> ontmoetingsplaats, maar<br />
er is niet g<strong>en</strong>oeg ruimte om te sport<strong>en</strong>. Daarom prober<strong>en</strong> we sam<strong>en</strong> met Marokkaanse vrijwilligers de kinder<strong>en</strong> te<br />
begeleid<strong>en</strong> naar sport- <strong>en</strong> spelaanbod in de buurt. Tijd<strong>en</strong>s huisbezoek<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> we de ouders informatie, <strong>en</strong> als er<br />
interesse is, vergezelt e<strong>en</strong> vrijwilliger de kinder<strong>en</strong> én de ouders naar de sportclub. Voor Belgische ouders is dit e<strong>en</strong><br />
normaal gegev<strong>en</strong>, maar deze allochtone ouders, die meestal e<strong>en</strong> heel moeilijke gezinssituatie k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> nood<br />
aan die begeleiding. Maar we verwacht<strong>en</strong> van h<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> duidelijk <strong>en</strong>gagem<strong>en</strong>t. Sport <strong>en</strong> spel zijn e<strong>en</strong> mooi<br />
alternatief voor het rondhang<strong>en</strong> op straat, <strong>en</strong> door dat aan te reik<strong>en</strong>, krijg<strong>en</strong> we h<strong>en</strong> vertrouw<strong>en</strong>."<br />
© De Vlijt NV<br />
27-03-2004, p.10 hannes cattebeke<br />
Marokkaanse geme<strong>en</strong>schap wil sam<strong>en</strong> met stad antwerp<strong>en</strong> het tij<br />
ker<strong>en</strong><br />
Het was de meeste waarnemers wo<strong>en</strong>sdag al opgevall<strong>en</strong>. Voor, tijd<strong>en</strong>s <strong>en</strong> na de manifestatie van de<br />
Arabisch-Europese Liga (AEL) teg<strong>en</strong> de moord<strong>en</strong>aars van Hamas-leider sjeik Yassin verliep alles<br />
bijzonder rustig. De weinige jonge heethoofd<strong>en</strong> die toch amok wild<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>, stoott<strong>en</strong> op jonge <strong>en</strong><br />
oudere volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> die h<strong>en</strong> tot bedar<strong>en</strong> bracht<strong>en</strong>. Zij raadd<strong>en</strong> de AEL-sympathisant<strong>en</strong> aan om na<br />
afloop snel huiswaarts te ker<strong>en</strong> <strong>en</strong> niet op straat te blijv<strong>en</strong> hang<strong>en</strong>. Nochtans beschouwt de vzw<br />
<strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong> 'rell<strong>en</strong>begeleiding' niet als e<strong>en</strong> van haar tak<strong>en</strong>.<br />
Brussel<br />
Eig<strong>en</strong> berichgeving<br />
Hannes Cattebeke<br />
Het sam<strong>en</strong>werkingsverband tuss<strong>en</strong> het Antwerpse opbouwwerk Riso <strong>en</strong> vzw De Acht was de stuw<strong>en</strong>de kracht achter<br />
de tuss<strong>en</strong>komst op de AEL-manifestatie. Medewerker Hassan Radi trok wo<strong>en</strong>sdag na het middaggebed met vijfti<strong>en</strong><br />
vrijwilligers naar de verschill<strong>en</strong>de moskeeën om andere volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> te ronsel<strong>en</strong>. Teg<strong>en</strong> twee uur hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
vijftigtal ouders zich opgesteld rond het Kerkplein in Borgerhout.
"De opkomst voor de manifestatie was uiteindelijk heel mager", zegt Els Hauser van De Acht. Alles verliep ook relatief<br />
rustig. "Maar we wild<strong>en</strong> het positieve opbouwwerk van de afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> niet lat<strong>en</strong> doorkruis<strong>en</strong> door de AEL."<br />
<strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong> tracht vooral het vrijetijdsaanbod voor jonger<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> zev<strong>en</strong> <strong>en</strong> veerti<strong>en</strong> jaar uit te breid<strong>en</strong>.<br />
"De meeste 'witte' sportclubs ton<strong>en</strong> al e<strong>en</strong> grote op<strong>en</strong>heid voor allochton<strong>en</strong>, maar de doorstroming kan nog<br />
verbeter<strong>en</strong>", stelt Hauser. Speciale aandacht gaat daarbij naar jonger<strong>en</strong> met gedragsproblem<strong>en</strong> op de stadspleintjes.<br />
Ook voor zij die kamp<strong>en</strong> met taal- of leerproblem<strong>en</strong> op school zijn er extra activiteit<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> omgevingsanalyse van e<strong>en</strong> aantal jar<strong>en</strong> geled<strong>en</strong> bracht aan het licht dat er e<strong>en</strong> groot probleem was met de<br />
rondhang<strong>en</strong>de jonger<strong>en</strong> in sommige Antwerpse wijk<strong>en</strong>. "We hebb<strong>en</strong> ons to<strong>en</strong> vastberad<strong>en</strong> voorg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> om niet<br />
nog e<strong>en</strong> g<strong>en</strong>eratie verlor<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> gaan." Sindsdi<strong>en</strong> organiseerde <strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong> al twee keer de<br />
Koxpleinfeest<strong>en</strong> met veel aandacht voor de jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> war<strong>en</strong> er ook verschill<strong>en</strong>de oppoetsacties in sam<strong>en</strong>werking<br />
met de Marokkaanse geme<strong>en</strong>schap. Veel ouders war<strong>en</strong> bezorgd dat er zich wo<strong>en</strong>sdag weer onregelmatighed<strong>en</strong><br />
zoud<strong>en</strong> voordo<strong>en</strong> waarbij hun kinder<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> zijn. "Scholier<strong>en</strong> van twaalf jaar zijn heel vatbaar voor de<br />
slogans van de AEL. De liga had zich meester gemaakt van de voedingsbodem voor de rell<strong>en</strong> van Borgerhout vorig<br />
jaar", zegt Hauser.<br />
Maar op basis van de positieve acties tijd<strong>en</strong>s de afgelop<strong>en</strong> twee jaar m<strong>en</strong><strong>en</strong> de Marokkaanse ouders dat ze het tij<br />
kunn<strong>en</strong> ker<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> goed uitgebouwd netwerk van Marokkaanse vrijwilligers wil haar verantwoordelijkheid niet uit de<br />
weg gaan. De ouders zijn bereid om sam<strong>en</strong> met de stad de voedingsbodem weg te nem<strong>en</strong>. "Wij hebb<strong>en</strong> getoond dat<br />
het signaal van burgemeester Patrick Janss<strong>en</strong>s (SP.A) niet in dovemansor<strong>en</strong> is gevall<strong>en</strong>. Hij heeft vorig jaar lat<strong>en</strong><br />
verstaan dat hij ook op de ouders rek<strong>en</strong>t om de problem<strong>en</strong> aan te pakk<strong>en</strong>. We hop<strong>en</strong> dat het stadsbestuur nu ook<br />
haar duit in het zakje zal do<strong>en</strong>." De medewerkers van <strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong> verwacht<strong>en</strong> vooral dat de stad de<br />
werkloosheid <strong>en</strong> discriminatie op de arbeidsmarkt zal aanpakk<strong>en</strong>. Ook de leerachterstand van de kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
gebrek aan sport- <strong>en</strong> speelplein<strong>en</strong> baart de Marokkaanse geme<strong>en</strong>schap zorg<strong>en</strong>.<br />
In Borgerhout do<strong>en</strong> vrijwilligers er alles aan om de voedingsbodem van de Arabisch-Europese Liga weg te nem<strong>en</strong><br />
© Uitgeverij De Morg<strong>en</strong> NV<br />
n<br />
26-03-2004, p.21 26-03-2004, p.21<br />
"Neem onze problem<strong>en</strong> ernstig"<br />
"Neem<br />
Ruim vijftig Marokkaanse ouders <strong>en</strong> jongvolwass<strong>en</strong><strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> zich wo<strong>en</strong>sdag tijd<strong>en</strong>s de AEL-betoging<br />
onder de jonger<strong>en</strong> gem<strong>en</strong>gd. "Wij hebb<strong>en</strong> dat gedaan uit vrees voor nieuwe rell<strong>en</strong> <strong>en</strong> omdat we bezorgd<br />
zijn om onze kinder<strong>en</strong>, die zich gemakkelijk lat<strong>en</strong> beïnvloed<strong>en</strong>", zegt Mohamed (56), vader van zes<br />
kinder<strong>en</strong>.<br />
Marokkaanse ouders richt<strong>en</strong> oproep tot burgemeester<br />
Ruim vij<br />
onder de<br />
zijn om<br />
kinder<strong>en</strong><br />
Marokk<br />
Borgerhout<br />
Borgerh<br />
Mohamed: "Wij hebb<strong>en</strong> onze verantwoordelijkheid g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Nu is het aan de burgemeester om te lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> dat hij<br />
de problem<strong>en</strong> van Borgerhout serieus neemt."<br />
Het initiatief om ouders te mobiliser<strong>en</strong>, kwam vanuit het project <strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong> vzw<br />
De Acht <strong>en</strong> buurt- <strong>en</strong> opbouwwerk Riso. "De voorbije twee jaar hebb<strong>en</strong> we goede contact<strong>en</strong> opgebouwd met e<strong>en</strong><br />
aantal ouders", zegt medewerker Hassan Radi. "Sam<strong>en</strong> met h<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> we beslist dat we iets moest<strong>en</strong> do<strong>en</strong> om te<br />
vermijd<strong>en</strong> dat de betoging uit de hand zou lop<strong>en</strong>. Met e<strong>en</strong> 15-tal m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zijn we na het middaggebed naar de<br />
moskeeën getrokk<strong>en</strong> om andere ouders te vrag<strong>en</strong> mee te gaan."<br />
Nog voor de betoging hadd<strong>en</strong> de vaders zich opgesteld aan de overkant van het plein waar de AEL stond.<br />
"Wij distanciër<strong>en</strong> ons volledig van de AEL", zegt Massin (27). "Haar leiding spreekt in naam van de Marokkaanse<br />
geme<strong>en</strong>schap, <strong>en</strong> dat recht heeft ze niet. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> is het verkeerd jonge kinder<strong>en</strong> van 10 à 12 jaar te gebruik<strong>en</strong><br />
voor dit soort acties. Zij zijn te jong om te realiser<strong>en</strong> waar ze mee bezig zijn."<br />
Geroezemoes<br />
To<strong>en</strong> er aan het eind van de betoging geroezemoes ontstond, hebb<strong>en</strong> de vaders zich opnieuw onder de jonger<strong>en</strong><br />
gem<strong>en</strong>gd. "Elk heeft e<strong>en</strong> drietal jonger<strong>en</strong> aangesprok<strong>en</strong> <strong>en</strong> h<strong>en</strong> gevraagd rustig naar huis te gaan", zegt Hassan nog.<br />
"Daar werd goed op gereageerd. De ouders zijn dan ook bek<strong>en</strong>de figur<strong>en</strong> in Borgerhout."<br />
Mohamed<br />
de proble<br />
Het initia<br />
De Acht<br />
aantal ou<br />
vermijde<br />
moskeeë<br />
Nog voor<br />
"Wij dist<br />
geme<strong>en</strong>s<br />
voor dit s<br />
Geroeze<br />
To<strong>en</strong> er a<br />
gem<strong>en</strong>gd<br />
"Daar we<br />
"Na de vorige rell<strong>en</strong> heeft de burgemeester ons op onze verantwoordelijkheid gewez<strong>en</strong>", zegt Mohamed verder. "Nu "Na de vo
zoud<strong>en</strong> wij van de burgemeester ook nieuws will<strong>en</strong> hor<strong>en</strong>. Wij wet<strong>en</strong> dat er overal in Antwerp<strong>en</strong> problem<strong>en</strong> zijn, maar<br />
in Borgerhout zijn ze groter. Wij vrag<strong>en</strong> de burgemeester onze problem<strong>en</strong> ernstig te nem<strong>en</strong>. De leerachterstand van<br />
onze kinder<strong>en</strong> bijvoorbeeld, of het gebrek aan sport- <strong>en</strong> speelplein<strong>en</strong> in de buurt, maar vooral de hoge werkloosheid.<br />
Wij zijn hier bijna dertig jaar <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> het gevoel dat we niet meer vooruitgerak<strong>en</strong>. En dat wet<strong>en</strong> onze kinder<strong>en</strong><br />
ook."<br />
© De Vlijt NV<br />
zoud<strong>en</strong> w<br />
in Borger<br />
onze kind<br />
Wij zijn h<br />
ook."<br />
© De Vlijt<br />
23-12-2003, p.13 Karin VANHEUSDEN<br />
"Wij zijn ge<strong>en</strong> profiteurs die hier kom<strong>en</strong> meeg<strong>en</strong>iet<strong>en</strong>"<br />
W ij zijn ge<strong>en</strong> profiteurs die hun land hebb<strong>en</strong> verlat<strong>en</strong> om hier te kom<strong>en</strong> meeg<strong>en</strong>iet<strong>en</strong> van jullie luxe",<br />
zegt Hakim Nawabi (42), e<strong>en</strong> Afghaanse doctor in de recht<strong>en</strong>, die nu in wijkc<strong>en</strong>trum De Shelter in<br />
Borgerhout werkt. "Ik had e<strong>en</strong> goed lev<strong>en</strong> in Kaboel, maar ik heb alles moet<strong>en</strong> verkop<strong>en</strong>, ik heb mijn<br />
familie <strong>en</strong> mijn land moet<strong>en</strong> achterlat<strong>en</strong> omdat de Taliban mij wild<strong>en</strong> vermoord<strong>en</strong>." In december 2000<br />
strandd<strong>en</strong> Hakim <strong>en</strong> zijn hoogzwangere vrouw Lema na e<strong>en</strong> uitputt<strong>en</strong>de reis, via Pakistan, Rusland <strong>en</strong><br />
B<strong>en</strong>in, in Zav<strong>en</strong>tem. Drie jaar later huppelt de kleine Mina vrolijk rond in het sobere flatje van Hakim <strong>en</strong><br />
Lema. "Wij zijn nu redelijk gelukkig omdat Hakim dit jaar werk heeft gevond<strong>en</strong> <strong>en</strong> wij ge<strong>en</strong> steun meer<br />
nodig hebb<strong>en</strong> van het OCMW", zegt Lema (28). Maar zolang wij niet erk<strong>en</strong>d zijn als politieke<br />
vluchteling<strong>en</strong> kan elke dag opnieuw e<strong>en</strong> nachtmerrie word<strong>en</strong>."<br />
Deurne, Borgerhout<br />
"Ik b<strong>en</strong> naar school geweest", vertelt Mina me opgewond<strong>en</strong> als ik het appartem<strong>en</strong>t van Hakim <strong>en</strong> Lema binn<strong>en</strong>stap.<br />
"Veel gespeeld", ratelt ze verder, terwijl ze snel wat speelgoed te voorschijn tovert. Mina is e<strong>en</strong> vrolijke kleuter van<br />
bijna drie jaar. To<strong>en</strong> zij nog veilig in de buik van mama zat, werd papa Hakim in zijn huis in Kaboel gearresteerd <strong>en</strong><br />
meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> door de Taliban. Wek<strong>en</strong>lang heeft hij opgeslot<strong>en</strong> gezet<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> donkere, muffe kelder. "Ik was ge<strong>en</strong><br />
m<strong>en</strong>s meer", vertelt Hakim over die periode.<br />
Ik b<strong>en</strong> geslag<strong>en</strong>, vernederd <strong>en</strong> bedreigd. Ik leefde met het besef dat ik elke dag kon word<strong>en</strong> afgemaakt, <strong>en</strong> dat ik<br />
misschi<strong>en</strong> nooit mijn kind zou kunn<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>."<br />
Vrederechter<br />
In het Afghanistan van presid<strong>en</strong>t Najibullah was Hakim e<strong>en</strong> hoge piet. Na e<strong>en</strong> carrière als wet<strong>en</strong>schappelijk<br />
medewerker aan het ministerie van Justitie, als vrederechter <strong>en</strong> als doc<strong>en</strong>t aan de universiteit van Kaboel, werd<br />
Hakim door de presid<strong>en</strong>t zelf gepromoveerd tot secretaris van de Grondwettelijke Raad, vergelijkbaar met de Raad<br />
van State hier. "Dat was de mooiste periode in mijn lev<strong>en</strong>", zegt hij. "Ik had zolang geïnvesteerd in mijn studies, <strong>en</strong><br />
eindelijk kon ik iets do<strong>en</strong> voor mijn volk <strong>en</strong> voor mijn land. We kek<strong>en</strong> erop toe dat de wetgeving conform de grondwet<br />
was <strong>en</strong> we gav<strong>en</strong> advies aan ministers <strong>en</strong> aan de presid<strong>en</strong>t."<br />
In 1992 is de regering van Najibullah gevall<strong>en</strong> <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> de moedjahedi<strong>en</strong> de macht overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. "To<strong>en</strong> is de<br />
tragedie in mijn land begonn<strong>en</strong>", zegt Hakim. "Vanaf dat mom<strong>en</strong>t werd het op<strong>en</strong>bare lev<strong>en</strong> volledig beheerst <strong>en</strong><br />
gecontroleerd door de corruptie van de moedjahedi<strong>en</strong>. Voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zoals ik, die gestudeerd hadd<strong>en</strong>, was er ge<strong>en</strong><br />
plaats meer, integ<strong>en</strong>deel, ze werd<strong>en</strong> vervolgd. Ik heb me daarom teruggetrokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> ik heb me vooral beziggehoud<strong>en</strong><br />
met lesgev<strong>en</strong> aan kinder<strong>en</strong> uit de buurt. Vier jaar later is de situatie nog extremer geword<strong>en</strong> met de komst van de<br />
Taliban. Vanaf to<strong>en</strong> heb ik ondergedok<strong>en</strong> geleefd, want als intellectueel stond ik gebrandmerkt als de grote vijand."<br />
Ook Lema, die in e<strong>en</strong> ander district van Kaboel woonde, heeft vanaf het mom<strong>en</strong>t dat de moedjahedi<strong>en</strong> de macht<br />
hebb<strong>en</strong> overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, in angst geleefd. "Elke dag werd er geschot<strong>en</strong>, elke dag viel<strong>en</strong> er dod<strong>en</strong>", vertelt ze. "Omdat<br />
de moedjahedi<strong>en</strong> <strong>en</strong> later ook de Taliban het vooral op vrouw<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> gemunt, besloot mijn vader naar Pakistan te<br />
vlucht<strong>en</strong>." Hakim <strong>en</strong> Lema, die elkaar hadd<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> voor de problem<strong>en</strong> begonn<strong>en</strong>, zijn in 1999 getrouwd. In<br />
augustus 2000, Lema was <strong>en</strong>kele maand<strong>en</strong> zwanger, werd Hakim door de Taliban gearresteerd.<br />
Net voor de kerstdag<strong>en</strong> zijn jullie in Antwerp<strong>en</strong> aangekom<strong>en</strong>. Wat heeft jullie do<strong>en</strong> besluit<strong>en</strong> Afghanistan effectief te<br />
verlat<strong>en</strong>?<br />
Hakim: Mijn broer is er sam<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> van mijn beste vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> in geslaagd me voor 4.000 dollar vrij te kop<strong>en</strong>. De<br />
Taliban hebb<strong>en</strong> me lat<strong>en</strong> gaan, maar met de duidelijke boodschap dat ik zou word<strong>en</strong> gedood als ik zou word<strong>en</strong><br />
teruggevond<strong>en</strong>. Mijn lang gekoesterde droom om e<strong>en</strong> belangrijke rol te kunn<strong>en</strong> vervull<strong>en</strong> in de opbouw van mijn<br />
land, was ope<strong>en</strong>s niet meer van toepassing. Als je e<strong>en</strong>s die doodsangst in je hart hebt gevoeld, ga je anders d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>.<br />
Ik had e<strong>en</strong> vrouw, <strong>en</strong> er was e<strong>en</strong> kindje op komst, ik zou <strong>en</strong> moest h<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong>. Sinds mijn twintigste had ik geld
verdi<strong>en</strong>d, <strong>en</strong> ik had niet zo slecht geboerd. We woond<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> mooi huis, we hadd<strong>en</strong> alles. Om de<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>smokkelaar te kunn<strong>en</strong> betal<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> we schuld<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>, die we achteraf hebb<strong>en</strong> terugbetaald<br />
door ons huis te verkop<strong>en</strong>. Voor 24.000 dollar heeft hij ons twee vliegtuigtickets <strong>en</strong> twee nieuwe id<strong>en</strong>titeit<strong>en</strong> bezorgd.<br />
Lema heette voortaan Natasja, <strong>en</strong> ik was Alexander, we kreg<strong>en</strong> allebei e<strong>en</strong> Litouws paspoort. Zonder bagage, zonder<br />
geld zijn we op het vliegtuig gestapt. Maar we hadd<strong>en</strong> elkaar, <strong>en</strong> we wild<strong>en</strong> dat ons kindje in e<strong>en</strong> veilige omgeving zou<br />
word<strong>en</strong> gebor<strong>en</strong>.<br />
Jullie eindbestemming zou D<strong>en</strong>emark<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, waar e<strong>en</strong> zus van Lema woont, maar jullie liep<strong>en</strong> in Zav<strong>en</strong>tem<br />
teg<strong>en</strong> de lamp.<br />
Lema: Onze papier<strong>en</strong> war<strong>en</strong> vals <strong>en</strong> we kreg<strong>en</strong> de keuze: asiel aanvrag<strong>en</strong> of terugker<strong>en</strong>. Het was vrijdag <strong>en</strong> we<br />
werd<strong>en</strong> ondergebracht in het transitc<strong>en</strong>trum 127bis in Zav<strong>en</strong>tem. Dat was de hel. Ik was zev<strong>en</strong> maand<strong>en</strong> zwanger,<br />
<strong>en</strong> ik had Hakim nodig, maar ik mocht niet bij hem blijv<strong>en</strong>. Ik moest in e<strong>en</strong> kamer bij twintig andere vrouw<strong>en</strong> slap<strong>en</strong>.<br />
Ik was angstig, dacht dat ze mijn man in de gevang<strong>en</strong>is hadd<strong>en</strong> gestopt, ik werd ziek, ik was zo bang voor het kindje<br />
in mijn buik.<br />
Hakim: Enkele dag<strong>en</strong> later werd onze asielaanvraag ontvankelijk verklaard <strong>en</strong> werd<strong>en</strong> we doorverwez<strong>en</strong> naar het<br />
OCMW van Wijnegem.<br />
Jullie kwam<strong>en</strong> terecht in e<strong>en</strong> hotel in de Antwerpse Provinciestraat.<br />
Hakim: Onze eerste k<strong>en</strong>nismaking met Antwerp<strong>en</strong> was het New International Youth Hotel in de Provinciestraat. Daar<br />
hebb<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> maand geleefd. De m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> war<strong>en</strong> heel vri<strong>en</strong>delijk, maar we voeld<strong>en</strong> ons verschrikkelijk slecht. We<br />
hadd<strong>en</strong> niets, helemaal niets. Ge<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> spull<strong>en</strong>, ge<strong>en</strong> kler<strong>en</strong>, amper geld om te et<strong>en</strong>,... Na e<strong>en</strong> maand zijn we via<br />
het OCMW in e<strong>en</strong> appartem<strong>en</strong>t in Wijnegem terechtgekom<strong>en</strong>. En we war<strong>en</strong> blij, want de stap van de hotelkamer naar<br />
dat 'eig<strong>en</strong>' appartem<strong>en</strong>t was fantastisch...<br />
Lema: Het was e<strong>en</strong> koud, vochtig, ongezond appartem<strong>en</strong>t. Er stond e<strong>en</strong> oud bed, e<strong>en</strong> kapotte kast, <strong>en</strong> dat was het.<br />
We hadd<strong>en</strong> drie lepels <strong>en</strong> <strong>en</strong>kele kapotte pann<strong>en</strong>, waarin ik niet kon kok<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> maand later is Mina gebor<strong>en</strong>, <strong>en</strong> jullie zett<strong>en</strong> jullie eerste stapp<strong>en</strong> in het Antwerpse lev<strong>en</strong>...<br />
(Lange stilte)<br />
Hakim: We hadd<strong>en</strong> echt niets,... zelfs ge<strong>en</strong> kleedjes voor Mina. Ik heb haar, gewikkeld in dek<strong>en</strong>tjes van het<br />
ziek<strong>en</strong>huis, naar huis gebracht.<br />
Lema: Thuis, in Kaboel, had ik alles netjes voorbereid. Ik had e<strong>en</strong> kamertje voor haar ingericht, met e<strong>en</strong> mooi bedje,<br />
ik had zoveel mooie kleertjes gekocht. Maar die heb ik niet kunn<strong>en</strong> me<strong>en</strong>em<strong>en</strong>, we moest<strong>en</strong> zo snel weg. En hier had<br />
ik niets. Verschrikkelijk. Ik had het mij zo anders voorgesteld.<br />
Hakim: Het is héél moeilijk geweest, maar nu gaat het veel beter, nu zijn we gelukkig, hè Lema.<br />
Hoe heb je je weg in Antwerp<strong>en</strong> gemaakt, Hakim?<br />
Hakim: Ik b<strong>en</strong> onmiddellijk begonn<strong>en</strong> less<strong>en</strong> Nederlands te volg<strong>en</strong>. Heel int<strong>en</strong>sief, want ik wilde werk vind<strong>en</strong> om mijn<br />
gezin zelf te kunn<strong>en</strong> onderhoud<strong>en</strong>. We leefd<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> uitkering van het OCMW, maar dat was puur uit noodzaak. Ik<br />
heb altijd hard gewerkt, heb nooit hulp van iemand nodig gehad. We hebb<strong>en</strong> heel veel lieve m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>,<br />
echt waar, zonder h<strong>en</strong> war<strong>en</strong> we er niet geraakt. Maar jammer g<strong>en</strong>oeg hebb<strong>en</strong> wij ook heel veel racisme<br />
ondervond<strong>en</strong>. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die ons zag<strong>en</strong> als profiteurs, die dacht<strong>en</strong> dat we armoedzaaiers war<strong>en</strong> die hun arm land<br />
hadd<strong>en</strong> verlat<strong>en</strong> om hier van de luxe te kom<strong>en</strong> profiter<strong>en</strong>. Het is dan ook zo moeilijk om aan m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, die in het<br />
West<strong>en</strong> zijn opgevoed <strong>en</strong> opgegroeid, uit te legg<strong>en</strong> wat het is om vervolgd <strong>en</strong> bedreigd te word<strong>en</strong> omdat je anders<br />
d<strong>en</strong>kt <strong>en</strong> leeft dan deg<strong>en</strong><strong>en</strong> die de macht hebb<strong>en</strong>. Zo hebb<strong>en</strong> wij er elf maand<strong>en</strong> over gedaan om e<strong>en</strong> nieuw<br />
appartem<strong>en</strong>t te vind<strong>en</strong>. Wanneer ze hoord<strong>en</strong> dat we e<strong>en</strong> acc<strong>en</strong>t hadd<strong>en</strong>, gooid<strong>en</strong> ze de hoorn op de haak, ze wild<strong>en</strong><br />
zelfs onze uitleg niet hor<strong>en</strong>. "Wij verhur<strong>en</strong> niet aan vreemdeling<strong>en</strong>", we hebb<strong>en</strong> het 23 keer moet<strong>en</strong> hor<strong>en</strong> vooraleer<br />
we dit appartem<strong>en</strong>t mocht<strong>en</strong> hur<strong>en</strong>.<br />
Na <strong>en</strong>kele VDAB-opleiding<strong>en</strong>, zes maand<strong>en</strong> vrijwilligerswerk bij het Protestants Sociaal C<strong>en</strong>trum, heb je werk<br />
gevond<strong>en</strong>.<br />
Hakim: Dat is, na de geboorte van Mina, het mooiste dat me de jongste jar<strong>en</strong> is overkom<strong>en</strong>. Met hulp van collega's<br />
van het Protestants Sociaal C<strong>en</strong>trum b<strong>en</strong> ik in oktober vorig jaar beginn<strong>en</strong> te solliciter<strong>en</strong>. Vijf<strong>en</strong>dertig briev<strong>en</strong> heb ik<br />
geschrev<strong>en</strong>, de meeste zonder resultaat, tot het Antwerps minderhed<strong>en</strong>c<strong>en</strong>trum De Acht mij deze kans heeft<br />
gegev<strong>en</strong>. Ik werk in wijkc<strong>en</strong>trum De Shelter in Borgerhout, halftijds bij De Acht, halftijds bij het RISO. Als<br />
medewerker van het project <strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong> probeer ik de jonger<strong>en</strong> die overlast veroorzak<strong>en</strong> op het Koxplein <strong>en</strong><br />
omgeving op het juiste pad te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Ge<strong>en</strong> gemakkelijke job, maar ik zet me voor 100% in. Ik doe het graag, maar<br />
het is niet mijn droomjob. Veel liever zou ik internationaal recht docer<strong>en</strong>, maar mijn diploma's zijn mom<strong>en</strong>teel niet<br />
erk<strong>en</strong>d. Voor zo'n erk<strong>en</strong>ning moet ik e<strong>en</strong> groot dossier sam<strong>en</strong>stell<strong>en</strong>, maar daarvoor heb ik de tijd nog niet gehad.<br />
Mijn eerste zorg is mijn gezin, Lema <strong>en</strong> Mina.<br />
En jij, Lema, hoe heb jij het aangepakt?<br />
Lema: To<strong>en</strong> Lema zes maand<strong>en</strong> was, heb ik haar naar e<strong>en</strong> kribbe gebracht. Vanaf dan b<strong>en</strong> ik int<strong>en</strong>sief Nederlandse<br />
less<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong> te volg<strong>en</strong> aan de Ufsia. Ik heb ook verscheid<strong>en</strong>e VDAB-opleiding<strong>en</strong> gevolgd, zoals dactylo,<br />
computerless<strong>en</strong> <strong>en</strong> kinderverzorging. Nu bereid ik me voor om e<strong>en</strong> opleiding informatica te volg<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong>
Antwerpse hogeschool. Ik wil dolgraag gaan werk<strong>en</strong>, <strong>en</strong> ik hoop dat ik hier ooit e<strong>en</strong> goede job kan vind<strong>en</strong>. Ik hoop ook<br />
dat ik de kans krijg om daarin te slag<strong>en</strong>. Ik b<strong>en</strong> hier gelukkig, maar wij ondervind<strong>en</strong> nog vaak vooroordel<strong>en</strong>. Ik weet<br />
dat Belg<strong>en</strong> zich gekwetst voel<strong>en</strong> wanneer ze, vaak onterecht, als racist<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bestempeld. Maar ik vraag me af<br />
of ze wel beseff<strong>en</strong> hoe moeilijk het is om als 'vreemdeling' teg<strong>en</strong> die vooroordel<strong>en</strong> op te boks<strong>en</strong>. Die afkeuring omdat<br />
we 'vreemdeling<strong>en</strong>' zijn, zit soms in zo'n kleine ding<strong>en</strong>. Laatst ging<strong>en</strong> we met Mina naar sinterklaas in het Wijnegem<br />
Shopping C<strong>en</strong>ter, omdat we will<strong>en</strong> dat Mina de feest<strong>en</strong> van hier leert k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. We hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> uur op sinterklaas<br />
gewacht, maar we vond<strong>en</strong> het leuk omdat hij met elk kind e<strong>en</strong> babbeltje maakte, Mina was zo opgewond<strong>en</strong>. Maar<br />
to<strong>en</strong> Mina aan de beurt kwam, werd sinterklaas e<strong>en</strong> beetje onw<strong>en</strong>nig, hij zei dat haar haarband beautiful was, <strong>en</strong> het<br />
gesprek was afgelop<strong>en</strong>, het had amper 15 second<strong>en</strong> geduurd. Hij vroeg niet of ze braaf was geweest, wat ze van de<br />
Sint wilde, hij vergat haar zelfs e<strong>en</strong> hand te gev<strong>en</strong>. Mina heeft er niks van gemerkt, maar zal dat over <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong><br />
nog zo zijn?<br />
"Met kerst verlang<strong>en</strong> wij nog meer naar de familie"<br />
DEURNE - Hakim <strong>en</strong> Lema zijn moslims, maar hebb<strong>en</strong> respect voor alle m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, voor elk geloof. "Er bestaan ge<strong>en</strong><br />
goede of slechte godsdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong>, wel verschill<strong>en</strong>de weg<strong>en</strong> naar God", zegt Hakim. "En ze zijn allemaal ev<strong>en</strong>waardig."<br />
De kerstdag<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> voor h<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> speciale betek<strong>en</strong>is, maar ze gaan ook niet zomaar voorbij.<br />
Wat doe je met de feestdag<strong>en</strong>?<br />
Hakim: Ik b<strong>en</strong> twee dag<strong>en</strong> vrij, dus kan ik zalig met mijn vrouw <strong>en</strong> mijn dochtertje thuis zijn. Dat alle<strong>en</strong> al is voor mij<br />
e<strong>en</strong> feest.<br />
Lema: Voor onze bur<strong>en</strong> is het feest, <strong>en</strong> dat vind ik fijn, maar tegelijk d<strong>en</strong>k ik nog meer aan mijn familie in<br />
Afghanistan. Wij zijn maar met zijn drietjes, <strong>en</strong> vooral voor Mina vind ik het jammer dat zij haar opa of oma niet k<strong>en</strong>t.<br />
Ze beseft zelfs niet wat dat is, grootouders. En omdat we nog niet erk<strong>en</strong>d zijn als politieke vluchteling<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> we<br />
ook in Europa niet reiz<strong>en</strong>. We hebb<strong>en</strong> familie in Hamburg <strong>en</strong> mijn zus woont in D<strong>en</strong>emark<strong>en</strong>,... Het zou fantastisch<br />
zijn, als we h<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> bezoek<strong>en</strong>.<br />
Wie was de belangrijkste figuur van 2003?<br />
Hakim: In positieve zin Mosjda <strong>en</strong> Hassan, e<strong>en</strong> Iraans koppel dat ons <strong>en</strong>orm heeft gesteund. Zij zijn onze beste<br />
vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, zij zijn als familie geword<strong>en</strong>. In negatieve zin mijnheer Pascal Smet (de voormalige commissaris-g<strong>en</strong>eraal<br />
voor de vluchteling<strong>en</strong>, nu Brussels staatssecretaris), want hij heeft onze vraag om erk<strong>en</strong>d te word<strong>en</strong> als<br />
vluchteling<strong>en</strong> onrechtvaardig behandeld. Hij heeft al onze hoop kapotgemaakt. Moet<strong>en</strong> wij terug naar e<strong>en</strong> land met<br />
e<strong>en</strong> regering van wie de grote meerderheid onbetrouwbaar is? Moet<strong>en</strong> wij terug naar e<strong>en</strong> land waar mijn lev<strong>en</strong> in<br />
gevaar is? Moet<strong>en</strong> wij terug naar e<strong>en</strong> land waar mijn dochter op 13-jarige leeftijd wordt uitgehuwelijkt aan e<strong>en</strong> man<br />
van 50?<br />
Wat was de belangrijkste gebeurt<strong>en</strong>is in 2003?<br />
Lema <strong>en</strong> Hakim (sam<strong>en</strong>): Dat Hakim werk heeft gevond<strong>en</strong>, is het tofste dat ons dit jaar is overkom<strong>en</strong>. Feit dat we<br />
helemaal op eig<strong>en</strong> b<strong>en</strong><strong>en</strong> staan, is voor ons alledrie bijzonder belangrijk.<br />
Wat hop<strong>en</strong> jullie voor 2004?<br />
Hakim: We hebb<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de negatieve beslissing over onze aanvraag tot erk<strong>en</strong>ning beroep aangetek<strong>en</strong>d bij de Vaste<br />
Beroepscommissie. Nu wacht<strong>en</strong> we op e<strong>en</strong> uitnodiging om ons dossier te gaan verdedig<strong>en</strong>. We wet<strong>en</strong> dat slechts 10%<br />
alsnog wordt erk<strong>en</strong>d, maar toch hop<strong>en</strong> we op e<strong>en</strong> goede afloop. Hoewel ik het niet de ideale manier vind, begrijp ik<br />
heel goed de wanhoop van de Afghan<strong>en</strong> die afgelop<strong>en</strong> zomer in de kerk in Els<strong>en</strong>e in hongerstaking zijn gegaan.<br />
Bewer<strong>en</strong> dat dat chanteurs war<strong>en</strong>, is onzin. Human Rights Watch, Amnesty International <strong>en</strong> nog 89 andere ngo's<br />
bericht<strong>en</strong> geregeld over de p<strong>en</strong>ibele situatie in Afghanistan.<br />
Lema: Wij wacht<strong>en</strong> al drie jaar op erk<strong>en</strong>ning <strong>en</strong> die onzekerheid is eig<strong>en</strong>lijk nog het zwaarst om te drag<strong>en</strong>. Wat als<br />
we geweigerd word<strong>en</strong>? Dan verliest Hakim zijn werkvergunning, <strong>en</strong> dan? We kunn<strong>en</strong> niet terug! En wat zou er met<br />
Mina gebeur<strong>en</strong>? Niemand kan ons de garantie gev<strong>en</strong> dat we in Afghanistan veilig kunn<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>.<br />
Will<strong>en</strong> jullie nog ooit terug naar Kaboel?<br />
Lema: Ja, wij houd<strong>en</strong> heel veel van ons land, <strong>en</strong> wij hop<strong>en</strong> dat de situatie zal verander<strong>en</strong>, maar veel hoop op e<strong>en</strong><br />
snelle verbetering hebb<strong>en</strong> we eerlijk gezegd niet. Dus ler<strong>en</strong> wij van Antwerp<strong>en</strong> houd<strong>en</strong>, want hier zijn heel veel lieve,<br />
warme m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />
Hakim: Ik voel mij met al mijn capaciteit<strong>en</strong> verantwoordelijk om Afghanistan weer mee te help<strong>en</strong> opbouw<strong>en</strong>. Maar<br />
zolang er één fundam<strong>en</strong>talist in de regering zit, kan ik niet teruggaan.<br />
Marc Brys, trainer van Germinal Beerschot.<br />
© De Vlijt NV
21-11-2003, p.14 Kurt TUERLINCKX<br />
Niet zeur<strong>en</strong>, maar doén!<br />
ANTWERPEN - Ruim 200 vrijwilligers krijg<strong>en</strong> vandaag e<strong>en</strong> warme ontvangst op het Antwerpse<br />
stadhuis. E<strong>en</strong> bedankje voor hun vrijwel dagelijkse inzet via buurt- <strong>en</strong> opbouwwerk. De geselecteerde<br />
groep is slechts e<strong>en</strong> fractie van de honderd<strong>en</strong> vrijwilligers die deze stad leefbaarder will<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. De<br />
ontvangst kadert in het 20-jarig bestaan van RISO, e<strong>en</strong> vzw die het buurtwerk uitvoert <strong>en</strong> coördineert<br />
in ti<strong>en</strong> wijk<strong>en</strong> in Antwerp<strong>en</strong>. Naast de vaste medewerkers doet RISO dagelijks beroep op vrijwilligers<br />
die e<strong>en</strong> handje toestek<strong>en</strong> bij bijvoorbeeld buurtmaaltijd<strong>en</strong>, lesgev<strong>en</strong> of het organiser<strong>en</strong> van feestjes.<br />
Als eerbetoon aan die vele Antwerp<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> die niet zeur<strong>en</strong>, maar doén, haalt Gazet van Antwerp<strong>en</strong> de<br />
vrijwiliggers uit drie uite<strong>en</strong>lop<strong>en</strong>de Antwerpse wijk<strong>en</strong> ev<strong>en</strong> voor het voetlicht.<br />
Antwerpse vrijwilligers van buurt- <strong>en</strong> opbouwwerk in de bloemetjes gezet<br />
Deurne-Noord<br />
"Je voelt échte vri<strong>en</strong>dschap"<br />
Jos (bijna 72) <strong>en</strong> Louisa (één dag ouder) vertoev<strong>en</strong> sinds hun verhuis van Brasschaat naar Antwerp<strong>en</strong> regelmatig in<br />
het buurtc<strong>en</strong>trum aan De Lakbors. "Ik verzorg mee de buurtmaaltijd<strong>en</strong> op donderdag, maar sta ook klaar om andere<br />
activiteit<strong>en</strong> te organiser<strong>en</strong>. Wo<strong>en</strong>sdag kom<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> snackje et<strong>en</strong>, of zelf bereid<strong>en</strong>. Vandaag zijn dat smouteboll<strong>en</strong>.<br />
Dat is gezellig. En dan lekker nababbel<strong>en</strong>. Er komt zo'n 30-tal m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> et<strong>en</strong>. Meer kunn<strong>en</strong> we ook niet kwijt. We<br />
hebb<strong>en</strong> echt e<strong>en</strong> grotere ruimte nodig", zegt Louisa met veel overtuiging.<br />
Teamcoördinator Lut Schrev<strong>en</strong>s heeft haar zinn<strong>en</strong> gezet op e<strong>en</strong> leegstaand gebouw vlakbij. Daar kan Jos zich<br />
uitlev<strong>en</strong>. Hij is de klusjesman. Het houtwerk, de reclamepanel<strong>en</strong>, het herstell<strong>en</strong> van de fiets, e<strong>en</strong> cursus<br />
houtbewerking, het zijn kolfjes naar zijn hand. Maar ook de organisatie van e<strong>en</strong> fietstocht ziet hij wel zitt<strong>en</strong>. Sam<strong>en</strong><br />
met Vic (81) behoort hij tot 'anci<strong>en</strong>s', al zijn er ook veel jonger<strong>en</strong>, zoals Christel (24).<br />
Of zoals Hafida, die in de ondertuss<strong>en</strong> verdw<strong>en</strong><strong>en</strong> wijkgazet e<strong>en</strong> advert<strong>en</strong>tie las <strong>en</strong> naar het wijkc<strong>en</strong>trum stapte. Ze<br />
geeft nu les Nederlands aan anderstalig<strong>en</strong>. "Zij staan op de wachtlijst voor de officiële less<strong>en</strong>. Dat geeft me veel<br />
voldo<strong>en</strong>ing, je voelt hier échte vri<strong>en</strong>dschap."<br />
Antwerp<strong>en</strong>-Noord<br />
"Het is hier gewoon gezellig"<br />
In e<strong>en</strong> piepklein appartem<strong>en</strong>tje in het sociaal wooncomplex aan de Geelhandplaats in Antwerp<strong>en</strong>-Noord is er<br />
dinsdagnamiddag e<strong>en</strong> gezellig praatcafé. Hélène heeft vandaag alvast voor verse soep gezorgd. Het is e<strong>en</strong> van haar<br />
vrijwilligerstak<strong>en</strong>. "Ik vind het gezellig om elkaar te help<strong>en</strong>." E<strong>en</strong>voudig is het lev<strong>en</strong> hier niet. In de 176<br />
appartem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> won<strong>en</strong> zo'n 300 tot 400 m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, sam<strong>en</strong> goed voor e<strong>en</strong> 20-tal nationaliteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus flink wat<br />
taalproblem<strong>en</strong>. "Met gebar<strong>en</strong>taal kom je al e<strong>en</strong> heel eind", zegt Rudy. Hij was hier vroeger pleintoezichter <strong>en</strong> is de dj<br />
van di<strong>en</strong>st. Straks op<strong>en</strong>t hier e<strong>en</strong> taalappartem<strong>en</strong>t, waar anderstalig<strong>en</strong> hun Nederlands kunn<strong>en</strong> oef<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
Opbouwwerkster Veerle Beernaert probeert mee de leefbaarheid te verhog<strong>en</strong>. Daar zorgt Erik zeker voor. Hij noemt<br />
zich 'de creatieve' van de b<strong>en</strong>de. Heeft net e<strong>en</strong> heleboel plantjes gezet. Net als in de zomer. Dat gro<strong>en</strong> is tot<br />
verbazing van sommig<strong>en</strong> niet gesneuveld. "Ze moet<strong>en</strong> niet prober<strong>en</strong> eraan te kom<strong>en</strong>. Desnoods zet ik er elektriciteit<br />
op", zegt Erik. Hij praat vlot Frans kan zo goed opschiet<strong>en</strong> met de Marokkaanse vrouw<strong>en</strong>. Ook met de oudere<br />
g<strong>en</strong>eratie. Straks is er e<strong>en</strong> feest voor alle cultur<strong>en</strong>. Erik zorgt voor mutsjes met de kerst. En hij vraagt dring<strong>en</strong>d<br />
zwemless<strong>en</strong> voor mann<strong>en</strong>. "Waarom moet dat alle<strong>en</strong> voor vrouw<strong>en</strong> zijn?"<br />
Bavi, e<strong>en</strong> Ghanees met de Belgische nationaliteit, bewaakt de poort. Sam<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> Marokkaanse familie kijkt hij toe<br />
dat er ge<strong>en</strong> auto's op de binn<strong>en</strong>plaats kom<strong>en</strong>. En dat de kinder<strong>en</strong> om 22u binn<strong>en</strong> zijn.<br />
Borgerhout-Zuid<br />
"Je ontmoet nieuwe m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>"<br />
In buurtc<strong>en</strong>trum De Shelter lop<strong>en</strong> vrijwilligers af <strong>en</strong> aan. Ilse, bijvoorbeeld, die mee het beheer van het compostpark<br />
op zich neemt. "Ondertuss<strong>en</strong> b<strong>en</strong> ik nauwer bij de buurtwerking betrokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> vertoef ik bijna dagelijks in het<br />
c<strong>en</strong>trum. Voor de maaltijd of het gev<strong>en</strong> van computerles. Ik vind het heel boei<strong>en</strong>d. Je ontmoet m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> uit de buurt<br />
die je weinig of nooit zou zi<strong>en</strong> of k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, als je thuis zou blijv<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> merk je de inspanning<strong>en</strong> die m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
do<strong>en</strong> om vooruit te will<strong>en</strong>. Onder meer met computerless<strong>en</strong>, omdat ze hun kinder<strong>en</strong> will<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>."<br />
Hassan begeleidt het jonger<strong>en</strong>project '<strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong>'. Om de jonger<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> 8 <strong>en</strong> 14 jaar, die de rust op het
Koxplein verstoord<strong>en</strong> door pesterij<strong>en</strong> of vandalisme, beter te begeleid<strong>en</strong>. Khalid <strong>en</strong> Bougma zijn twee Marokkaanse<br />
mann<strong>en</strong> die als vrijwilliger meewerk<strong>en</strong>. Bougma wijst erop dat de eerste 'school' voor de kinder<strong>en</strong> hun thuis is, dat<br />
kinder<strong>en</strong> respect moet<strong>en</strong> opbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Hij gaat ook met de gezinn<strong>en</strong> prat<strong>en</strong>. Khalid is schaakdoc<strong>en</strong>t <strong>en</strong> geeft sam<strong>en</strong><br />
met de led<strong>en</strong> van de Belgische schaakclub les, ook aan de jonger<strong>en</strong>. Ze will<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vrijetijdsaanbod voor jonger<strong>en</strong><br />
creër<strong>en</strong>. Schak<strong>en</strong>, maar ook e<strong>en</strong> voetbalploegje. De vaders help<strong>en</strong> dan weer mee met het septemberfeest op het<br />
Koxplein. Het project wordt trouw<strong>en</strong>s uitgebreid, omdat de jonger<strong>en</strong> nu naar andere buurt<strong>en</strong> afzakk<strong>en</strong>, onder meer<br />
naar het Montgomeryplein<br />
© De Vlijt NV<br />
26-09-2003, p.13 Barbara DE MUL<br />
Probleemjonger<strong>en</strong>word<strong>en</strong> aangepakt<br />
Op het Koxplein in Borgerhout wordt zaterdag 27 september e<strong>en</strong> hele dag gefeest. Het is de tweede<br />
keer dat er e<strong>en</strong> buurtfeest plaatsvindt <strong>en</strong> deze keer zit het programma eivol. Het Koxplein k<strong>en</strong>t sinds<br />
<strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> ook het project '<strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zoon', dat de overlast door jonger<strong>en</strong> moet beperk<strong>en</strong>.<br />
Koxplein zet vaders in om overlast in bedwang te houd<strong>en</strong><br />
Borgerhout<br />
<strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> initiatief van het Antwerps opbouwwerk <strong>en</strong> minderhed<strong>en</strong>c<strong>en</strong>trum De Acht vzw. Els<br />
Haüser, Hassan El Radi <strong>en</strong> Hakim Nawabi zijn de stuw<strong>en</strong>de kracht<strong>en</strong> achter dit project, waarbij door sociale controle<br />
probleemjonger<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangepakt.<br />
"Het gaat vooral om allochtone jonger<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> 8 <strong>en</strong> 14 jaar, die zich op straat <strong>en</strong> op het plein lop<strong>en</strong> te vervel<strong>en</strong>. We<br />
krijg<strong>en</strong> signal<strong>en</strong> van de politie dat deze kinder<strong>en</strong> onrust schopp<strong>en</strong>. Daarom zoek<strong>en</strong> we naar e<strong>en</strong> structurele opvang,<br />
sam<strong>en</strong> met buurtbewoners: meer in het bijzonder schakel<strong>en</strong> we ouders, Belgische <strong>en</strong> allochtone vaders in. Vandaar<br />
de naam <strong>Mankracht</strong> & Zon<strong>en</strong>", aldus El Radi.<br />
"Het acc<strong>en</strong>t ligt teg<strong>en</strong>woordig inderdaad op de vaders", voegt hij er aan toe. "Ze zijn vaak zichtbaar opgelucht dat ze<br />
ook e<strong>en</strong>s hun verhaal kwijt kunn<strong>en</strong>. Lange tijd werd<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel moeders aangesprok<strong>en</strong> op hun<br />
opvoedingsverantwoordelijkheid, terwijl vaders in de kou blev<strong>en</strong> staan."<br />
"Ons werk is tweeledig", vervolgt zijn collega. "E<strong>en</strong> pleinconsul<strong>en</strong>t probeert e<strong>en</strong> vertrouw<strong>en</strong>srelatie op te bouw<strong>en</strong> met<br />
de jonger<strong>en</strong> <strong>en</strong> zoekt uit waar de problem<strong>en</strong> vandaan kom<strong>en</strong>. Oudere jonger<strong>en</strong> oef<strong>en</strong><strong>en</strong> veel invloed uit op deze<br />
kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> h<strong>en</strong> op het verkeerde pad br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Vervolg<strong>en</strong>s timmer<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> eind aan de weg door ouders<br />
te betrekk<strong>en</strong> bij de sociale controle. Het is belangrijk dat volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> de kinder<strong>en</strong> begrijp<strong>en</strong>."<br />
El Radi: "We will<strong>en</strong> het vrijetijdsaanbod toegankelijker mak<strong>en</strong>. We merk<strong>en</strong> dat heel wat ouders slecht geïnformeerd<br />
zijn over het aanbod. Sam<strong>en</strong> met de ouders bezoek<strong>en</strong> we dan <strong>en</strong>kele vrijetijds-c<strong>en</strong>tra. Deze informatie kunn<strong>en</strong> zij op<br />
hun beurt voortvertell<strong>en</strong> aan bur<strong>en</strong> <strong>en</strong> familie. We zoek<strong>en</strong> naar kanal<strong>en</strong> waarin deze kinder<strong>en</strong> hun <strong>en</strong>ergie kwijt<br />
kunn<strong>en</strong>, zoals bijvoorbeeld sport, maar ook andere activiteit<strong>en</strong>. Verder hop<strong>en</strong> we de negatieve gevoel<strong>en</strong>s, als zou er<br />
in Borgerhout nooit iets te belev<strong>en</strong> zijn, wegwerk<strong>en</strong> bij deze jonger<strong>en</strong>."<br />
Het buurtfeest vindt zaterdag 27 september plaats op het Koxplein in Borgerhout. Om 10u gev<strong>en</strong> de jong<strong>en</strong>s van de<br />
plaatselijke voetbalploeg de aftrap van de eerste van zes voetbalwedstrijd<strong>en</strong>. Omstreeks 15u begint het echte feest<br />
met e<strong>en</strong> optred<strong>en</strong> van La Esterella.<br />
Er wordt ook e<strong>en</strong> infobord voorgesteld dat e<strong>en</strong> overzicht geeft van de jeugdwerking in Oud-Borgerhout.<br />
© De Vlijt NV<br />
28-09-2002, p.21 PVdP
Bewoners van Koxpleinslaan hand<strong>en</strong> in elkaar<br />
Op het Koxplein in Borgerhout wordt zondag voor de eerste keer e<strong>en</strong> buurtfeest georganiseerd. Meer<br />
dan op andere plein<strong>en</strong> wordt het feest hier aangegrep<strong>en</strong> om de dialoog aan te zw<strong>en</strong>gel<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de<br />
buurtbewoners. Want het sam<strong>en</strong>lev<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>de cultur<strong>en</strong> verloopt stroef op het Koxplein.<br />
Red<strong>en</strong> voor de buurt om het probleem aan te pakk<strong>en</strong>.<br />
u Borgerhout<br />
Deze bekommernis leidde tot '<strong>Mankracht</strong> <strong>en</strong> Zon<strong>en</strong>', waarbij vaders hun kinder<strong>en</strong><br />
duidelijk mak<strong>en</strong> dat bijvoorbeeld het gooi<strong>en</strong> van kastanjes naar voorbijgangers niet kan. De deelnemers aan het<br />
project will<strong>en</strong> dat hun kinder<strong>en</strong> zich goed gedrag<strong>en</strong> op het plein, <strong>en</strong> verwacht<strong>en</strong> van de volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> dat ze zelf het<br />
voorbeeld gev<strong>en</strong>.<br />
Van de stad wordt verwacht dat e<strong>en</strong> oplossing wordt gevond<strong>en</strong> voor het tekort aan speelruimte voor de kinder<strong>en</strong>. De<br />
misdraging<strong>en</strong> van hun zon<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> de vaders zelf voor hun rek<strong>en</strong>ing. Het project, waaraan zowel autochton<strong>en</strong> als<br />
allochton<strong>en</strong> deelnem<strong>en</strong>, is rec<strong>en</strong>t gestart. Toch word<strong>en</strong> al kandidat<strong>en</strong> gezocht om op het nabijgeleg<strong>en</strong> Maarschalk<br />
Montgomeryplein hetzelfde te do<strong>en</strong>.<br />
In afwachting wordt zondag 29 september gefeest op het plein. Er zijn vanaf 13u optred<strong>en</strong>s gepland van onder meer<br />
het koor Musica Ad Nives, Jodour <strong>en</strong> Amuze. Verder staan straatanimatie <strong>en</strong> e<strong>en</strong> buurttal<strong>en</strong>t<strong>en</strong>bank op het<br />
programma.<br />
© De Vlijt NV