Dossier Vervoersarmoede

Figuur 7: Verschil in fietsattitudes tussen kansarme en niet kansarme inwoners van Deurne-NoordBoodschappenMensen willen fietsen in de stad!Fietsattitudes tussen kansarm en niet kansarmSpeeltuin, park, fietstocht...Bezoek aan familie en vriendenWerkMedische zorg (huisarts,...)School/opleidingKinderen naar school/opvangVan onze respondenten noemden 72% zich eenfietser, ongeacht de fietsfrequentie. Al deze fietsers,ongeacht opleidingsniveau, gezinssamenstelling ofinkomen beleven het fietsen op dezelfde manier. Degroep werkende mensen telt significant meer fietsersdan zij die thuis zijn, zonder inkomen of zij die van eenuitkering leven (82% t.o.v. resp. 63% en 69%).Als we naar de groep van de kansarme inwonerskijken, is er één duidelijk verschil: er zijn minderfietsers. Verklaringen vonden we in de verschillendescholingsniveaus. Opvallend is dat bijna de helft vanFiguur 8: Fietspotentieel in Deurne-NoordIk zou meer willen fietsen,als het elektrisch kan (e-fiets)Ik ga starten met fietsenIk plan geen verandering:ik ga even veel/weinig fietsen3 %5 %43 %KansarmNiet kansarmKansarmNiet kansarmKansarmNiet kansarmKansarmNiet kansarmKansarmNiet kansarmKansarmNiet kansarmKansarmNiet kansarmIk weet het niet8 %de ongeschoolden of mensen met maximaal eendiploma lager onderwijs, ouder dan 18 jaar, niet fietst.Een andere moedertaal dan het Nederlands, onzemaatstaf voor culturele verschillen, komt uit onzeanalyses niet naar boven als reden.Fietsbestemmingen zijn niet erg verschillend tussenkansarme en niet –arme fietsers, behalve dan richtingwerk. De fiets is bij de kansarme inwoners duidelijkminder ingeburgerd als woon-werk vervoermiddel.Voor de andere bestemmingen zijn de fietsattitudesminder significant verschillend (zie figuur 7).40 %1 %Ik zou graag meer willen fietsenIk zou liever minder fietsenHet fietspotentieel is grootOngeacht de kansarme of kansrijke leefsituatiehebben al de respondenten dezelfde fietsintenties:40% wil meer fietsen, zowel bij de fietsers als bijde niet-fietsers. Dat is een groot potentieel aanfietsgebruikers dat zeker moet aangesproken worden!Tot slot is ook de attitude van belang: wat vindende inwoners van Deurne-Noord van fietsen? In hetalgemeen springen enkele positieve kanten vanfietsen eruit: fietsen is plezant, praktisch en gezellig,voor iedereen!Pas op de vierde plaats komt het gevaar van fietsenaan de orde. Bij de fietsers zelf is deze beleving vangevaar significant minder uitgesproken. Alsof je doorhet fietsen ervaart ‘dat het wel meevalt, dat fietsenin de stad’. De praktijk neemt angsten weg voor hetgevaar en dat maakt het nóg gezelliger. Dit verhaalbevestigt het veronderstelde fietspotentieel. Hetsociale, de gezellige dimensie van fietsen, werd bijde groep van kansarmen sterker uitgesproken. Ookvoor hen telt de kracht van het positieve verhaal vanfietsen.Twee praktische drempelsOm dit fietspotentieel aan te spreken, werd gekekennaar de bestaande drempels. Deze worden doorde verschillende deelgroepen in dezelfde matebeleefd: voor iedereen, man of vrouw, arm of rijk staatslecht weer op nummer één, vóór onder meer hetgevaar van het fietsen in de stad. Voor de groep vankansarmen wegen twee drempels zwaarder door danvoor anderen: het niet hebben van een fiets en eengoede gezondheid.Het niet hebben van een fiets werd daarom apartbevraagd: bij de kansarme groep heeft maar net dehelft een fiets die in orde is, vergeleken met driekwartbij de andere groep.Een andere uitdaging is het veilig stallen van eenfiets. Bijna een vierde van de respondenten geeftaan dat het stallen voor hen een probleem is, eenprobleem dat opvallend meer gesignaleerd wordtdoor kansarmen. Het meest geciteerde probleemhoudt verband met plaatsgebrek in huis (75% vande respondenten stalt de fiets binnen in huis!) en devrees voor diefstal wanneer er buiten wordt gestald.Dossier Vervoersarmoede vandaag - p 30 Dossier Vervoersarmoede vandaag - p 31Focusgroepen als opstap naar actieRespondenten werden uitgenodigd voor eenfocusgroep rond de thema’s van fietsbezit en hetstallen van je fiets. Vier focusgroepen brachten meerdan 50 wijkbewoners, van verschillende achtergrondsamen. Zij brachten een hele lijst van acties eninitiatieven bijeen. In 2014 werd gewerkt rond deeerste prioriteiten:--Fietsstallingen: in kleine groepen werd gewerktaan de mogelijke locaties voor fietsenstallingen,fietstrommels en buurtparkings. Eenuitgebreid, participatief onderbouwd dossierwerd overhandigd en besproken met hetdistrictsbestuur.--Verschillende verenigingen sloegen dehanden in elkaar voor de organisatie van eentweedehandsfietsenmarkt die bij de eerste editieal meer dan 100 geïnteresseerden op de beenbracht.--De opstart van een lokaal deelsysteem voorkinderfietsen.Een sterk punt hierbij is de samenwerking metdiverse lokale groepen zoals de Gezinsbond,een transitiegroep, de Fietsersbond, maarook de cultuurraad en Vormingplus. Eenavond georganiseerd door het Buurtcentrumin samenwerking met de Fietserbond rond deverfietsing van Deurne zorgde voor extra draagvlak.De resultaten van de enquête en de focusgroepenwerden die avond gedetailleerd toegelicht en vertaaldnaar interessant voer voor debat.6 Wat de straat en haar inwoners leren kan