Op weg naar een sluitende zorgstructuur in en om het (voortgezet)
Op weg naar een sluitende zorgstructuur in en om het (voortgezet)
Op weg naar een sluitende zorgstructuur in en om het (voortgezet)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Op</strong> <strong>weg</strong> <strong>naar</strong> <strong>e<strong>en</strong></strong> <strong>sluit<strong>en</strong>de</strong> <strong>zorgstructuur</strong> <strong>in</strong> <strong>en</strong> <strong>om</strong> <strong>het</strong>(<strong>voortgezet</strong>) speciaal onderwijsStel uw eig<strong>en</strong> werkag<strong>en</strong>da opZorg<strong>en</strong> dat ieder k<strong>in</strong>d <strong>het</strong> beste uit zichzelf kan hal<strong>en</strong>.Dát is de opdracht voor <strong>het</strong> onderwijs <strong>in</strong> Nederland. Het(<strong>voortgezet</strong>) speciaal onderwijs heeft zich de laatstejar<strong>en</strong> op didactisch <strong>en</strong> pedagogisch gebied sterk ontwikkeld.Deze kwaliteitsslag all<strong>e<strong>en</strong></strong> is niet voldo<strong>en</strong>de. Voorde meeste leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> <strong>in</strong> de schol<strong>en</strong> voor (<strong>voortgezet</strong>)speciaal onderwijs is meer nodig dan all<strong>e<strong>en</strong></strong> onderwijs.Nag<strong>en</strong>oeg alle leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> <strong>in</strong> de schol<strong>en</strong> voor (V)SOhebb<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong> met problematiek, die zich ook uit <strong>in</strong>andere leefgebied<strong>en</strong> waar<strong>in</strong> zij functioner<strong>en</strong>. Hiervoork<strong>om</strong><strong>en</strong> zorg <strong>en</strong> andere partners <strong>in</strong> beeld. D<strong>en</strong>k aan <strong>het</strong>schoolmaatschappelijk werk (smw), GGD, jeugdzorg,LVG, MEE, gehandicapt<strong>en</strong>zorg, psychiatrie, maar ookaan politie, gem<strong>e<strong>en</strong></strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> c<strong>en</strong>tra voor jeugd <strong>en</strong> gez<strong>in</strong>(CJG).Niet all<strong>e<strong>en</strong></strong> is er sam<strong>en</strong>werk<strong>in</strong>g gew<strong>en</strong>st rond<strong>om</strong> de leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong>van <strong>het</strong> (<strong>voortgezet</strong>) speciaal onderwijs. Ook is erbehoefte aan <strong>e<strong>en</strong></strong> <strong>sluit<strong>en</strong>de</strong> verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g tuss<strong>en</strong> regulier <strong>en</strong>speciaal onderwijs. Het (<strong>voortgezet</strong>) speciaal onderwijsheeft expertise <strong>in</strong> huis die van toegevoegde waarde isvoor <strong>het</strong> regulier onderwijs. Expertise die is opgebouwddoor ervar<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>het</strong> gev<strong>en</strong> van speciaal onderwijs, aldan niet <strong>in</strong> sam<strong>en</strong>werk<strong>in</strong>g met (zorg)partners. Hetresultaat: specifieke aanpakk<strong>en</strong> die als aanvull<strong>in</strong>g op <strong>het</strong>reguliere onderwijs onmisbaar zijn. Het is van belang<strong>om</strong> voor <strong>het</strong> regulier onderwijs de zichtbaarheid vandeze expertise te vergrot<strong>en</strong>, zodat (V)SO <strong>en</strong> regulieronderwijs met elkaar <strong>het</strong> onderwijs vooruit kunn<strong>en</strong>help<strong>en</strong>.Gelukkig is daarvoor al veel op pot<strong>en</strong> gezet. Het (<strong>voortgezet</strong>)speciaal onderwijs heeft op <strong>het</strong> gebied vansam<strong>en</strong>werk<strong>in</strong>g <strong>en</strong> overdracht van expertise niet stil
3 <strong>Op</strong> <strong>weg</strong> <strong>naar</strong> <strong>e<strong>en</strong></strong> <strong>sluit<strong>en</strong>de</strong> <strong>zorgstructuur</strong> <strong>in</strong> <strong>en</strong> <strong>om</strong> <strong>het</strong> (<strong>voortgezet</strong>) speciaal onderwijsInv<strong>en</strong>tarisatie: analyseer de huidige situatie van uw schoolZorg <strong>in</strong> <strong>en</strong> <strong>om</strong> <strong>het</strong> (Voortgezet) Speciaal Onderwijs (ZIOS (V)SO)Naam school:Naam <strong>in</strong>vuller/ functie:Adres <strong>en</strong> contactgegev<strong>en</strong>s:REC:Cluster:Aantal leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> SO:Aantal leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> VSO:Deelnemers CvB:Geef hieronder <strong>in</strong> <strong>het</strong> kort de huidige opzet van de <strong>in</strong>terne <strong>zorgstructuur</strong> <strong>en</strong> de CvB weer.Kruis aan wat voor uw school van toepass<strong>in</strong>g is. Er zijn meerdere antwoord<strong>en</strong> mogelijk:1. Managem<strong>en</strong>t<strong>in</strong>formatie A. De school beschikt over <strong>e<strong>en</strong></strong> totaaloverzicht op schrift van welke schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> uit welke sam<strong>en</strong>werk<strong>in</strong>gsverband<strong>en</strong>de leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> afk<strong>om</strong>stig zijn. B. De school beschikt over <strong>sluit<strong>en</strong>de</strong> afsprak<strong>en</strong> met <strong>het</strong> reguliere onderwijs over <strong>het</strong> terugplaats<strong>en</strong> van leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong>. C. De school beschikt over <strong>e<strong>en</strong></strong> totaaloverzicht van welke organisaties <strong>e<strong>en</strong></strong> sam<strong>en</strong>werk<strong>in</strong>gsrelatie met de schoolzoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> <strong>om</strong>dat pupill<strong>en</strong> van h<strong>en</strong> op deze school zitt<strong>en</strong>. D. De school beschikt over <strong>e<strong>en</strong></strong> overzicht per leerl<strong>in</strong>g van welke organisatie, naast <strong>het</strong> onderwijs, betrokk<strong>en</strong> is bij deuitvoer<strong>in</strong>g van <strong>het</strong> handel<strong>in</strong>gsplan, <strong>in</strong>clusief de desbetreff<strong>en</strong>de contactpersoon met gegev<strong>en</strong>s.2. Visie <strong>en</strong> uitgangspunt<strong>en</strong> met betrekk<strong>in</strong>g tot zorg <strong>in</strong> <strong>en</strong> <strong>om</strong> de school A. De visie staat op schrift <strong>en</strong> geeft de doel<strong>en</strong>, functies, beoogde opbr<strong>en</strong>gst<strong>en</strong> <strong>en</strong> de kwaliteitseis<strong>en</strong> van <strong>het</strong> ZIOS(V)SO weer. B. De functie van ZIOS (V)SO b<strong>in</strong>n<strong>en</strong> pass<strong>en</strong>d onderwijs is helder beschrev<strong>en</strong>. C. Jeugdige, ouders <strong>en</strong> school (lerar<strong>en</strong>) zijn actief betrokk<strong>en</strong> bij <strong>het</strong> formuler<strong>en</strong> van de hulpvraag <strong>en</strong> de aanpak. D. De aanpak is handel<strong>in</strong>gs- <strong>en</strong> oploss<strong>in</strong>gsgericht, gaat uit van de hulpvraag van de leerl<strong>in</strong>g <strong>en</strong> heeft tot doel <strong>het</strong>versterk<strong>en</strong> van handel<strong>in</strong>gsmogelijkhed<strong>en</strong> van jeugdige, ouders <strong>en</strong> lerar<strong>en</strong>. E. Er is <strong>e<strong>en</strong></strong> <strong>sluit<strong>en</strong>de</strong> clusteroverstijg<strong>en</strong>de sam<strong>en</strong>werk<strong>in</strong>g. F. School-, gez<strong>in</strong>s- <strong>en</strong> vrije tijdsd<strong>om</strong>e<strong>in</strong> word<strong>en</strong> <strong>in</strong> sam<strong>en</strong>hang aangepakt; lokale zorg <strong>en</strong> jeugd/gehandicapt<strong>en</strong>zorgsluit<strong>en</strong> daarvoor aan bij de <strong>zorgstructuur</strong> van <strong>het</strong> (speciaal) onderwijs.3. C<strong>om</strong>missie voor de Begeleid<strong>in</strong>g (CvB)(Multidiscipl<strong>in</strong>air casusoverleg, wettelijke opdracht onder voorzitterschap van de directeur, gericht op school<strong>in</strong>tern(e) onderwijs of zorg) A. De school(locatie) beschikt over <strong>e<strong>en</strong></strong> CvB, die zodanig is sam<strong>en</strong>gesteld dat zij adequaat kan adviser<strong>en</strong> vanuitzowel onderwijskundig als pedagogisch, psychologisch <strong>en</strong> medisch oogpunt, rek<strong>en</strong><strong>in</strong>g houd<strong>en</strong>d met de handicapvan de leerl<strong>in</strong>g. B. De CvB is onderdeel van de <strong>zorgstructuur</strong> van de school(locatie). Dat wil zegg<strong>en</strong>: er is aandacht voor toelat<strong>in</strong>g,handel<strong>in</strong>gsplann<strong>in</strong>g, afstemm<strong>in</strong>g met externe hulpverl<strong>en</strong><strong>in</strong>g, ondersteun<strong>in</strong>g van ouders, kwaliteitsbewak<strong>in</strong>g <strong>en</strong>evaluatie bij verlat<strong>en</strong> van de school.
Landelijk steunpunt ZAT – Zorg <strong>in</strong> <strong>en</strong> <strong>om</strong> <strong>het</strong> (Voortgezet) Speciaal Onderwijs 4 C. De CvB stimuleert expertiseontwikkel<strong>in</strong>g <strong>en</strong> is daar<strong>in</strong> verbond<strong>en</strong> met de ontwikkel<strong>in</strong>g<strong>en</strong> b<strong>in</strong>n<strong>en</strong> <strong>het</strong> (V)SO <strong>in</strong> deregio.4. Zorg- <strong>en</strong> adviesteam (V)SO(Multidiscipl<strong>in</strong>air casusoverleg met externe <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g<strong>en</strong>, <strong>in</strong> aansluit<strong>in</strong>g op de CvB, onder voorzitterschap van de directeur, gericht opschoolextern(e) onderwijs of zorg) A. De school/CvB werkt sam<strong>en</strong> met externe <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g<strong>en</strong> <strong>in</strong> <strong>e<strong>en</strong></strong> multidiscipl<strong>in</strong>air sam<strong>en</strong>werk<strong>in</strong>gsverband (ZAT).Zo nee, ga <strong>naar</strong> <strong>het</strong> volg<strong>en</strong>de onderdeel: 5. Onderwijs-zorgarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> B. C.De volg<strong>en</strong>de organisaties nem<strong>en</strong> (structureel of op afroep) deel:maatschappelijk werkjeugdgezondheidszorgbureau jeugdzorgjeugd -ggzLVG-zorggehandicapt<strong>en</strong>zorgjeugdzorgpolitieMEEanders, namelijk:Het ZAT biedt <strong>het</strong> volg<strong>en</strong>de:multidiscipl<strong>in</strong>aire beoordel<strong>in</strong>g aanpakhandel<strong>in</strong>gsadviser<strong>in</strong>glichte hulp<strong>in</strong>dicatiestell<strong>in</strong>gtoeleid<strong>in</strong>g <strong>naar</strong> zwaardere zorgaanzett<strong>en</strong> voor gec<strong>om</strong>b<strong>in</strong>eerde onderwijs-zorgprogramma’s D. De relatie met <strong>het</strong> c<strong>en</strong>trum voor jeugd <strong>en</strong> gez<strong>in</strong>, <strong>het</strong> veiligheidshuis <strong>en</strong> <strong>het</strong> gem<strong>e<strong>en</strong></strong>telijk jeugdloket is geregeld. E. Het ZAT is geborgd door afsprak<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> schoolbestur<strong>en</strong> <strong>en</strong> gem<strong>e<strong>en</strong></strong>te(n) <strong>in</strong> (of onder) de LEA <strong>en</strong> met deandere partij<strong>en</strong>. Er zijn afsprak<strong>en</strong> vastgelegd <strong>en</strong> geborgd over (structurele) deelname, (voldo<strong>en</strong>de) <strong>in</strong>zet,organisatie, taakverdel<strong>in</strong>g <strong>en</strong> verantwoordelijkhed<strong>en</strong> van alle betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong>.5. Onderwijs-zorgarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>(Gec<strong>om</strong>b<strong>in</strong>eerde <strong>in</strong>zet van (<strong>voortgezet</strong>) speciaal onderwijs <strong>en</strong> <strong>e<strong>en</strong></strong> of meerdere jeugdzorgpartners, op basis van één k<strong>in</strong>d één plan;<strong>e<strong>en</strong></strong> <strong>in</strong>tegraal programma voor specifi eke (groep<strong>en</strong>) leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong>) A. De doelgroep voor <strong>e<strong>en</strong></strong> onderwijs-zorgarrangem<strong>en</strong>t is <strong>in</strong> kaart gebracht; er is zicht op hun problematiek <strong>en</strong> hunspecifieke (onderwijs)behoefte waarop <strong>in</strong>gespeeld moet word<strong>en</strong>. B. Het aantal leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> dat dreigt uit te vall<strong>en</strong> of al thuiszit is bek<strong>en</strong>d. C. Voor alle leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> die dreig<strong>en</strong> uit te vall<strong>en</strong> of thuiszitt<strong>en</strong> is <strong>e<strong>en</strong></strong> adequaat onderwijs-zorgarrangem<strong>en</strong>tvoorhand<strong>en</strong> waar<strong>in</strong> <strong>e<strong>en</strong></strong> <strong>in</strong>tegraal programma met jeugdzorg, ggz, LVG, gehandicapt<strong>en</strong>zorg of andersz<strong>in</strong>saangebod<strong>en</strong> wordt. D. De afsprak<strong>en</strong> over deze sam<strong>en</strong>werk<strong>in</strong>g zijn vastgelegd <strong>in</strong> <strong>e<strong>en</strong></strong> conv<strong>en</strong>ant. E. Afsprak<strong>en</strong> met andere partij<strong>en</strong> (gem<strong>e<strong>en</strong></strong>te(n), zorgkantoor, bureau jeugdzorg) voor <strong>e<strong>en</strong></strong> <strong>in</strong>tegrale aanpak zijngeborgd.
5 <strong>Op</strong> <strong>weg</strong> <strong>naar</strong> <strong>e<strong>en</strong></strong> <strong>sluit<strong>en</strong>de</strong> <strong>zorgstructuur</strong> <strong>in</strong> <strong>en</strong> <strong>om</strong> <strong>het</strong> (<strong>voortgezet</strong>) speciaal onderwijs6. Uitwissel<strong>en</strong> van expertise (V)SO met <strong>en</strong> aansluit<strong>in</strong>g op (ZAT) PO, VO <strong>en</strong> MBO(Expertise van <strong>het</strong> speciaal onderwijs is beschikbaar voor <strong>en</strong> wordt <strong>in</strong>gebracht <strong>in</strong> multidiscipl<strong>in</strong>air overleg <strong>en</strong> aanpakk<strong>en</strong> b<strong>in</strong>n<strong>en</strong> <strong>het</strong>regulier onderwijs) A. De eig<strong>en</strong> expertiseontwikkel<strong>in</strong>g b<strong>in</strong>n<strong>en</strong> de sector (V)SO is effectief georganiseerd, wordt gebundeld <strong>en</strong> is overdraagbaar. B.De expertise SO (via ambulante begeleid<strong>in</strong>g, verteg<strong>en</strong>woordig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> ZAT regulier of anders) is aangeslot<strong>en</strong> op(ZAT) <strong>in</strong>:PO, namelijk door:VO , namelijk door:MBO, namelijk door: C. De sam<strong>en</strong>werk<strong>in</strong>g met de sam<strong>en</strong>werk<strong>in</strong>gsverband<strong>en</strong> of bestur<strong>en</strong> <strong>in</strong> PO, VO <strong>en</strong> MBO is structureel <strong>en</strong> geborgd. D. Er zijn afsprak<strong>en</strong> met gem<strong>e<strong>en</strong></strong>te(n) over de <strong>in</strong>zet van expertise (V)SO <strong>in</strong> <strong>e<strong>en</strong></strong> dekk<strong>en</strong>d netwerk <strong>in</strong> die gem<strong>e<strong>en</strong></strong>te/regio. E. Het (V)SO ontvangt managem<strong>en</strong>t<strong>in</strong>formatie vanuit de <strong>zorgstructuur</strong> van <strong>het</strong> regulier onderwijs. F. Het (V)SO verzorgt managem<strong>en</strong>t<strong>in</strong>formatie aan <strong>het</strong> regulier onderwijs met betrekk<strong>in</strong>g tot (verwachte) uitstro<strong>om</strong>van leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> <strong>naar</strong> <strong>het</strong> regulier onderwijs.Werkag<strong>en</strong>da: bepaal uw speerpunt<strong>en</strong> van de k<strong>om</strong><strong>en</strong>de tijdZorg <strong>in</strong> <strong>en</strong> <strong>om</strong> <strong>het</strong> (Voortgezet) Speciaal Onderwijs (ZIOS (V)SO)Met de <strong>in</strong>v<strong>en</strong>tarisatie heeft u <strong>e<strong>en</strong></strong> beeld gekreg<strong>en</strong> van de aanwezige <strong>en</strong> nog ontbrek<strong>en</strong>de elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>in</strong> de <strong>sluit<strong>en</strong>de</strong><strong>zorgstructuur</strong> <strong>in</strong> <strong>en</strong> <strong>om</strong> uw school. <strong>Op</strong> basis hiervan kunt u <strong>e<strong>en</strong></strong> werkag<strong>en</strong>da opstell<strong>en</strong>.Stap 1: <strong>in</strong>vull<strong>en</strong>• Ga per thema (1 tot <strong>en</strong> met 6) na welke (maximaal drie) doelstell<strong>in</strong>g<strong>en</strong> u met uw school wilt oppakk<strong>en</strong>.• Wat is er voor elke doelstell<strong>in</strong>g nodig <strong>om</strong> dit op te kunn<strong>en</strong> pakk<strong>en</strong>?• Wie is er per doel <strong>en</strong> op welk niveau nodig <strong>om</strong> <strong>het</strong> gestelde doel te bereik<strong>en</strong>?– Bestuursniveau– Directi<strong>en</strong>iveau– Medewerkers– Externe partners– Ondersteun<strong>in</strong>g REC– Ouders– Anders, namelijk…• Wat is per doel de eerste stap die nu gezet moet word<strong>en</strong>?– Als er <strong>e<strong>en</strong></strong> bij<strong>e<strong>en</strong></strong>k<strong>om</strong>st k<strong>om</strong>t met externe partners: wie moet<strong>en</strong> er aan tafel zitt<strong>en</strong>?– Wat zijn de ag<strong>en</strong>dapunt<strong>en</strong> voor dat overleg?U kunt uw werkag<strong>en</strong>da op de volg<strong>en</strong>de pag<strong>in</strong>a <strong>in</strong>vull<strong>en</strong>.
Landelijk steunpunt ZAT – Zorg <strong>in</strong> <strong>en</strong> <strong>om</strong> <strong>het</strong> (Voortgezet) Speciaal Onderwijs 6Doelstell<strong>in</strong>g Wat is ervoor nodig? Wie is ervoor nodig? Eerste stap die gezetmoet word<strong>en</strong>1. Managem<strong>en</strong>t<strong>in</strong>formatie–––<strong>Op</strong>merk<strong>in</strong>g<strong>en</strong>:2. Visie <strong>en</strong> uitgangspunt<strong>en</strong> ZIOS (V)SO–––<strong>Op</strong>merk<strong>in</strong>g<strong>en</strong>:3. C<strong>om</strong>missie voor de Begeleid<strong>in</strong>g (CvB)–––<strong>Op</strong>merk<strong>in</strong>g<strong>en</strong>:4. Zorg- <strong>en</strong> adviesteam (ZAT)–––<strong>Op</strong>merk<strong>in</strong>g<strong>en</strong>:5. Onderwijs-zorgarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>–––<strong>Op</strong>merk<strong>in</strong>g<strong>en</strong>:6. Uitwissel<strong>in</strong>g expertise met regulier onderwijs–––<strong>Op</strong>merk<strong>in</strong>g<strong>en</strong>:
Landelijk steunpunt ZAT – Zorg <strong>in</strong> <strong>en</strong> <strong>om</strong> <strong>het</strong> (Voortgezet) Speciaal Onderwijs 8Meer <strong>in</strong>formatieE<strong>en</strong> <strong>sluit<strong>en</strong>de</strong> <strong>en</strong> effectieve <strong>zorgstructuur</strong> <strong>in</strong> <strong>en</strong> <strong>om</strong> uwschool is dichterbij dan u d<strong>en</strong>kt. Het Landelijk steunpuntZAT van <strong>het</strong> Nederlands Jeugd<strong>in</strong>stituut helpt uw schoolgraag op <strong>weg</strong>.B<strong>en</strong>t u op zoek <strong>naar</strong> hulp? Heeft u de <strong>in</strong>v<strong>en</strong>tarisatie <strong>en</strong>de werkag<strong>en</strong>da <strong>in</strong>gevuld <strong>en</strong> roept dit vrag<strong>en</strong> op? Of heeftu <strong>e<strong>en</strong></strong> andere vraag?Neem dan contact met ons op!Bel de <strong>in</strong>folijn van <strong>het</strong> Landelijk steunpunt ZAT:030 230 64 81 of mail <strong>naar</strong> <strong>in</strong>fozat@nji.nl.Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u ook terecht op onze websitewww.zat.nl.Het Landelijk steunpunt ZAT van <strong>het</strong> Nederlands Jeugd<strong>in</strong>stituut biedt ondersteun<strong>in</strong>gaan schol<strong>en</strong>, gem<strong>e<strong>en</strong></strong>t<strong>en</strong>, schoolbestur<strong>en</strong> <strong>en</strong> beroepskracht<strong>en</strong> die betrokk<strong>en</strong>zijn bij <strong>e<strong>en</strong></strong> ZAT. Het steunpunt biedt <strong>in</strong>formatie, kwaliteits<strong>in</strong>strum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, ondersteun<strong>in</strong>gsactiviteit<strong>en</strong><strong>en</strong> maatwerk voor alle betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong>.Foto’s: Bett<strong>in</strong>a Neumann, Marsel Loermans<strong>en</strong> Patrick Sheándell o’Caroll (PhotoAlto).© 2011 Nederlands Jeugd<strong>in</strong>stituutwww.zat.nl
Change language