Download PDF - randkrant

schoonheidHet kanaal Rupel-Charleroi ter hoogte vanVilvoorde (l.) en een spoorlijn metindustriële hangars in Beersel worden vanuitde hoogte bijna abstracte kunstwerken.verloren. Het gaat hier om cijfers over heelVlaanderen, wellicht ligt de bebouwingsgraadin (sommige delen van) de Rand nogveel hoger.VersnipperingNaast de bebouwingsdichtheid speelt ook demanier waarop deze bebouwing is georganiseerd.Lintbebouwing en verspreide bebouwingzijn karakteristiek voor Vlaanderen.Deze bebouwing leidt tot verdichting (meerhuizen en wegen per vierkante kilometer),dichtslibbing (een gevorderde vorm van verdichtingtypisch voor de urbanisatie waarbijenkel snippers open ruimte overblijven),versnijding door wegen, verscherping (bv.een scherper contrast tussen het bos en deopen ruimte door de vernieling van de bosmantel),isolering (de verbreking van ecologischeof visuele verbindingen), afschermingof barrièrevorming (de moeilijker wordendedoorgang of het slechter visueel verband). Ineen volgende bijdrage gaan we dieper in opde nefaste gevolgen hiervan voor de openruimte en vooral voor de visuele belevingvan het landschap. Niet vanuit de helikopter,maar van op de begane grond.Nieuwe esthetiekLaat ons nog even in de helikopter blijven,waar je over de huizen en de bermen kuntkijken, waar grenzen vervagen en alle geluidenverstommen, en waar zelfs het gedrumvan de auto’s op de Ring op een vreemdsoortigechoreografie lijkt. Je ziet de verdichtingen versnippering, de verscherping en deafscherming. De chaotische versplinteringook van het landschap met huizen en andereconstructies die totaal willekeurig uitwaaierenover het landschap en het kluwen vandorpsstraten en gewestwegen. Maar vanuitde lucht bekeken, levert die verkeersinfrastructuursoms indrukwekkende en zelfsfascinerende beelden op, zoals bijvoorbeeldhet viaduct van Vilvoorde en de klaverbladenvan Groot-Bijgaarden, Strombeek-Bever/Grimbergenen het Leonardkruispunt.Klaverbladesthetiek heet dat in het nieuwestedenbouwkundige jargon. Ook het kanaalRupel-Charleroi, dat als een lange blauwestreep van noord naar zuid loopt, met deelegante bruggen ter hoogte van Vilvoorde,levert vanuit de lucht soms fascinerendebeelden op. Zelfs een spoorlijn met industriëlehangars wordt vanuit de hoogte bijna eenabstract kunstwerk.Deze beelden van verstedelijking, industrialisatie,mobiliteit en artificialiteit geveneen eigentijds beeld van het randstedelijkelandschap rond Brussel, dat haaks staat ophet nog altijd dominante beeld dat in veeltoeristische folders wordt gekoesterd: deboerenidylle en de ongerepte natuur. Dieidylle is niet helemaal verdwenen, maar erheeft zich een nieuwe realiteit op geënt. Defotograaf neemt geen standpunt in, maarkijkt met open blik naar wat er vandaag indit landschap gaande is. In die zin zijn dezebeelden een visueel statement over de toenemendeinvloed van de mens op landschapen natuur, maar ook een statement over eennieuwe esthetiek.31