Maatschappelijke Relevantie van Medische Hulpmiddelen

8Langdurige aandoeningen en incontinentieproblematiekhet gemak van aan- en uitdoen, bevestigen, hanteren, zowel door depatiënt zelf als door een ander is verbeterd door nieuwe ontwerpen bijv.“pants” (absorptiemateriaal en broekje ineen) en “flex-systemen”(in stappen passend te bevestigen);de detectie van de vullingsgraad met betrekking tot verkleurende strips;een heel ander aspect is duurzaamheid (in milieutechnischezin) van de gebruikte materialen en processen (bereiding vanhoutpulp). Deze is sterk verbeterd (het gaat om relatief grotehoeveelheden materiaal) en heeft geleid tot verbeteringen inhet beheer van de bossen waarin het benodigde hout wordtgeproduceerd (SCA, 2006).Op het niveau van de producten is een grote variatie inproducten ontstaan. Tegenwoordig bestaat een optimaal typeincontinentiemateriaal voor iedere combinatie van de incontinentie,lichaamsomvang, voor mannen en vrouwen, zelfredzaamheid van depatiënt of mogelijkheid meer of minder mee te helpen, geestelijkeconditie van de patiënt, moment van het etmaal of specifiekegebruikssituatie. Deze variatie betreft uiteraard niet alleen degebruiksmogelijkheden maar ook de prijs. Het kan daardoor voor eenniet goed ingevoerde zorgverlener lastig zijn om de optimale keuze temaken en het betreffende materiaal op de juiste wijze te gebruiken.Bedrijven die deze producten op de markt brengen zijn er dan ook intoenemende mate toe overgegaan om voorschrijvers, zorgverleners, hetmanagement van instellingen en, waar van toepassing, de dragers zelf,door middel van aanvullende dienstverlening te assisteren bij het makenvan de juiste keuzes en de juiste wijze van gebruik.Zo zijn onder meer de volgende innovaties in dienstverleningdoorgevoerd:Systematische keuzewijzers, instructiemateriaal eninstructiebijeenkomsten om verzorgenden en verplegendente ondersteunen bij de keuze van het juiste materiaal en hente leren hoe ze patiënten kunnen helpen bij het verwisselenvan incontinentiemateriaal, voor iedere combinatie vanincontinentiemateriaal en fysieke (en geestelijke) problemen.Daarbij krijgt ook het ergonomisch werken en het verantwoordgebruik van til- en transferhulpmiddelen alle aandacht, zowel omde patiënt zo min mogelijk te belasten als om arbeidsverzuim ofarbeidsongeschiktheid te voorkomen;rekenmodellen, programma’s voor kostenbeheersing, omde combinatie kwaliteit van incontinentiezorg en kostente optimaliseren. Daarbij zijn niet de kosten van hetincontinentiemateriaal bepalend, maar de totale kosten per24 uur incontinentiezorg.In het veld is zorg over de vraag of alle producten wel vergoed blijvenworden. Als dat niet meer zou gebeuren, kunnen twee risico’s optreden.Zorgverleners kunnen, om de patiënten te helpen, ertoe overgaan omzwaarder materiaal voor te schrijven dat wèl vergoed wordt. Ongewensteconsequenties voor de gezondheid kunnen ontstaan, als mensen zelfmateriaal gaan aanschaffen en daarvoor niet meer langs de dokter gaan.Er kunnen soms ook ernstige oorzaken zijn van (lichte) incontinentie en diekunnen maar beter worden uitgesloten.Incontinentiematerialen zijn vanuit het oogpunt van innovatiebeleideen interessant voorbeeld. Veel product- en proces-innovaties vindenin het buitenland plaats, terwijl relatief veel meer innovaties in deincontinentiezorg in Nederland worden bedacht en doorgevoerd (zoalshet bovengenoemde ergonomische instructiemateriaal en kostenbeheersingsmodellen). Op deze wijze wordt ook in die gevallen in Nederland ophoogwaardige wijze toegevoegde waarde gecreëerd, zowel in economischezin als voor de gezondheidszorg.Ook op het gebied van afvoerende incontinentie hebben veleontwikkelingen plaatsgevonden, met name bij blaascatheters. Sommigecatheters worden langere tijd gedragen en voeren permanent af naarplatte, bijv. op het been gedragen opvangzakken. Een andere vorm isintermittant catheterisation, waarbij de blaas één of enkele keren(3 - 5) per dag wordt geleegd. In eerste instantie hebben vernieuwingenplaatsgevonden in het ontwerp van de traditionele catheters (afgerondevorm, zacht PVC-materiaal, gels om het inbrengen te vergemakkelijken).De meest recente innovatie betreft catheters, die gecoat zijn methydrofiele materialen, waardoor deze een waterlaag aan zich binden.Dit geeft een aanzienlijke reductie in de schuifweerstand bij inbrengenen verwijderen. Dat is niet alleen veel plezieriger bij het hanteren, maarhet voorkomt ook kleine bloedinkjes die de kans op en de ernst vaninfecties verhogen. Het reduceert ook het gebruik van antibiotica. Ditsysteem met verminderde schuifweerstand voorkomt bij langdurigergebruik (vaak “levenslang”) ook vorming van littekenweefsel. Door ditlittekenweefsel kan de urethra ongevoeliger worden, waardoor het84 85