Wel of geen vergunning aanvragen? - DGA Software

Wel of geen vergunning
aanvragen?
Aangescherpte vakbekwaamheidseisen voor
pensioenadvisering door accountants
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
1

Inhoud
Voorwoord 3
1. Inleiding 5
2. Regelgeving in het kort 6
3. Overgangsregeling specifiek voor accountantskantoren
en actuariële bureaus 11
4. Wat moet een kantoor in de besluitvorming afwegen? 14
5. Welke opleidings- en permanente educatie eisen zijn er? 15
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
2

Voorwoord
Uit recente onderzoeken van de AFM is gebleken dat de kwaliteit van de pensioenadviezen
van de verschillende marktpartijen zeer matig is. Dit heeft er toe geleid dat
de wetgever de eisen voor wat betreft de vakbekwaamheid heeft aangescherpt. Pensioenadviseurs
die hier niet in mee willen gaan worden genoodzaakt om te stoppen.
Voor accountantskantoren is dit een mooie kans om de dienstverlening op dit gebied
in haar pakket op te nemen (of uit te breiden). Een accountantskantoor die pensioenadvisering
op een weloverwogen wijze in haar (strategisch) beleid opneemt en op een
betrouwbare, deskundige en met zorg omgeven wijze uitvoert, kan een belangrijke
meerwaarde leveren aan haar klanten 1 .
Deze brochure legt uit wat te doen als u wilt gaan bemiddelen of adviseren over
pensioenen. Gezien het toenemende belang van (pensioen)advisering in de mkbdienstverlening
van accountantskantoren is het belangrijk dat u een gefundeerde
keuze maakt op basis van onder andere de wettelijke eisen en het te voeren beleid.
In deze brochure wordt nader ingegaan op de wettelijke eisen rond bemiddelen en
pensioenadvisering in het algemeen en de aangescherpte eisen ten aanzien van
vakbekwaamheid in het bijzonder.
1 Naast de in het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft geregelde nieuwe vakbekwaamheidseisen voor
pensioenadvisering zijn deze eisen al in de wet opgenomen ten aanzien van advisering op gebieden als hypothecair krediet,
consumptief krediet, schade- en levensverzekeringen en volmacht.
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
3

De brochure is met name bedoeld voor accountantskantoren die werkzaam zijn in de
mkb-sector. Het beschrijft niet alle aspecten van pensioenadvisering, maar alleen die
aspecten die u op weg kunnen helpen naar de juiste beslissing voor uw kantoor.
Wel of geen vergunningaanvraag.
De AFM heeft een overgangsregeling uitgevaardigd voor onder andere accountantskantoren,
waardoor deze na vergunningverlening 6 maanden extra krijgen om aan de
vakbekwaamheidseisen te voldoen. Accountantskantoren die hiervan gebruik willen
maken moeten echter wel vóór 15 april 2012 een vergunning aanvragen.
Wij hopen dat deze brochure behulpzaam zal zijn in uw keuze voor het al dan niet
aanvragen van een vergunning.
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
4

01 | Inleiding
Uit onderzoek van de AFM is gebleken dat pensioenadvisering zeer matig scoort als
het gaat om de kwaliteit van de afgegeven adviezen. Veel adviseurs scoren volgens
de wettelijke normen een onvoldoende. Reden voor de wetgever om regelgeving en
toezicht te verbeteren. Met name de eisen ten aanzien van het aspect vakbekwaamheid
zijn onlangs aangescherpt en vragen speciale aandacht.
Deze brochure gaat in op die vakbekwaamheid. Dit nadat eerst de hoofdlijnen van
de regelgeving en de overgangsregeling zijn uiteengezet. Ook wordt stilgestaan bij
de afwegingen die kantoren moeten maken, alvorens zij een vergunning 2 bij de AFM
aanvragen voor het kunnen starten van een pensioenpraktijk. Een vraag die bij veel
kantoren leeft is of de huidige wijze van pensioenadvisering kan worden gecontinueerd
binnen de kaders van de vrijstellingsregeling. Of is het toch beter een vergunning
aan te vragen omdat grenzen snel in zicht komen waardoor mogelijk geen
volwaardig advies meer kan worden gegeven. Verder leven er vragen over de extra
kosten die de vergunning met zich meebrengt en de wijze waarop met de zorgplicht
moet worden omgegaan.
2 Vergunningen worden niet gegeven aan natuurlijke personen, maar aan entiteiten zoals BV’s, vof’s of eenmanszaken
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
5

02 | Regelgeving
in het kort
Wat wordt verstaan onder adviseren en bemiddelen?
Veel accountantskantoren hebben als kerntaak het voeren van administraties, het
samenstellen en controleren van jaarrekeningen en het verzorgen van belastingaangiften.
Advisering is een nevenactiviteit, maar wordt toch strategisch van steeds
groter belang. Advieswerk wordt vaak verricht op gebieden als inrichting van de
administratie en organisatie, strategie en beleid, automatisering en belastingen.
Maar ook het adviseren op het gebied van pensioenen (DGA en verzekerde regelingen
voor werknemers) en bemiddelen bij het afsluiten van verzekeringen komen regelmatig
voor. Voor het bemiddelen en adviseren in het kader van de Wet op het financieel
toezicht (Wft) (waaronder pensioenadvisering) is een vergunning vereist.
Onder adviseren en bemiddelen verstaat de Wft het volgende:
Definitie van adviseren volgens artikel 1.1 Wft:
a. Het in de uitoefening van een bedrijf of beroep aanbevelen van een of meer specifieke
financiële producten, met uitzondering van verzekeringen en financiële
instrumenten, aan een bepaalde consument; of
b. Het in de uitoefening van een bedrijf of beroep aanbevelen van een of meer specifieke
verzekeringen of van een of meer specifieke financiële instrumenten
aan een bepaalde cliënt;
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
6

Definitie van bemiddelen volgens artikel 1.1 Wft:
a. Alle werkzaamheden in de uitoefening van een beroep of bedrijf gericht op het als
tussenpersoon tot stand brengen van een overeenkomst inzake een ander financieel
product dan een financieel instrument, krediet of verzekering tussen een
consument of een aanbieder;
b. Alle werkzaamheden in de uitoefening van een beroep of bedrijf gericht op het als
tussenpersoon tot stand brengen van een overeenkomst inzake krediet tussen
een consument en een aanbieder of op het assisteren bij het beheer en de uitvoering
van een dergelijke overeenkomst; of
c. Alle werkzaamheden in de uitoefening van een beroep of bedrijf gericht op het
als tussenpersoon tot stand brengen van een verzekering tussen een cliënt en
een verzekeraar of op het assisteren bij het beheer en de uitvoering van een
verzekering.
Indien accountantskantoren adviseren en bemiddelen zoals in de Wft bedoeld, is een
vergunning nodig volgens artikel 2:75 Wft respectievelijk artikel 2:80 Wft. Vrijstelling
kan worden geregeld via artikel 2:79 Wft.
Artikel 2:75 Wft
1. Het is verboden in Nederland zonder een daartoe door de AFM verleende vergunning
te adviseren over andere financiële producten dan financiële instrumenten.
Artikel 2:79 Wft
1. Bij ministeriele regeling kan vrijstelling worden geregeld van artikel 2:75, eerste lid.
2. Bij ministeriele regeling kan geheel of gedeeltelijk vrijstelling worden geregeld van
artikel 2:78, eerste lid.
Wat houdt de vrijstellingsregeling in?
De wetgever heeft de mogelijkheid opengelaten om, indien toch op incidentele of
meer algemene basis geadviseerd wordt, gebruik te maken van de vrijstellingsregeling.
Indien strikt voldaan wordt aan alle voorwaarden van de vrijstellingsregeling is
geen vergunning nodig. De Wft verwijst hiervoor naar de Vrijstellingsregeling Wft.
Ook accountantskantoren maken gebruik van deze regeling. Voor accountantskantoren
gaat het hierbij vooral om artikel 5 lid 1f en lid 2 (adviseurs).
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
7

Vrijstellingsregeling Wft
Artikel 5 lid 1 f
1. Van artikel 2:75, eerste lid, van de wet zijn vrijgesteld:
f. adviseurs die een andere hoofdberoepswerkzaamheid hebben dan het verlenen
van financiële diensten en uit hoofde van die hoofdberoepswerkzaamheid inzicht
hebben in de financiële situatie van een consument, voor zover zij, zonder daar
voor van de aanbieder provisie te ontvangen, die consument adviseren en de door
hen verstrekte adviezen in het verlengde liggen van hun hoofdberoepswerkzaamheid.
2. Het eerste lid, aanhef en onderdeel f, is slechts van toepassing indien het adviseren
slechts een marginaal onderdeel uitmaakt van de totale werkzaamheden
van de adviseur en hij het aanbevolen financiële product niet tevens aanbiedt of
met betrekking tot het aanbevolen financiële product niet tevens een beleggingsdienst
verleent, bemiddelt, optreedt als gevolmachtigde agent of optreedt als
ondergevolmachtigde agent.
Opmerking: voor consument mag ook cliënt gelezen worden
Hoe is bemiddelen uit te leggen?
De Wft hanteert een ruim begrip van bemiddelen. Alle werkzaamheden gelden als
bemiddelen indien die gericht zijn op het als tussenpersoon tot stand brengen van
een verzekering tussen een cliënt en een verzekeraar. Dit is al het geval als de pensioenadviseur
meer dan contactgegevens van zijn klant aan de verzekeraar verstrekt.
Het maakt daarbij niet uit of de pensioenadviseur voor zijn diensten wordt betaald
door de klant, of daarvoor provisie ontvangt van de verzekeraar. Activiteiten die in
verband kunnen worden gebracht met het tot stand brengen van een overeenkomst
tussen een aanbieder en een consument, vallen al snel onder ‘bemiddelen’.
Hoe is adviseren uit te leggen?
Ook het adviseren over financiële producten wordt op een bepaalde manier uitgelegd.
Er is volgens de Wft, zo blijkt uit de behandeling van de Wet op de financiële dienstverlening
(voorloper van de Wft die beleidsneutraal is overgenomen in de Wft), sprake
van adviseren wanneer een onderneming een aanbeveling doet voor een concreet
financieel product van een bepaalde aanbieder aan een bepaalde cliënt. Een pensioenadviseur
die na beoordeling van offertes zijn klant de meest gunstige pensioenverzekering
van een bepaalde aanbieder aanbeveelt, adviseert dus volgens de Wft.
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
8

Onderscheid in concrete en algemene advisering van belang?
Tegen de achtergrond van het begrip financiële dienstverlener is het de vraag welke
positie de accountant kan en wil innemen. Het gaat dan met name om een zodanige
invulling van de adviesfunctie van de accountant dat hij in aanraking komt met de
Wft. Alhoewel de wet niet direct gericht is op accountants, kan het op grond van definities
van adviseren en bemiddelen zeer wel mogelijk zijn, dat accountants diensten
(gaan) verrichten die binnen de reikwijdte van de Wft vallen. Voorts kan het zijn dat
accountants in hun beroepspraktijk regelmatig betrokken zijn bij adviezen op het
gebied van levensverzekeringen, waaronder pensioenen. In dit kader kan advisering
algemeen van aard zijn, maar kan ook meer concreet bestaan uit het beoordelen van
specifieke offertes van bepaalde financiële dienstverleners.
Derhalve is het onderscheid in concrete en algemene advisering van belang:
• Er is sprake van concrete advisering over pensioenen, verzekeringen en financieringen
indien wel het specifieke product of vergelijking van producten voorop
staat en niet of in mindere mate de mogelijkheid of de wenselijkheid om tot aanschaf
van zo’n soort product over te gaan;
• Er is sprake van algemene advisering over pensioenen, verzekeringen en financieringen
indien niet het specifieke product of vergelijking van producten voorop
staat, maar de mogelijkheid of de wenselijkheid om tot aanschaf van zo’n soort
product over te gaan.
Waarschijnlijk is wel sprake van adviseren in de zin van de Wft, als een klant de accountant
vraagt een oordeel te geven over een aantal specifieke offertes van financiële
producten en de accountant, na onderzoek, een duidelijke voorkeur uitspreekt
naar de klant voor een bepaald financieel product (situatie a). Dit geldt eveneens in
het geval dat pensioenadvisering als aparte vorm van dienstverlening wordt gepresenteerd
(op de website of anderszins), of een of meer medewerkers van het accountantskantoor
pensioenadvisering als hoofdberoepswerkzaamheid hebben.
Waarschijnlijk zal advisering aan de DGA over een kantoorspecifiek adviesproduct
niet onder de Wft vallen (situatie b). Dit advies valt niet onder de Wft omdat ‘eigen
beheer’ niet als financieel product in de Wft aangemerkt wordt. We komen hier in een
meer grijs gebied en daar zal de praktijksituatie uitsluitsel moeten geven of sprake is
van algemene advisering, dan wel concrete productgerichte advisering.
Wat zijn vergunningplichtige activiteiten?
Globaal kan worden gesteld dat niet vergunningplichtige activiteiten te maken hebben
met eigen beheer (DGA) activiteiten, zoals het maken van pensioenberekeningen
en pensioenbrieven en het verstrekken van algemene pensioeninformatie, terwijl
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
9

wel vergunningplichtige activiteiten verband houden met pensioenverzekeringen
(zoals ouderdoms-, nabestaanden- en arbeidsongeschiktheidspensioen). Onder deze
laatste categorie valt bijvoorbeeld ook specifieke productinformatie gericht op een
specifieke klant en het doorgeven van gegevens (behoudens NAW-gegevens) door
een niet-vergunninghouder aan een vergunninghouder, omdat dat onder bemiddeling
valt. Immers voor bemiddeling geldt sowieso geen vrijstellingsmogelijkheid. Niettegenstaande
dat het vaak duidelijk is waar activiteiten onder vallen, blijft er toch een
grijs gebied als het gaat om het doen van een beroep op de vrijstellingsregeling. Bij
dit laatste valt te denken aan het doorgeven van loongegevens aan bijvoorbeeld de
verzekeraar, of het bedrijfstakpensioenfonds zonder dat dit leidt tot het afsluiten van
een contract.
Zorgplicht speelt bij pensioenadvies altijd een belangrijke rol. Zowel gezien vanuit de
Wta en de Verordening gedragscode (VGC) als vanuit het Burgerlijk wetboek sec. Hoever
de zorgplicht reikt is dan weer een open norm. In ieder geval zal er altijd sprake
moeten zijn van een ‘goed’ pensioendossier met toereikende vastleggingen van alle
relevante gegevens.
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
10

03 | Overgangsregeling
specifiek voor
accountantskantoren
en
actuariële bureaus
Wat houdt de overgangsregeling in?
Op 24 februari 2012 heeft de AFM een overgangsregeling specifiek voor accountantskantoren
en actuariële bureaus gepubliceerd. De overgangsregeling voor pensioenadvies
omvat een verkort overgangsregime voor de vakbekwaamheid. Dit houdt in
dat accountantskantoren niet direct hoeven aan te tonen dat de vakbekwaamheid
is geborgd. Ze krijgen namelijk na vergunningverlening zes maanden de tijd om de
vakbekwaamheid op orde te krijgen. Dit betekent dat een voldoende aantal feitelijk
leidinggevenden op het gebied van pensioenadvisering binnen zes maanden moet
beschikken over de juiste diploma’s.
Welke voorwaarden stelt de AFM?
De AFM stelt wel een aantal voorwaarden aan instellingen die aanspraak willen
maken op het verkorte overgangsregime. Ze moeten aantonen dat zij vóór 1 januari
2012 actief waren in pensioenadvisering en hierbij gebruikmaakten van de vrijstelling.
Hiervan moeten zij bewijsstukken overleggen. Verder moeten zij voldoen aan alle
overige vergunningsvereisten (zie onder). Tot slot moet de instelling vóór 15 april 2012
een Wft-vergunning aanvragen.
De vergunningsvereisten voor een financieel dienstverlener hebben betrekking op:
• Deskundigheid dagelijks beleidsbepalers
• Vakbekwaamheid, betrouwbaarheid en integriteit
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
11

• Zeggenschapsstructuur en inrichting bedrijfsvoering
• Beroepsaansprakelijkheidsverzekering
Deskundigheid dagelijks beleidsbepaler
Het dagelijks beleid van een financiële dienstverlener moet worden bepaald door personen
die deskundig zijn in verband met uitoefening van het bedrijf van de financiële
onderneming. In ieder geval één dagelijkse beleidsbepaler van de financieel dienstverlener
dient twee jaar bestuurlijke en leidinggevende ervaring te hebben opgedaan
(waarvan in ieder geval één jaar aaneengesloten). De overige dagelijkse beleidsbepalers
dienen in ieder geval twee jaar bestuurlijke ervaring opgedaan te hebben (waarvan
in ieder geval één jaar aaneengesloten). Voor kleine financieel dienstverleners
(tot 6 personen) geldt dat de dagelijkse beleidsbepaler minimaal één jaar aaneengesloten
bestuurlijke ervaring heeft of beschikt over een HBO(+)-diploma.
De AFM toetst dit aan de hand van het curriculum vitae, eventuele diploma’s en de opgegeven
referenten van de dagelijkse beleidsbepaler. Deze eis is gebaseerd op artikel
4:9, eerste lid, Wft en door de AFM verder uitgewerkt in de beleidsregel van de AFM.
Vakbekwaamheid
Een financieel dienstverlener moet er zorg voor dragen dat zijn klantmedewerkers
vakbekwaam zijn. De AFM toetst dit aan de hand van de diploma’s en certificaten die
de financieel dienstverlener bij de vergunningaanvraag overlegt. Daarnaast dient de
financieel dienstverlener een beschrijving te overleggen waaruit blijkt hoe de vakbekwaamheid
in de onderneming wordt geborgd (artikel 4:9, tweede lid, Wft).
Welke diploma’s moet u hebben?
Als financieel dienstverlener met een vergunning moet u een diploma hebben
voor het vakgebied waarin u adviseert of bemiddelt. Op de AFM-site zijn mogelijke
diploma’s genoemd. De diploma’s moeten gehaald zijn bij een exameninstituut dat
erkend is door de minister van Financiën. Een overzicht van deze instituten vindt u op
de website van het College Deskundigheid Financiële Dienstverlening: www.cdfd.nl.
Betrouwbaarheid
Het beleid van een financiële dienstverlener wordt (mede)bepaald door personen van
wie de betrouwbaarheid buiten twijfel staat. De betrouwbaarheid van deze personen
wordt getoetst door de AFM. De dagelijkse beleidsbepalers en medebeleidsbepalers
moeten een betrouwbaarheidsformulier invullen waarin o.a. vragen worden gesteld
over het strafrechtelijk verleden van de persoon (artikel 4:10 Wft).
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
12

Integriteit
Een financiële dienstverlener moet een adequaat beleid voeren dat een integere
uitoefening van zijn bedrijf waarborgt. Om dit te kunnen aantonen moet de financieel
dienstverlener bij de vergunningaanvraag een incidentenregeling overleggen alsmede
een beschrijving omtrent de borging van de betrouwbaarheid van de medewerkers
(artikel 4:11 Wft.).
Zeggenschapsstructuur en inrichting bedrijfsvoering
Een financieel dienstverlener moet een doorzichtige zeggenschapsstructuur hebben.
De AFM toetst dit aan de hand van een door de financieel dienstverlener te overleggen
organigram. Daarnaast bekijkt de AFM de zeggenschapsstructuur in het handelsregister
van de Kamer van Koophandel (artikel 4:13 Wft).
Een financieel dienstverlener moet zijn bedrijfsvoering zodanig inrichten dat deze
een beheerste en integere uitoefening van zijn bedrijf waarborgt. Dit kan de financieel
dienstverlener aantonen door bij de vergunningaanvraag een beschrijving aan de
AFM toe te zenden waaruit blijkt hoe de adviesdossiers worden bewaard (artikel
4:15 Wft).
Beroepsaansprakelijkheidsverzekering of vergelijkbare voorziening
Om een vergunning te krijgen als financieel dienstverlener moet u aan een aantal
eisen voldoen:
• Een bemiddelaar in (her)verzekeringen moet beschikken over een beroepsaansprakelijkheidsverzekering
(of een daarmee vergelijkbare voorziening). Deze
beroepsaansprakelijkheidsverzekering dekt de aansprakelijkheid van de bemiddelaar
wegens fouten, verzuimen of nalatigheden begaan in de uitoefening van
diens beroep.
• Het verzekerd bedrag van de beroepsaansprakelijkheidsverzekering bedraagt in
ieder geval € 1.120.200 per verzekerd geval en in ieder geval € 1.680.300 per jaar.
Voor het adviseren en/of orders doorgeven in deelnemingsrechten in beleggingsinstellingen
(nationaal regime) is ook een beroepsaansprakelijkheidsverzekering
verplicht (of een daarmee vergelijkbare voorziening). Het verzekerd bedrag van deze
beroepsaansprakelijkheidsverzekering bedraagt in ieder geval € 500.000 per verzekerd
geval en in ieder geval € 750.000 per jaar.
Deze eisen zijn gebaseerd op artikel 4:75 en 4:76 Wft (bemiddelaars in (her)verzekeringen)
en artikel 11, vijfde lid, Vrijstellingsregeling Wft (nationaal regime).
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
13

04 | Wat moet een
kantoor in de
besluitvorming
afwegen?
Vergunning aanvragen?
In bijlage 1 is een beslisboom opgenomen waarbij u snel inzicht krijgt in het proces
dat doorlopen moet worden indien een aanvraag voor een vergunning wordt overwogen.
Een kantoor kan vanuit strategische overwegingen voor de keuze komen te staan
al dan niet een vergunning voor pensioenadvisering aan te vragen. Belangrijke vragen
die hierbij een rol spelen zijn:
• Wordt al aan pensioenadvies gedaan vóór 1 januari 2012?
• Welke beleid voert het kantoor op het gebied van pensioenadvisering?
• Welke kosten/baten zijn er bij een vergunningaanvraag?
• Welke mogelijkheden zijn er onder de vrijstellingsregeling?
• Welke impact hebben de gedragsregels die van toepassing zijn op financiële
dienstverleners op grond van de Wft?
Wordt al aan pensioenadvies gedaan vóór 1 januari 2012?
Om voor de overgangsregeling in aanmerking te komen is het van belang te weten
of men al vóór 1 januari 2012 actief met pensioenadvisering bezig was. Dit moet ook
aangetoond worden.
Welk beleid voert het kantoor op het gebied van pensioenadvisering?
Is pensioenadvisering, impliciet of expliciet, een van de kernactiviteiten van het kantoor?
Een actief beleid op het gebied van pensioenadvisering bevordert de kwaliteit
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
14

van de adviezen en de dossiers waardoor meer mogelijkheden aanwezig zijn voor een
betere inrichting van het adviesproces, een betere dienstverlening aan cliënten en
borging van kwaliteit in de organisatie.
Welke kosten zijn er verbonden aan een vergunningaanvraag?
De kosten voor een vergunningaanvraag in 2012 zijn:
Vergunningaanvraag € 2.000
Betrouwbaarheidstoetsing per beleidsbepaler € 1.200
Deskundigheidstoetsing per dagelijkse beleidsbepaler € 1.400
Jaarlijkse heffing afhankelijk van het aantal fte’s (vast € 975 en per fte € 170) 3 .
Deze hoogte van deze variabele kosten kunnen een belangrijke rol spelen in de keuze
voor het al dan niet onderbrengen van pensioenadviesactiviteiten in een aparte
rechtspersoon.
Hierboven op komen nog de kosten van PE-verplichtingen van de pensioenadviseurs.
Welke mogelijkheden zijn er onder de vrijstellingsregeling?
De Wft kent een vrijstellingsregeling voor de vergunningplicht voor adviseren. Een
pensioenadviseur hoeft namelijk geen vergunning te hebben voor het adviseren over
financiële producten, als hij voldoet aan elk van de volgende voorwaarden:
• De pensioenadviseur moet een andere hoofdberoepswerkzaamheid hebben dan
het verlenen van financiële diensten.
• Uit hoofde van die hoofdberoepswerkzaamheid heeft de pensioenadviseur inzicht
in de financiële situatie van zijn cliënt.
• De adviezen over financiële producten moeten in het verlengde liggen van de
hoofdberoepswerkzaamheid van de pensioenadviseur.
• De pensioenadviseur mag voor de verleende adviezen geen provisie ontvangen
van de verzekeraar.
• De adviezen mogen slechts marginaal onderdeel uitmaken van de totale werkzaamheden
van de pensioenadviseur.
• De pensioenadviseur mag niet tevens bemiddelen in het product waarover hij
adviseert.
De AFM heeft begin november 2011 een toelichting gegeven op de betekenis van deze
voorwaarden.
3 Dit zijn de tarieven over 2011. De tarieven 2012 worden later dit jaar bekend gemaakt door de Minister.
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
15

Welke impact hebben de gedragsregels die van toepassing zijn op financiële
dienstverleners op grond van de Wft?
Uit het onderzoek van de AFM over pensioenadvisering is duidelijk geworden dat de
AFM het ‘kaf van het koren‘ wil scheiden. Zij wil kwalitatief betere adviezen afdwingen
door adviseurs te verplichten meer aan scholing te doen door de wft-module pensioenen
te gaan volgen en het diploma te halen. Uit de adviesdossiers moet blijken
dat de kwaliteit van de adviseurs op een toereikend niveau ligt. Het niet voldoen aan
de vergunningvereisten kan leiden tot diverse handhavingsmaatregelen en uiteindelijk
tot intrekking van de vergunning.
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
16

05 | Welke opleidingsen
permanente
educatie eisen
zijn er?
Vanaf 1 januari 2012 kan een vergunning worden aangevraagd voor het verlenen van
(een of meer) financiële diensten in pensioenverzekeringen. Een vergunning voor
pensioenverzekeringen kan alleen aangevraagd worden als tegelijkertijd een vergunning
aangevraagd wordt voor levensverzekeringen. Bij de vergunningaanvraag moet
worden aangetoond dat men beschikt over de vereiste vakbekwaamheid 4 . Dit houdt
in dat (in ieder geval) de volgende diploma’s overlegd moeten worden:
• Wft-basismodule
• Wft-levensverzekeringen (inclusief Wft-Beleggen)
• Wft-pensioenverzekeringen
In het document ‘Advies toetstermen Wft-module Pensioenverzekeringen’ van het
College Deskundigheid Financiële Dienstverlening (CDFD) zijn zowel de opzet en
inrichting van de Wft-Module pensioenverzekeringen, als de taken van de pensioenadviseur,
als de toetstermen Wft-Modules Pensioen- en Levensverzekeringen
uitgebreid beschreven. Deze eisen zijn ook in het Besluit gedragstoezicht financiële
onderneming Wft (Bgfo wft) terug te vinden.
In artikel 4:9 Wft wordt ingegaan op de deskundigheid van de dagelijkse beleidsbepa-
4 Het huidige Wft diplomastelsel gaat naar verwachting per 2013 veranderen. Nu is het nog zo dat alleen de feitelijk leidinggevende
aan de vakbekwaamheidseisen hoeft te voldoen. In het nieuwe stelsel dient iedere medewerker die zich bezighoudt
met advies (in de zin van de Wft) te voldoen aan de vakbekwaamheidseisen.
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
17

lers terwijl in artikel 5 Bgfo wft ingegaan wordt op de eindtermen van vakbekwaamheid
ter uitvoering van artikel 4:9, derde lid, van de wet. Bij artikel 5 hoort bijlage B
welke zeer uitvoering ingaat op de basismodules vakbekwaamheid. Per 1 januari
2012 is toegevoegd onderdeel 7 dat gaat over de basismodule vakbekwaamheid voor
pensioenverzekeringen en premiepensioenvorderingen. In het Bgfo is naast artikel
171 over diploma-eisen, een nieuw artikel 171a ingevoegd dat gaat over de algemene
overgangsregeling.
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
18

Bijlage:
Beslisboom advisering
pensioenen na 2011
In 2011 geadviseerd
over pensioen onder
Wft?
NEE
In de toekomst gaan
adviseren?
NEE
Gebruik gemaakt van
vrijstellingsregeling
in 2011?
JA NEE JA
Gebruik gemaakt van
de overgangsregeling
vóór 1 feb. 2012
JA
NEE
JA NEE NEE
Gebruikmaken van
vrijstellingsregeling
in 2012 e.v.?
Gebruikmaken
van de verkorte
overgangsregeling
vóór 15 april 2012
JA
JA
dienstverlener moet
strikt voldoen aan de
voorwaarden van de
vrijstellingsregeling
Voldoen aan alle vakbekwaamheidseisen
Binnen 6 maanden
Leven-, basis- en
pensioendiploma’s
Voldoen aan de verhoogde
vakbekwaamheidseisen
mbt pensioenverzekeringen
(zie bijlage B Bgfo Wft)
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
19

Antonio Vivaldistraat 2 - 8
1083 HP Amsterdam
Postbus 7984
1008 AD Amsterdam
T: 020 3010301
F: 020 3020302
E: nba@nba.nl
I: www.nba.nl
Vakbekwaamheidheidseisen pensioenadvisering
20