ericht uit de randTe voet naar mijn autoLang geleden was er in mijn straat een oud vrouwtje dat altijd op derijweg liep in plaats van op het voetpad. ‘Kan dat oud mens niet op dentrottoir lopen’, schamperde mijn grootmoeder. Dat ‘oud mens’ waswaarschijnlijk niet zo heel veel ouder dan zijzelf. Maar oma was dan ookniet oud en wee degene die het tegendeel durfde te beweren.TEKST Fatima Ualgasi | FOTO Filip ClaessensEen aantal jaren, een knieprothese enrugoperatie later, moest oma zich erbijneerleggen dat zij misschien nietoud was, maar haar lichaam wel. Nog eenpaar jaren later liet mijn eigen lichaam mein de steek. Vermoeidheid, pijnlijke spierenen gewrichten. Ik was nog jong, maar ook ikmoest me bij de stand van zaken neerleggen.Nu begrijp ik dat oude vrouwtje. Ik heb hetoma zien doen en ook ik doe het nu, wellichtom dezelfde reden: de rijweg is vlak en dat iseen absolute noodzaak als je last hebt van jegewrichten.Er bestaan websites waarop je problemenmet voetpaden kunt melden. Goedbedoeldeinitiatieven, maar lapmiddelen. Mij gaat hetover meer dan de occasionele losse steen.Waar ik mij aan stoor, is een stadsinrichtingdie te veel gericht is op fitte en gezonde mensen.Men heeft de mond vol over de vergrijzingvan de samenleving en integratie vanmindervaliden, maar in de publieke ruimterekening houden met de aanwezigheid vandeze doelgroepen is er veel te weinig bij. Alser al aan toegankelijkheid gewerkt wordt,dan denkt men in hoofdzaak aan blinden enrolstoelers. En zelfs dan te weinig en somsop heel knullige wijze. Ik herinner me eenbezoek aan een publiek gebouw dat aan deingang trapjes had. Om iets te doen voor rolstoelershad men er niet beter op gevondendan over die trapjes een plank te leggen overvrijwel de gehele breedte van de trappen. Hetgevolg was een zeer steil hellend vlak, waarik met mijn pijnlijke enkels niet op kon. Volgensmij was het voor een rolstoeler zonderbegeleider ook onmogelijk. Moet dat toegankelijkheidvoorstellen?Het zijn overigens niet alleen mensen methandicaps die zich aan de kwaliteit van voetpadenstoren. In 2001 werd onderzoek gedaannaar de tevredenheid van de Belg overzijn leefomgeving. Daaruit bleek dat we nietecht tevreden zijn over de voetpaden. 31,3 %van de ondervraagden in Halle-Vilvoordewas zelfs zeer ontevreden. Alleen over fietspadenhadden we nog meer te klagen. Erbestaat nochtans wetgeving ter zake. In hetVademecum Voetgangersvoorzieningen vande Vlaamse overheid wordt een onderscheidgemaakt tussen reglementering (qua voetpadenerg beknopt) en richtlijnen (heel gedetailleerd).Een Belgisch compromis? Ditis wat we willen, maar dat kunnen we nietopleggen, dus formuleren we het als richtlijnenen hopen we op uw goede wil? Die goedewil, daar vlot het toch niet zo mee. Ik hoor inmijn onmiddellijke omgeving over voetpadenvan slechts twee tegels breed, waar je nieteens op kan lopen met een kind aan de hand.Dan moet je het met een rolstoel al helemaalniet proberen.En dan heb ik het nog niet over het bestratingsmateriaal.Als ik in mijn eigen stadvan de ene kant van de Grote Markt naarde andere moet, doe ik dat soms per auto.Waarom? Kasseitjes. Lange tijd bestondende meeste voetpaden en rijwegen in Belgiëuit kasseien. In mijn jeugdjaren werden dekinderkopjes gaandeweg vervangen door tegels.Ik kan me niet herinneren dat iemanddaar rouwig om was. Maar recent dook blijkbaarheimwee naar de kassei op. Ik merk datze meer en meer worden gebruikt als er ergensvoetpaden worden heraangelegd, in hetbeste geval in combinatie met andere materialen.Het is misschien esthetischer, ze zijnvorst- en schokbestendig, gaan heel lang meeen het is nog een natuurproduct ook. Maardaar staat tegenover dat ze allesbehalve vlakzijn en als het regent erg glad worden. Laatdat nu net een van de weinige wettelijke vereistenzijn. Plus dat het voor iemand metpijnlijke gewrichten een marteling is om eroverte moeten lopen. Ik heb altijd een paarschoenen in de auto liggen om in geval vannood te kunnen wisselen. Laat dat nu net eenvan de richtlijnen zijn, dat loopcomfort nietmag afhangen van het type schoeisel. Geefmij maar de gewone tegel of vlakke klinkers.Op voorwaarde dat ze goed liggen tenminste.Dat wil zeggen: vast en vlak.Wat me verder opvalt in dat vademecumis dat noch reglementering noch richtlijnenaandacht besteden aan rustplaatsen. Ik moetaf en toe even kunnen gaan zitten. Er wordtwel gewag gemaakt van bushokjes en dergelijke.Volgens de overheid zijn dat blijkbaarde enige plaatsen waar rusten is toegestaan.Het valt me bijvoorbeeld altijd weer op innatuurgebieden. De Rand kent heel wat tragewegen en jaagpaden. Fijn om te wandelen.Maar ik geraak daar niet ver, want aan zitgelegenheidwordt er niet gedacht. Ik bennochtans niet veeleisend. Ik ben al blij meteen pilaartje, waar ik even op kan gaan zitten.Als dat hoog genoeg is tenminste. De meestezitbanken zijn te laag, wat het moeilijk maaktom weer op te staan. En dan heb ik het nogniet eens gehad over hoge borduren, hetgebrek aan openbare toiletten … De bedoelingenzijn goed, maar er is nog veel werk aande winkel. In afwachting van een toegankelijkereomgeving ga ik – alle campagnes tenspijt – nog steeds te voet … naar mijn auto.InfoFatima Ualgasi is een geboren en getogenVilvoordse met internationale roots,literaire ambities en diverse blogs.Voor RandKrant schrijft ze afwisselendmet Dirk Volckaerts, Joris Hintjensen Tom Serkeyn de columnBericht uit de rand/Bericht uit Brussel.24
Vanhuizen&tuinenToparchitect ontwerpt nieuwbouwmuziekacademie DilbeekAls alles naar wens gaat, wordt volgend jaar gestart met de bouw vaneen nieuwe muziekacademie in Dilbeek. De financiering is nog eenprobleem, maar de onderwijsschepen hoopt privé-investeerders warmte kunnen maken voor het project.TEKST Paul Geerts | FOTO’S Gemeente DilbeekDe Dilbeekse academie voor muziek,woord en dans is gehuisvest in degebouwen van het cultuurcentrumWestrand. Maar er zijn te weinig lokalen, zezijn te klein en vaak niet aangepast aan deeisen van het hedendaagse kunstonderwijs.Omdat de academie na een negatief rapportvan de inspectie haar erkenning dreigde teverliezen, besliste het gemeentebestuur omeen nieuwe academie te bouwen naast deparking van de Westrand, op de hoek van deKamerijklaan en de Kloosterstraat, waar nude vervallen Hoeve Puttaert staat.ToparchitectHet pleit voor het gemeentebestuur dathet voor het ontwerp van de nieuwe academieniet rond de pot bleef draaien, maar inoverleg met de Vlaamse Bouwmeester koosvoor de formule van de Open Oproep, eenselectieprocedure gebaseerd op het principevan een architectuurwedstrijd. De VlaamseBouwmeester streeft hiermee naar architecturalekwaliteit voor bouwprojecten van deVlaamse overheid en lokale overheden. Ontwerpbureausuit heel Europa kunnen zichkandidaat stellen. Na het doornemen van dekandidaturen stelt de Vlaams Bouwmeestertien ontwerpbureaus voor aan de opdrachtgever.Op basis van de portfolio’s wordt aanvijf ontwerpers een beperkte studieopdrachttoegekend, waarvoor ze vergoed worden. Devijf ontwerpers worden uitgenodigd voor eentoelichting en een terreinbezoek. Vervolgenskrijgen de ontwerpers een drietal maandenom een voorstel in te dienen. Uiteindelijkkiest een jury met de Bouwmeester een vande vijf projecten.Voor de Dilbeekse academie stelden 183architectenbureaus uit binnen- en buitenlandzich kandidaat. Daaruit werden vijfbureaus gekozen, vier Belgische en de Spaansetoparchitect Carlos Arroyo Zapatero. Nalang wikken en wegen werd geopteerd voorhet voorstel van de Spanjaard. Arroyo is eenjonge, veelbelovende architect uit Madrid dieal verschillende internationale prijzen heeftgewonnen.Link met WestrandVorige maand kwam Arroyo zijn plannenvoor de nieuwe academie in Dilbeek voorstellen.Een maand lang konden de inwonersdie plannen bekijken op een tentoonstellingin de Westrand. In het oorspronkelijke projectzou het nieuwe gebouw volledig binnende buitenmuren van de vervallen hoevePuttaert komen, waarbij het erf met eendoorzichtige, dansende dakstructuur wordtbeschermd tegen de weersomstandigheden.Aan de straatkant voorzag hij een nieuwe geveldie verwijst naar een abstract kunstwerkvan Alfons Hoppenbrouwers, de architectvan het cultuurcentrum Westrand, dat in hetcentrum hangt.Die plannen zijn intussen aangepast, ondermeer omdat de hoeve in te slechte staat isen helemaal zou moeten worden afgebrokenen heropgebouwd om de muren te kunnenbehouden. Dat zou veel te duur uitvallen.Bovendien konden niet alle functies op diekleine oppervlakte ingepast worden. In denieuwe plannen worden bepaalde elementenvan de hoeve bewaard. Een uitbouw met eenveelkleurig glazen dak, dat gedeeltelijk bovende parking uitsteekt, wijst als een arm naarhet cc Westrand en accentueert de spanningtussen de twee gebouwen. De dynamische,veelkleurige gevel aan de straatkant met hetkunstwerk van Hoppenbrouwers werd behoudenin de definitieve plannen.FinancieringDe gemeente hoopt in de tweede helft vanvolgend jaar te kunnen beginnen met denieuwbouw. De financiering is een groot probleem.Alhoewel het gebouw bedoeld is voordeeltijds kunstonderwijs, krijgt de gemeentegeen subsidie van de Vlaamse ministeriesvan Onderwijs of Cultuur. De gemeenteheeft zelf 4 miljoen euro ingeschreven ophaar begroting, maar dat volstaat niet. DeDilbeekse schepen van Onderwijs GeorgesDe Vliegher (cd&v / n-va / dna!) hoopt datprivé-investeerders en/of sponsors hun duitin het zakje zullen doen. Het auditorium met150 zitplaatsen wordt losgekoppeld van deacademie, waardoor het ook gebruikt kanworden voor bedrijfsseminaries, vergaderingen,recepties en dergelijke.25