Jaarverslag 2007 - Spoorwegpensioenfonds

1. Algemene ontwikkelingen
1.1 Economie en fi nanciële markten
Het rendement op de beleggingen van pensioenfondsen
is afhankelijk van de bewegingen op de fi nanciële markten.
Voor de fi nanciële markten was 2007 een turbulent jaar.
Verenigde Staten
De afkoeling van de huizenmarkt was in 2007 het
pijnpunt van de Amerikaanse economie. De consumptie,
de katalysator van de Amerikaanse economie, bleef ondanks
de gedaalde huizenprijzen op een aanvaardbaar
niveau. Dat was vooral te danken aan de hoge werkgelegenheid.
Ook de bedrijfswinsten ontwikkelden zich in
2007 goed. De economie bleef daardoor redelijk groeien.
De Federal Reserve (FED), het stelsel van centrale banken
in de VS, verlaagde in de tweede helft van 2007 de rente
stapsgewijs van 5,25% naar 4,25%. Dit om de negatieve
effecten van de ‘subprime’-crisis (zie verderop bij fi nanciële
markten) en de afkoelende huizenmarkt op de economie
te verzachten. Ook in 2008 blijft de afkoeling van
de huizenmarkt naar verwachting negatief doorwerken
op de Amerikaanse economie.
Europa en Japan
De economische groei in Europa zette zich in 2007 door.
Naast de export was ook de consumptie een drijfveer.
Bovengenoemde groei en de sterke stijging van de prijzen
van grondstoffen wakkerden echter de infl atie aan.
Om dit tegen te gaan verhoogde de Europese Centrale
Bank de korte rente van 3,25 naar 4,00%.
De Japanse economische cijfers waren wisselend, maar
over het jaar gezien bleef de economie groeien. De infl atie
bleef rond de 0% bewegen. Ondanks de lage infl atie verhoogde
de centrale bank van Japan de korte rente toch
van 0,25% naar 0,50%. Hiermee gaf de centrale bank een
vertrouwenssignaal af, omdat zij een einde ziet van de
defl atoire ontwikkelingen in het afgelopen decennium.
9
JAARVERSLAG
— 2007 —
Situatie op fi nanciële markten
In de eerste helft van 2007 presteerden de aandelenmarkten
sterk. Hieraan kwam in de zomer een einde,
omdat in de Verenigde Staten problemen naar boven
kwamen met de subprime-hypotheken (hypotheken
verstrekt aan mensen met een lage kredietwaardigheid).
Door een gestegen rente (de meeste subprime-hypotheken
hebben een variabele rente) namen de lasten van de
subprime-hypotheken sterk toe. Steeds meer mensen
konden niet meer voldoen aan hun rente- en/of afl ossingsverplichtingen.
Hierdoor nam het aantal (gedwongen)
woningverkopen toe en daalden de huizenprijzen.
De subprime-hypotheekverschaffers hebben een groot
deel van de hypotheken doorgeleend door uitgifte van
complexe obligatieproducten aan diverse fi nanciële instellingen.
Deze producten daalden in waarde, waardoor in
augustus enkele fi nanciële instellingen in de problemen
kwamen. Onduidelijk was bij wie deze risico’s lagen en
wat de gevolgen zouden zijn voor de economie. Door
deze onzekerheden daalden de aandelenbeurzen in de
Verenigde Staten en Europa. De vergoeding van het kredietrisico
van bedrijfsobligaties liep op. Banken leenden
geen geld meer aan elkaar uit, omdat het onderlinge
vertrouwen weg was. Hierdoor kon bijna niemand meer
geld lenen, wat ook in 2008 naar verwachting gevolgen
zal hebben voor de economie. Stichting Spoorwegpensioenfonds
heeft deze producten overigens niet in
de portefeuille en is dus niet direct geraakt door de
hypothekencrisis.
“De economische groei in Europa zette
zich in 2007 door”