2008 - Ziekenhuis Oost-Limburg

Zorg voor kwaliteit en patiëntveiligheid >3. Patiëntveiligheid, onze zorgPatiëntveiligheid zal een blijvende uitdaging vormen voor ziekenhuizen.Mede door de federale en de Vlaamse initiatieven,gekaderd in de aanbevelingen vanuit de Raad voor Europa ende Wereldgezondheidsorganisatie, zal dit thema ook steedsmeer het maatschappelijk bewustzijn gaan beïnvloeden. Medevanuit de internationale aanbevelingen in de litertuur ontwikkeldehet ZOL een aantal projecten.3.1. Project clinical pharmacy:resultaten en optiesKlinische farmacie en farmaceutische zorg willen een veilige,doeltreffende en kosteneffectieve geneesmiddelentherapie verzekerenvanaf de bereiding van het geneesmiddel, over zijntoediening, tot en met de opvolging van de therapie. In Belgiëis deze discipline nog in volle ontwikkeling. Dankzij financieringdoor de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid startten op1 juli 2007 twintig projecten met als doel ook in de Belgischeziekenhuizen het nut van de klinische farmacie aan te tonen.Omwille van de vele gunstige resultaten wordt het project naeen eerste periode van 18 maanden opnieuw verlengd met 1jaar.In het project van het ZOL werd onderzocht welke de meestefficiënte wijze is om de klinisch apotheker in te schakelen inhet acuut ziekenhuis.Het doel van klinische farmacie is het maximaliseren van hetklinische effect van de medische behandeling, het minimaliserenvan het risico van adverse drug events en adverse drugreactions en het minimaliseren van de kost van de behandeling.Dit in samenwerking met artsen en verpleegkundigen. Demethodiek van klinische farmacie omvat vele werkwijzen: hetgeven van medicatie-advies op de afdeling of tijdens patiëntenrondes,het opvolgen van adverse drug reactions, hetopstellen van medicatieprotocollen, het opvolgen van risicopatiëntenen/of risicomedicaties en het optimaliseren van medicatieschematabij opname en ontslag.In het project van het ZOL werd onderzocht welk de meestefficiënte wijze is om de klinisch apotheker in te schakelen inhet acuut ziekenhuis. Daartoe werden 5 verschillende aspectenvan de inzetbaarheid van de klinische apotheker onderzocht:1) De klinisch apotheker als ondersteuning op een standaardverpleegafdeling.2) Opvolgen van patiënten met risicomedicatie: 2 klassen antibiotica(macroliden + azolen)3) Opsporen en opvolgen van adverse events: patiënten metverhoogde INR waarde4) Opsporen en opvolgen van risicopatiënten: patiënten metverminderde nierfunctie5) Beleidsvoorbereidend werk: opstellen van een protocol voorscreening naar ondervoedingMethode• Patiëntenpopulatie: patiënten gehospitaliseerd op campusSt.-Jan• Nazicht van de medicatieschema’s en evaluatie van degeneesmiddelentherapie• Opvolging van de laboparameters• Indien aangewezen: voorstel tot aanpassing van de therapie• Opvolging van de voorgestelde aanpassingen aan de handvan het patiëntendossierDe aanwezigheid van een klinisch apotheker op de verpleegafdelingwerd erg geapprecieerd.Aanwijzingen in verband met een correcte bereiding en toedieningvan geneesmiddelen, pletmedicatie, thuismedicatie,omschakeling IV naar orale toediening werden onmiddellijkopgevolgd. Therapiewijzigingen en geneesmiddeleninteractieswerden besproken met de arts of assistent.Al deze maatregelen bevorderden de patiëntveiligheid enwerkten kostenbesparend door preventie van adverse events.Het verspreiden van algemene richtlijnen i.v.m. risico’s bij hetopstarten van geneesmiddelen bij patiënten met orale anticoagualantia,het correct gebruik van fytomenadion, geneesmiddeleninteracties met macroliden/triazolen en dosisreducties bijverminderde nierfunctie hebben eveneens bijgedragen tot hetverlagen van adverse events.3.2. Project ‘patiëntentransfers’Informatieoverdracht is van groot belang voor een goed verloopvan de transfer van een patiënt van de ene afdeling naarde andere. Het komt voor dat niet alle noodzakelijke informatiebeschikbaar is of wordt gecommuniceerd. Dit brengt nietalleen de continuïteit en kwaliteit van de zorgverlening in hetgedrang, maar ook de tevredenheid van de patiënt en zijn/haar familie. In 2008 werd een inventaris gemaakt van situatiesdie zich bij een transfer (kunnen) voordoen. Aan de handvan deze inventaris werd beslist om in een eerste fase de patiëntentransfersvanuit de dienst spoedgevallen te optimaliseren.Om een transfer vanuit de dienst spoedgevallen goed te latenverlopen werd beslist om te werken met een checklist. Aan dehand van deze checklist worden een aantal items gecontroleerdvóór de patiënt wordt verhuisd (vb. is het dossier inorde? Heeft de patiënt een identificatiebandje aan?). Bij aankomstop de afdeling worden opnieuw een aantal items nagegaan(vb. was de afdeling klaar voor de overname? Werd ergeholpen bij het installeren van de patiënt? Werden alle noodzakelijkeitems mondeling gebrieft?). Na de transfer wordt dechecklist naar spoed teruggebracht en geregistreerd om mogelijkeknelpunten in kaart te brengen.3.3. Project ‘patiëntenidentificatie’In dit project wordt gefocust op het identificatiebandje van depatiënt en het identificeren van de bloedbuisjes. Ook een juisteidentificatie van medicatievoorschriften en onderzoeksaanvragenkaderen binnen dit project.• Het identificatiebandje van de patiënt:In het kader van patiëntveiligheid werd een 2-tal jaar geledenbeslist om elke patiënt, opgenomen in het ZOL, een identificatiebandjeaan te doen. Op deze manier kan telkens de identiteitworden nagekeken vóór toediening van medicatie, vóórhet uitvoeren van een onderzoek of een ingreep. Er werdenduidelijke afspraken gemaakt met betrekking tot wie het bandjeaan doet, wanneer en wat te doen bij verwijdering van het14 Ziekenhuis Oost-Limburg I Jaarverslag 2008