Dossier Vervoersarmoede

4.3 De ervaringen uit decampagne ‘Ikgeraakerniet‘In het najaar van 2014 lanceerde Mobiel 21 samenmet Welzijnsschakels en het Netwerk tegen armoedede campagne ‘ikgeraakerniet’. De campagne wildehet thema van vervoersarmoede ruimer bekendmaken en zowel knelpunten als oplossingenverzamelen. Het initiatief kwam er als explicietantwoord op de vraag van de Minister van Mobiliteitom de thematiek nog uitgebreider te stofferen.In totaal getuigden 124 mensen over hun persoonlijkevervoersuitdagingen 18 . De antwoorden geven eenrealistisch beeld op vervoersarmoede in Vlaanderenen het potentieel van verschillende oplossingen. Deantwoorden maken duidelijk dat de actieradius ergbeperkt is, van zodra men niet over een auto beschikt.De knelpuntbestemmingen liggen gemiddeldminstens 10 km van de woonplaats. Vaak al te ver omte fietsen, of een behoorlijke puzzel om er te gerakenmet het openbaar vervoer.Het werk of een sollicitatie zijn de belangrijkstebestemmingen waar mensen niet geraken, gevolgddoor het bezoek aan familie of vrienden en medischezorg. Weekdagen tijdens de werkuren (tussen 9 en16 uur) blijken de moeilijkste momenten om op eenbepaalde bestemming te geraken.De redenen van het ergens niet geraken zijn erguiteenlopend, maar in de top drie van veelgehoordeverhalen staan in volgorde van belangrijkheid:--de onbereikbaarheid van cruciale bestemmingenzoals bedrijventerreinen en overheidsdiensten--het beperkte busaanbod tussen (deel)gemeenten--en een beperkte toegankelijkheid van hetopenbaar vervoer.Wat opvalt is dat de meeste bestemmingen dieproblemen geven in het centrum van een gemeenteliggen, wat tegenstrijdig klinkt met de wijze waarophet decreet Basismobiliteit wordt uitgevoerd (zie p.11). Vooral op het platteland is de verbinding tussencentra van (deel)gemeenten onvoldoende afgestemdop de noden van respondenten.We polsten naar de mogelijke oplossingen die fiets,auto of bus zouden kunnen bieden voor iedersspecifiek probleem. En die zijn er!--Gezien de te overbruggen afstanden heeftde bus het meeste potentieel, slecht 17% vande respondenten geeft aan dat ze er met hetopenbaar vervoer niet zouden geraken. Maar danenkel als er heel wat gesleuteld wordt aan hethuidige aanbod van de bus, zo leert figuur 2.Figuur 2: Ik zou er kunnen geraken met het openbaar vervoer als...Ik zou er kunnen geraken met het openbaar vervoer als... (%)Er een bushalte dichtbij mijn bestemming zou zijn (minder da...De verbindingen (bus-bus of bus-trein) beter op elkaar afgestemd zouden zijnEr meer bussen zouden rijdenDe buslijnen directer zouden zijnEr vroeger of later bussen rijdenDe (bel)bus kon gereserveerd wordenDe informatie over bus-en/of treinmogelijkheden duidelijker warenDe trein goedkoper zou zijnEr meer treinen zouden rijdenOpenbaar vervoer is geen oplossingFiguur 3: Ik zou er kunnen geraken met de auto als...Ik zou er kunnen geraken met de auto als... (%)Ik kon meerijden met iemandIk eerst mijn rijbewijs kon behalenIk een auto kon delenIk een beroep kon doen op een ‘betaalbare’ taxiDe auto is geen oplossing voor mij voor deze verplaatsingWelzijnsschakel Den Draaiin Heist-op-den-BergHet filmpje van de campagne van Ikgeraakerniet.be werdopgenomen in Heist op den Berg bij Welzijnsschakel Den Draai.Daar werkt men al geruime tijd rond mobiliteit en de verenigingwas met deze expertise daarom een gedroomde partner.De mensen van den Draai hebben met succes een werkgroepmobiliteit kunnen oprichten waar de uitdagingen rond mobiliteitsamen met verschillende lokale diensten wordt bekeken:seniorendienst, integratiedienst, OCMW (die de MMC centralebeheert), diversiteitsdienst en mobiliteitsambtenaar.18 Voor meer informatie en achtergrond: zie surveyrapport Ikgeraakerniet, Mobiel 21, 2015.Silvie (Getuigenisikgeraakerniet.be)“Mijn man is zwaarzorgbehoevend en verblijftin een woonzorgcentrum.Ik zou er met de belbusnaar toe kunnen, maar danmoet ik twee verschillendebelbussen nemen en datis met een rollator nietevident. Ik maak nu gebruikvan de MindermobieleCentrale maar, maar datkost mij dan wel 9,52 europer dag.”--Voor 35% van de respondenten zou de fietseen oplossingen kunnen bieden. Belangrijksterandvoorwaarde voor de helft van hen is daarbijde uitbouw van veilige fietspaden tot aan debestemming. Het hebben van een eigen fiets zoueen extra 10% mensen aan het fietsen zetten.Dossier Vervoersarmoede vandaag - p 20 Dossier Vervoersarmoede vandaag - p 21--Voor 75% van de respondenten kan de auto eenoplossing bieden. Meerijden met iemand wordt hetmeest naar voren geschoven als oplossing (44%):dit drukt de kosten die met autovervoer gepaardgaan. Dit meerijden onder de vorm van een betaalbaretaxi biedt een tweede oplossing (23%). Voor11% van de respondenten ontbreekt een rijbewijs omzo de weg op te mogen. Voor een andere 11% is hetdelen van een auto een valabel alternatief.Tot slot geeft ook 1 een op 5 respondenten aan datflexibele werkuren of een andere organisatie vanopenings- en opvanguren een groot en effectief verschilzou maken naar mobiliteitsbehoeften. Ook eenandere ligging van basisbestemmingen zou eenbelangrijk verschil maken: dit is wat wij noemen deruimtelijke context van mobiliteit en duidt het belangvan een juiste locatiekeuze van basisbestemmingen(overheidsdiensten, bedrijven, medische instellingen,…) aan.4 Mobiliteitservaringen van mensen in armoede