2008 - Ziekenhuis Oost-Limburg

Zorg voor kwaliteit en patiëntveiligheid >1. Permanent investeren in nieuwetechnologieën en therapieën1.1. Intracoronaire Magnetische ResonantieSpectroscopie: eerste toepassingenbij de mensDe dienst hartkatheterisatie beschikt over een nieuw toestelom via het gebruik van MRI een idee te krijgen van desamenstelling van de verschillende intracoronaire plaques vanpatiënten. Zo kan een onderscheid gemaakt worden tussengevaarlijke en minder gevaarlijke soorten. In het cathlab vanhet ZOL werden de onderzoeken uitgevoerd in het kader vaneen first-in-man studie.Men is al geruimte tijd op zoek naar een ‘eenvoudige’ techniekom een idee te krijgen van de precieze samenstellingvan de plaques in de kransslagaders van patiënten. Het isvan belang om over een techniek te beschikken die hetonderscheid kan maken tussen een zogenaamde ‘stabiele’(veel fibrose, dikke kap) en anderzijds ‘instabiele’ plaque. Totnu toe is er nog geen enkele techniek in geslaagd dit onderscheidop een valabele en betrouwbare manier te maken.Normaal heb je voor MRI een grote magneet van 1 of meerTesla nodig, in een speciale kamer met verstevigde vloer. EenIsraëlische firma is er in geslaagd een miniatuurmagneet tebouwen, deze te incorporeren in een katheter, waardoor dezepercutaan in een bloedvat kan ingebracht worden om dewand van het bloedvat te scannen. Het is op die maniermogelijk om in het cathlab in vivo de samenstelling van eenplaque in de kransslagader na te gaan.De MRI katheter kan een zeer beperkt gedeelte van de plaqueanalyseren; ongeveer tot een diepte van 200 µm en overeen hoek van 90° à 120°.Door de katheter een aantal kerente draaien, kan de ganse omtrek van het bloedvat gescandworden.In de toekomst hopen de cardiologen dat met deze techniekeen staalkaart kan gemaakt worden van de coronaire letsels(gevaarlijk versus ongevaarlijk) en de behandeling beter hieropaf te stemmen. Verder kan deze techniek mogelijk beterhet effect van verschillende geneesmiddelen op de plaqueinhoudevalueren.■ Dr. Mathias Vrolix, cardioloog en diensthoofdHartkatheterisatie ZOL: “We zijn zeer verheugd omdeze techniek als eerste hartcentrum ter wereld te kunnentoepassen. Daarnaast is het een eer om als een van deeerste centra deel te mogen uitmaken van de ‘MIRACLE’-studie waarin het gebruik van MRI in zowel diagnostischeals interventionele hartcatheterisatieprocedures geëvolueerdwordt.”1.2. Revolutionaire ontwikkelingen in dechemotherapeutische behandelingvan peritoneale metastasenRuim 20% van alle tumoren in het abdomen geven in deloop van hun natuurlijke evolutie aanleiding tot uitzaaiingenter hoogte van het buikvlies. Dergelijke peritoneale metastasenworden het meest frequent gezien bij colon-, maag-,pancreas- en ovariumtumoren. Tot voor kort kon men bij deaanwezigheid van peritoneale metastasen bij abdominaletumoren nog enkel kiezen voor een palliatieve behandeling.Lokale chemotherapie wordt sinds enkele jaren toegediendvia ingrijpende, open operaties.Het gaat om een behandeling waarbij verwarmde chemotherapiein de buikholte wordt toegediend om kankercellen tedoden. Deze chemotherapie wordt na afloop van chirurgischwegnemen van de tumor tijdens dezelfde verdoving (narcose)toegediend. De voordelen van deze aanpak zijn de volgende:- kankercellen zijn méér gevoelig aan warmtebehandeling(boven 41° Celsius sterven de kankercellen af)- door toediening van warmte is de chemotherapie méérwerkzaam- doordat de chemotherapie in de buikholte wordt toegediend,komt er slechts zeer weinig in de bloedbaan terecht.Bijgevolg zijn de bijwerkingen gering en kan men eenhogere dosis toedienen met méér kankerdodend effect totgevolg.Het ZOL heeft samen met het UZ Gent hiermee in België degrootste ervaring. Meer dan 250 patienten werden hiermeebehandeld. Er loopt klinische samenwerking en research innauwe samenwerking met het Washington Cancer Institute(prof. Sugarbaker), Uppsala University (prof. Mahteme) en deuniversiteit van Osaka (prof. Yonemura).De laparoscopische toediening werd voor de eerste keerbeschreven bij varkens in het wetenschappelijk tijdschriftGynaecologic Oncology. In het ZOL werd deze techniek 2 jaargeleden voor de eerste keer toegepast op mensen. Sindsdienwerd de ervaring verder uitgebouwd en de grootste klinischereeks werd in samenwerking met het Instituto Natiozonale diTumori (Prof Garofalo) recent gepubliceerd. Het ZOL heeft deambitie om de Europese expertfunctie die ze thans heeft verderuit te bouwen met klinische en translationele research.■ Dr. Van der Speeten: “We willen mensen geen valsehoop geven maar het is een feit dat een aantal patiënten,die baat zouden hebben bij de operatie, nu onderbehandeldworden.”1.3. Screening naar het risico opvroeggeboorte: de fibronectine-testAls eerste in Vlaanderen startte de dienst gynaecologie vanhet ZOL met de Fetale Fibronectine-testin het beleid van premature arbeid en dreigende vroeggeboorte.De detectie in het vaginale slijm van het fetale fibronectine -de ‘kleefstof’ tussen vliezen en baarmoederwand – is op ditogenblik de meest gevoelige parameter om echte van valsevoorweeën te onderscheiden. De belangrijkste informatie diedeze test echter geeft, is het negatieve resultaat (geen aanwezigheidvan fetaal Fibronectine in het vaginale slijm): eennegatief predictieve waarde van 99% betekent dat met 99%8 Ziekenhuis Oost-Limburg I Jaarverslag 2008